Réttur - 01.10.1930, Síða 60
572
FRÁ ÍSL. VERKLÝÐSHREYFINGU [Rjettur
og fremst það, að safna verkalýðnum saman í eina
heild gegn atvinnurekendum. Þegar svona er komið
fara hinir sannfærðu jafnaðarmenn að mynda flokk
eða flokka utan verklýðsfjelaganna, til þess að hafa
með sjer pólitísk flokkssamtök um, hvernig þeir skuli
vinna að sigri sosialismans og vinna verkálýðinn fyrir
hann.
Þessvegna er hið algilda form verklýðshreyfingar-
innar tvennskonar fjelagsskapur:
Samband verklýðsfjelaganna, er stefnir að því marki
að sameina alla stjettina innan sinna vjebanda án til-
lits til pólitískra skoðana hennar, aðeins á grundvelli
stjettabaráttunnar, — og hinsvegar pólitískur flokkur
eða flokkar jafnaðarmanna, sem í eru þeir verkamenn
og verklýðssinnar, sem hafa ákveðna skoðun um að-
ferð þá, er verkalýðurinn skuli beita til að sigra auð-
valdið. í flokknum eru því ætíð miklu færri en í verk-
lýðssamtökunum, en hinsvegar hinn ákveðnasti og
djarfasti hluti stjettarinnar.
Verklýðsfjelögin verða því allsherjarsamtökin og
skólinn til pólitísks þroska. Flokkurinn hinsvegar hin
þrengri samtök þroskaðasta hluta stjettarinnar.
Þessi tvö* skipulagsform geta því ekki fallið saman,
þar sem óhugsandi er, að öll verklýðsstjettin saman-
standi af ákveðnum jafnaðarmönnum. Enda hafa verk-
lýðsfjelög og pólitískur flokkur alstaðar verið aðskilin,
jafnvel þótt sum verklýðsfjelög hafi verið í stjórnmála-
flokknum, eins og t. d. í Englandi, sem hefur sitt sjer-
staka verklýðsfjelagasamband, þótt fjölmörg fjelög
þess standi þar að auki í Labour Party. En í Þýska-
landi, Danmörku, Sviþjóð, Rússlandi og flestum öðrum
löndum, eru verklýðssamböndin og stjórnmálaílokkar
alþýðu alveg aðskilin og hvert öðru óháð skipulagslega,
þótt auðvitað sje margskonar samband á milli þeirra
á annan hátt eins og gefur að skilja um svo skyld sam-
bönd sömu stjettarinnar.