Réttur


Réttur - 01.01.1954, Page 62

Réttur - 01.01.1954, Page 62
62 RÉTTUR og ósköpum. Þetta er eðli hins kapítalistiska framtaks, eðli sem í sér felur hans eigin dauðadóm eins og ég mun aðeins koma að síðar. Núverandi frelsisbarátta nýlenduþjóðanna er sama eðlis og frelsisbarátta Islendinga á 19. öld Á nýlendutíma vorrar íslenzku þjóðar áttu ýmsir mætustu synir hennar einn veg opinn til að öðlast skilning á ástandi því sem hún bjó við. Þeir áttu kost á háskólanámi í Kaupmanna- höfn, og þótt það væri fyrst og fremst til þess ætlað að gera þá að dyggum embættismönnum Danakonungs, þá reyndist það svo, að hinir beztu þeirra öðluðust yfirsýn og skilning á stöðu þjóðar sinnar og urðu við það leiðtogar hennar til að brjótast undan því valdi, sem þeim var sjálfum ætlað að þjóna. Nákvæmlega sama sagan hefir gerzt á undanförnum áratugum í lífi annarra ný- lenduþjóða víðsvegar um heim. Fjöldi ungra gáfaðra manna hefir lagt leið sína til háskólaborganna í Evrópu, stundað þar nám í hvers kyns vísindum. Ekki sízt hafa margir lagt stund á þjóðfé- lagsvísindi. Heim hafa þeir komið nýir menn, með nýjan skilning á lifsstöðu þjóðar sinnar, yfirsýn yfir þá kúgun, sem þeir sjá hana beitta, og öruggan vilja til að fórna lífi sínu henni til frels- unar. Við minnumst Eggerts Ólafssonar, Baldvins Einarssonar, Fjölnismanna og Jóns Sigurðssonar. Éins má nú nefna Maó Tse Tung og Sjú Enlai í Kína. Hó Chi Minh í Indókína, Jomo Keniatta í Kenya og Jagan í Brezku Guiana. Sú barátta sem nú er háð í þessum löndum og öðrum slíkum, er nákvæmlega sama eðlis og frelsisbarátta okkar þjóðar á sínum tíma. Munurinn er aðeins sá, að þær eiga við ennþá harðari and- stæðing að eiga, ennþá svívirðilegra kúgunarvald, sem segja má að einskis svífist. Ég minnist þess að þegar ég var unglingur fylltist ég hryllingi við að lesa sögulega frásögn af herferðum Alexanders mikla í Asíu, einkum þar sem frá því var sagt að eitt sinn hefði hann lagt í rúst heila borg svo ekki stóð steinn yfir steini og setja í þrældóm hvert einasta mannsbarn, sem ekki hafði lífi týnt. Og þetta var gert í hefnda skyni. Þá ályktaði mað- ur þannig að slíkt gæti aðeins heyrt fortíðinni til. En það eru ekki nema þrjú eða fjögur ár síðan sjálft Lundúnaútvarpið sagði frá þeim afrekum í baráttu brezka hersins við sj álfstæðishreyf- ingu íbúanna á Malakkaskaga, að hann hefði jafnað fjölda þorpa við jörðu í refsingaskyni fyrir liðsinni við skæruhermenn sinnar
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104

x

Réttur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.