Morgunblaðið - 12.06.2005, Blaðsíða 60

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 12. JÚNÍ 2005 VERÐ Í LAUSASÖLU 350 KR. MEÐ VSK.
Opið 8-24 alladaga
í Lágmúla og Smáratorgi
„ÞETTA var mjög gáfulegt allt saman og
það voru engar grúppíur til staðar, ég get
fullyrt það. Þetta var bara svona stráka-
partý með heimspekilegum umræðum. Og
til að prófa útmörk mannlegrar hegðunar,
og til að vita hvort það væri gaman, var
sjónvarpið látið flakka,“ segir Sigtryggur
Baldursson trommuleikari um það þegar
hljómsveitirnar Sykurmolarnir og Ham
köstuðu sjónvarpi út um hótelglugga í
Leeds á Englandi. Nánar tiltekið á þriðju-
dagsmorgni á
9. áratugnum.
Sjálfur var Sig-
tryggur reynd-
ar sofandi á
bak við sófa og
heyrði því ekki
þegar tækið
lenti og mynd-
lampinn
sprakk – og
sýtir það enn. Í
Tímariti Morgunblaðsins í dag er spjallað
við Sigtrygg um goðsögnina um villta hegð-
un rokkstjarna á hótelherbergjum, en blað-
ið allt er helgað fjölbreyttri umfjöllun um
hótel.
Hótel eru heimur út af fyrir sig, hvert
með sínu sniði og keppast við að bjóða gest-
um sínum allt sem þeir sækjast eftir. Störfin
þar eru mörg og á bak við útlit og umgerð
liggur margs konar hugsun og vinna.
Tímaritið fjallar um þessar hliðar og
fleiri á hótelum og þau hafa líka verið ís-
lenskum skáldum yrkisefni.
Tilgreindar eru sex skáldsögur þar sem
hótel koma við sögu á einhvern hátt. Höf-
undar þeirra eru Gyrðir Elíasson, Arnaldur
Indriðason, Auður Ólafsdóttir, Steinar
Bragi, Bjarni Bjarnason og Birna Anna
Björnsdóttir, Oddný Sturludóttir og Silja
Hauksdóttir. | Tímarit
Sjónvarp af
sjöundu hæð
Sögufrægt atvik endurvakið og
falsað, Sigtryggur glaðvakandi.
LÖGREGLAN í Reykjavík tók fjóra einstak-
linga með fíkniefni í fórum sínum við reglu-
bundið eftirlit í fyrrinótt. Um aðskilin mál var
að ræða og ekki liggur fyrir hvers eðlis efnin
voru en lögregla telur líklegt að um kókaín eða
amfetamín og kannabisefni sé að ræða. Sam-
kvæmt upplýsingum lögreglu var magn efn-
anna lítið og þau ætluð til eigin neyslu. Við-
komandi einstaklingum var sleppt að
yfirheyrslu lokinni.
Fjögur fíkniefna-
mál í Reykjavík
KVENNAHLAUP ÍSÍ fór fram í gær undir yfirskriftinni „Áfram stelpur!“ en til-
gangurinn er að vekja athygli á því hversu mikilvægt er fyrir konur, og þá ekki
síst ungar stúlkur, að eiga sér heilbrigðar og sterkar fyrirmyndir. Hlaupið var
á 90 stöðum víðs vegar um landið auk þess sem íslenskar konur á erlendri
grund tóku þátt og í ár voru skipulögð hlaup á 14 stöðum í 9 löndum. Gígja
Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri Kvennahlaupsins, sagði að þátttaka í hlaupinu
hefði verið mjög góð og taldi að um 18.000 konur hefðu tekið þátt. „Það lítur út
fyrir að fleiri konur hafi hlaupið í ár en í fyrra. Þó hefur þetta náð ákveðnum
stöðugleika og að jafnaði taka nú um 18.000 konur þátt í hlaupinu,“ segir Gígja
en fjölmennasta hlaupið undanfarin ár hefur verið í Garðabæ þar sem á bilinu
fimm til sex þúsund konur taka þátt á hverju ári. Kvennahlaupið fór vel fram í
Mosfellsbæ en að sögn Ölfu Regínu Jóhannsdóttur, forsvarsmanns hlaupsins,
voru þátttakendur rúmlega 800. „Hér hlupu konur á öllum aldri og skemmtu
sér vel.“
Morgunblaðið/Jim Smart
Um 18.000 í kvennahlaupi
HEILDARGREIÐSLUR sveitarfélaga
vegna húsaleigubóta námu tæpum einum og
hálfum milljarði króna á síðasta ári og hækk-
uðu um tæpar 200 milljónir króna á milli ára.
40% af upphæðinni, eða tæpar 600 milljónir
króna, eru greidd úr Jöfnunarsjóði sveitarfé-
laga.
Áætlað er að greiðslur húsaleigubóta í ár til
tæplega 12.300 manns nemi tæpum 1.800
milljónum króna og hækki um 300 milljónir,
eða rúmlega 20%, milli ára.
Langstærstur hluti húsaleigubóta er
greiddur vegna leiguhúsnæðis á suðvestur-
horni landsins, eða um einn milljarður króna.
Greiðslur húsaleigubóta í Reykjavík námu
þannig rúmum 700 milljónum króna í fyrra og
greiðslur á Reykjanesi námu tæpum 300 millj-
ónum króna. Utan höfuðborgarsvæðisins var
Útgjöld vegna húsaleigu-
bóta hafa farið jafnt og þétt
vaxandi frá því að þær voru
fyrst teknar upp fyrir tíu ár-
um, árið 1995, og bótaþegum
hefur að sama skapi fjölgað.
Fyrstu árin var einungis
um heimildarákvæði að ræða
en frá árinu 1998 hefur sveit-
arfélögum verið skylt að
greiða húsaleigubætur. Á
því ári voru tæpar 540 millj-
ónir greiddar í húsaleigu-
bætur til rúmlega 2.700
manns, en í ár áætla sveit-
arfélögin að tæplega 12.300
manns fái tæpar 1.800 millj-
ónir króna í húsaleigubætur.
Ef þær áætlanir ganga eftir fjölgar þeim um
2.800 milli ára sem fá húsaleigubætur, en um
9.500 manns fengu húsaleigubætur í fyrra.
mest greitt á Norðurlandi
eystra í húsaleigubætur, eða
rúmar 150 milljónir kr.
Þegar upphæð húsaleigu
er skoðuð kemur fram að
hæst húsaleiga er greidd á al-
mennum markaði. Á árinu
2004 var meðaltal húsaleigu á
mánuði á almennum markaði
50.590 kr. og hafði hækkað
um tæp 5,5% frá árinu áður.
Leigan var rúmlega fjórð-
ungi lægri hjá bótaþegum á
félagslegum leigumarkaði á
mánuði, eða 36.850 kr. sem er
mjög svipuð leiga og árið áð-
ur.
Húsaleiga á námsgörðum
var nokkru lægri en þetta, eða 31.505 kr. á
mánuði að meðaltali í fyrra sem jafngildir
tæplega 5% hækkun milli ára.
Sveitarfélög greiddu tæpan einn og hálfan milljarð í húsaleigubætur í fyrra
Tæpar 1.800 milljónir
í húsaleigubætur í ár
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
E  E E

E
 E
 E
 E
 E

F+




(? +
,(! --./
&
5 *$!5
8
(
%+ 



8

8

8

8

8





PORTÚGALAR hafa tekið upp þá nýjung í um-
ferðarmálum að setja upp umferðarljós til þess
að stöðva þá sem aka of hratt þegar þeir nálg-
ast þéttbýli. Þetta kemur fram í grein Rögn-
valdar Jónssonar, framkvæmdastjóra fram-
kvæmdasviðs Vegagerðarinnar, í hefti
Framkvæmdafrétta, sem Vegagerðin gefur út.
Hámarkshraði í þéttbýli í Portúgal er víðast
hvar 50 kílómetrar á klukkustund og eru þessi
sérstöku umferðarljós sett upp bæði þegar ekið
er inn í og út úr þéttbýli. Þau standa því ekki
við gatnamót heldur eru á miðjum vegi og er
einungis ætlað að stöðva þá sem aka of hratt.
Rögnvaldur, sem var nýverið á ferð í Portú-
gal, segir að þegar bílar komi af þjóðvegum
mæti þeim viðvaranir um að framundan séu
hraðatakmörk. „Ef ökumenn fóru ekki eftir
þessu, lentu þeir á rauðu,“ segir Rögnvaldur,
sem lenti sjálfur á rauðu í ferðalaginu.
Hann segir að ökumenn í Portúgal hafi al-
mennt farið eftir þessu og að hraðahindrunin
virtist virka vel.
Aðspurður hvort Íslendingar ættu að taka
upp svona hraðatakmarkanir, segir Rögnvald-
ur að það geti vel verið. Hann segist ekki hafa
upplýsingar um kostnað við að koma upp slík-
um ljósum, en þetta væri ódýrara en að gera
hringtorg.
Rautt ljós
á hraðakstur
♦♦♦
HORNAFJÖRÐUR er að öllum líkindum ekki nema
um fjögur þúsund ára gamall, en áður var talið að
hann væri frá lokum ísaldar, fyrir um tíu þúsund ár-
um. Þetta kom fram í erindi Páls Imsland, jarðfræð-
ings, á ráðstefnu um strandrannsóknir á Höfn í
Hornafirði í vikunni.
Páll segir að ísöldin hafi líklega enst lengur á Suð-
austurlandi og jökullinn legið fram í sjó lengi. „Það
eru ákveðnar vísbendingar um þetta og þá einkum
vegna rostungstannar sem Gísli Sigurbergsson, bóndi
á Svínafelli, fann langleiðina inn undir Hoffellsjökli, í
nokkurra tuga metra hæð yfir sjó. Það hefur verið
opinn sjór alla leið þarna inn eftir og rostungar legið
þar við jökuljaðarinn. Það hafa fundist margar tenn-
ur af þeim, svo þetta er ekki tilviljunarkennt eitt ein-
tak.“
Árný Sveinbjörnsdóttir, sérfræðingur hjá Raunvís-
indastofnun Háskólans, aldursgreindi tönnina og hún
er ekki nema um 7.000 ára gömul. Páll segir að hluti
af skýringunni sé líka að á þessu tímabili hafi sjór
legið neðar, þar sem vatn var bundið í jöklunum.
„Rifin sem í raun búa til Hornafjörð, geta aðeins
hafa verið mynduð þegar sjór var kominn í svipaða
hæð og í dag og það gerðist ekki fyrr en fyrir um
3500–5000 árum. Svo ástæðan fyrir niðurstöðu minni
er í raun tvíþætt.“
Á síðustu ráðstefnu, árið 1994, talaði Páll um land-
risið á svæðinu sem átti sér stað vegna bráðnunar
Vatnajökuls á 20. öld. „Þá kom á óvart hvað ég fékk
háa tölu. Sker á Hornafirði, sem ekki stóð upp úr
sjávarmáli fyrr en árið 1950, var á 42 árum komið 75
cm upp úr vatninu. Jökullinn bráðnar og þynnist og
þá er þungu fargi létt af landinu og það flýtur upp
eins og bátur.“ Seinna í sumar mun Páll mæla skerið
aftur og athuga hvort eitthvað hefur breyst.
Hornafjörður aldursgreindur með
aðstoð rostungstannar
Fjörðurinn
yngri en áð-
ur var talið
Eftir Hrund Þórsdóttur
hrund@mbl.is
Morgunblaðið/RAX
♦♦♦