Tíminn - 01.06.1975, Side 36

36
TÍMINN
Sunnudagur 1. júni 1975
OFURLÍTIL ATHUGASEMD
ARIÐ 1936 kom út i Reykjavik
þa6 sem (meö tilgreindum und-
antekningum) taldist vera heild-
arútgáfa af ljóðum Matthiasar
Jochumssonar, en kostnaðar-
maður útgáfunnar var Magnús
sonur hans. Talsvert skorti þó á
að þetta væri i rauninni heildarút-
gáfa, enda myndi hafa orðið að
leita viða til þess að svo mætti
verða. Fyrirkomulag hennar var
hreint ágætt, Magnús sneið það
algerlega eftir þvi sem Oxford
University Press hefir á Standard
Authors sinum. Að öðru leyti er
henni nokkuð áfátt. Svo var talið,
aö Þorsteinn skáld Gislason hefði
séð um hana, og að ýmsu leyti
hefði hann verið ágætlega til þess
fallinn, en engan vissi ég óánægð-
ari með hana en einmitt hann.
Kvaöst hann hafa skilið svo, er
hann tók aö sér starfann, að sitt
hlutverk væri ekki öllu meira en
að lesa prófarkir. Annar maður
hafði búið í hendur honum og um
hann var þannig háttað, að naum-
ast var sanngjarnt að ætlast til að
hann gæti leyst verkið vel af
hendi.
Hér er útgáfa þessi ekki til öllu
frekari umræðu. Þrátt fyrir ófull-
komleik sinn, verður hún ávallt
handhæg og gagnleg, og vegna
innihaldsins að sjálfsögðu ævar-
andi gersemi. Einn kafii bók-
arinnar nefnist „Sálmar og and-
leg ljóð.” Þar i er margt frumort,
en annað þýtt, og þó ekki ætið
sýnt að svo sé. Þannig er ekki
annaö að sjá en að hinn vinsæli
barnasálmur ,,Ó faöir, gjör mig
litiö ljós,” sé frumkveðinn á is-
lenzku, en svo er ekki. Hann er
enskur að uppruna, eftir konu,
sem nafnkunn var á sinni tið og
hét Matilda Betham-Edwards (f.
1836, d. 1919). Hún var ekki aðeins
ljóöskáld, heldur ritaði einnig
skáldsögur, sem nú munu litið
lesnar, eins og raunar flestar
sögur frá þeim tima.
Aöurgreindur sálmur (kunnur
úr ýmsum enskum skólasöngv-
um) var tekinn upp i islenzku
Sálmabókina 1945. Ég veitti þvi
athygli, að þar var uppruna hans
ekki getið, en gerði ráð fyrir, að
ásamt ýmsu öðru myndi þetta
verða lagfært i næstu prentun.
Það hefur þó lfklega ekki verið
gert, þvi þegar ég eignaðist hina
nýjustu Sálmabók (1972), sá ég að
enn var Matthias talinn höfundur
sálmsins, en ekki þýðari. Mér
þykir þvf sýnt, að vekja þurfi
athygli á hinu rétta. Jafnframt
má þó geta þess, að þvi fer fjarri,
að slálmurinn hafi tapað nokkru i
meðferö þýðarans. Á frummálinu
er fyrsta erindið þannig:
God make my life a little light
Within the world to glow,
A little flame that burneth bright
Wherever I may go.
Þessi nýjasta Sálmabók Is-
lenzku Þjóðkirkjunnar verður
ekki frekar tekin til athugunar i
einstökum atriðum í þessari
athugasemd minni. En varla má
ég annaö en láta þess getið, að
enga ánægju hafði ég af að eign-
ast hana. Ekki var ég með öllu
ánægður með Sálmabókina frá
1945, og það voru ekki heldur þeir
nefndarmanna, er stóðu að
samantekt hennar og ég ræddi við
um hana að starfi þeirra Ioknu.
Spor framávið var hún þó. Með
hinni nýjustu Sáimabók virðist
mér aftur á móti sem stigið sé
skref afturábak — eða niður á við,
ef þá þykir betur orðað. Hún er
eitt af þvi, sem vekur mér ugg um
að nú sé á ný að rökkva i islenzku
kirkjunni. Er virkilega verið að
stjaka þeim til hliðar, ljósberun-
um miklu, sem við af gömlu kyn-
slóðinni getum ekki gleymt — og
viljum ekki gleyma? Ég vil nefna
tvo hina stærstu, sem lýstu upp
allt tsland: Matthias Jochumsson
og Harald Nielsson. Sálmum
Matthiasar mátti fjölga i Sálma-
bókinni. En heldur hefur þeim
fækkað, og það virðist ekki benda
til hækkandi sólar. Ekki mun ég
hafa lesið alla nýkomnu sálmana,
og suma þeirra gafst ég upp við
að lesa til enda. Myndi ekki mega
látaflesta þeirra hverfa við næstu
endurskoðun? En hún kemur ekki
I minni tið.
Goethe bað um meira ljós. Við
skulum taka undir með honum.
I Sálmabókunuip þremur, sem
verið hafa i notkun um mina
daga, er eitt orð sem ég hefi skilið
á annan veg en guðsmennirnir.
Það er I hinni fögru kvöldbæn, er
Sveinbjörn Egilsson þýddi: „"Nú
legg ég augun aftur”. Sálma-
bækurnar segja: „Æ, virzt mig að
þér taka”. Ég skil ekki þessa
upphrópun þarna, þenna kvein-
staf, og hygg að „æ” sé þarna
atviksorð (ætið). En vera má
að ég misskilji. Frumtextinn
myndi sennilega skera úr.
Sn.J.
SAMBAND ÍSLENZKRA SAMVINNUFÉLAGA
@ Sjávarafurðadeild
SAMBANDSHÚSINU RVÍK, SÍMI 17080
Jötunn
farinn
að bora
PÞ—Sandhóli. — Um stundar-
fjóröung fyrir klukkan þrjd á
föstudag ræsti Gunnar Thorodd-
sen orkumálaráðherra „Jötunn’
hinn nýja bor orkustofnunarinn-
ar.
Hófst athöfnin með ræðu
Jakobs Björnssonar orkumála-
stjóra. 1 stuttu ávarpi er orku-
málaráðherra hélt lýsti hann yfir
ánægju sinni yfir komu tækisins.
Þá ræddi hann um afkastagetu
tækisins sem getur borað allt að 4
km I jöröu niður.
Borinn á til að byrja með að
vinna fyrir Þorlákshöfn og ná-
grenni og er það von staðar-
manna að hann gefi þeim nægan
varma I náinni framtið.
HLÍÐARDALSSKÓLI
25 ÁRA
Þegar smiði skólans hófst kom
safnaðarfólk viða að og lagði
fram mikla vinnu. Margir störf-
uðu svo vikum skipti og tóku ekk-
ert fyrir vinnu sina. A þessum
tima voru um 400 manns i söfnuði
aðventista, og var skólahúsið
reist á rúmu ári. Fyrsti nemenda-
hópurinn brautskráðist frá
Hliðardalsskóla árið 1953.
Nemendum hefur fjölgað ár frá
ári og færri hafa komizt I skólann
en sótt hafa um.
í upphafi var áætlað, að i skól-
anum yrðu fjörutiu nemendur, en
það þótti hæfileg stærð: þannig
gæti skólinn sinnt þörfum safnað-
arins, en hann telur nú um 500
manns. Vegna mikillar ásóknar i
skólavist var ákveðið að reisa
nýja skólavist fyrir 40 drengi.
Hún var tekin i notkun haustið
1959. Siðan hafa nemendur verið
um 80 á hverju ári.
Fyrstu starfsár skólans voru
bekkjardeildir aðeins þrjár, ein
veitti nemendum fræðslu fyrir
landspróf. Siðan hefur bekkjar-
deildum fjölgað. Reist hefur verið
leikfimihús, og unnið að miklum
framkvæmdum vegna búreksturs
skólans, meðal annars reist
gróðurhús.
Siðla árs 1967 urðu miklar
breytingar á öllum högum skól-
ans, en þá var borað eftir heitu
vatni, sem þarna reyndist vera i
miklum mæli. Éftir það var
hitaveita lögð um skólabyggðina
og gróðurhúsið reist.
Af öðrum þáttum i starfi
Hllöardalsskóla má nefna, að um
tólf ára skeið var rekið þar
heilsuhæli, og búrekstur er fjöl-
breýttur. Tilgangur aðventista
með þvi að reisa Hliðardalsskóla
vár einkum sá, að geta frætt þar
nemendur i anda trúar sinnar, og
að þurfa ekki að vera háðir rikis-
skólunum I þeim efnum. Þar við
bætist allt allmennt nám. Þetta
hefur tekizt á margan hátt og
fjöldi menenda hefur tekið virkan
þátt I starfi safnaðarins. Segja
má, að hlufi af náminu sé starf
við skólabúið, en nemendur vinna
hluta úr degi við almenn bústörf
og fleira.
Skólastjórar Hliðardalsskóla
hafa verið: Július Guðmundsson
(1950—1960), Sigurður Bjamason
(1960—1964), Jón Hj. Jónsson
(1964—1972), Július
Guðmundsson (1972—1974).
Núverandi skólastjóri er
Björgvin Snorrason.
Sendum
sjómönnum
um allt land
árnaðaróskir
í tilefni
af hátíð-
isdegi
þeirra
. /um
Hliðardalsskóli i ölfusi, sem er
i eigu aðventista, er 25 ára um
þessar mundir. Afmælisins
verður minnzt með samkomu i
skólanum sunnudaginn 1. júni.
Smiði skólans hófst 8. júnl 1949,
og siðla hausts árið 1950 tók skól-
inn til starfa. Nemendur voru þá
19. Þá starfaði aðeins einn kenn-
ari við skólann, auk skólastjóra.
Helztu hvatamenn að stofnun
og smiði skólans voru þeir Sigfús
Hallgrimsson kennari og O.J.
Olsen, sem árið 1936 hóf fjársöfn-
un til smiði skóla. Þá voru liðlega
300mannsisöfnuði aðventista, og
þótti ýmsum, að Imikið væri ráð-
izt. Safnaðarfólkgáfmánaðarlega
i sérstakan byggingarsjóð, og
stóð sú söfnun i ellefu ár, áður en
land undir skólahúsið var keypt.
Arið 1947 voru i sjóðnum 155
þúsund krónur, sem var mikið fé I
þá daga. Keypt var land Vind-
heima I ölfusi.
Fyrirlestrar
um heil-
brigðis-
þjónustu
Hér á landi er nú staddur á veg-
um heilbrigðisstjórnar rektór
Halsovárdhögskolan i Gauta-
borg, Sixten Haraldsson dr. med.
Allmargir Islendingar hafa
stundaðnám iþessum skóla, bæði
læknar, heilbrigðisfulltrúar og
stjórnendur heilbrigðisstofnana
og ísland tekur nú þátt f rekstri
skólans.
Dr. Haraldson flytur hér tvo
opinbera fyrirlestra. Hinn fyrri
verður fluttur i Landspitalanum
miðvikudag 4. júni kl. 14og fjallar
um heilbrigðisþjónustu á
norðlægum slóðum. Siðari fyrir-
lesturinn verður haldinn i Nor-
rænahúsinu fimmtudag 5. júni kl.
16 og fjallar um heilbrigðisþjón-
ustu á afskekktum svæðum og
meðal farandþjóðflokka. Hann er
ætlaður jöfnum höndum
heilbrigðisstarfsmönnum og al-
mennum hlustendum. Myndir
verða sýndar með báðum fyrir-
lestrunum.