Morgunblaðið - 26.01.2005, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 2005 21
DAGLEGT LÍF
„JÁ, FÁÐU þér þá gos … en það er
eiginlega bannað núna!“ Sumir for-
eldrar kannast við að hafa sagt eitt-
hvað á þessa leið við börnin sín og að
mati norsks uppeldisfræðings eru
nútímaforeldrar sérfræðingar í að
senda börnum sínum tvöföld skila-
boð af þessu tagi.
Í samtali við Aftenposten segir
uppeldisfræðingurinn Kari Pape að í
skilaboðum af þessu tagi felist mis-
skilin góðvild. „Flestir eyða svo
litlum tíma með börnunum sínum á
hverjum degi að þeir þola ekki að út-
kljá málin, vera ákveðnir og segja
nei,“ segir hún. Þess vegna eru gefin
tvöföld skilaboð að hennar sögn.
Foreldrarnir segja já en líkamstján-
ingin gefur allt annað til kynna.
Þetta getur gert börnin ráðvillt að
mati Pape. „Það er mikilvægt að for-
eldrarnir skilji að það að segja já við
öllu er ekki það sama og að vera góð-
ir foreldrar,“ segir hún í samtali við
Aftenposten.
Að hennar sögn er orðið algengt
að foreldrar byrji að láta börnin taka
stjórnina þegar þau eru að nálgast
tveggja ára aldurinn. Hún bendir á
að fyrir um 40 árum voru börn alin
upp til hlýðni en þeir sem hafa feng-
ið slíkt uppeldi eiga kannski erfitt
með að taka ábyrgð og hugsa sjálf-
stætt. „Við viljum ala börnin upp
þannig að þau finni til ábyrgðar og
það krefst mun meira af okkur full-
orðna fólkinu,“ segir Pape. Í því
sambandi sé mikilvægt að leggja
áherslu á gagnkvæma virðingu á
milli barna og fullorðinna.
 UPPELDI
Tvöföld
skilaboð
Morgunblaðið/Ásdís
Á göngu í vetrarsólinni. Margir foreldrar eyða svo litlum tíma með börn-
unum sínum á hverjum degi að þeir þola ekki að vera ákveðnir og segja nei,
DANSKA neytendaráðið (for-
brugerstyrelsen) hvetur bæði
neytendur og fyrirtækjaeigendur
til að gera ítarlega samninga ef
ætlunin er að nýta ummæli og/
eða myndir af viðskiptavinum í
auglýsingar fyrir fyrirtæki. Dæmi
eru um að fyrirtækjaeigendur í
Danmörku hafi brotið lög með því
að nýta slíkt án leyfis, að því er
fram kemur í fréttabréfi ráðsins.
Ferðaskrifstofur, bankar og
fasteignasölur eru meðal fyrir-
tækja sem auglýsa með reynslu-
sögum viðskiptavina og myndum
af þeim. Í mörgum tilvikum eru
myndir eða ummæli notuð um-
fram það sem samið var um í
byrjun, t.d. oftar eða í fleiri fjöl-
miðlum.
Anne Gudme er ein af þeim sem
samþykkt hafa að segja reynslu-
sögu í auglýsingu fyrir fyrirtæki.
Hún gerði munnlegan samning
við fasteignasöluna DanBolig og
Neytendaráðið leggur áherslu á
að munnlegur samningur sé jafn-
gildur skriflegum.
DanBolig misnotaði hins vegar
ummæli Anne og bjó til ný. Mynd
af henni var dreift víðar en í
hverfisblaði og auglýsingin birt
oftar en sammælst var um. Anne
er ákveðin í að neita ef hún verð-
ur aftur beðin um að hjálpa fyr-
irtæki við auglýsingu.
Dæmi eru um að fyrirtæki noti myndir af viðskiptavinum án leyfis.
Ekki heimilt að nýta um-
mæli viðskiptavina án leyfis
 NEYTENDUR
ÞEIR sem bættu á sig nokkrum
kílóum um jólin ættu kannski að
sleppa því að gæða sér á því sem
varað er við í læknatímaritinu The
Lancet nýlega. Heilsuverndaryf-
irvöld í Glasgow skrifuðu bréf til
tímaritsins og vöruðu við „hitaein-
ingahörmunginni“ svokölluðu sem
gengið hefur eins og eldur í sinu
um Skotland eftir að hún byrjaði
sem grín á skyndibitastað í Aber-
deen fyrir tíu árum: Djúpsteikt
Mars-súkkulaði.
DFMB (Deep Fried Mars Bars)
er hægt að fá á fimmta hverjum
„fish and chips“-stað í Skotlandi,
að því er m.a. kemur fram í Göte-
borgs Posten (GP). Skotar eru
mikið fyrir djúpsteiktan mat og
það nýjasta þar í landi ku vera
djúpsteiktar pítsur. Enda eru
hjarta- og æðasjúkdómar algeng-
astir í Skotlandi af öllum Evrópu-
löndum.
Uppskriftin að DFMB er eftir-
farandi, skv. GP:
1 bolli hveiti
1 tsk salt
¾ bollar kalt vatn
¼ tsk lyftiduft
Súkkulaðibitar, t.d. Mars
eða Milky Way
Olía til djúpsteikingar
Hrærið saman salt, lyftiduft og
hveiti og blandið með vatninu.
Veltið súkkulaðinu upp úr blönd-
unni. Djúpsteikið í heitri olíu þar
til bitarnir verða gullinbrúnir.
 MATUR
Djúpsteikt Mars-súkkulaði. Vinsæl
„hitaeiningahörmung“ hjá Skotum.
Hitaeininga-
sprengjan
hættulega