Morgunblaðið - 15.10.2005, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 15. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ljóst er að mörgvandamál steðja aðog ógna vegstæði
Siglufjarðarvegar um Al-
menninga og er framtíðar-
útlit ekki bjart. Þetta
kemur m.a. fram í skýrslu
sem Náttúrustofa Norð-
urlands vestra gerði fyrir
Vegagerðina um sig á
Siglufjarðarvegi um Al-
menninga, sem hrellt hef-
ur vegfarendur á þessum
slóðum um tíðina. Rann-
sóknin beindist að svæð-
inu frá Hraunum í Fljót-
um og á 6 km kafla norður
að svonefndu Kóngsnefi. Á svæð-
inu voru kortlögð þrjú stór berg-
hlaup sem vegurinn til Siglufjarð-
ar liggur um og segir í skýrslunni
að hlutar þeirra séu á umtals-
verðri hreyfingu í dag. Skýrslan
var unnin 2003 og 2004 en að sögn
Hreins Haraldssonar, jarðfræð-
ings og framkvæmdastjóra hjá
Vegagerðinni, verður hún kynnt á
rannsóknaþingi í byrjun nóvem-
ber, auk viðbótarrannsókna frá
því í sumar.
Skýrsluhöfundar eru Þorsteinn
Sæmundsson og Helgi Páll Jóns-
son á Náttúrustofu Norðurlands
vestra á Sauðárkróki og Halldór
G. Pétursson og Höskuldur Búi
Jónsson á Akureyrarsetri Nátt-
úrufræðistofnunar Íslands.
Sem fyrr segir voru kortlögð
þrjú berghlaup, sem talið er að
hafi fallið í sjó fram á sögulegum
tíma, en megináhersla rannsókn-
arinnar beindist að nyrsta hlaup-
inu, svonefndu Tjarnardalaberg-
hlaupi. „Á því svæði stendur
vegstæðið nokkuð tæpt og þar eru
sjáanleg mikil ummerki um nýleg-
ar hreyfingar,“ segir m.a. í skýrsl-
unni en önnur berghlaup, sem
kortlögð voru, nefnast Þúfnavalla-
berghlaup og Hraunaberghlaup. Í
skýrslunni segir að í frambrúnum
þessara hlaupa sé berggrunnur-
inn ekki sýnilegur og ekkert verji
því lausu jarðlögin fyrir ágangi
öldurótsins. Þarna grafi því undan
lausu jarðlögunum og frambrún
berghlaupanna sé brött og óstöð-
ug. Síðan segir um Tjarnardala-
berghlaupið: „Miðað við þær
sprungur sem sjást í frambrún-
inni, sem vegurinn liggur um, er
ekki hægt að gera ráð fyrir öðru
en þarna geti fallið stórar fyllur.
Talið er að sú hætta aukist eftir
því sem að hlíðin verður brattari
og meira grefur undan henni.
Vegna þess hve bratt er þarna og
vegurinn liggur tæpt getur minni-
háttar sig á þessu svæði verið
varasamt allri umferð, jafnvel þó
að það nemi ekki nema nokkrum
tugum cm. Þarna geta bæði litlar
og stórar sighreyfingar því auð-
veldlega eyðilagt núverandi veg
og vegstæði.“
Hreyfingar á öðrum svæðum
Siglufjarðarvegar eru sagðar
hættuminni og ólíklegt að veg-
stæði geti horfið í einu vetfangi
líkt og nyrst í Tjarnardölum. Þó
er varað sérstaklega við myndun
jarðfalla við siggengið rétt sunnan
við Kóngsnef. Lokaorð skýrslu-
höfunda eru þau að setja þurfi upp
fleiri og betri mælitæki og sjálf-
virka veðurstöð, helst úrkomu-
stöð. Þá sé einnig ljóst að innan
skamms þurfi að huga að nýju
vegstæði fyrir veginn milli Kóngs-
nefs og Skriðnavíkur.
Jarðsigið á Siglufjarðarvegi
hefur verið þekkt vandamál um
langan tíma og árlega þarf Vega-
gerðin að verja töluverðum fjár-
munum í endurbætur á þessum
kafla þar sem sigið er mest. Í
skýrslunni er vitnað í rekstrar-
stjóra Vegagerðarinnar á Sauðár-
króki sem segir að laga þurfi veg-
inn á 15–20 stöðum á hverju ári
vegna sigs.
Sá yfirmaður hjá Vegagerðinni
sem einna mest hefur komið ná-
lægt þessum vegarspotta er
Hreinn Haraldsson framkvæmda-
stjóri en hans fyrsta verkefni hjá
Vegagerðinni sem nýútskrifaðs
jarðfræðings upp úr 1980 var að
fara norður í Almenninga að
skoða jarðsigið. Síðan hafa fjöl-
margar mælingar og rannsóknir
farið fram en sigið haldið áfram.
Spurður hvað Vegagerðin ætli
að gera við vegstæðið í dag, segir
Hreinn að frekari rannsóknir
þurfi að fara fram áður en ákvarð-
anir verði teknar um stórfelldar
framkvæmdir. Ekki sé heldur ein-
falt að ráðast í þær þar sem allt
svæðið sé á hreyfingu. Hreinn
bendir á að fræðimenn hafi ekki
verið sammála um hvað sé að ger-
ast í Almenningum og deilt sé um
hve snöggt jarðfall geti orðið.
„Allar aðgerðir þarna verða dýrar
og við viljum því rannsaka þetta
svæði eins vel og hægt er,“ segir
Hreinn.
Sofa rólegir
Runólfur Birgisson, bæjarstjóri
á Siglufirði, segir Siglfirðinga
vissulega hafa áhyggjur af jarð-
siginu um Almenninga, einkum
því að stöðunum hafi fjölgað sem
eru á hreyfingu. Bæjarbúar sofi
þó rólegir. Siglufjarðarvegur til
vesturs og þaðan suður þurfi að
vera eins öruggur og hægt er en
bæjarbúar bindi einnig vonir við
greiðari samgöngur með Héðins-
fjarðargöngum og tengingu við
Eyjafjörð. Runólfur segir enga
formlega umræðu hafa farið fram
í bæjarstjórn um skýrslu Nátt-
úrustofunnar en hann fengið
óformlega kynningu á henni á
fundi með Vegagerðinni.
Fréttaskýring | Skýrsla um jarðsig
Siglufjarðarvegar um Almenninga
Framtíðin
ekki björt
Frekari rannsóknir, sem Vegagerðin
kynnir á næstunni, fóru fram í sumar








 


 
   




 

 




  







 


 
 




! 



Kort af mestu sigsvæðum um Almenninga.
Tugir atburða skráðir á
síðustu hundrað árum
 Samkvæmt skýrslu Nátt-
úrustofu Norðurlands vestra eru
skráðar heimildir um tugi tilvika
um jarðsig á þjóðveginum um Al-
menninga frá árinu 1916, síðast
sumarið 2004. Fregnir af jarðsigi
voru tíðar á síðasta fjórðungi ný-
liðinnar aldar og í júní árið 1999
féll aurskriða úr Kóngsnefi, 60
metra breið og fjögurra metra
þykk. Vegurinn var allur á
hreyfingu og sigdældir og
sprungur komu í hann víða.
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is