Tíminn - 23.02.1975, Blaðsíða 40

Tíminn - 23.02.1975, Blaðsíða 40
Sunnudagur 23. febrúar 1975 BJIUER HAUGSUGAN er einnig traust eldvarnatæki Heildvérzlun Síóumúla 2 Sfmar 85694 & 85295 GEÐI fyriryóöan niat $ KJÖTIONAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS SÍS-FÓDIJK SUNDAHÖFN 100 SJÚKRAÞJÁLFARA VANTAR T1L CT A DC A UED I A Kini —en hætt hefur verið við fyrirhugaða O I *mlVi nciv LpVÍMLSI kennslu í sjúkraþjálfun við H.Í. Gsal-Reykjavik — Fyrirhugað var að koma á fót númsbraúT i sjúkraþjálfun við Háskóla islands á komandi hausti, en þau áform hafa nú runnið út i sandinn, — og mun þvi kennsla I sjúkraþjálfun ekki hefjast við háskólann fyrr en I fyrsta lagi haustið 1976. Vöntun á sjúkraþjálfurum er mikil hér á landi, og að sögn Ilauks Þórðar- sonar, yfirlæknis á Eeykjalundi, lætur nærri, að nú vanti um 100 sjúkraþjálfara til starfa á öllu landinu. Astæðurnar fyrir þvi, að ekki var talið mögulegt að hefja kennslu I sjúkraþjálfun næstkom- andi haust voru margar, en þyngst á metunum var þó það, að ekki var talið, að undirbúningur væri nægilegur. Aðrar ástæður voru m.a. þær, að kennsluhús- næöi var ekki fengið, verklegu kennsluna þurftiað undirbúa bet- ur, ekki var að fullu séð, hvernig kennslunni sjáifri yrði háttað, og auk þess var vöntun á kennurum. Að sögn Hauks Þórðarsonar eru 35 islenzkir sjúkraþjálfarar i starfi hér á landi um þessar mundir og 11 erlendis. lslenzku sjúkraþjálfararnir eru ekki allir i fullu starfi, en þeir fylla þó 28 stöðugildi, þannig að raunhæft má telja, að tæplega 40 sjúkra- þjálfarar séu hér á landi núna. — Það má reikna með þvi, að heilbrigðiskerfið allt þyrfti um 100 sjúkraþjálfara til viðbótar þessum 39, sem fyrir eru. Hins- vegar er rétt að geta þess, að þessi tala er ákaflega gróft reikn- uö, og eins má geta þess, að hún er miðuð við ástandið nú. Ef sjúkraþjálfaranám hefst haustið 1976, munu fyrstu sjúkra- þjálfararnir útskrifast 1980, — og þá gæti vissulega verið allt annað uppr á teningnum, sagði Haukur Þórðarson. Undirbúningur sjúkraþjálfara- námsins hefur verið i höndum nefndar, sem skipuð var af menntamálaráðuneytinu á sið- asta ári, og mun nefndin skila áliti sinu á næstu dögum. Þar mun verða greint frá námstilhög- un og öðru viðvikjandi náminu. Formaður nefndarinnar er Runólfur Þórarinsson, fulltrúi i menntamálaráðuneytinu. A6 sögn Hauks Þórðarsonar, hefur einn islenzkur sjúkraþjálf- ari lokið kennaraprófi I sjúkra- þjálfun og kennt i Bretlandi á sið- ustu árum. Hann myndi taka að sér kennsluna hérlendis að ein hverjum hluta, en annað kennaralið yrði fengið erlendis frá. — Það yrði að takmarka þann hóp, sem vildi leggja stund á sjúkraþjálfun, vegna þess að möguleikarnir til verklegrar kennslu á sjúkrahúsunum eru ekki ótakmarkaðir. Hins vegar er ekki á þessari stundu hægt að segja til um það, hversu stór hópur gæti hafið nám 1976, þvi það er atriði, sem athuga þarf siðar, hvað hægt er að taka við mörgum. — Það er vissulega mikil vönt- un á sjúkraþjálfurum hér á landi, en ég veit, að það er fullur skiln- ingur hjá öllum aðilum þessa máls á þvi að taka upp kennslu i sjúkraþjálfun. — Er rétt, að búið hafi verið að veita fjármagn til þessarar námsbrautar fyrir þetta ár? — Já, það er rétt, að einhver upphæð var á fjárlögum i þessu skyni, en hins vegar held ég að sú upphæð hafi eingöngu verið mið- uð við kennslu frá september til áramóta. Ég álit, að sú upphæð myndi nýtast á þann veg, að hægt yrði að ráða námsbrautarstjóra eða forstöðumann fyrir þessu námi, — áður en sjálft námið hæf- ist, enda er það, frá minum bæjardyrum séð, mjög nauðsyn- legt. Ég hygg, að þeir fjármunir, sem fengjust, myndu nytast til þeirrar undirbúningsvinnu, sem nauösynleg er, sagði Haukur Þórðarson að lokum. Timinn sneri sér til Guðlaugs Þorvaldssonar háskólarektors, og sagði hann, aðhér á landi hefði verið staddur kanadiskur prófessor, sem skipulagt hefði sjúkraþjálfaranám I Kanada, og hefði hann kannað þessi mál hér. Einnig hefði sérstök nefnd á veg- um menntamálaráðuneytisins kannað þetta mál gaumgæfilega. Niðurstaða þeirra, eftir vandlega yfirvegun, hefði verið sú, að tals- verðum erfiðleikum væri bundið, að hefja kennslu i sjúkraþjálfun strax næsta haust. — Ég er þeirrar skoðunar, sagði háskólarektor, að mjög vel hafi verið að undirbúningsvinnu staöið varðandi þetta nám, og ég get upplýst það, að skólinn i Manitoba hefur boðizt til þess að taka sjúkraþjálfara til þess að sá hinn sami geti undirbúið sig sem kennara i þessari tilvonandi deild innan háskólans. — Það myndi einungis valda vonbrigðum með þessa deild, ef hafin yrði kennsla, og undirbún- ingur væri ekki nægur. Enn vant- ar tilfinnanlega aðstöðu, og kennslutilhögun er ekki fullmótuð enn. Vegna þess að undirbúning- ur hingað til hefur verið vel unn- inn, að minum dómi, tel ég af- skaplega góðar likur á þvi, að hægtverðiað fara almennilega af staðmeð þessa deild haustið 1976. Guðlaugur sagði, að fyrir stuttu hefðu verið samþykkt lög á al- þingi, sem heimiluðu stofnun námsbrauta með þvi að setja um þær reglugerðir. — Raunverulega fór hjúkrunar- námsbrautin af stað, án þess að nokkrar reglugerðir eða lög væru til um hana, og bæði sú náms- braut og þjóðfélagsnámsbrautin hafa átt við vandkvæði að etja i byrjun, vegna ónógrar undirbún- ingsvinnu, sagði háskólarektor að lokum. Friðland að Fjallabaki Landmannalaugar friðlýstar ásamt 450 ferkm svæði SJ—Reykjavik — Náttúruvernd- arráö samþykkti fyrir sitt leyti á fundi á fimmtudagsmorgun, að 450 ferkilómetra svæði á milli Torfajökuls og Tungnaár, Stóra Melfells og Laufafells skuli frið- lýst. Ætlunin er, að svæðið hljóti nafnið Friðland að Fjallabaki. Landmannalaugar eru á miðju þessu svæði, en þar hefur umgengni verið ábótavant á und- anförnum árum og ekki vanþörf á friðun. Þangað koma nú 15-20.000 manns um hásumariö, og þegar fjölmennast er, gista yfir 1000 manns við laugarnar í einu. Tillagan að reglugerð um Frið- landið að Fjallabaki verður nú send heimamönnum til samþykktar, þ.e.a.s. hrepps- nefndum þeirra sveitarfélaga, sem afrétti eiga á svæðinu. Loks tekur m ennta málaráðuney tiö ákvörðun um friðlýsinguna, og er vonazt til að svæðið verði friðland þegar i vor og takast megi að sporna við frekari spjöllum þar en þeim, sem þegar eru orðin. Stigar verða merktir i Land- mannalaugum, og annars staðar á svæðinu, þar sem það á við, og umferö gangandi fólks beint á þá., Eins verður reynt að stemma stigu við að hestum verði beitt á viðkvæmum stöðum. Umferð vélknúinna ökutækja verður aðeins leyfð á akvegum og merktum slóðum á friðlandinu. En brögð eru að þvi að fólk skemmi gróður og jarðmyndanir meö akstri utan vega. Reynt verður með merkingum að benda fólki á, að leggja skuli bilunum og gengið siðasta spölinn, t.d. að tjaldstað. Tjaldstæði verða merkt i friölandinu og óheimilt að tjalda annars staðar, nema með sérstöku leyfi. Skylt verður að ganga snyrtilega um, og flytja skal allt rusl i sorpgeymslur, en hvorki fleygja þvi á viðavangi né grafa i jörð. óheimilt verður að vinna náttúruspjöll, og meðferð skotvopna verður bönnuð. Fimm manna nefnd verður til ráðuneytis um stjórn friðlandsins, og tilnefna Landmannahreppur, Holta- hreppur, Rangárvallahreppur, Ferðafélag lslands og Náttúru- verndarráð einn fulltrúa hver. Að sögn Árna Reynissonar, framkvæmdastjóra Náttúru- verndarráðs, hefur að undan- förnu starfað nefnd á vegum Ferðafélags íslands, samgönguráðuneytisins og Nátt- úruverndarráðs i þvi skyni að vinna að umbótum á fjölsóttum stöðum aðallega á hálendinu. Ljóst var i upphafi starfs hennar, að sérstök þörf var á úrbótum i Landamannalaugum og á nokkrum öðrum stöðum, svo sem i H e r ð u b r e i ð a r 1 i n d u m , Þórsmörk, Hvannalindum, Nýja- dal og á Hveravöllum. M.a. lagði nefnd þessi til „. þeir þessara staða, sem ekki voru þegar fri ölýstir, yrðu það. Og var Herðubreiðarsvæðið friðlýst sl. sumar. Akveðið var að taka upp samningaviðræður við heima- menn i þeim hreppum, sém afrétti eiga á svæðinu að Fjalla- baki. Fundir voru haldnir með sveitarstjórnunum, og siðan aftur i starfshóp fulltrúa þeirra, Náttúruverndarráðs og Ferða- félags Islands, sem gekk frá tillögum um friðlýsingu svæðisins að Fjallabaki. — Landamannalaugar eru perl- an á þessu svæði, sagði Árni Reynisson, en þarna eru margir aðrir fjölsóttir staðir, svo sem Landamannahellir, Hrafntinnu- sker, mörg vötn og gróðurver. Spjöll af akstri utan vega eru 15.-20.000 manns koma i Landmannalaugar yfir hásumarið, og oft er umgengni ábótavant, enda aðstaða ófullnægjandi. Útsýn til Friðlandsins að Fjallabaki frá Landamannalaugum. t.d. við Bláhyl og Ljótapoll, og brýnt að koma i veg fyrir að slikt hátterni haldi áfram. í fyrrasumar var byrjað að byggja myndarlegt hreinlætishús i Landamannalaugum, en þar hefur ófullnægjandi aðstaða orðið að nægja þdsundum manna und- anfarin sumur. Smærri hreinlætisútbúnaði verður vænt- anlega komið upp á öðrum stöðum, þar sem tjaldað verður. Starfsfólk Ferðafélags lslands i Landmannalaugum annast eftir- lit á svæðinu og leiðbeiningar fyrir ferðamenn. Náttúruvernd- arráð og samgönguráðuneytið styrkja Ferðafélagið til að koma upp nauðsynlegum búnaði og hafa eftirlitið með höndum. Þegar Landmannalaugar og svæðið að Fjallabaki hafa verið friðlýst, eru eftir Nýidalur og Þórsmörk af þeim stöðum sem nefndin, sem vinnur að úrbótum á hálendinu, telur að þurfi að friðlýsa. Þórsmörk er i vörzlu Skógræktar rikisins, þannig að ekki er talið brýnt að friðlýsa hana, en áherzla er lögð á bætta umgengni og friðun fyrir beit. — Og ekki var ráðizt i að frið- lýsa Nýjadal i þessari atrennu, sagði Árni Reynisson. * * ' \-i \ \ Ó . / ' t t' ‘ * JlrtiJnuhjmijti/notn, ~ - • / ‘ ' ,/úftír. N p' ( Horhjapmrf Un Jniskiiró - 1 \ v ”>’ / N Loðinundm^. } 'ÍT-V \ >‘nw, / r» V '"K -,>s' j _ ,.. i - naJiiúgar "cý NcunRnmmv . , /v 1 91 , | ->v I t jWnfiiUiiiWirmiii .vi \ : V.-'vW. V„> ^ ■■■ Y i jXU x i' 1 < ' v\° 'Tlmíntinnus » * LiosarLumriir \ o . . t / r- 'iooj0 oiu,,,# (/ v- Æy'V'U-/ / |V r Fl\l T\ - 1057 / o/uutJm-— ReykjuJjoll / ., . i \. ' í.aoy^v'y \'S - HAíuisiju- 'O*------- --- N> SLónhntr . Mirkj.Ji II/ 964 V 7 ’-iv'ib •/ V)wv iA '”7 JtfaS & Hábpfc l(S: 1 . í> ■^ik Torfa jcil/ill ■ 1175 ^ Hcujofo 11 S"'V fÁ. / SrRÍ.i.o/r/^ 'ia'-V “* \JF /y /», /7 ■■ •> x .... YL J7S \ / MugcjudolirV 1 Q ‘ 8 / , i . • USO JXluyarhilU*, ' StnltiLuátf Þetta kort sýnir svæðið, sem ætlunin er að friölýsa. Inn á þaö er einnig merkt eldri hugmynd um minna friðað svæöi.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.