Tíminn - 11.11.1973, Blaðsíða 13

Sunnudagur 11. nóvember 1973.
■*1MINN
13
Litli Sigurboginn er fyrsta minnismerki sem Napóleon lét reisa sjálfum
sér. Hann stendur i hinum enda Champs Elysées.
bogann, sló einn drengurinn hest
eins herforingjans i hausinn,
þannig að hann prjónaði. Dreng-
irnir æptu og kölluðu, en þeim
tókst að koma i veg fyrir að her-
inn færi gegnum bogann. Yfir-
mennirnir snéru við og fóru krók-
inn framhjá boganum og þúsund-
irnar á eftir. Almenningur kærði
sig ekkert um að þýzkir herir
færu sigurgöngu gegnum minnis-
merkið um franska hersigra.
Þegar þýzku herirnir fóru sigur-
göngu sina um Paris i siðari
heimsstyrjöldinni, höfðu þeir vit
á að krækja fyrir Sigurbogann.
Mesta athöfn, sem nokkru sinni
hefur farið fram við Sigurbogann,
er sennilega jarðarför Victors
Hugo, 31. mai 1885. Nóttina eftir
jarðarförina lá lik Hugos á
viðhafnarbörum undir boganum,
á upphækkun, sem var hvorki
meira né minna en 26 metrar. Allt
umhverfið var skreytt sorgar-
dúkum og viðargreinum og 800
þúsund manns fylgdu kistunni til
Panthéon, þar sem Hugo var
lagður til hinztu hvildar ásamt
fleiri ódauðlegum Frökkum.
Sigurboginn var ekki i neinni
hættu i fyrri heimsstyrjöldinni.
Ekki einu sinni „Stóra Bertha”
Þjóðverjanna vogaði sér að kasta
sprengjum sinum i grennd við
hann. Það alvarlegasta, sem
gerðist i allri styrjöldinni, var
þegar fifldjarfur franskur flug-
maður flaug orustuflugvél sinni
sem var 11 metrar milli væng-
brodda, gegn um bogann, sem er
14 metra breiður, og 29 metra
hár.
Nóttina milli 10. og 11.
nóvember 1920 var komið i kyrr-
þey með fánaskreytta likkistu
undir Sigurbogann. Obreyttir
hermenn báru hana og stóðu
heiðursvörð alla nóttina og biðu
hátiðahaldanna daginn eftir,
þegar Frakkar jarðsettur her-
manninn sinn, á tveggja ára
afmælisdegi vopnahlésins.
Hátiðin hatði haiizt í veraun
daginn áður, þegar André Magi-
not, eftirlaunaráðherra her-
manna — sem sjálfur særðist i
orrustunni við Verdun — stóð yfir
átta fánum skreyttum likkistum.
1 hverri lá óþekktur franskur her-
maður, sinn frá hverjum vigvelli.
Maginot kallaði til eins her-
mannsins i heiðursverðinum og
rétti honum vönd af rauðum val-
múa og sagði. — Hermaður, hér
eru rauðir valmúar, tindir á vig-
vellinum við Verdun. Legðu hann
á eina kistuna og þar er óþekkti
hermaðurinn okkar.
Daginn eftir var siðan óþekkti,
franski hermaðurinn jarðsettur
undir Sigurboga Napóleons, i
grennd við marskálkana Foch og
Joffre, tveggja af mestu her-
foringjum fyrri heimsstyrjaldar-
innar. Á gröfinni stendur: Hér
hvilir franskur hermaður sem
lézt fyrir föðurlandið 1914-1918.
Þjóðaraltari
Þremur árum siðar, á vopna-
hlésdaginn 11. nóvember 1923 var
hinn eilifi eldur kveiktur og hann
logar i bronsi klæddri holu aftan
við gröfina. Hann hefur logað
siðan.
Frá þvi að vera minnismerki
um sigra,hefur Sigurboginn orðið
eins konar þjóðaraltari, trúarlegt
tákn, sem þjóðin safnast um við
stórar athafnir og helgidaga.
Þangað eru hetjur þjóðarinnar
fluttar að þeim látnum. Þangað
eru hetjur þjóðarinnar fluttar að
Undir Sigurboganum er gröf óþekkta hermannsins. Þar krjúpa erlend-
ir þjóðhöfðingjar á kné i virðingu fyrir landinu, sem hann lét lif sitt
fyrir.
Sigurboginn er mesta striðsminnismerki heims. Ræman með mannamyndunum að ofanverðu er
tveggja metra há. Stytturnar eru allar af atburðum vigvallanna, nema „Friðurinn” sem sést hér
vinstra megin. Þessi mynd af boganum er tekin frá Avenuede ia Grande Armée.
þeim látnum. Þangað kom de
Gaulle gangandi upp Champs
Ely’sées 1944, kraup við gröf
óþekkta hermannsins og þakkaði
guði fyrir frelsun Parisar.
Allir þjóðhöfðingjar, sem heim-
sækja París, koma að gröf
óþekkta hermannsins og leggja á
hana lárviðarsveig. Siðan hneigja
þeir sig I auðmýkt ekki endilega
fyrir hermanninum, heldur lana-
inu, sem hann lét lif sitt fyrir.
Amerískar
kuldaúlpur
Á þjóðhátiðardaginn
Sigurboginn gegnir miklu hlu-
verki á þjóðhátiðardegi Frakk-
lands, 14. júli, Bastilludaginn.
Blaðamaður einn, sem þar var þá
á ferð, segir nú frá:
— Mig dreymir enn um heim-
sókn mina, aðfaranót Bastillu-
dagsins til Sigurbogans. Ég finn
spenninginn enn þó að ég sofi.
Umferðin var þétt og alls staðar
kváðu við fagnaðaróp og hávaði.
Gluggar og dyr stóðu upp á gátt,
tónlist fyllti loftið. Allar kirkjur
og fagrar opinberar byggingar
voru flóðlýstar. Á nokkrum
stöðum höfðu stúdentar kveikt
bál á götunum, en lögreglan
slökkti þau jafnóðum. Borgin titr-
aði öll af veizluhöldum og gleði,
eins og vera ber, kvöldið fyrir
Bastilludaginn.
Við höfðum snætt kvöldverð á
vinstri bakka Signu og höfðum
tekið með okkur bflinn. Þegar
miðnætti nálgaðist, var stefnan
tekin á Champs Elysées til að
kasta kveðju á Sigurbogann. Við
sátum föst i umferðinni við Place
de la Concorde i um það bil
klukkustund, áður en við kom-
umst inn i það, sem við héldum að
væri hin venjulega greiða umferð
um Champs Elysées. En i ljós
kom, að þarna átti sér stað villtur
næturdans.
Vinstra megin ók litill opinn
sportbill og i honum stóðu sex
manns með kampavinsglös i
höndunum. Bilstjórinn hellti
Veuve Cliquot i glösin með ann-
arri hendi en ók með hinni.
Framan við mig ók litil „hálfsit-
róna” og þar i sat stór fjölskylda.
og sennilega nágrannarnir lika
— og ailir sungu. Hægra megin
var stór fólksbifreið, leigubifreið
og bilstjórinn virtist dotta fram á
Framhald á bls. 39.
Verð fró kr. 3.990,00
PÓSTSENDUM
P0RTVAL
Hlemmtorgi — Simi 14390