Réttur - 01.01.1973, Qupperneq 26

ingarböndum Atlanzhafsbandalagsins á þjóð-
inni.
En hvað um bandarísku þjóðina, þegar svo
er deilt á þá auðjöfra- og herforingja-sam-
steypu, sem drottnar yfir henni?
Vissulega hefur sú þjóð oft vakið vonir
róttækra manna um forustu góðra mála. Þeg-
ar Þorsteinn Erlingsson orti „Vestmenn" reit
hann m.a. undir fyrirsögn kvæðisins: „Vöktu
mannkynið til frelsis 1785. Ondvegisþjóð
heims 1893." En hann strikaði þessi orð út,
er 2. útgáfa „Þyrna" birtist. Þá hafði hann
séð Bandaríkin sjálfur.
Auðmannastétt Bandaríkjanna er ógæfa og
bölvaldur þeirrar þjóðar sakir þess hvílík tök
hún hefur á henni. Það er ekki aðeins að
örfáir auðhringar drottni yfir öllu atvinnulífi
þjóðarinnar og ráði hinum tveim stóru stjórn-
málaflokkum. Oll þau blöð, útvörp og sjón-
vörp, sem einhvers mega sín, eru í eigu ör-
fárra auðfélaga og móta þjóðina í þeirra
anda. „Hugstola mannfjöldans vitund og vild
er villt um og stjórnað af fám," — kvað
Stephan G. 1899 og það á enn við í ríkara
mæli en nokkru sinni fyrr.
Því hryggilegar sem trúðar þessa auðvalds
leika J^essa þjóð eins og síðustu forsetakosn-
ingar sýna, Jjví meiri virðingu verðskulda
þeir bandarísku menn og konur, sem hugrökk
rísa upp gegn níðingsvaldi drottnandi klíku.
— Það fólk mun því miður ekki móta pólitík
Bandaríkjanna fyrst um sinn, — og jafnvel
þótt einhver róttækur maður slysaðist í for-
setastól gegn vilja valdaklíkunnar, þá myndi
C.I.A. ekki hika við að skipuleggja morð á
honum. Morðið á Kennedy í Dallas 1962
sýndi hve auðvelt slíkt er í landi „byssufrels-
isins."
Vissulega hafa Bandaríkin átt mikilmenni í
forsetastól sem allur heimurinn dáir: George
Washington, Thomas Jefferson, Abraham
Lincoln, Franklin D. Roosevelt.
Og hvernig leikur valdaklíka Bandaríkj-
anna arf þessara leiðtoga nú?
Lýðveldið Vietnam var stofnað 1945 sem
eitt frjálst ríki einmitt með tilvitnun í þá
stjórnarskrá Bandaríkjanna, sem Jefferson
samdi. Ho Chi Minh leiddi einhuga þjóð í
frelsisbaráttu hennar sem Washington forð-
um. Og nú berst Norðurríki þjóðfrelsisins
ásamt frelsissinnum Suðurríkisins fyrir ein-
ingu og sjálfstæði vietnömsku þjóðarinnar
gegn afturhaldi og erlendum leppum í Suður-
ríkinu — eins og Abraham Lincoln forðum,
er hann barðist fyrir einingu Bandaríkjanna,
sigraði — og féll fyrir morðingjahendi.
Valdhafar Bandaríkjanna myrða þessa
menn, minningn þeirra, hngsjónir þeirra,
daglega í Vietnam. Þeir traðka í svaðið allt
sem stórt var og gott í sögu Bandarikjanna,
svíkja og svívirða allar þcer hngsjónir, sem
be7.tu menn Bandarikjanna hafa barizt fyrir.
Stephan G. Stephansson orti svo um Breta
í Búastríðinu og hvert orð á við Bandaríkin
í dag:
„— Ég veit mitt orð til einskis fer,
að England smáir slíkan vott,
en dropi í huldu hafi hann er!
Og heiminum það sem vanstu gott
og alt sem varst, og vonum enn
að verða munir, stóra þjóð,
og fyrir þína miklu menn
og mannkyns gagn sem af þeim stóð:
Þá áttu helga heimting á
um höfuðglæp Jiinn níð að fá,"
26