Réttur - 01.01.1965, Blaðsíða 54

54
R É T T U K
Winnipeg, og verkalýÖshreyfingar íslendinga vestan hafs og aust-
an voru forðum góð tengsl. Eg hitti Leslie Morris nokkrum sinn-
um, og hann hafði mikinn áhuga fyrir Islandi og þekkti nokkra
róttæka Vestur-Islendinga. Það er mikill missir fyrir róttæka
verkalýðshreyfingu í Kanada, að hann skuli svo skyndilega vera
brott kvaddur, að því er manni fannst enn í fullu fjöri. Verkalýðs-
hreyfing Kanada mun minnast hans sem eins af beztu forvígis-
mönnum sínum. E. 0.
Sjólfvirkni-bylting og auðvald nútímans.
Nýlega birlu ýmsir vísindamenn í Bandarikjunum það, sem þeir
kölluðu: Avarp sérnefndar hinnar þreföldu byltingar. Meðal á-
varpsmanna voru: Michael Harrington, höfundur ritsins „H,in Ame-
ríkan, fátækt í Bandaríkjunum,“ Linus Pauling Nóbelsverðlauna-
hafinn og Gunnar Myrdal, hinn frægi sænski hagfræðingur.
Hin „þrefalda bylting“ er: 1) bylting sjálfvirkninnar (Kyberna-
tik), sem skapar nýtt þróunarskeið í framleiðslunni, — 2) bylting
sLríðstækninnar, er hefur skapað eldflaugar og atomvopn, er eyði-
lagt geta menninguna, — og 3) bylting í borgararéttindum: negra-
byltingin í Bandaríkjunum.
Margt er eftirlektarvert í ádeilu og skilgreiningi þessara vísinda-
manna á þjóðfélagsþróuninni í Bandaríkjunum.
Atvinnuleysið í Bandaríkjunum verður fyrir barðinu á þeim.
Eftir opinberum skýrslum voru 1962 rúmlega 4 milljónir atvinnu-
leysingja í Bandaríkjunum, eða 5.5% alls starfandi fólks. En á-
varpið sannar, að tala þeirra sé 8 milljónir. En samkvæmt skýrsl-
um bandaríska verkalýðssambandsins AFL-CIO, mun alvinnuleys-
ingjafjöldinn vaxa upp í 21 milljón árið 1970 fyrst og fremst vegna
sjálfvirkninnar. Þar við bætast svo 12 milljónir ungra manna, sem
á þessum áratug fá enga vinnu, er þeir Ijúka skólanámi. I lok þessa
áratugs mun því alvinnuleysingjatalan sainkvæmt þessu nálgast
33 milijónir.
Ávarpið sýnir fram á, að 38 milljónir Bandaríkjamanna, eða
rtæstum fimmtungur þjóðarinnar lifir við eymd. Þessi fimmtungur
})jóðarinnar fékk aðeins 4.7% þjóðarteknanna í sinn hlut árið
1963, en hafði 1944 haft 4.9%.
Margt er í þessu ávarpi mjög merkilegt, og þó að höfundar þess