Réttur - 01.07.1977, Qupperneq 38

að norrænni samvinnu, að sitja í fíla-
beinsturnum, syngja hallelújasálma og
tala og hjala um norrænan anda og þess
háttar, þeir verða að hafa samband við
það fólk, sem þeir eiga rætur sínar að
telja til og þeir verða að vera í tengslum
við það sem með fólkinu hrærist. Ef
menn gleyma þessu, þá mun, eins og ég
sagði, margt fara fyrir ofan garð og neðan
og verða unnið fyrir gýg.
Við gleðjumst yfir þeim áföngum, sem
við liöfum náð á þessum tuttugu og fimm
árum Norðurlandaráðs.
En við megum ekki staðna þar því nóg
er til að vinna. Og áfram liggja sporin.
SAMBÚÐ
ÍSLENDINGA
OG
FÆREYINGA
Þá ætla ég lítillega að snúa mér að sam-
búð og samvinnu íslendinga og Eærey-
inga sérstaklega.
Það sannast hér, að margt er líkt með
skyldum, en samt verða Færeyingar
aldrei að Islendingum, né íslendingar að
Færeyingum. Sem betur fer vil ég segja.
Óþarfi þykir mér að rifja upp allt það
sem er báðum þessum þjóðum sameigin-
legt og skylt: uppruni, saga, mál, stað-
hættir, atvinnulíf o. s. frv.
Leiðir okkar lágu lengi vel saman. En
skildu svo. Fyrst 1. desember 1918 og síð-
an fyrir alvöru 17. júní 1944.
Aðalforsendan fyrir verulegri sam-
vinnu okkar og ykkar er vitaskuld sú, að
við öðlumst okkar 1. desember og 17.
júní. Þá fyrst verður hægt að koma á
þeirri samvinnu, sem ég tel æskilega,
eðlilega, jafnvel nauðsynlega.
En á meðan — og jafnvel til þess að
flýta fyrir að við náum þessu takmarki í
baráttu okkar — verðum við að athuga
möguleikana eins og þeir blasa við okk-
ur í dag.
Það er liægt að láta mörg og ótvíræð
orð falla um íslensk-færeyska samvinnu á
fjölda sviðum, en til þess að fara ekki
með neinn langhund, ætla ég hér að ein-
skorða mál mitt við aðeins eitt málefni,
fiskveiðar og sjávarútvegsmál.
Hlutskipti íslendinga og Færeyinga
var það, að fyrst rændu Danir löndum
okkar og síðan, að Bretar og aðrir með
þeim rændu fiskinum okkar.
En nú er breyting orðin til batnaðar.
íslendingar eru búnir að fá 200 mílna
fiskveiðilögsögu og á nýárinu í ár fengum
við Færeyingar hana líka. Með þessari út-
færslu gerðist svo það, að fiskveiðitak-
mörk ykkar og okkar ná saman.
Hér blasa þá við alveg ný viðhorf í
sambúð ykkar íslendinga og okkar Fær-
eyinga.
Það hefur tekist að miklu leyti, og mun
takast að fullu síðar meir, að lirekja í
burtu þá sem aldrei hefðu átt að vera á
þessum slóðum. Við munum þá einir búa
að þeim auðæfum, sem við í raun réttri
höfum alltaf átt, og er undirstaða þjóðfé-
laganna beggja.
Það er okkar sameiginlega hagsmuna-
mál, undirstöðuatriði í lífi þjóða okkar,
að við búum einir að þessum auðæfum.
Enginn á hér nokkurn rétt, nema við ein-
ir, og enginn getur til lengdar nýtt þetta
matvælabúr sveltandi heimi í hag, nema
einmitt við. Fiskveiðar annarra hafa
alltaf stefnt að rányrkju og tortímingu,
og myndu gera það áfram ,ef þær yrðu
leyfðar.
En þetta er nú að verða saga, sem
182