Réttur - 01.01.1954, Side 18
18
RÉTTUR
munum sínum hættu búna eða finnst viðkomandi ríkisstjórn
ekki nógu þæg sér.
Framsýnustu menn í fossamálum íslands, þeir Guðmundur
Björnsson landlæknir, Jón Þorláksson og Bjarni frá Vogi, komu
í veg fyrir það um 1920 að fossaafl íslands yrði ofurselt erlendum
auðhringum. Nú vinna hinsvegar ýmsir forkólfar núverandi stjórn-
arflokka að því að veita auðhringavaldi Ameríku aðstöðu hér á
íslandi, sem yrði stórhættulegt jafnt efnahagslegu sem pólitísku
sjálfstæði þjóðarinnar.
Alþýða íslands verður að hindra að þessi áform auðvaldsins
takist. Hitt er annað mál, að erlend lán, tekin til uppbyggingar
arðsamra atvinnuvega með hæfilegum vöxtum og sæmilegum
greiðsluskilmálum og án allra pólitískra skilyrða, geta verið
þjóðinni léttir í lífsbaráttu hennar og beinlínis stórfelld lyftistöng
atvinnulífi hennar, ef arðrán felst ekki í vaxtabyrði þeirri, sem
þarmeð er lögð á fólkið.
Ameríska auðvaldið hefur þegar sýnt fjandskap sinn gagnvart
þjóðarheildinni í afskiptum sínum af efnahagsmálunum vegna
Marshallsamningsins. Eigi aðeins með því að knýja fram gengis-
lækkunina og aðrar aðgerðir fjandsamlegar hagsmunum verka-
lýðsins, heldur og með því að reyna að hindra þjóðina í því að
eignast þau atvinnufyrirtæki, sem rísa áttu upp samkvæmt Mars-
hallsamningnum: áburðarverksmiðjuna og sementsverksmiðjuna.
Erindrekar ameríska auðvaldsins knúðu það fram, þvert ofan
í vilja þjóðarinnar, að áburðarverksmiðjan skyldi vera hluta-
félag, einkafyrirtæki, og brutu til þess skýlaus lagafyrirmæli:
frömdu raunverulegan þjófnað á eigum ríkisins. Og sementsverk-
smiðjan er enn ekki reist, af því ameríska auðvaldið heimtar að
hún sé gerð að einkafyrirtæki en ekki ríkiseign. Þannig reynir
ameríska auðvaldið nú þegar að ræna íslenzku þjóðina þeim
stóriðjufyrirtækjum, sem hún er að eignast. En í staðinn vill það
skapa hér örfámenna auðmannastétt, sem ræður voldugustu fyr-
irtækjum landsins og stjórnar landinu í samráði við ameríska
auðvaldið.
ítök amerísks auðvalds í atvinnulífi íslendinga og í auðmanna-
stétt landsins eru sjálfstæði voru hættulegri en yfirráð Hákons
gamla yfir einstökum goðorðum og ítök hans í stórhöfðingjum
Sturlungaaldar voru forðum.
En samtímis því sem íslenzk alþýða verður að verjast ásókn