Fréttablaðið - 04.10.2006, Blaðsíða 40

MARKAÐURINN 4. OKTÓBER 2006 MIÐVIKUDAGUR10
Ú T T E K T
„Umræðunni um leiðir til að auka samkeppnis-
hæfni þjóðar lýkur aldrei,“ segir prófessor
Michael E. Porter, en hann er með öðrum
störfum forseti World Economic Forum, sem
gefur út Global Competitiveness Report, ein-
hverja virtustu skýrslu heims um samkeppnis-
hæfni þjóða. Porter sótti landið heim síðasta
mánudag og hélt hér tvo fyrirlestra, annan
um samkeppnishæfni þjóðarinnar, sem hann
skoðaði sérstaklega fyrir þessa heimsókn, og
svo fyrirlestur um stefnumótun. Sama dag
var Porter einnig gerður að heiðursdoktor við
Viðskipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands.
Deildin undirbýr jafnframt, í samstarfi við
Harvard-háskóla, kennslu í rekstrarhagfræði
með sérstakri áherslu á samkeppnishæfni.
Námskeiðið, námsefnið og aðferðir eru þróuð
af Porter og stofnun Harvard um stefnu-
mótun og samkeppnishæfni.
AÐSTÆÐUR ERU SÍBREYTILEGAR
Húsfyllir var í stóra sal Hótels Nordica þar
sem Michael Porter kynnti niðurstöður sínar
varðandi samkeppnishæfni Íslands og mátti
þar sjá breiðan hóp fólks úr viðskipta- og
atvinnulífi auk stjórnmálamanna. Að loknu
erindi Porters tóku við pallborðsumræður
þar sem Baldur Pétursson frá European Bank
í Lundúnum, Sigurjón Þ. Árnason, banka-
stjóri Landsbanka Íslands, Hannes Smárason,
forstjóri FL Group, Þórdís Sigurðardóttir,
stjórnarformaður Dagsbrúnar, og dr. Gylfi
Magnússon, forseti Viðskipta- og hagfræði-
deildar Háskólans, spurðu fræðimanninn
einnar spurningar hvert.
Michael E. Porter segist himinlifandi að
hafa loksins fengið tækifæri til að heim-
sækja landið, enda teldust ekki til heimsókna
einstaka millilendingar þar sem hann hefði
ekki einu sinni farið úr vélinni. „Og það þrátt
fyrir að ég hafi lengi verið forvitinn um
land og þjóð og dóttir mín hugfangin af smá-
hestunum og tungumálinu.“ Með erindi sínu
á Nordica segist hann vilja skapa grundvöll
fyrir frekari umræðu, um bæði hvar landið
Hér er of mikið af byggingarkrönum
Prófessor Michael E. Porter segir misrétti grafa undan framleiðni í samfélögum. Menntakerfi og heilbrigðisþjónusta þurfa að vera í lagi í ríkj-
um sem ætli að standa sig í samkeppni þjóða. Óli Kristján Ármannsson sat fyrirlestur Porters á mánudaginn þar sem fræðimaðurinn sagði meðal
annars að kostnaðurinn við að halda úti krónunni væri meiri en næmi ávinningnum. Hann segir samstarf stjórnmála, fræða og atvinnulífs þurfa
til að þjóðin standi sig í samkeppni og komi sér saman um stefnu.
MICHAEL E. PORTER Auk
þess að halda fyrirlestur eld-
snemma á mánudagsmorg-
uninn mætti prófessor Porter
í Háskólabíó klukkan tvö, eftir
að hafa fengið heiðursdoktors-
nafnbót við Háskólann, og
hélt fyrirlestur fyrir um þús-
und manns um stefnumótun.
Markaðurinn/Pjetur
Prófessor Michael E. Porter
nýtur óhemjuvirðingar,
bæði fyrir sýn sína og fræði-
mennsku, en árið 2001 komu
Harvard Business School
og Harvard-háskólinn á
fót stofnun stefnumótunar
og samkeppnishæfni (eða
Institute for Strategy and
Competitiveness) til að efla
starf hans. Hann er höfund-
ur 17 bóka og yfir 125 greina
og er helsti sérfræðingur
heimsins á sínu sviði.
Porter er sagður boða
hagnýt fræði sem ganga upp
í raun, auk þess að vera sam-
félagslega þenkjandi. Porter
lítur svo á að fyrirtækin beri
samfélagslega ábyrgð og
telur að markaðssamfélagið
og velferðarsjónarmið séu
ekki gagnkvæmt útilokandi.
Þvert á móti eigi þau að geta
unnið saman að því að búa til
skapandi og betra samfélag.
Á þessu sviði er hann braut-
ryðjandi og er um leið virk-
ur á margvíslegum öðrum
sviðum. Porter er stuðnings-
maður lista og menningar,
hann á 40 manna fyrirtæki
sem einbeitir sér að upp-
byggingarstarfi í fátækustu
hlutum borga Bandaríkjanna
þar sem glæpir eru mikl-
ir og félagslegar aðstæð-
ur fólks bágar. Um leið er
hann harður markaðs- og
samkeppnishyggjumaður og
starfaði meðal annars sem
efnahagsráðgjafi Ronalds
Reagan, í tíð hans sem for-
seti Bandaríkjanna.
Þá hefur Porter orð á sér
fyrir að vera samkvæmur
sjálfum sér í allri nálgun
á fræðin og framkvæmd
þeirra. Eins og aðrir fræði-
menn hefur hann fengið á
sig gagnrýni, þar á meðal á
þá leið að hann leggi ofur-
áherslu á greiningu, en í
þeim viðhorfum hans spilar
ef til vill ekki síst inn í bak-
grunnur hans og menntun
í geimtækni og vélaverk-
fræði. Porter telur að grein-
ingarvinnan þurfi að koma
til ætli menn sér að ná þeim
markmiðum sem þeir hafa
sett sér. Nokkuð mikið bar á
þessari gagnrýni á miklum
uppgangstímum í upplýs-
ingatækni á síðasta áratug
og töldu margir að ekki væri
neinn tími fyrir alla þessa
greiningarvinnu, hlutirnir
breyttust of hratt til að hún
kæmi að gagni. Minna bar
svo á þessari gagnrýni eftir
að netbólan sprakk, eins og
Porter hafði reyndar spáð,
og fræði hans komust aftur
í tísku.
Mannvinur sem ráðlagði Reagan
VIÐ UPPHAF FUNDAR Geir Haarde forsætisráherra var meðal fjölda gesta sem
hlýddu á Michael Porter á mánudagsmorguninn. Hér heilsast þeir, en lengst til
vinstri glittir í Jón Sigurðsson, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, og hægra megin er
Hákon Gunnarsson frá Capacent. Markaðurinn/GVA
SIGURJÓN ÁRNASON
OG HANNES SMÁRASON
Bankastjórinn og forstjórinn bera
saman bækur sínar fyrir fundinn
með Porter á mánudagsmorgun-
inn, en þeir voru báðir í pallborði
eftir fyrirlestur hans.
Markaðurinn/GVA
„Hér er efna-
hagsumhverfið
að nokkru leyti
erfitt, landfræði-
leg einangrun
er dæmi um
slíkan þátt ...
þegar enginn er
nágranninn gerir
það viðskiptum
erfiðara fyrir.“