Fréttablaðið - 01.02.2003, Blaðsíða 13
13LAUGARDAGUR 1. febrúar 2003
kynslóð kom inn í fjármálalífið.
Bjartsýni og uppsveifla ein-
kenndu efnahagsumræðu um all-
an heim. Bjartsýnin reyndist
ekki öll á rökum reist og margir
þurftu að glíma við afleiðingar
hennar. Þegar veislan stóð sem
hæst þurftu reyndir fjármála-
menn stundum að heyra að þeir
væru gamaldags, þegar þeir létu
varnaðarorðin falla. „Þetta var
mjög skemmtilegur tími,“ segir
Valur. „Ég viðurkenni það að ég
þurfti oft að minna fólk á að það
væru líka til erfiðir dagar. Þetta
voru mjög óvenjuleg ár. Tímabil
mikillar hagsældar. Í kjölfarið
hefur mér fundist mjög ánægju-
legt að tekist hafi að koma bönd-
um á verðbólguna. Það er ekki
auðvelt þegar er að vaxa úr grasi
kynslóð sem þekkir ekki verð-
bólguna og hvaða áhrif hún hafði.
Þá þurfa þeir sem muna að minna
hina stöðugt á. Það hefur verið
ánægjulegt að miðla til fólks
reynslu og benda á hvað þurfi að
varast.“ Valur segir ánægjulegt
að í kjölfarið hafi niðursveiflan
hér orðið minni en víða annar
staðar. „Það er einhver stöðug-
leiki í þessu samfélagi sem er
okkar styrkur. Hér er fólk al-
mennt betur upplýst og viðbrögð
ekki jafn öfgakennd og víða ann-
ars staðar. Viðbrögð sem eiga að
hluta til rót í vanþekkingu bæði í
uppsveiflu og niðursveiflu.“
Treystir sínu fólki
Stjórnendur móta andrúmsloft
vinnustaðarins. Íslandsbanki hef-
ur rekið meðvitaða starfsmanna-
stefnu. „Ég hef alltaf verið þeirr-
ar skoðunar að stjórnendur nái
bestum árangri ef þeir deili valdi
og ábyrgð með öðrum. Ég hef því
verið talsmaður valddreifðs
skipulags. Mér finnst farsælast
að þeir taki ákvarðanirnar sem
gerst þekkja til málanna. Þegar
ég byrjaði í bankakerfinu höfðu
útibússtjórar ekki sjálfstæðar
heimildir til útlána. Nú þykir það
sjálfsagt að afgreiða flest mál
einstaklinga og smærri fyrir-
tækja yfir afgreiðsluborðið.“ Val-
ur segir að um leið og starfsfólk-
inu sé treyst sé viðskiptavinun-
um betur þjónað. „Þetta hefur
líka að mínu viti þau áhrif að
starfsfólkinu líður betur. Það
finnur að það nýtur trausts. Þetta
er grunnurinn að því að vera með
starfsmannastefnu. Síðan höfum
við bætt við þetta. Sérstaklega
fræðslu. Við erum með gríðar-
lega umsvifamikla fræðslu fyrir
starfsfólkið okkar í því skyni að
gera það eins hæft og kostur er
til að taka þær ákvarðanir sem
þeim er treyst fyrir. Við höfum
einnig reynt að haga hlutum
þannig að starfsfólkið fái hlut-
deild í góðum árangri.“ Hann
segir að síðast en ekki síst hafi
verið lögð áhersla á það að vinna
að jafnvægi milli starfs og einka-
lífs í fyrirtækinu. „Við leggjum
áherslu á það að helgarnar séu
fyrir fjölskyldu og áhugamál og
höfum sett það í áætlanir okkar
að sem minnst sé unnið um helg-
ar. Þetta er dæmi um hvernig við
höfum verið að búa til áhugavert
og skemmtilegt starfsumhverfi.“
Valur er ekki í nokkrum vafa um
sambandið milli starfsánægju og
árangurs bankans. „Við höfum þá
trú að því ánægðari sem starfs-
mennirnir eru, því ánægðari eru
viðskiptavinirnir, því þeir skynja
ánægjuna og fá betri þjónustu.“
Íslandsbanki er hlutafélag.
Stjórnendur bankans eiga í mikl-
um samskiptum við viðskiptavini
og fulltrúa eigenda bankans. Eft-
ir sameiningu Íslandsbanka og
Fjárfestingarbanka atvinnulífs-
ins var mikil togstreita í hlut-
hafahópnum. „Það er mín reynsla
að eftir svona sameiningu verður
ákveðinn óróleiki í hluthafahópn-
um. Þetta gilti einnig þegar Ís-
landsbanki varð til. Það tekur
nokkurn tíma að það myndist
festa og stöðugleiki í hluthafa-
hópnum. Óróleikinn kom mér því
ekki á óvart. Hann er óþægilegur
og tekur tíma. Það er enginn vafi
á því að slíkur óróleiki og fjöl-
miðlaumræða í sambandi við
hann hefur neikvæð áhrif á við-
skipti bankans. Þetta tók hins
vegar ekki langan tíma og hafði
engin varanleg áhrif á viðskipti
bankans. Þetta er eitt af því sem
þarf að taka á og finna farsæla
lausn.“
Barátta höfuðsins
og hjartans
Auknu frjálsræði og krafti í
viðskiptalífinu fylgir harðari bar-
átta og samkeppni. „Við verðum
vör við umrót og gerjun sem á sér
stað í atvinnulífinu. Það er hluti af
því breytta þjóðfélagi sem við
búum í. Það er miklu erfiðara að
stunda viðskipti nú en áður. Á
haftatímanum snerist þetta um að
koma sér upp samböndum og fá
leyfi. Nú snýst þetta um að gera
eitthvað betur en keppinautarnir
og það er ekkert auðvelt að vera
sífellt að gera betur en keppinaut-
arnir. Þetta er mjög harður heim-
ur. Gerjunin sem á sér stað sýnir
lífið í atvinnulífinu. Við eigum
mjög mikið af hæfu fólki sem er
alltaf að leita leiða til að gera enn
betur.“
Valur tekur hræringum starfs-
ins með ró. Hann er alinn upp á
leikaraheimili og það má velta því
fyrir sér hvort sá bakgrunnur
hjálpi honum við að taka yfirveg-
að á óróleika og sveiflum. „Ég veit
ekki hvort þetta er úr leikhúsinu
eða bara frá heimilinu. Faðir minn
var mjög hógvær í öllu sínu starfi
og það hefur kannski eitthvað
skilað sér til mín. Ég hef að
minnsta kosti getað tekist á við
stærri og erfiðari hluti án þess að
það hefði mikil áhrif á persónuna.
Í leikhúsinu skynjar maður mikl-
ar tilfinningar og það hefur
kannski haft áhrif á mig. Í banka-
heiminum þurfa menn stundum
að vega saman annars vegar
mannleg sjónarmið og hins vegar
hagsmuni bankans. Það er ekkert
auðvelt. Þá þarf maður að taka
ákvarðanir bæði með höfðinu og
hjartanu. Þegar þessar aðstæður
koma upp gerir viðskiptavinurinn
oftast þá kröfu að maður taki
ákvarðanir bara með hjartanu.
Hluthafarnir gera hins vegar þá
kröfu að maður taki þær fyrst og
fremst með höfðinu. Þetta er ekki
auðvelt og okkur hefur ekki alltaf
tekist þetta. Stundum tekst vel að
samræma þetta, en stundum eru
mál komin í slík óefni að það er
ekki hægt.“
Reynslan situr eftir
Valur er á besta aldri þegar
hann hættir í erilsömu starfi.
Hann telur sig vel undir það bú-
inn. „Mér hefur sem betur fer
tekist að rækta með mér fjölda
áhugamála, þrátt fyrir erilsamt
starf.“ Hann nefnir hesta-
mennsku, veiðiskap og útivist
ásamt listum, menningu og ferða-
lögum. „Fram undan kvíði ég
engu.“ Fyrir utan leikhúsið var
mikill áhugi á myndlist á
bernskuheimilinu. Fyrir ofan Val
hangir kyrralífsmynd eftir
Gunnlaug Scheving. Hún er ekta,
segir Valur mér og verður sposk-
ur á svip. Hann er maður mikill-
ar reynslu. Reynslu sem bankinn
vildi eflaust nýta sér lengur. „Ég
verð að taka undir með Predikar-
anum um að allt hefur sinn tíma.
Ég hygg að allir verði að sætta
sig við það að enginn er ómiss-
andi. Þetta er ákjósanlegur tími
fyrir mig að kveðja. Ég hef lokið
ákveðnu dagsverki og er sáttur
við það. Nú taka aðrir við og ég
kvíði engu um það að þeim takist
ekki vel upp. Reynsla mín situr
eftir í því sem ég skil eftir mig
hérna.“ En tæki hann upp símann
ef menn hringdu til að leita í sjóð
reynslunnar? „Að sjálfsögðu
myndi ég gera það.“
haflidi@frettabladid.is
VÆRINGAR MEÐAL HLUTHAFA
„Óróleikinn kom mér ekki á óvart. Hann er
óþægilegur og tekur tíma. Það er enginn
vafi á því að slíkur óróleiki og fjölmiðlaum-
ræða í sambandi við hann hefur neikvæð
áhrif á viðskipti bankans. Þetta tók hins
vegar ekki langan tíma og hafði engin var-
anleg áhrif á viðskipti bankans.“
Þá þarf maður að
taka ákvarðanir
bæði með höfðinu
og hjartanu. Þegar þessar
aðstæður koma upp gerir
viðskiptavinurinn oftast þá
kröfu að maður taki
ákvarðanir bara með hjart-
anu. Hluthafarnir gera hins
vegar þá kröfu að maður
taki þær fyrst og fremst
með höfðinu.
,,