Morgunblaðið - 17.04.2005, Qupperneq 16

Morgunblaðið - 17.04.2005, Qupperneq 16
16 SUNNUDAGUR 17. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ É g tilkynnti öllum sem heyra vildu þegar ég var sjö ára gamall að ég ætlaði að verða læknir, ég vona að sú æsku- ákvörðun hafi ekki sprottið af rómantískri ímynd sem gjarnan er dregin upp af læknum í bókum og kvikmyndum – og þó veit ég ekki nema að svo sé,“ segir Sigurður Yngvi Kristinsson læknir eilítið sposkur á svip. Blaðamaður hitti hann að máli í fríi hans fyrir skömmu hér á landi. Sigurður stundar sérnám í blóðmeinafræð- um við Karólínska háskólasjúkra- húsið í Stokkhólmi. Í þeirri grein læknisfræðinnar er mikil framþró- un að sögn hans og því um spenn- andi viðfangsefni að ræða. Sigurð- ur hefur þegar getið sér gott orð fyrir rösklega framgöngu í fræð- um sínum, m.a. hefur hann nýverið haldið fyrirlestra um rannsóknir sem hann hefur stundað á mye- loma, blóðsjúkdómi sem nú er mik- ið rannsakaður. Sigurður Yngvi er á þrítugasta og öðru aldursári, alinn upp í Hafnarfirði – þar er þó ekki öll sagan sögð. „Foreldrar mínir, Ásta Úlfars- dóttir og Kristinn Þórir Sigurðs- son, voru búsett í Vestmannaeyj- um, þau voru búin að byggja sér þar hús sem var að verða tilbúið þegar gaus í Eyjum, mamma var langt gengin með mig þegar við flúðum upp á „meginlandið“ undan gosinu – en ég fæddist 16. maí 1973. Húsið nýbyggða fór undir hraun en faðir minn, sem hafði verið sjómaður, gerðist smiður og er nú húsvörður við listasafnið Hafnarborg í Hafnarfirði, móðir mín stundar skrifstofustörf í Hafn- arfirði.“ Sigurður Yngvi varð stúdent frá Menntaskólanum í Reykjavík 1993 og lauk læknaprófi árið 2000 frá Háskóla Íslands. „Það komst snemma inn í huga minn að í MR skyldi ég fara. Ég kunni er til kom vel við það um- hverfi og eignaðist marga góða vini á menntaskólaárunum. Að loknu stúdentsprófi hætti ég á síðustu stundu við að skrá mig í læknisfræði, hvers vegna veit ég ekki, en skráði mig þess í stað í líf- efnafræði. Ég las hana í eitt ár, þá gerðist það að ég og félagi minn frestuðum prófi í frumulíffræði og lásum hana svo saman fyrir haust- próf. Mér þótti hún svo leiðinleg að ég ákvað að hætta og skrá mig í læknisfræði. Ekki er rétt að segja að fyrsta misseri læknanámsins hafi verið skemmtilegt, það var erfitt – mik- ill lestur, en þetta hafðist. Sá hluti námsins gerir m.a. kröfu til góðs minnis, það vildi mér til að ég hef alltaf haft gaman af að læra utan- bókar. Eftir fyrstu þrjú árin í læknisfræði, sem eru bóklegt nám, tók við starf á sjúkrahúsi og þá var námið verulega ánægjulegt. Sjúkrahúsumhverfið þótt mér strax skemmtilegt – einkum sam- skipti við samstarfsfólkið og um- ræður um fagið, ekki síður var at- hyglisvert að sjá sjúkdómana „holdi klædda“, ef svo má segja. Sú reynsla breytti talsvert hug- myndum mínum um læknisstarfið – breytti ímynd þess. Stórmerkilegt að mannslíkaminn skuli geta gengið um! Það kom mér á óvart að vísindin eru ekki eins hundrað prósent og maður hafði séð fyrir sér. Satt að segja fannst mér um nokkurt skeið stórmerkilegt að mannslíkaminn skyldi geta gengið um og gert allt sem hann gerir – að allar þær frumur, sem hann byggist upp á og ég var smám saman að fræðast meira um, skyldu lúta stjórn í slík- um mæli. En staðreyndir tala sínu máli og nú er ég löngu hættur slíkum pæl- ingum.“ En hvers vegna skyldi Sigurður hafa valið blóðmeinafræði af öllu því sem hægt er að sérhæfa sig í hvað snertir mannslíkamann? „Það heillaði mig alls ekki að gerast skurðlæknir og ákvað ég því að snúa mér að lyflæknisfræði og hafði strax mikinn áhuga á blóðmeinafræði. Á aðstoðarlækn- isárinu, er ég var við störf á Land- spítalanum við Hringbraut, vann ég með sérfræðingnum Brynjari Viðarssyni sem var nýkominn úr sérnámi sem blóðmeinafræðingur. Hann kenndi mér á hverjum degi sitthvað um blóðmeinafræði og smám saman jókst áhugi minn á þessari grein og ég fór í vaxandi mæli að lesa mér til fyrir fyr- irlestur næsta dags. Það er gamla sagan; því meira sem maður kann og því meira sem maður skilur – því áhugaverðara verður fagið. Fannst hún bæði falleg og röggsamleg Í lok ársins lá fyrir skýr sú ákvörðun að ég myndi leggja fyrir mig blóðmeinafræði. Árið eftir starfaði ég að mestum hluta við rannsókn á hárfrumuhvítblæði, sem er afar sjaldgæf tegund hvít- blæðis sem töluvert góðar horfur eru yfirleitt á að lækna. Til sérnáms varð svo Stokk- hólmur fyrir valinu hjá mér og kærustu minni, Sunnu Snædal, sem einnig er læknir og er við nám í nýrnalækningum. Hún stefnir á námslok um svipað leyti og ég. Við Sunna kynntumst í lækna- deildinni. Ég man vel þegar ég sá hana fyrst, en hún tók ekki eftir mér þá. Hún var einu ári á undan mér og stóð uppi á sviði og var að tilkynna um uppákomu fyrir læknanema. Mér fannst hún bæði falleg og röggsamleg ung kona. Við lásum svo oft hlið við hlið á bókasafninu og tókum okkur gjarnan hlé á sama tíma frá lestr- inum, fengum okkur eitthvað í svanginn, vöskuðum upp og lög- uðum til á kaffistofunni. Við létum þó ekki til skarar skríða hvað sam- band snertir fyrr en sumarið eftir. Við eignuðumst soninn Kristin 1998 og dótturina Kötlu árið 2001 og fórum því með tvö börn út til Svíþjóðar til náms og starfa. Nafnið Kristinn er ekki til í sænsku og nafninu því gjarnan ruglað saman við kvenmannsnafn- ið Kristín, en strákurinn lætur sér það í léttu rúmi liggja. Katla er heldur ekki til sem kvenmanns- nafn en það er hins vegar alþekkt sem nafn á hræðilegum dreka sem allir þekkja úr sögu Astrid Lind- gren; Bróðir minn ljónshjarta. Fólk horfir því tvisvar á litlu stelp- una okkar þegar það heyrir nafn hennar, en því finnst það ágætt þegar það er búið að venjast því.“ Sigurður réð sig á Karólínska sjúkrahúsið en Sunna kona hans á Huddinge-sjúkrahúsið. Þau voru raunar sameinuð fyrir nokkrum mánuðum og heitir nýja stofnunin Karólínska háskólasjúkrahúsið. „Þessi sameining var gerð í sparnaðarskyni,“ segir Sigurður. „Sameiningin er enn svo ný af nálinni að ýmsir byrjunarörðug- leikar marka starfið, við fengum t.d. öll nýtt netfang sem endar á kus.se. Þá kom því miður í ljós að kus er mjög dónalegt orð í arab- ísku og brugðust menn á því menningarsvæði ókvæða við þegar þeim barst netpóstur frá starfs- fólki Karólínska háskólasjúkra- hússins. Það var því ekki um ann- að að gera en fá fólki enn nýtt netfang, hið nýja netfang er karol- inska.se. Það er að mörgu að hyggja við sameiningu sem þessa, en tíminn verður að leiða í ljós hvaða árangri hún skilar. Okkur Sunnu hefur líkað mjög vel að búa í Stokkhólmi, hún er skemmtileg blanda af stórborg og sveit með sín vötn, grænu svæði og íbúðarbyggð. Við förum oft út að ganga í görðum borgarinnar, við erum bæði algjör borgarbörn en viljum gjarnan gerast nákomn- ari náttúrunni. Í mars nk. ætlum við t.d. á skíði í sænsku fjöllunum. Meðhöndlun samkvæmt bestu þekkingu ekki háð fjármagni Ég hef kynnst Svíum í vinnunni en að öðru leyti hafa samskipti föl- skyldunnar verið mest við þann hóp Íslendinga sem búa um þessar mundir í Stokkhólmi. Íslendingar eru ekki álitnir innflytjendur í Sví- þjóð á borð við þeldökkt fólk, það er mikill munur á viðhorf Svía til norrænna manna og annarra út- lendinga, þeir hafa gjarnan þel- dökka innflytjendur í sérhverfum, allir hafa þó jafnan rétt til heil- brigðisþjónustu þótt mjög mikið sé verð að spara í sænsku heilbrigð- iskerfi. Sá sparnaður er farinn að ganga nokkuð langt, svo langt að læknar hika við að gefa fólki ný og dýr lyf nema að undangenginni mjög rækilegri athugun, það ligg- ur við að fram fari undanúrval. Slíkt er hræðileg þróun. Með- höndlun samkvæmt bestu þekk- ingu hverju sinni má aldrei vera háð fjármagni sjúklings né heil- brigðiskerfis.“ En hvernig skyldi Sigurði hafa gengið í námi sínu? „Bara vel, í almennu lyflækn- isnámi flakkar maður á milli deilda, fer m.a. á hjartadeild, gigt- ardeild og nýrnadeild, en einnig er maður á sinni heimadeild, sem í mínu tilviki er blóðsjúkdómadeild. Sænskan var að vísu ekki upp á það besta hjá mér í fyrstu, þótt ég hafi lofað yfirmanni mínum að koma til starfa altalandi á sænsku tungu. Sú var ekki raunin. Fyrsta morguninn sem ég kom til starfa reyndi ég að bjarga mér á samblandi af íslenskuskotinni dönsku og ensku, ég skildi ekki sænsku. Eftir hádegi kom yfir- maður minn og bauð mig velkom- inn til starfa og sagði svo eitthvað við mig á sænsku. Ég hugsaði með mér að hann hlyti að vera að spyrja hvernig mér liði. Ég svaraði því: „Jag mär bra,“ sem þýðir; mér líður vel. Hann varð mjög skrítinn á svipinn því hann hafði spurt: „Hvað eru marg- ir inniliggjandi á deildinni hjá þér?“ Hann gerði sér grein fyrir að ég skildi ekki nema fátt eitt og gekk í burtu. Þá ákvað ég að ég skyldi ekki tala ensku né láta neinn tala ensku við mig. Ég lærði svo nokk- uð fljótt læknisfræðilega sænsku og gat spurt um helstu atriði og skilið ýmislegt sem mér var sagt. Eitt og annað kom þó uppá með- an ég var að ná tökum á sænsk- unni. Eitt sinn lagðist t.d. inn hjá okk- ur gömul kona sem átti við járn- skort að stríða og var dofin í hand- legg. Ég þurfti að skrifa beiðni til taugalæknis vegna þessarar konu. Ég skrifaði að 80 ára gömul kona sé með járnskort og dofinn hand- legg. Járn er skrifað järn en heili er skrifað hjärn, ég skellti h-i framan við með þeim afleiðingum að taugalæknirinn kom hlaupandi upp skellihlæjandi hálftíma síðar og vildi endilega fá að sjá bæði mig og konuna með heilaskortinn. Tekin voru ljósrit af beiðni minni og var henni dreift um spítalann öllum til gamans. Öðru sinni þurfti ég að ræða við konu vegna rannsóknar á kviðar- holi hennar. Hún hafði verið með miklar eitlastækkanir og stórt milta en ástand hennar var orðið til muna betra. Ég settist hjá henni glaður í bragði og sagði henni að eitlastækkanirnar hefðu gengið til baka og sagði svo á sænsku að miltað væri ónýtt. „Er það ónýtt?“ spurði konan vantrúuð, henni hafði skilist að tíð- indin væru góð. „Já, bara pínulítið,“ svaraði ég. Þá greip hjúkrunarfræðingur inn í samtalið: „Hann meinar að miltað sé pínulítið of stórt.“ Konunni létti mjög. Enn ein kona lagðist inn hjá okkur, hún var með hita sem ekki var vitað af hverju stafaði. Ég skrifaði sjúkdómslýsingu hennar: „Hún er með engin einkenni frá lungum, ekki með niðurgang, ekki með útbrot og á ekki í erfiðleikum með að kyssa.“ Þarna ruglaði ég saman einföldu i-i og ypsíloni. Með einföldu i-i þýðir orðið þvaglát. Þessi sjúkdómslýsing gekk um allt sjúkrahús. Eina sögu get ég sagt af félaga mínum sem ekki var heldur mjög sterkur á svellinu í sænskunni. Hann var að útskrifa gamlan mann. Hann ætlaði að segja við hann: „Nú skalt þú fara heim og safna kröftum,“ en sagði þess í stað við hann: „Nú skalt þú fara heim og safna vatnakröbbum“ (samla kräptor). Gamli maðurinn spurði mjög undrandi: „Af hverju?“ Annar vinur minn var eitt sinn að útskýra fyrir móður sem átti unga dóttur með bólgið hné hvers Þekkingin færist dýpra inn í frumur og ónæmiskerfi Morgunblaðið/Jim Smart Sigurður Yngvi Kristinsson segir mikla framþróun vera á sviði blóðmeinafræða. Íslendingar sækja sérnám sitt í læknisfræði til ýmissa landa, margir læknar okkar hafa t.d. fengið sérmenntun sína í Svíþjóð. Guðrún Guð- laugsdóttir ræddi við Sig- urð Yngva Kristinsson lækni sem sérhæfir sig í blóðmeinafræðum í Stokk- hólmi um þessar mundir og hefur getið sér gott orð fyrir rannsóknir sínar. ’Hún er með engin einkenni frá lungum,ekki með niðurgang, ekki með útbrot og á ekki í erfiðleikum með að kyssa.“ Þarna ruglaði ég saman einföldu i-i og ypsíloni. Með einföldu i-i þýðir orðið þvaglát. Þessi sjúkdómslýsing gekk um allt sjúkrahús. ‘
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.