Fréttablaðið - 12.04.2008, Blaðsíða 54
12. APRÍL 2008 LAUGARDAGUR12 ● fréttablaðið ● börn
Á uppeldisnámskeiðinu SOS er
foreldrum kennt að hafa áhrif
á hegðun barna sinna.
„Grunnhugmynd námskeiðsins
er að gefa foreldrum tæki til að
hafa áhrif á hegðun barna. Þannig
hámörkum við vellíðan barnanna
sem og foreldranna,“ segir Sig-
urbjörg Fjölnisdóttir sálfræðing-
ur sem er einn af leiðbeinendum
uppeldisnámskeiðsins SOS. Fé-
lagsvísindastofnun stendur fyrir
námskeiðinu en það hefur verið í
gangi hérlendis í tíu ár og nýtur
mikilla vinsælda.
„Námskeiðið kemur frá Banda-
ríkjunum og er þróað af sálfræð-
ingnum Lynn Clark. Það bygg-
ist mestmegnis á kenningum at-
ferlissálfræðinnar um lögmál
hegðunar; hegðun sem er umbun-
að fyrir styrkist en hegðun sem
refsað er fyrir veikist. Þessi lög-
mál eru sett í samhengi við upp-
eldisaðferðir foreldra og þeim
meðal annars bent á að þeir búa
oftar en ekki til hegðunarvanda-
mál fremur en útrýma þeim,“
segir Sigurbjörg og bendir á að
þegar foreldrar láta undan suði
í börnum og fara að vilja þeirra,
séu þeir að umbuna óæskilega
hegðun og auka líkurnar á því að
hún endurtaki sig.
Umbun getur verið á ýmsu
formi og misjafnt hvað virkar á
hvern einstakling að sögn Sigur-
bjargar. „Sumum finnst gaman
að vera starfsmaður mánaðar-
ins og fá mynd af sér hengda
upp á vegg. Aðrir eru feimnir og
myndu alls ekki vilja fá mynd af
sér upp á vegg. Þannig eru verð-
launin orðin að refsingu fyrir
þann einstakling og hegðunin að
reyna að standa sig vel ekki leng-
ur styrkt,“ segir Sigurbjörg en á
námskeiðinu er mest áhersla lögð
á félagslega umbun svo sem hrós,
athygli, bros og uppörvandi orð.
„Einnig er notast við efnislega
umbun eins og vasapeninga, bíó-
ferð, límmiða og fleira.“
Nokkrar tegundir refsinga eru
kenndar en allar eru þær vægar.
„Við förum ítarlega í hlé en þar
er barnið til dæmis látið sitja á
stól úti í horni í nokkrar mínútur.
Einnig er hægt að taka farsímann
af unglingi í einhvern tíma eða
setja hann í útivistarbann,“ segir
Sigurbjörg.
Annað sem foreldrar læra
á námskeiðinu er að gefa skýr
fyrirmæli til að hafa stjórn á
hegðun barna. „Einnig förum við
inn á hugræna sálfræði og kenn-
um virka hlustun. Við kennum
foreldrunum að hlusta á tilfinn-
ingar barnsins, ýta á að það tjái
sig og að foreldrarnir endurspegli
það sem börnin eru að segja.“
Um 30 SOS námskeið eru hald-
in árlega og teygja þau anga sína
víða um land. Lærðir sálfræð-
ingar kenna á námskeiðunum
sem hvert og eitt stendur yfir í
sex vikur. „Þetta hefur reynst af-
skaplega vel, foreldrar eru ör-
uggari og þar af leiðandi rólegri.
Reykjanesbær tók upp á því
fyrir svolitlu síðan að senda alla
uppeldismenntaða starfsmenn á
námskeiðið og segja starfsmenn
að mikið hafi dregið úr hegðun-
arvandamálum,“ segir Sigur-
björg að lokum. Áhugasamir for-
eldrar geta fengið upplýsingar
um næstu námskeið á vefsíðunni
www.felagsvisindastofnun.is eða
í síma 525 4545. - mþþ
Jákvæð hegðun styrkt
Sigurbjörg Fjölnisdóttir er einn leiðbeinandanna á SOS-uppeldisnámskeiðunum en
einungis sálfræðingar kenna á þeim. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Hólmfríður Vala Svavarsdóttir
kennir námskeið í skíðagöngu
fyrir börn á öllum aldri og beit-
ir skemmtilegum aðferðum við
kennsluna.
Skíðagöngufélagið Ullur sam-
anstendur af hópi höfuðborgarbúa
sem hefur áhuga á gönguskíðum.
Á hverjum laugardegi hittist síðan
ungmennadeild félagsins í Blá-
fjöllum til að leika sér á skíðum
ef veður leyfir. Hólmfríður Vala
Svavarsdóttir hefur umsjón með
laugardagsnámskeiðum barna.
„Við hittumst klukkan eitt í Blá-
fjöllum og erum mikið í leikjum.
Svo göngum við,“ segir Hólmfríður
Vala. „Þetta er svona ein klukku-
stund og við leggjum áherslu á að
krakkarnir læri á skíðin í gegn-
um leik. Leikirnir eru yfirfærðir
á gönguskíðin en við förum í boð-
hlaup, eltingaleik og stórfiskaleik.“
Hólmfríður Vala segir börn-
in mjög fljót að ná tökum á skíða-
göngunni. „Í raun er hægt að setja
skíðin á þau og þá ganga þau sjálf-
krafa. Við byrjuðum með æfing-
ar í janúar en flestir krakkarn-
ir höfðu þá reynt gönguskíði áður.
Nú eru hins vegar að bætast í hóp-
inn krakkar sem hafa ekkert verið
á skíðum og þau stóðu í lappirn-
ar alveg um leið. En þau detta
reyndar oftar og fara hægar yfir.“
Að sögn Hólmfríðar Völu áætlar
Ullur síðan að fara með fimmtán
börn á Andrésarleikana í mánuð-
inum, sem verður að teljast gott
miðað við ungan aldur félagsins
en það var stofnað á vordögum í
fyrra.
Að sögn Hólmfríðar Völu er
ekkert æfingagjald tekið en hægt
er að nálgast upplýsingar um æf-
ingar og fá fréttir af starfi félags-
ins á heimasíðu þess, www.skida-
gongufelagid.blog.is. „Ég set efni
inn á síðuna á miðvikudegi eða
fimmtudegi, hvort það verði æfing
um helgina og svo framvegis. Þar
er einnig hægt að skrá sig í félag-
ið á mjög einfaldan hátt. Krökkun-
um finnst mjög gaman að síðunni
og eru mjög ánægð.“ - nrg
Stórfiskaleikur og
boðhlaup á skíðum
Hólmfríður Vala ætlar með fimmtán börn á Andrésarleikana í mánuðinum, sem hlýt-
ur að teljast gott mið við ungan aldur deildarinnar. FRÉTTABLAÐIÐ/RÓSA
Ungmennadeild Ulls reynir að hittast vikulega til að skella sér á skíði ef veður leyfir.
FRÉTTABLAÐIÐ/RÓSA
Að sögn Hólmfríðar Völu eru börnin fljót að ná tökum á skíðagöngunni. Þau gangi nánast sjálfkrafa þegar þau eru sett á skíðin.
MYND/HÓLMFRÍÐUR VALA SVAVARSDÓTTIR