Fréttablaðið - 08.12.2005, Síða 70

8. desember 2005 FIMMTUDAGUR50
menning@frettabladid.is
! Kl. 16.30Miðstöð einsögurannsókna í Reykja-
víkurAkademíu efnir til fundar í
ReykjavíkurAkademíunni á 4. hæð
í JL-húsinu þar sem sagnfræðing-
arnir Már Jónsson og Sigurður Gylfi
Magnússon fjalla um kyn, kynlíf
og sjálf í tilefni þess að þeir voru
að gefa út tíunda og ellefta verk í
bókaflokknum Sýnisbók íslenskrar
alþýðumenningar.
> Ekki missa af ...
... jólasýningu tólf listamanna í 101
Gallery sem stendur til 6. janúar.
... jólatónleikum í Skálholtskirkju á
laugardaginn þar sem systkinin Sigrún
Hjálmtýsdóttir og Páll Óskar Hjálm-
týsson syngja ásamt kórum kirkjunnar,
Moniku Abendroth hörpuleikara og
strengjasveit undir stjórn Hjörleifs
Valssonar.
... sýningunni Ný íslensk myndlist II í
Listasafni Íslands, þar sem hópur ungra
listamanna glímir við rými safnsins.
„Ég kynntist verkinu fyrst eftir
menntaskólaárin og heillaðist
strax,“ segir Þór Tulinius leikari
um smásöguna Manntafl eftir
Stefan Zweig. Þór hefur undanfar-
ið sýnt einleik sem hann skrifaði
upp úr smásögunni í Borgarleik-
húsinu við góðan orðstír. Hann
leikur sjö hlutverk í sýningunni
en segir það taka merkilega lítið
á. „Maður byrjar bara sýning-
una og þá fer þetta allt af stað og
rennur áfram þangað til það er
búið. Þetta eru samt ólíkar per-
sónur sumar eru fyndnar en aðrar
harmrænar.“
Það er almennt talið að skák
hafi ekki verið gerð betri skil í
skáldskap en í Manntafli og það
þarf því engan að undra þó að skák-
fólk hafi verið áberandi í áhorf-
endahópnum. „Skáksambandið og
skákáhugafólk hefur sýnt verkinu
mikinn áhuga en það er þó rétt að
taka það fram að þekking á skák
er alls ekki nauðsynleg til þess að
fólk geti notið verksins. Þetta er
fyrst og fremst saga um mann-
leg örlög og höfðar því til allra.
Fólk þarf ekki einu sinni að kunna
mannganginn til þess að geta haft
gaman af verkinu.“
Þór segir að hugmyndir hafi
verið uppi um að bjóða fyrrum
heimsmeistaranum Bobby Fischer
á Manntafl en það hafi þó ekki
orðið að því enn en flestir aðrir
þekktir Íslendingar í skáklífinu
séu búnir að láta sjá sig. „Þetta er
áhrifaríkt verk og ég held að það
hafi mikil áhrif á alla þegar þeir
kynnast því í fyrsta sinn sama
hvort það er í bók, á sviði eða í
kvikmynd. Stemningin í salnum
hefur verið mjög góð og áhorfend-
ur hafa verið með á nótunum frá
upphafi og viðtökurnar hafa verið
mjög góðar,“ segir Þór sem sýnir
verkið næst annað kvöld og þar
næst á milli jóla og nýárs.
Þarf ekki að kunna
mannganginn
ÞÓR TÚLINÍUS Fer hamförum í sjö hlutverkum í Manntafli sem byggir á samnefndri smá-
sögu eftir Stefan Zweig.
Návígi Borgarleikhússins við Borgarbókasafnið í
Kringlunni hefur reglulega getið af sér skemmti-
lega viðburði af ýmsu tagi. Í kvöld verður efnt
til upplestrar í forsal Borgarleikhússins þar sem
nokkrir af helstu rithöfundum þjóðarinnar lesa úr
nýútkomnum bókum sínum.
Guðrún Eva Mínervudóttir les úr bók sinni
Yosoy – af líkamslistum og hugarvíli í hryllings-
leikhúsinu við Álafoss, Hallgrímur Helgason les úr
Roklandi, Hreinn Vilhjálmsson úr Bæjarins verstu,
þar sem hann segir frá reynslu sinni sem utan-
garðsmaður í Reykjavík, Ingibjörg Hjartardóttir
les úr spennusögu sinni, Þriðju bóninni, Ólafur
Gunnarsson úr Höfuðlausn og Þórarinn Eldjárn úr
nýrri ljóðabók sinni, Hættir og mörk.
Tónlistin verður ekki langt undan því þeir Ólaf-
ur Jónsson tenórsaxófónleikari og Jón Páll Bjarna-
son gítarleikari mæta á svæðið og leika léttan
jóladjass fyrir gesti.
Upplestrarkvöldin Brot af því besta eru orðin
fastur liður fyrir jólin í Borgarleikhúsinu. Þetta er
seinna upplestrarkvöldið af tveimur, sem Borgar-
leikhúsið og Borgarbókasafnið efna til fyrir þessi
jól, því fyrir viku mætti þangað ekki síður föngu-
legur hópur rithöfunda sem las úr verkum sínum
við góðar viðtökur gesta.
Lesið úr broti af því besta
Rúnar Óskarsson sendi ný-
verið frá sér fyrsta íslenska
geisladiskinn með verkum
fyrir bassaklarínettu. Disk-
urinn var í gær tilnefndur
til íslensku tónlistarverð-
launanna.
„Ég bind vonir við að bassaklarí-
nettan verði hljóðfæri 21. aldar-
innar,“ segir Rúnar Óskarsson,
eini Íslendingurinn sem hefur
menntað sig sérstaklega í að leika
á bassaklarínettu.
Rúnar sendi nýverið frá sér
geisladiskinn Monologues-Dia-
logues þar sem hann leikur nýja
íslenska tónlist eftir þau Hróðmar
Inga Sigurbjörnsson, Elínu Gunn-
laugsdóttur, Tryggva M. Bald-
vinsson og Oliver Kentish. Ásamt
Rúnari leika á disknum þau Árni
Heimir Ingólfsson píanóleikari,
Kristjana Helgadóttir flautu-
leikari og Kammersveit Reykja-
víkur undir stjórn Bernharðs
Wilkinsonar.
„Ég held að það sé mjög
skemmtilegt að semja fyrir þetta
hljóðfæri, að minnsta kosti finnst
mér mjög skemmtilegt að leika á
það. Möguleikar þess koma sífellt
á óvart.“
Rúnar var nýverið á tónleika-
ferðalagi í Hollandi þar sem
hann lék ásamt Kammersveit
Reykjavíkur undir stjórn Bern-
harðs Wilkinsonar verk Tryggva
M. Baldvinssonar Monologues-
Dialogues á alþjóðlegri hátíð
bassaklarínettuleikara. Þetta
verk er viðamesta verkið á disk-
num, tekur um það bil hálftíma í
flutningi og er fullgildur konsert
fyrir bassaklarínettuleikara og
hljómsveit.
„Bassaklarínettan er ungt
hljóðfæri og þó Mahler og fleiri
hafi notað það sem hljómsveitar-
hljóðfæri þá var það ekki fyrr en
fyrir 50 árum sem það var fyrst
notað sem einleikshljóðfæri.
Framfarir í hljóðfærasmíði hafa
síðan smám saman gert það að
verkum að þetta er orðið fullgilt
hljóðfæri eins og klarínettan er.
En bassaklarínettan er töluvert
stærri en klarínettan, með dýpri
hljóm og auk þess með miklu
stærra og meira tónsvið.“
Rúnar lærði á klarínettu við
Tónlistarskólann í Reykjavík og
Tónlistarháskólann í Amsterdam,
en síðar lærði einnig á bassa-
klarínettu hjá bassaklarínettu-
snillingnum Harry Sparnaay í
Amsterdam.
„Hann hvatti mig mikið til að
láta íslensk tónskáld semja fyrir
mig nýja tónlist og taka þannig
þátt í nýsköpun á þessu sviði, því
ef hljóðfæraleikararnir taka ekki
þátt í því þá gerir það enginn.“
Vinnur brautryðjendastarf
RÚNAR ÓSKARSSON MEÐ BASSAKLARÍNETTUNA Segir bassaklarínettuna óhemju skemmti-
legt hljóðfæri.FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Jólasöngvar kammerkórsins Vox
academica eru orðnir fastur liður
í nær tíu ára starfi kórsins. Þeir
hafa jafnan verið framlag hans til
helgihalds jólanna, en nú er sér-
stakt tilefni þar sem kórinn hefur
gefið út geisladisk með jóla- og
aðventulögum sem mörg hver
verða flutt á tónleikum kórsins í
ár.
Tónleikarnir í ár verða haldn-
ir í Háteigskirkju á laugardaginn
kemur og hefjast þeir klukkan 17.
Stjórnandi kórsins er Hákon Leifs-
son, en einsöngvari á tónleikunum
verður Anna Margrét Kaldalóns.
Orgelleikari er Jorg Sondermann.
Á tónleikunum verða flutt bæði
íslensk og erlend jóla- og aðventul-
ög sem vel eru kunn eins og Hátíð
fer að höndum, Slá þú hjartans
hörpustrengi, Söngur kerúbanna
og raddsetningar Róberts Abra-
hams Ottóssonar á Kom þú kom
vor Immanúel og Nú kemur
heimsins hjálparráð. Einnig lög
eftir Atla Heimi Sveinsson, Hans
Nyberg, W.A. Mozart og Franz
Gruber.
Upptaka geisladisksins fór
fram í Neskirkju undir stjórn Úlf-
ars Inga Haraldssonar en dreif-
ingaraðili er Smekkleysa og er
diskurinn til sölu í helstu hljóm-
plötuverslunum landsins og hjá
kórfélögum.
Jólasöngvar kammerkórs
VOX ACADEMICA Jólatónleikar kórsins
verða í Háteigskirkju á laugardaginn.