Réttur - 01.01.1954, Síða 43
RÉTTUR
43
væg og öll hagsmunabarátta hennar, að henni takist að kveikja
saman í órofa, sterka, fagra heild hina alþýðlegu bændamenningu
fortíðarinnar, sem var uppistaða þjóðlífsins um aldirnar, og hina
komandi alþýðlegu verklýðsmenningu, sem verður aðalinntak
þjóðlífsins í framtíðinni. Þessu hvorttveggja ógnar hinn siðspillandi
bölvaldur, ameríska auðvaldsómenningin, er flæðir nú yfir landið,
traðkandi allt, sem íslenzkt er, fortíð vora og framtíð, stolt íslands
og sæmd, undir járnhæl sínum.
En til þess að valda því verkefni að hamla gegn áhrifum am-
eríska auðvaldsins og umhverfisins, en gera alþýðuna sósíalistiskt
hugsandi að svo miklu leyti sem slíkt er hægt áður en verkalýð-
urinn hefur tekið völdin til fulls, þarf flokkur sósíalismans og
helzt öll verkalýðsstéttin að átta sig til hlítar á forustuhlut-
verki sínu í þjóðfélaginu og tileinka sér þá eiginleika, sem þarf
til þess að rækja það.
í fyrsta lagi þarf flokkur sósíalismans allur og sem mestur hluti
verkalýðshreyfingarinnar að gera sér ljóst hvert vald verkalýðs-
ins er og hvaða skylda því fylgir. Vald verkalýðsins er vald sem
byggir á manngildinu. Undirrót manngildisins er gildi hins vinn-
andi manns, mat hans á gildi vinnu sinnar og þar af leiðandi gildi
sínu. Þegar við setjum manngildið ofar gildi peninga eða valdi
auðsins, erum við í huga vorum að setja manninn ofar auðnum,
vinnuna ofar auðvaldinu.
Vald verkalýðsins byggist því á skilningi verkalýðsins og allra
þeirra, sem honum fylgja, á því, að verkalýðurinn er fjöldinn,
sem getur ráðið þjóðfélaginu: í fyrsta lagi vegna þess að verka-
lýðurinn er sjálfur það vinnuafl, sem er undirstaða og tilveru-
skilyrði nútíma þjóðfélagsins, — og í öðru lagi af því að
verkalýðurinn er oftast meirihluti þjóðarinnar, — og með banda-
mönnum sínum, öðrum vinnandi stéttum, yfirgnæfandi meirihluti
þjóðarinnar, — sem með beitingu kosningavalds síns getur ákveðið
stjórnarfar og þjóðfélagshætti. Skilningur verkalýðsins á þessum
mætti sínum, faglegum og pólitískum, og vilji hans til þess að
beita þessu valdi sínu, jafnt í kaupgjalds- sem annarri stjórn-
málabaráttu, er forsendan fyrir sjálfstrausti hans og krafti til
að geta sigrað auðvaldið. Og forsendan fyrir því að sigra auðvaldið
er að samfara þessum mætti og vilja verkalýðsins fari meðvitund
um forustuhlutverk hans fyrir öðrum vinnandi stéttum, með-