Tíminn - 20.04.1975, Page 13
Sunnudagur 20. apríl 1975.
TÍMINN
13
Manstu gamla daga? AAanstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla
iö fyrsta bassa, ekki með nokkra
rödd, blessaður vertu. En það var
söngmót hérna fyrir sunnan 1934,
þeir keyptu á mig kjól og allt, og
svo fékk ég fria ferð suður til að
heimsækja pabba og mömmu.
Þá datt allt
i dúnalogn
— En spilaðir þú þá ekkert
fyrir norðan?
— Það var nú nefnilega það. Ég
lendi þarna í minni fyrstu hljóm-
sveit, eiginlega strax við komuna,
fyrsta skipti sem ég spila dans-
músik fyrir peninga. Það vantaði
pfanista á Brúarfoss, og ég var
búinn að dúlla svona hér heima,
og ég tek djobbið. Við vorum
tveir, sem spiluðum þarna. Það
voru mörg danshús starfandi þá,
en það var alltaf fullt hjá okkur,
á hverju kvöldi. Þetta hét Brú-
arfoss, og það er vist búið að rifa
það núna.
— Það hefur ekki verið mikið
um fri hjá ykkur?
— Ég man, að við fengum einu
sinni fri i tvo daga. Það var alveg
rosaleg landlega þá, og Vest-
mannaeyingarnir búnir að fylla
húsið með sinum dömum. Kefl-
vikingarnir komustekki inn.Þetta
var timburhús, á einni hæð, kjall-
ari undir, sem var eldhús og þess
háttar. Það voru tveir inngangar
á hæðina og tröppur, en það voru
ekki notaðar nema aðrar dyrnar.
Keflvikingarnir rifu bara tröpp-
umar frá og réðust inn. Það var
ekki ein einasta rúða heil i öllu
húsinu og allt brotið inni. Það
endaði með ósköpum. Þetta var i
september og stór kakkelofn i
salnum, hann var kyntur, af þvi
að það var hráslagaveður. Nú,
það er allt orðið brjálað, slagsmál
og djöfulskapur, og allir slógust.
Þá er það, að einn pissar i ofninn,
lagsmaður, i glóðina, og það gýs
upp þessi rosalega pest. Það datt
bara allt i dúnalogn. Þá fengum
Karlakórinn Vlsir á Siglufirði. Myndin er tekin fyrir söngförina suður árið 1934. Viðmælandi vor er annar frá vinstri i öftustu röð.
— Já, við héldum klúbbböll,
slógum okkur saman tvær hljóm-
sveitir. Voða fint. Settum upp
klúbb til að þéna extra pening. Þá
spilaði ég með Stebba Baldvins.
Hann var Siglfirðingur, fluttist
seinna til Svi'þjóðar. Ég heyrði frá
honum fyrstu árin, en það er
langt siðan ég hef heyrt nokkuð af
honum. Þetta er Stebbinn, sem
ort var um: „Hvað getur hann
Stebbi gert að þvi, þótt hann sé
sætur?” Það var hann Bjarni
Guðmundsson, sem orti þennan
brag. Hann var óskaplegur
sjarmör, og sérstök týpa, mál-
glaður og hress. Seinna var
bragnum snúið upp á Stefán ís-
landi i reviu.
búnir að impróvisera eitthvert
spor, slaufu eða hnykk, sem þeir
bara biðu eftir til að geta impó-
nerað dömuna.
Ekki kynnzt betra fólki
— Voru miklar mannabreyt-
ingar i hljómsveitunum?
— Jájá, við vorum bara tveir
fyrsta árið, næsta árið bættist sá
þriðji við, Bjarni heitinn Guðjóns,
bróðir hans Vilhjálms. Hann var
með fiðlu og blés i fón og svo lék
hann lika á trommurnar. Hann
lærði lika á banjó, fór út til Eng-
lands að læra á banjó. Við vorum
með alls konar „fiff”, við fórum i
úniform og við spiluðum alls kon-
kynnzt betra fólki en þarna á
Siglufirði. Þarna er búsett fólk af
öllum stöðum á landinu. Þarna
voru allir jafnir, ekki til kliku-
skapur eða merkilegheit, hvort
sem var forseti bæjarstjórnar eða
hver sem var. Hvergi harðari
pólitik. Það rauðasta i verkalýðs-
hreyfingunni á þessum árum, það
var að finna á Siglufirði, og Sjálf-
stæðisflokkurinn að hinu leytinu
ekki siður sterkur — en þetta voru
allt vinir og kunningjar.
Trektin þarna
hjá nikkunni
— Svo að við vikjum aftur að
böllunum, hversu lengi stóðu
þau?
ansanum á Sigló
við fri i tvo daga. meðan verið var
að klambra saman borðum og
stólum, Það var allt svo frumlegt
.þarna „Pissúar”niðri,eins og við
kölluðum það, bara kamar,
þröskuldarfullur. Þess vegna var
það, sem aumingja maðurinn
sagði: „Hvar er djöfulsins piss-
úarið”? og opnaði bara ofninn.
Nei, hann var ekki að hugsa um
að stilla til friðar, bara þjóna sin-
um likama.
Hvað getur hann
Stebbi gert að þvi...?
— En þú hefur spilað viðar en
þarna á þessum árum?
Erling ólafsson.
— Var hann Bjarni Guðmunds-
son þá fyrir norðan i sildinni?
— Já, það var ábyggilegt.Sjáðu
til, á þessum árum var Siglu-
fjörður Mekka fyrir námsmenn
og músikanta og auðvitað aðra.
Restórasjónirnar voru að mestu
leyti lokaðar hér, og þá var að
leita til Siglufjarðar til að fá
sumarvinnuna. Meira að segja
Einar Kristjánsson, óperusöngv-
ari, var trommuleikari i Biókaffi
eitt sumar.
Hinn rétti hnykkur
i dansi
— Hverjir voru i klúbDúljóm-
sveitinni með þér?
— Þetta voru indælis drengir.
Trommuleikarinn okkar var
Svavar Björnsson. Hann er dáinn.
Svo var Tómas Hallgrimsson, af-
ar músikalsur, eins og það fólk er
allt saman mjög listhrieigt. Svo
kemur Sæmundur Jónsson, hann
er afi tónskáldsins okkar, hans
Gylfa Ægissonar, ættaður úr
Fljótunum, bjó á Siglufirði. Afi
þessa Sæma hét Kristján, hann
bjó i Fljótunum, og var að verða
áttræður, þegar ég heimsótti
hann. Hann spilaði á fiðlu, alveg
eldfjörugur. Hafði fiðluna við öxl-
ina eins og Harðangarnir og
tæknin alveg ótrúleg. Hann spil-
aði á böllum, gömlu dansana með
viðeigandi slaufum.
— Er það ekki þannig, sem á að
spila gömlu dansana?
— Einmitt, og það er það, sem
spilararnir verða að gera sér
ljóst. Það verður að spila gömlu
dansana á sinn hátt, það er dans-
að bæði eftir hljómfallinu og lag-
inu. Ef þessir gömlu klassísku
gömlu dansarar fengu ekki sina
slaufu á réttum stað, þá eyðilagði
það hinn rétta hnykk. Dansinn ar
bara ónýtur. Þeir voru sjálfir
ar músik þarna. Við vorum með
stromphatta, þegar við spiluðum
sjómannalög og spænska hatta,
þegar við spiluðum suður-ame-
risk lög. Við vorum svona að
reyna að lifga upp á hijómsveit-
ina. Annars spilaði maður alltaf i
dökkum fötum. Maður formaði
ekki annað. Það þýddi ekkert að
koma á lopapeysu.
— Það hefur verið viss menn-
ingarbragur á þessu, þrátt fyrir
ýmsa útúrdúra?
— Blessaður vertu, yfirleitt
fóru böllin fram i mesta bróðerni.
Það var bar viðburður, ef eitt-
hvað bátaði á, svipað þvi, sem ég
sagði frá áðan. Ég hef bara ekki
— Fyrstvoru restórasjónirnar.
Þær stóðu frá niu til hálftólf. Þá
var svona kvöldmúsik, en auðvit-
að dansað, ef menn vildu. Svo var
sópað það mesta af gólfinu, og
siðan hófst ballið og stóð til tvö.
Það voru einhver lög um þetta.
Þau gátu staðið lengur, ef það var
privat eða klúbbúr. Það var alveg
það sama hérna i Reykjavik á
þessum árum.
Þú hefur spilað viðar en á
siglufirði á þessum árum?
— Já, það var til dæmis árið
1936, sem við vorum fengnir til
Akureyrar. Fjögurra manna
band. Við áttum upphaflega að
spila á gamlárskvöld á Hótel
Akureyri, en það varð bara úr, að
við spiluðum þarna i fjóra mán-
uði. Þá var nefnilega engin
hljómsveit á Akureyri. Ég veit,
hvað þú ert að furða þig á. Trekt-
in sem stendur þarna hjá nikk-
unni, var mikið notuð. Við sung-
um i þetta. Það voru engir mikró-
fónar þá. Við fylltum restórasjón-
imar hjá henni Gigi kvöld eftir
kvöld.
— Hversu mörg danshús voru
eiginlega á Siglufirði á þessu
blómaskeiði sildaráranna?
— Þau voru yfirleitt opin fjögur
eða fimm. Árið 1937 var dansað i
sex húsum, sem ég held, að þau
hafi ekki orðið fleiri.
— Þú hefur starfað með ýms-
um hljóðfæraleikurum þarna á
þessum árum?
— Já, ég eignaðist marga góða
félaga, sem gaman var að finna
með. Þarna byrjaði ég að vinna
með Óskari Cortes, þeim indælis
dreng, og Polli Bernburg var á
trommunum. Það var i Alþýðu-
húsinu. Fint band. Svo er hérna
afskaplega gott band. Við spiluð-
um á Hótel Siglunesi i þrjá mán-
uði, og við æfðum alltaf saman
tvotima á dag. Við gátum að visu
ekki spilað músikina, sem við
æfðum, þvi að við urðum að vera
með sölumúsik, þurftum að spila
fyrir fóikið. Þorvaldur Stein-
grimsson, hann Daddi, útsetti allt
fyrir okkur, svo var hann Polli
með trommurnar, og hann Gisli
Einars, og maður varð að reyna
að vera kúltiveraður lika til að
fylgjast með þeim.
Þegar pásukaffið var
tekið af Bjarna
— Svakalegar trommur eru
þetta!
— Það var móðins að hafa
trommurnar svona stórar, blokk-
Hljómsveitin, sem fór til Akureyrar 1936; myndin er tekin á Hótel Akureyri. Sæmundur Jónsson, Jóna-
tan,Petersen, norskur hljóðfæraleikari, kokkur núna,og Sigtryggur Helgason, nú gullsmiður á Akureyri.
Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu
gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla