Fréttablaðið - 20.11.2006, Page 57
Sagan um samband skáldsins og
skáldagyðjunnar er efniviður
nýrrar óperu eftir Karólínu
Eiríksdóttur sem sýnd er í
Íslensku óperunni um þessar
mundir. Sagan fjallar um það
hversu mikilvægur skáldskapur-
inn er: Hann er ljós heimsins.
Skáldið í sögunni gefur sér ekki
tíma til að sýna gyðjunni sinni
næga ræktarsemi, þorir ekki að
taka stökkið yfir til hennar en
sendir skuggann sinn á fund
hennar í staðinn. Afleiðingarnar
láta ekki á sér standa. Án þess að
hann geri sér grein fyrir því
sjálfur, hefur innblásturinn horf-
ið, orðin sem skáldagyðjan hefur
blásið honum í brjóst er ekki að
finna í texta hans lengur. Þar eru
orð, en ekki skáldskapur.
Skáldið býsnast yfir vondri
gagnrýni, upptekið af sjálfu sér
og veltir ekkert fyrir sér hvað
hefur orðið af skugganum. Sá
hefur hins vegar átt annríkt við
að safna peningum með fjárkúg-
unum og svikum, fundið sér
prinsessu – sem er skuggi skálda-
gyðjunnar. Þau hjúin hafa tungu-
skorið gyðjuna og þarmeð upp-
rætt bévítans skáldskapinn úr
heiminum. Þau hafa náð völdum
og fyrir dyrum stendur brúð-
kaup þeirra. Að því brúðkaupi
loknu hafa skuggar þeirra sam-
einast, skáldið og skáldagyðjan
fara í gálgann og myrkur mun
ríkja um eilífð alla.
Efniviðurinn er vissulega
óvenjulegur fyrir óperu ¿ en
engu að síður skemmtilegur og
boðskapurinn þarfur. Ég ætla
mér ekki þá dul að fjalla um tón-
smíðina í óperunni en fyrir leik-
mann er hún nokkuð strembin.
Kannski er um að kenna þjálfun-
arleysi í að hlusta á íslenskan
texta í óperuforminu – en mér
fannst instrumental hlutinn
stundum athyglisverður. Það var
hins vegar eitthvað skrýtið við
að hlusta á söngvarana syngja
talmál. Texti óperunnar er líka
fremur óskáldlegur, bein samtöl
og útpældar hugsanir, vantar alla
dramatíkina sem felst í því að
komast í uppnám, velta hlutun-
um fyrir sér og komast að niður-
stöðu. Dálítið stirðbusalegt á að
hlýða. En þótt texti og laglínur
væru eitthvað frá því að hrífa,
var frammistaða söngvaranna
prýðileg. Flottar raddir og ágæt-
is leikræn tilþrif.
Umgjörð sýningarinnar er
ágæt, búningar, brúður og grím-
ur skemmtilega unnin. Leik-
myndin einföld, aðallega myndir
sem fljóta yfir spjaldveggina
sem ramma af sviðið – erfitt,
hins vegar, að sjá að þær myndir
væru í minnstu tengslum við
efniviðinn og framvinduna á
sviðinu. Lýsingin var líka nokkuð
dimm og fyrir bragðið verður
uppfærslan drungaleg, brúður,
grímur og búningar njóta sín
ekki sem skyldi.
Ég er ekki alveg viss fyrir
hverja þessi ópera er skrifuð. Sé
ekki fyrir mér að henni sé ætlað
að hrífa almenning – en það er nú
ekki eins og það sé eitthvert
atriði hjá tónskáldum í dag. Þótt
efniviðurinn sé áhugaverður og
margt vel gert í uppfærslunni,
verður að segjast eins og er að
tónlistin og textinn eru nokkuð
leiðinleg.
Skáldskapurinn og ljósið