Morgunblaðið - 16.11.2004, Blaðsíða 8
8 ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Og hvað hefur þú svikið borgarbúa mikið með þessu R-lista samráði, Steinunn mín?
Ummæli KristinsBjörnssonar í við-tali í Morgun-
blaðinu á dögunum og
upplýsingar sem Kristján
Loftsson, stjórnarformað-
ur Olíufélagsins, veitti í
lögregluyfirheyrslu í nóv-
ember í fyrra vegna
meints verðsamráðs olíu-
félganna virðast benda til
þess að Olíufélagið og
Samkeppnisstofnun hafi
gert með sér samkomulag
sem fólst í því að ekki yrðu
gerðar breytingar á starf-
semi Olíudreifingar og að
Samkeppnisstofnun færi
ekki að eigin frumkvæði
með málið til lögregluyfir-
valda. Sé það rétt kann
það að varpa ljósi á samskipti
Samkeppnisstofnunar og lög-
regluyfirvalda sumarið 2003 en þá
var mjög um það deilt með hvaða
hætti vísa ætti málinu til opin-
berrar meðferðar hjá lögreglu.
Áréttað skal að Georg Ólafsson,
forstjóri Samkeppnisstofnunar,
segir upplýsingarnar sem Krist-
ján veitti í lögregluyfirheyrslunni
ekki vera réttar. Hann fullyrðir að
ekki hafi verið gert samkomulag
við Olíufélagið um að ekki yrðu
gerðar breytingar á starfsemi Ol-
íudreifingar hf. sem er sameigin-
legt innflutnings- og dreifingar-
félag Olíufélagsins (Esso) og Olís.
Þá hafi stofnunin heldur ekki gef-
ið neinum loforð um að þeir
myndu ekki sæta lögreglurann-
sókn.
Þetta stangast algerlega á við
þær upplýsingar sem Kristján gaf
í umræddri yfirheyrslu hjá lög-
reglu 7. nóvember í fyrra.
Í skýrslu um yfirheyrsluna
kemur fram að Kristjáni var
kynnt að hann hefði réttarstöðu
vitnis og brýnt var fyrir honum að
segja satt og rétt frá.
Í yfirheyrslunni er Kristján
spurður hvort gerðir hafi verið
einhverjir samningar/samkomu-
lag varðandi framhaldsrannsókn
milli stjórnar Olíufélagsins og
Samkeppnisstofnunar. Kristján
segir að hann og Kristinn Hall-
grímsson, lögmaður félagsins, og
Ólafur Ólafsson stjórnarmaður
hafi farið á fund Samkeppnis-
stofnunar í mars 2002 og rætt
málin varðandi samvinnu. Ákveð-
ið hafi verið að hefja samstarf með
Samkeppnisstofnun. Í því sam-
komulagi hafi m.a. falist afsláttur
á sektum Samkeppnisstofnunar,
ef til kæmi, að það yrði ekki ráðsk-
ast með rekstur Olíudreifingar
sem sé sameignarfélag Olíufélags-
ins og Olíuverslunar Íslands og
eins að Samkeppnisstofnun færi
ekki að eigin frumkvæði til lög-
reglu með málið.
Skýrsluna las Kristján síðan yf-
ir og staðfesti að hún væri rétt
með undirskrift sinni.
Forstjóri Samkeppnisstofnun-
ar segir upplýsingar sem Kristján
veitti í yfirheyrslunni hjá lögreglu
ekki vera réttar: „Það er rangt hjá
stjórnarformanni Olíufélagsins að
samkeppnisyfirvöld hafi gert
samkomulag við Olíufélagið varð-
andi starfsemi Olíudreifingar. Það
er einnig rangt hjá honum að sam-
keppnisyfirvöld hafi brotið ein-
hver fyrirheit varðandi aðkomu
lögreglu. Samkeppnisstofnun hef-
ur ekkert um það að segja hvort
lögregla ákveður að hefja rann-
sókn vegna ólögmæts samráðs.
Það leiðir því af sjálfu sér að Sam-
keppnisstofnun getur ekki gefið
neinum loforð um að þeir sæti
ekki lögreglurannsókn og stofn-
unin hefur aldrei gert slíkt,“ segir
Georg Ólafsson.
Kristinn Björnsson, fyrrver-
andi forstjóri Skeljungs, segir í
umræddu viðtali í Morgunblaðinu
að það hafi vakið athygli hans og
margra annarra að í úrskurðar-
orðum með skýrslu samkeppnis-
ráðs leggi stofnunin blessun sína
yfir áframhaldandi starfsemi Ol-
íudreifingar (ODR). Skýring
Kristins á þessu virðist ríma við
þær upplýsingar sem Kristján
veitti hjá lögreglu: „Ég geri ráð
fyrir því,“ segir Kristinn, „að
ástæða þess sé sú að á sínum tíma
þegar Olíufélagið fór og lýsti sig
reiðubúið að aðstoða Samkeppn-
isstofnun við rannsókn þessa
máls, sem hófst með húsleitinni
hjá félögunum 2001, þá var sú að-
stoð boðin að uppfylltum
ákveðnum skilyrðum. Ég held að
á meðal skilyrðanna hafi verið að
ODR fengi að starfa áfram. Ég
held einnig, að með stofnun ODR
hafi skapast, með blessun Sam-
keppnisstofnunar, kjöraðstæður
fyrir þessi tvö félög, Esso og Olís,
til víðtækrar samvinnu,“ segir
Kristinn.
Þegar samskipti Samkeppnis-
stofnunar og lögregluyfirvalda
voru sem mest til umfjöllunar
sumarið 2003 kom fram að Sam-
keppnisstofnun taldi þá ekki vera
þörf á opinberri rannsókn á hend-
ur olíufélögunum sjálfum og sagði
það ekki vera sitt hlutverk að
rannsaka meint brot einstaklinga
á samkeppnislögum. Fór svo að
lokum að efnahagsbrotadeild rík-
islögreglustjóra ákvað að ósk rík-
issaksóknara að hefja sjálfstæða
athugun á málefnum olíufélag-
anna. Ríkissaksóknari taldi ekki
stætt á öðru þar sem ekki hefðu
fengist svör frá Samkeppnisstofn-
un sem byggja mætti slíka
ákvörðun á; hann taldi raunar að
Samkeppnisstofnun hefði skorast
undan því að meta hvort ástæða
væri til opinberrar málshöfðunar.
Fréttaskýring | Samstarf við
Samkeppnisstofnun
Deilt um
samkomulag
Georg Ólafsson segir vitnisburð
stjórnarformanns hjá lögreglu rangan
Starfsmenn Samkeppnisstofnunar bera gögn
frá olíufélögunum inn í húsakynni sín.
Fullyrðingar um sam-
komulag stangast á
Stjórnarformaður Olíufélags-
ins segir samkomulag hafa verið
um að félagið ynni með Sam-
keppnisstofnun og að ekki yrðu
gerðar breytingar á starfsemi
Olíudreifingar og stofnunin færi
ekki með málið að eigin frum-
kvæði til lögreglu. Samkeppn-
isstofnun segir á hinn bóginn að
slík loforð hafi ekki verið gefin.
arnorg@mbl.is
SEXTÁN manns frá Fuji-
sjónvarpsstöðinni í Japan voru hér
á landi í síðustu viku til að taka
upp þátt í þáttaröðinni „100 fal-
legustu staðir heims“ og er gert
ráð fyrir því að að þátturinn um
Ísland verði sýndur í janúar.
Sigmar B. Hauksson, mat-
reiðslumaður og framkvæmda-
stjóri heilsuborgarinnar Reykja-
vík, segir að þættirnir hafi slegið í
gegn í Japan og búast megi við að
um 21 milljón manns muni fylgjast
með umfjölluninni um Ísland.
Kastljósi þáttanna er beint að
stöðum sem tiltölulega fáir ferða-
menn heimsækja. Þáttastjórn-
endur eru tveir og sá sem hingað
kom er leikkonan Tome Shinoh-
ara, sem Sigmar segir að sé
„heimsfræg í Japan“ en hún er
frægust fyrir að leika Línu Lang-
sokk. Til marks um gríðarlegar
vinsældir hennar segir hann frá
því að þegar hópur japanskra
ferðamanna hafi séð til hennar við
Geysi hafi þeir orðið verulega
uppnumdir og ákaflega falast eft-
ir eiginhandarritunum hennar og
að fá að sitja fyrir með henni á
mynd.
Það sem helst heillaði Jap-
anina, að sögn Sigmars, var jarð-
hitinn og hin frosna kalda nátt-
úra landsins. Meðal annars hafi
þau heimsótt Bláa lónið og sund-
laugarnar í Reykjavík og fundist
mikið til koma. Norðurljósin hafi
þó staðið upp úr og þegar ljósin
hafi birst og dansað á himninum
fyrir ofan Gjábakka í Þingvalla-
sveit hafi Japanirnir bókstaflega
tryllst.
„Norðurljósin virðast hafa ein-
staka þýðingu fyrir Japani. Þau
kölluðu upp, fóru á hnén og lögð-
ust á jörðina. Svo hlógu þau al-
veg rosalega. Þetta var eins og
trúarleg upplifun,“ sagði hann.
Sigmar segir afar mikilvægt að
fá umfjöllun um Ísland í þætt-
inum og það verði vonandi til
þess að fleiri japanskir ferða-
menn komi hingað. Þeir séu vel
menntaðir, efnaðir og tilbúnir til
að kaupa margvíslega þjónustu
og séu aukinheldur tilbúnir til að
heimsækja Ísland að vetri til.
Japanskir sjónvarpsmenn hrifnir af norðurljósunum
„Eins og trúarleg upplifun“
Morgunblaðið/Jim Smart
Japanska leikkonan Tome Shinoh-
ara hefur m.a. leikið Línu langsokk.