Fréttablaðið - 31.05.2006, Blaðsíða 58

31. maí 2006 MIÐVIKUDAGUR26
menning@frettabladid.is
! Kl. 21.00Sokkabandið frumsýnir leikritið
Ritskoðarinn eftir Anthony Neil-
son í sal Sjóminjasafns Íslands
við Grandagarð í Reykjavík. Leik-
stjóri er Jón Páll Eyjólfsson.
Önnur sinfónía Atla Heim-
is Sveinssonar verður
frumflutt á morgun. Hún
einkennist af ættjarðar-
rómantík en tónskáldið
vísar í henni til fimm af
höfuðskáldum íslenskra
bókmennta.
Atli Heimir útskýrir að sinfónían
sé um landið okkar og umhverfi
en verkið samdi hann að mestu
þegar hann dvaldi sem gestapróf-
essor í Bandaríkjunum árið 2002.
„Ég held nú ekki að ég hafi verið
með heimþrá en okkur verður nú
landið oft hugstætt þegar við
erum á erlendri grund.“ Sinfón-
ían er í fimm þáttum og vísa heiti
þeirra til ljóðlína Stephans G.
Stephanssonar, Hannesar Haf-
stein, Kristjáns Jónssonar fjalla-
skálds, Einars Benediktssonar og
Jóhannesar úr Kötlum.
Sinfóníuhljómsveit Íslands
flytur verkið en stjórnandi verð-
ur Bernharður Wilkinson. „Þetta
er stór sinfónía og alveg óskap-
lega erfið fyrir hljómsveit, en ég
held að þau klári þetta alveg −
sinfóníuhljómsveitin okkar er
mikil gersemi. Verkið reynir
bæði á heildina og einstaklinga
innan hennar með nokkuð mörg-
um einleiksstrófum,“ útskýrir
Atli Heimir.
Verkið er einnig skrifað fyrir
kór sem oft syngur án orða en
sinfónían endar síðan á tilvitnun í
leikskáldið William Shakespeare.
„Ég held að sinfóníur eigi að hafa
einhvern boðskap og ætli við
getum ekki sagt að þetta minni
mig á svona stóran skáldsögu-
doðrant frá 19. öld. Það voru oft
ansi þykkar bækur og þá töluðu
menn um að skáldsagan ætti að
vera heimur út af fyrir sig. Eitt-
hvað slíkt hef ég reynt að gera í
báðum þessum sinfóníum sem ég
hef samið,“ segir Atli Heimir.
Hann kveðst vera að semja sína
fimmtu sinfóníu og verður hún
væntanlega tilbúin í sumar. „Ég
veit ekki af hverju ég er að
þessu,“ segir hann sposkur,
„maður hlýðir bara einhverri
rödd innra með sér.“
Varðandi tengslin við bók-
menntirnar og brunninn sem Atli
Heimir sækir í þar segist tón-
skáldið vera „dálítill bókmennta-
karl“. „Ég les mikið af bókum og
auðvitað eru allar listirnar svolít-
ið skyldar. Ég veit nú ekki hvort
það er eitthvað beint samband
milli bókmennta og tónlistar en
þegar ég les eitthvað eða fæst við
bókmenntirnar þá kemur það
hugmyndafluginu af stað, það
eru einhverjar hugmyndir og
reynsla sem ég reyni að yfirfæra
á tónlistarsviðið. Ég hef reynt að
forðast að verða fagidjót í músík
og þess vegna fylgist ég vel með
öðrum listgreinum og meðan ég
kenndi hvatti ég mína nemendur
til þess sama. Svo sagði einhver,
ég held að það hafi verið gamall
og góður heimspekingur, líklega
Schopenhauer, að tónlistin byrjar
þar sem orðin þrýtur.“
Sinfónía Atla Heimis verður
ekki eini frumflutningur fimmtu-
dagstónleikanna því einleikarinn
Stefán Ragnar Höskuldsson, sem
undanfarið hefur getið sér gott
orð vestanhafs og leikið með
Metropolitan-óperunni í New
York, mun frumflytja flautu-
konsert eftir Lowell Lieberman.
Stefán Ragnar leikur nú í fyrsta
sinn með Sinfóníuhljómsveit
Íslands frá því hann lauk námi og
vel er við hæfi að fyrrum kennari
hans Bernharður Wilkinson, haldi
á tónsprotanum.
Tónleikarnir fara að venju
fram í Háskólabíói og hefjast
þeir kl. 19.30. kristrun@frettabladid.is
Tónlist þegar orðin þrýtur
ATLI HEIMIR SVEINSSON TÓNSKÁLD Kveðst vera bókakarl og forðast að verða fagidjót í músík. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
STEFÁN RAGNAR HÖSKULDSSON Leikur í fyrsta sinn með sinfóníunni eftir námsdvöl
erlendis. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
> Ekki missa af...
tónleikum tríós Anders Widmark
sem leikur á Nasa á fimmtu-
dags- og föstudagskvöld á
vegum Listahátíðar í Reykjavík.
Músíkalskur bræðingur í heims-
klassa.
Björtum dögum í Hafnarfirði
sem hefjast á morgun. Fjölbreytt
dagskrá fyrir alla listunnendur.
sýningum á Alveg brilljant
skilnaði þar sem Edda Björgvins-
dóttir fer á kostum í harmlegum
skopleik. Sýningarferðalag
stendur yfir.
Vorhefti menningartímaritsins Skírnis geymir
margvíslegan fróðleik sem í þetta sinn snýr að eins
ólíkum viðfangsefnum og orrustuþotum Banda-
ríkjamanna og gotneskri heimssýn
dagblaðsins DV á árunum 2003-2005.
Rithöfundurinn Gunnar Gunnarsson
hefur verið töluvert í umræðunni und-
anfarið og birtir Skírnir nú bréf sem
Halldór Laxness skrifaði Gunnari um
það leyti sem hann þýddi verk hans á
íslensku og vitna bréfin til dæmis um
gagnkvæma virðingu þessara tveggja
af mestu rithöfundum síðustu aldar.
Halldór Laxness þýddi meðal annars
Fjallkirkjuna, höfuðverk Gunnars
Gunnarssonar, en Gunnar þýddi
á sínum tíma skáldsöguna Sölku
Völku yfir á dönsku. Sagnfræðingurinn
Einar Már Jónsson ritar enn fremur grein um sögu-
legar skáldsögur Gunnars í Skírni.
Tvær greinar eru birtar í ritinu sem á einn eða
annan hátt fjalla um fjölmiðlun og ástand þeirra.
Ármann Jakobsson skrifar um veruleikasjónvarp
og Guðni Elísson skrifar grein um hryllings-
væðingu íslensks veruleika í DV út
frá hugmyndum um frásagnarhátt og
áherslur í gotneskum skáldsögum.
Nýr ritstjóri Skírnis, Halldór
Guðmundsson, heldur í hefðir og
úr hugskotum heimspekinnar birtist
grein eftir Atla Harðarson um auð-
mýktina og myndlistin fær einnig sitt
rými. Listamaður Skírnis að þessu sinni
er Hildur Bjarnadóttir og skrifar Auður
Ólafsdóttir listfræðingur upplýsandi og
aðgengilega grein um verk hennar.
Ritið er einnig smekkfullt af rýni og
umfjöllun um nýlegar bókmenntir, þar á
meðal um bækurnar sem hlutu Íslensku bók-
menntaverðlaunin í vetur.
Menningarleg vorlesning
Á aðalfundi Félags íslenskra tón-
listarmanna sem haldinn var síð-
astliðinn mánudag var úthlutað
fimm styrkjum til félagsmanna
sem nýtast munu þeim til útgáfu
hljómdiska.
Um er að ræða árlega styrkút-
hlutun félagsins. Styrkina hlutu
að þessu sinni þau Herdís Anna
Jónsdóttir víóluleikari og Steef
van Oosterhaut slagverksleikari,
Hallveig Rúnarsdóttir sópran-
söngkona og Árni Heimir Ing-
ólfsson píanóleikari, Rut Ingólfs-
dóttir fiðluleikari og Richard
Simm píanóleikari, Einar Jóhann-
esson klarinettuleikari og
Douglas Brotchie orgelleikari og
Berglind María Tómasdóttir
flautuleikari. - khh
FÍT styrkir útgáfu
HLUTU STYRKI TIL HLJÓMDISKAÚTGÁFU Steef van Oosterhaut, Herdís Anna Jónsdóttir, Árni
Heimir Ingólfsson, Rut Ingólfsdóttir, Berglind María Tómasdóttir, Einar Jóhannesson og
Margrét Bóasdóttir, formaður FÍT. FRÉTTABLAÐIÐ/HÖRÐUR