Réttur - 01.01.1954, Page 85

RÉTTUR
85
Samtök alþýðunnar geta ein verndað og eflt
lýðræðið og búið Vesturlöndum
glæsilega framtíð
Sú þjóð, sem fyrst tileinkar sér framsæknustu stefnu síns tíma,
hlýtur að jafnaði stundaryfirburði yfir aðrar þjóðir á hinu nýja
þróunarstigi, og þessir yfirburðir geta orðið annað og meira en
stundarfyrirbrigði, ef hún fær að sitja lengi ein að hinni nýju
þjóðfélagsskipan. Sósíalískir samfélagshættir hafa þegar sannað
ágæti sitt á ýmsum sviðum austur í Ráðstjómarríkjunum og
Kína. Meðal annars komst stjórnin í Washington svo að orði
fyrir fáum árum, að Kína hefði orðið að stórveldi á einni nóttu
við valdatöku kommúnista. Margir telja þó, að framfarir þær,
sem orðið hafa í hinum miklu ríkjum austursins, séu nokkuð
dýru verði keyptar. Það er æðsta hlutverk þeirra kynslóða, sem
nú byggja Vesturlönd, að endurbæta stjórnarhætti í þessum
löndum, efla þar lýðræðið, en til þess þurfa þær að læra af
ríkum Austur-Evrópu, og tileinka sér það, sem þeim hefur vel
tekizt í samfélagsmálum. Hver sá, sem ann Vestur-Evrópu og
hefur einhverja tilfinningu fyrir því, að Reykjavík, Kaupmanna-
höfn, London, Berlín, Vín, París séu eitthvað annað en nöfn,
hann hlýtur að berjast af alefli fyrir því, að þessar borgir og
margar aðrár verði í framtíðinni höfuðstöðvar framsæknustu
þjóðfélagsafla veraldar, en dragnist ekki upp og verði fornminja-
söfn eins og Pompei og Herculanum.
Gerum ísland að fyrirmyndarríki
Ýmsir andans menn hafa haldið því fram, að smáþjóðir ættu
miklu hlutverki að gegna í veröldinni. í smáum þjóðfélögum
væri hægt að leggja sérstaka rækt við að þroska og mennta
hvern einstakling; þar væri auðveldara að brjóta upp á nýj-
ungum í þjóðfélagsmálum en hjá stórþjóðum, en stórþjóðirnar
gætu síðan lært af reynslu þeirra smáu. Ég vildi óska að þessar
kenningar hefðu við rök að styðjast
í sumar heimsótti mig belgiskur hagfræðingur. Hann lagði
leið sína hingað til lands, af því að hann hafði frétt, að hér