Fréttablaðið - 22.03.2003, Blaðsíða 10

10 22. mars 2003 FÖSTUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Íslendingar hafa að undanförnuverið að bíða eftir vorinu, bíða
eftir kosningunum og bíða eftir
betri tíð með blóm í haga. Þeir
hafa hlustað á frambjóðendur
þræta um það hvort skattar hafi
hækkað eða lækkað, kíkt á það
hvort þeir séu komnir yfir á heft-
inu og svona almennt lifað sínu
eðlilega lífi. Sumir hafa fylgst
með aðdraganda átaka í Írak og
tilraunum stórveldanna til að ná
samkomulagi alþjóðasamfélagsins
um samstöðu. Aðrir hafa dundað
sér við þá endurtekningu að kenna
Borgarnesræðu Ingibjargar Sól-
rúnar um það að Davíð hafi þurft
að segja frá því að honum hafi
verið mútað í London ári áður en
ræðan var flutt. Af því að ræðan
var flutt.
Svona er Ísland í dag, segja
þeir í sjónvarpinu og það er rétt
hjá þeim. Svona var Ísland í dag,
hvunndagslegt og kunnuglegt,
þrætubókarlist eða þrátefli í þeir-
ri daglegu iðju þjóðarinnar að str-
júka kviðinn og elska friðinn, enda
vopnlaus og tannlaus og allslaus ef
út í það er farið.
En mitt í öllum þessum hvers-
dagsleika vakna menn upp við það
nú í vikunni, að þessi friðelskandi
og vopnlausa þjóð, samkvæmt til-
kynningu frá sjálfu Hvíta húsinu í
Washington, sé orðin þátttakandi í
árás Bandaríkjanna og þrjátíu
annarra bandamanna á Írak. Það
mun hafa verið gert í samráði við
bandaríska sendiherrann eftir
stutt spjall við þann góða mann og
þótti sem sagt ekki meiri tíðindi
en svo, að mati íslenskra ráða-
manna, að það þótti ekki taka því
að láta landsmenn vita um aðild
þeirra að stríðinu því arna. Þetta
er í samræmi við markaða stefnu
og ekkert nýtt, sagði Sigríður
Anna, formaður utanríkismála-
nefndar Alþingis, og kippti sér
ekki upp við það að vera með í
einu litlu stríði, án þess að hafa
verið látin vita af því sérstaklega.
Og Morgunblaðið skrifar heilan
leiðara um hvað við megum vera
þakklátir Bandaríkjamönnum fyr-
ir það hvað þeir hafa verið góðir
við okkur og það sé nú það minns-
ta sem við getum gert fyrir þá að
lýsa yfir stríði á hendur Írak og
hvað kemur það þjóðinni við? Ég
bara spyr.
Íslendingar eru sem sagt komn-
ir í stríð, án þess að hafa haft hug-
mynd um það, án þess að það taki
því að spyrja þingið eða þjóðina og
hvað vill stjórnarandstaðan upp á
dekk í svona sjálfsögðum stríðs-
rekstri og hvað kemur íslensku
þjóðinni það yfirleitt við, það sem
þeir ábyrgu herrar í valdastólun-
um aðhafast, til að gæta hagsmuna
fólks, sem skilur hvort sem er
ekkert út á hvað það gengur að
stjórna landi, sem á allt undir því
að þeir stjórni?
Og Saddam Hussein er jú vond-
ur maður og drepur mann og ann-
an og það er alveg einsýnt með
hverjum við höldum og nú er bara
að vona að íslensku bandamenn-
irnir vinni þetta stríð og mali
Íraka undir sig og sprengi nógu
mikið og drepi sem flesta til að Ís-
lendingar geti með góðri sam-
visku hjálpað til við uppbyggingu
landsins, eftir að okkar menn hafa
náð að eyðileggja nógu mikið. Við
hljótum auðvitað að standa með
okkur sjálfum í þessu stríði, sem
við vissum ekki að við tækjum
þátt í en tökum þátt í, eftir að
bandaríski sendiherrann hafði tal-
að við Davíð og Halldór um að við
tækjum þátt. Enda hefur þjóðin
ekkert vit á stríði og miklu minna
en þessir þrír menn sem hafa vit á
því hvenær Íslendingar eiga að
taka þátt í stríði. Og hvenær ekki.
Hvaða læti eru þetta eiginlega?
Eru þetta ekki einmitt mennirnir
og formennirnir í flokkunum sem
hafa ráðið og vilja ráða áfram, ef
Guð lofar og kjósendurnir, sem
fréttu það núna í vikunni, að þeir
væru orðnir aðilar að stríði, án
þess að ráða nokkru um það. Frek-
ar en öðru. Vegna þess að það
verður að hafa vit fyrir okkur. ■
Íraksvísa
Sigurður Jónsson tannlæknir orti:
Hafinn er darraðardans
drepinn er fjöldi manns
Saddam og synir hans
sendir til andskotans.
Tilkynning frá
Washington
■ Bréf til blaðsins
■ Efnahagsmál
FASTEIGNAVIÐSKIPTI Sparisjóður
Hafnarfjarðar er að gefa eftir í
deilu við íbúðaeigendur í fjölbýl-
ishúsinu Hringbraut 4 í Hafnar-
firði.
Sparisjóðurinn hefur boðið
fólkinu að halda eftir greiðslum af
lánum sem svara til þess sem það
kostar að fullgera
húsið í samræmi
við upphaflegan
samning. Áður inn-
heimtir vextir
verða innheimtir
sem almennir
bankavextir í stað
dýrari dráttar-
vaxta.
Talið er að um 18 milljónir
króna kosti að fullgera húsið.
Sjálfur á sparisjóðurinn nú fimm
af tíu íbúðum í húsinu.
Fulltrúar íbúanna gengu á fund
Lúðvíks Geirssonar bæjarstjóra á
miðvikudag. Bæjarstjóranum var
gerð grein fyrir því áliti íbúanna
að bærinn væri ábyrgur í málinu
vegna meintrar ótímabærrar út-
gáfu fokheldisvottorðs embættis
byggingarfulltrúans. Vottorðið
hafi á sínum tíma verið forsenda
húsbréfalána til fyrirtækisins
Listakjörs ehf., sem seldi íbúðir í
húsinu. Það hafi þannig einnig
verið grundvöllur fyrir íbúðar-
kaupunum sjálfum.
Rekstur Listakjörs komst í
þrot áður en byggingu hússins
lauk. Meðal þess sem íbúarnir
telja að á hafi skort við útgáfu
fokheldisvottorðs er að þak vant-
ar á bílageymslu, rafmagnsteikn-
ingar eru ófrágengnar og ólokið
er við hluta klæðningar hússins
og þakkanta. Þessi atriði eru enn
ókláruð.
Sparisjóður Hafnarfjarðar
veitti Listakjöri lánafyrirgreiðslu
vegna Hringbrautar 4 gegn veði í
húsinu. Veðin eru enn áhvílandi á
íbúðum þeirra sem keyptu. Íbú-
arnir hafa hins vegar haldið eftir
greiðslum af þessum lánum þar
sem byggingu hússins er ólokið.
Sparisjóðurinn hefur hingað til
sagst ekki vera ábyrgur fyrir van-
efndum verktakans. Fólkinu hafi
verið kunnugt um veðin þegar
íbúðirnar voru keyptar. Sparisjóð-
urinn væri í fullum rétti að inn-
heimta samkvæmt þeim veðum
sem hann ætti.
Íbúarnir munu telja tilboð
sparisjóðsins vera grundvöll fyrir
sáttum í málinu.
gar@frettabladid.is
Sparisjóður Hafnarfjarðar býður nú íbúum
fjölbýlishúss við Hringbraut að halda eftir
greiðslum sem nemur óloknu verki við húsið.
HRINGBRAUT 4
Nú hillir undir að eigendur fimm íbúða í
þessu húsi við Hringbraut 4 í Hafnarfirði
nái sáttum við Sparisjóð Hafnarfjarðar.
Eigendur fá til-
boð sparisjóðs
LAUNAVÍSITALA HÆKKAR
Launavísitala í febrúar var 237,5
stig og hækkaði um 0,2% frá
fyrra mánuði, samkvæmt Hag-
stofu Íslands. Síðastliðna tólf
mánuði hefur launavísitalan
hækkað um 5,6%. Mest hækkaði
hún um áramótin. Launavísitala
sem gildir við útreikning
greiðslumarks fasteignaveðlána í
apríl 2003 er 5194 stig.
MINNI BYGGINGARKOSTNAÐUR
Vísitala byggingarkostnaðar,
reiknuð eftir verðlagi um miðjan
mars, er 284,8 stig og lækkar um
0,25% frá fyrra mánuði. Vísitalan
gildir fyrir apríl.
LANDSFRAMLEIÐSLA EYKST
Áætlanir Hagstofunnar benda til
þess að á árinu 2002 hafi lands-
framleiðslan orðið 774 milljarðar
króna, en það er 34 milljörðum
eða 4,5% hærri fjárhæð en árið
áður. Að teknu tilliti til verð-
breytinga er hins vegar talið að
landsframleiðslan hafi dregist
saman um 0,5% að raungildi.
■
Bæjarstjóran-
um var gerð
grein fyrir því
áliti íbúanna
að bærinn
væri ábyrgur í
málinu.
Hugsaðupp á nýtt
ELLERT B.
SCHRAM
■
skrifar um stríð sem
kemur Íslendingum
ekki við.
Leiðarahöfundur The
Independent hefur efasemdir um
réttmæti innrásar en segir að enn
megi gera gott úr innrásinni ef
áhersla verður lögð á að frelsa
írösku þjóðina og hjálpa henni að
koma undir sig fótunum eftir að
harðstjórn Saddams Husseins
hefur verið steypt.
Innrásin hefur þó ófáar nei-
kvæðar hliðar. Þó stríðið snúist
ekki um olíu að því leyti að Banda-
ríkjamenn vilji stela olíubirgðum
Íraka sé líklegt að ein helsta
áhersla þeirra sé að tryggja fjöl-
breyttari aðgang að olíu. Þá megi
ekki gleyma því að efasemdir séu
um hvort og hversu miklum gjör-
eyðingarvopnum Írakar búa yfir.
Blaðið vitnar til orða Hans Blix,
sem sagði að það yrði neyðarlegt
fyrir innrásarherinn ef engin
vopn fyndust að stríði loknu.
The Times varar andstæðinga
innrásar við því að ganga of langt
í mótmælum sínum. Þó það sé
ekki hægt að ætlast til þess að
mótmælendur láti af andstöðu
sinni við stríð verða þeir að gæta
þess að skaða ekki aðra í mótmæl-
um sínum. Þannig hafi þær að-
gerðir þeirra að stöðva umferð og
leggja vissa borgarhluta undir
mótmæli ekki haft önnur áhrif en
þau að skaða þá sem áttu leið þar
um. Eins sé ljóst að sumir and-
stæðingar stríðs sýni andstæðing-
um sínum ekki sömu virðingu og
tilhlýðilegt sé. Til marks um það
sé fata full af kúadellu sem hafi
verið skilin eftir fyrir framan
heimili nokkurra þingmanna sem
styðja innrás.
Repúblikanar fá á baukinn í
leiðara Washington Post fyrir að
saka Thomas Daschle, leiðtoga
demókrata í öldungadeildinni, um
landráð fyrir gagnrýni hans á
Bandaríkjaforseta vegna innrás-
arinnar í Írak. Leiðarahöfundur
minnir á að í lýðræðisríki eigi að
hvetja fólk til að tjá skoðun sína á
atburðum en ekki að segja því að
halda kjafti. Vitnað er í orð Teddy
Roosevelts, fyrrum forseta
Bandaríkjanna, frá árinu 1918
þegar Bandaríkjamenn tóku þátt í
fyrri heimsstyrjöldinni. „Það að
segja að það megi ekki gagnrýna
forsetann, að við eigum að styðja
hann hvort sem hann hefur rétt
eða rangt fyrir sér, er ekki aðeins
óþjóðrækið og þýlynt heldur sið-
ferðisleg landráð við bandarískan
almenning.“ ■
Úr leiðurum
■ Leiðarar heimspressunnar eru
undirlagðir af innrás Bandaríkjamanna
og Breta í Írak. Flestir leiðarahöfundar
mæla með eða á móti stríði. Sumir
leggja sig þó fram um að greina
umræðuna í löndum sínum og hversu
mikinn rétt hún eigi á sér.
Þrenns konar viðbrögð við innrás
Ráðstefna um
markfæði úr sjávarfangi
haldin af Rannsóknarþjónustunni Sýni ehf.
31. mars 2003 kl. 08:30, Borgartúni 6, 4. hæð.
08:30-08:55 . . . . . . . . Skráning
09:00 . . . . . . . . . . . . . . Setning
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Fundarstjóri: Guðmundur G. Haraldsson,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . prófessor við Háskóla Íslands
09:10 . . . . . . . . . . . . . . Markaður fyrir markfæði úr sjávarútvegi.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Baldur Hjaltason, Pronova Biocare
09:50 . . . . . . . . . . . . . . Búklýsi sem markfæði.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Hasse Vinter, Havelopment aps.
10:40 . . . . . . . . . . . . . . Kaffi
10:55 . . . . . . . . . . . . . . Staðan og möguleikar í íslenskum sjávarútvegi.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Guðjón Þorkelsson, Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins
11:25 . . . . . . . . . . . . . . Afurðir úr sjávarfangi. Jóhannes Gíslason, Primex ehf
12:00 . . . . . . . . . . . . . . Hádegismatur
13:00 . . . . . . . . . . . . . . Fiskprótein sem markfæði.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Geir Wold, Maritex AS
13:50 . . . . . . . . . . . . . . Astaxanthin í markfæði.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Niels-Henrik Norsker, BioProcess Island hf.
14:20 . . . . . . . . . . . . . . Bragðefni úr sjávarfangi.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Halldór Árnason, Norðurís ehf.
14:50 . . . . . . . . . . . . . . Markmar ehf., kynning.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . Finnur Árnason, Nýsköpunarsjóður
15:00 . . . . . . . . . . . . . . Kaffi
15:20 . . . . . . . . . . . . . . Pallborðsumræður (fara fram á ensku)
16:10 . . . . . . . . . . . . . . Fundarslit
Langþreyttir
Suðurnesja-
menn
Suðurnesjamaður skrifar:
Við Suðurnesjamenn erumorðnir langþreyttir á deilum
hjá Heilbrigðisstofnun Suður-
nesja. Hér skal ekki rakið upphaf
deilnanna, en hitt er víst, að þögult
samkomulag heilsugæslulækna
um að ráða sig ekki í vinnu þarna
er vegna þess að viðkomandi
læknar vantreysta yfirstjórn áð-
urnefndrar stofnunar (eins og
fyrrverandi yfirlæknir, María
Ólafsdóttir, segir í Fréttablaðinu
14/3). Það segja mér einnig læknar
að þar eigi einkum í hlut forstjór-
inn, Sigríður Sæbjörnsdóttir (kona
landlæknis). Jón Kristjánsson
heilbrigðisráðherra virðist halda
að sér höndum, til að styggja ekki
volduga aðila og elsku vini.
Sigríður Snæbjörnsdóttir hefur
borið sig mannalega í fjölmiðlum
og segist meðal annars hafa ráðið
þarna skrifstofustjóra. Kannski
hún sé líka að hugsa um að kostnað-
ur lækki þegar einn læknir sé nú að
störfum í stað tíu. En ekki virðist
þar á bæ vera hugsað mikið um
þarfir íbúa á svæðinu, líðan þeirra
og öryggi, að því ógleymdu að fjöl-
margir hafa þurft að leita út fyrir
svæðið eftir læknishjálp, með ærn-
um kostnaði og óþægindum. Aðal-
atriðið er þetta: Við Suðurnesja-
menn eigum rétt á eðlilegri heilsu-
gæslu eins og aðrir landsmenn.
Kannski verður örþrifaráðið að
hefja málssókn á hendur fyrr-
nefndri stofnun og ríkissjóði. ■