Réttur - 01.11.1964, Side 9

H É T T U R
201
aldrei nokkur efi læðst í hugskot mitt. í þessu samhengi minnist ég
eins æfintýris sem liann sagði mér — ég held að það hafi aldrei
verið sagt eins fyrr eða síðar— um smiðinn sem ríku mennirnir
tóku af lífi. Þá sagði hann margsinnis: „Við getum fyrirgefið kristn-
inni margt af því að hún kenndi okkur að elska börnin.“
Marx hefði getað sagt „leyfið börnunum að koma til mín“, því
hvar sem hann fór voru börnin einhvern veginn komin þar ó kreik.
Ef hann sat við Heath at Hampsted — slórt óbyggt svæði norður
'óí London, skammt frá gamla bústaðnum okkar — ef hann staldraði
við og hvíldi sig á bekk í einhverjum garðinum, hafði brátt hópur
barna safnazt í kringum hann. Þau komu v.ingjarnlega fram og
kunnuglega við stóra manninn með síða hórið og skeggið og góð-
legu brúnu augun. Alókunnug börn komu oft til hans og stönzuðu
hann á götu. . . . Eg man eftir, að einu sinni stanzaði lítill skóla-
strákur hann í Maitland Park, líklega tíu ára, ón alls hátíðleika
eða ótta við „foringja Alþjóðasambandsins“ og bauð honum „to
swop knives.“ Eftir smávegis nauðsynlegar skýr.ingar á að „to swop“
þýddi „að bítta“ á drengjamóli, voru báðir hnífarnir teknir upp
og gerður samanburður. Hnífur drengsins hafði aðeins eitt blað.
Hnífur Marx tvö, en þau voru óneitanlega bitiaus. Eftir miklar um-
ræður voru hnífakaupin gerð. Hinn óttalegi „foring.i Alþjóðasam-
bandsins“ varð að borga eitt penny með sínum vegna bitleysisins.
Marryat og Scott urðu að víkja fyrir Ameríkustríðinu og Bláu
bókunum. Mér er minnisstæð óbilandi þolinmæði hans og geðprýði
er hann svaraði spurningum mínum, og aldrei kvartaði hann und-
an truflunum. Lítil þvaðrandi slúlka hlýtur þó að hafa verið til all
mikilla óþæginda meðan hann var að vinna að hinu mikla riti sínu.
En barnið varð aldrei vart við að það væri til óþæginda. Eg man
að um þetta leyti var ég alveg sannfærð um, að Abraham Lincoln
væri í mikilli þörf fyrir góð róð frá mér í stríðinu, og ég samdi
löng bréf til hans. Auðvitað varð Mohr að lesa þau og láta í póst.
Mörgum, mörgum árum síðar sendi hann mér þessi barnalegu bréf,
sem hann hafði geymt af því að honum þótti gaman að þeim.
I bernsku minni og á unglingsárum var Mohr hinn ókjósanleg-
asti vinur. Heima vorum við öll góðir félagar, og hann ávallt sá
bezti og kátasti, einnig ó erfiðu árunum, þegar hann hafði stöðug-
ar þrautir af blóðkýlum, og allt til hinnztu stundar. . . .
* * *
Ég hef hripað niður þessar slitróttu endurminningar, en jafn-
vel í þær má ekki vanta örfá orð um móður niína. Það eru engar