Réttur - 01.01.1965, Qupperneq 28

TRYGGVl EMILSSON:
Verkfall í atvinnuleysi
[I 3. hefti síðasta árgangs Réttar skrifað'i Tryggvi Emilsson
liina ágætu endurminningargrein sína, er lýsti sárri lífsbaráttu
þurrabúðarfólks á Akureyri ■— og íslandi yfirleitt — í uppbafi
þessarrar aldar. llann lauk þeirri grein með [iví að minna á
Novu-verkfallið 1933. Nú hefur liann orðið við þeirri beiðni
Réttar, að skrifa endurminningu og lýsingu á þeirri baráttu.
Þessi grein lýsir vel þeim eldlmg, er gegnsýrði hið fátæka, at-
vinnulausa verkafólk, í réttinda- og samtaka-baráttu þess. Novu-
deilan var eitt sögulegasta dæmið um þá eldskírn, er bin rót-
tæka verkalýðshreyfing, undir forustu Kommúnistafiokksins,
hlaut á áratugnum eftir 1930. í þeim eldi hertist öll forusta
flokksins, er leiddi verkalýð íslands fram til sigurs í átökunum
miklu 1942, þegar íslenzk alþýða undir forustu Sósíalistaflokks-
ins brauzt upp úr sárri fátækt, er þjakað hafði hana frá upp-
hafi vega, og fram til þeirra bjargálna, er hún síðan hefur búið
við. Sú kynslóð, er nú vex upp, þarf að kynna sér til hlítar for-
sendur þess sigurs, er vannst, og þess lífs, er hún lifir, — um
leið og hún stefnir hærra].
Það var í marzmánuði 1933.
Snæviþakinn kaupstaðurinn v.ið botn Eyjafjarðar sýndist næst-
um hvílast í faðmi vetrarins. Húsin stóðu í snjónum sem jókst
dag frá degi og fólkið tróð slóðir milli húsanna. Skýin yfir Eyja-
firðinum voru svo þung, að þau náðu aldrei að lyfta sér nenia í
miðjar Itlíðar á Vaðlaheið.inni, en venjulega héngu þau yfir hús-
unum, þar sem reykurinn lá í loftinu.
Flesta þá daga, sem hús verkalýðsins við Strandgötuna á Akureyri
var miðleili bæjarins ásamt með Torfunefs-bryggjunni vegna verk-
1