Morgunblaðið - 14.03.2006, Side 41

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 14. MARS 2006 41
DAGBÓK
Móðurmál eru máttur“ er yfirskrift ráð-stefnu sem haldin verður í HáskólaÍslands á föstudag, 17. mars kl. 13 til17. Að ráðstefnunni stendur fjöldi
stofnana á sviði menntunar og innflytjendamála.
„Með ráðstefnunni viljum við skapa vettvang
fyrir breiðan hóp fólks, með það að markmiði að
ýta undir stefnumörkun stjórnvalda í málefnum
sem tengjast móðurmáli þeirra sem læra íslensku
sem annað tungumál,“ segir Hulda Karen Daníels-
dóttir, einn skipuleggjenda ráðstefnunnar.
Á ráðstefnunni verður m.a. fjallað um álitamál í
opinberri stefnumótun og fyrirliggjandi drög að
námskrá í íslensku sem öðru tungumáli.
Að lokinni dagskrá í Hátíðasal Háskólans hefj-
ast málstofur en yfirskriftir þeirra eru: „Mennta-
mál kennara“, „Er tvítyngisnám raunhæfur val-
kostur?“, „Upplýsingagjöf á móðurmálum, Túlkun
og menningarlæsi“, „Álitamál í opinberri stefnu-
mótun“ og „Málumhverfi tvítyngdra barna“.
„Í málstofunum verður megináhersla á umræður
og skoðanaskipti. Við búumst við að þar fari fram
fjörugar umræður og að fólk komi vel undirbúið,“
segir Hulda Karen. „Fyrirhugað er að erindi og
niðurstöður málstofanna verði síðan settar saman í
skýrslu sem afhent verður nýju Innflytjendaráði.“
Hulda Karen nefnir að mikil fjölgun innflytj-
enda hafi orðið í íslensku menntakerfi, og þannig
hafi frá síðasta ári orðið rösklega 16% aukning
nemenda í grunnskólum sem eiga annað móð-
urmál en íslensku: „Miklu skiptir að þessir nem-
endur staðni ekki í námi á meðan þeir ná tökum
á íslenskunni, en skortur á færni í íslensku þarf
ekki að standa í vegi fyrir að börn tileinki sér
nýja þekkingu.“
Aðalfyrirlesari er dr. Elín Þöll Þórðardóttir,
dósent við McGill-háskóla, sem flytur erindið
„Tvítyngi er hið besta mál þegar málin styrkja
hvort annað“. Þar fjallar hún um rannsóknir á
máltöku tvítyngdra barna, sem benda til að tví-
tyngi sé á færi allra barna sé þeim búið gott um-
hverfi til þess. Hins vegar gangi margar kennslu-
aðferðir út á að erfiðara sé að læra tvö mál en
eitt og leitast er við að hjálpa tvítyngdum börn-
um með því að stuðla að skýrum aðskilnaði milli
málanna, eða með því að þau noti eingöngu ann-
að málið. Slíkt leiði í mörgum tilvikum til að
börnum fari aftur í móðurmáli sínu eða hætti að
nota það.
Þá má nefna erindi dr. Birnu Arnbjörnsdóttur,
dósent við Háskóla Íslands, sem fjalla mun um
forsendur áherslubreytingar í nýrri námskrá í ís-
lensku, og leiðir til að styrkja móðurmál barna
sem læra íslensku sem annað mál.
Ráðstefnan „Móðurmál eru máttur“ er öllum
opin og aðgangur ókeypis. Nánari upplýsingar
má finna á heimasíðu ráðstefnunnar: http://
simennt.khi.is/modurmal, en þar fer jafnframt
fram skráning.
Menntun | Ráðstefna um nám og kennslu, stefnu og stuðning við móðurmál tvítyngdra
Móðurmálsnám og -kennsla tvítyngdra

Hulda Karen Daníels-
dóttir fæddist í Ytri-
Njarðvík 1953. Hún
lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum við
Tjörnina 1973. Hulda
lauk BA-gráðu í ensku
og sálfræði frá Univer-
stiy of Manitoba 1979
og mastersgráðu í
kennslufræði tungu-
mála frá sama skóla
1988. Hulda Karen hefur fengist við kennslu-
störf bæði á grunn-, framhalds- og há-
skólastigi en starfar nú sem kennsluráðgjafi í
nýbúafræðslu hjá Þjónustumiðstöð Miðborgar
og Hlíða. Eiginmaður Huldu er Guy Stewart og
eiga þau þrjú börn.
Árnaðheilla
dagbók@mbl.is
60 ÁRA afmæli. Í dag, 14. mars, ersextugur Jóhann Pétur Hall-
dórsson frá Siglufirði, til heimilis í
Núpalind 2, Kópavogi. Hann og kona
hans, Ingileif Björnsdóttir, eru stödd á
Kanaríeyjum.
60 ÁRA afmæli. Í dag, 14. mars,verður sextugur Pétur Þór
Jónsson, innheimtustjóri Spron,Bás-
bryggju 19, Reykjavík.
Hann verður að heiman á afmæl-
isdaginn.
Hörmungarsaga af strætó
ÞAÐ ER gott að leita leiða til að
auka notkun á almenningssam-
göngum. En mikið skelfing eru þær
breytingar sem gerðar hafa verið á
leiðakerfi Strætó mislukkaðar. Þær
verða til þess að dætur mínar tvær
geta ekki lengur nýtt sér þjón-
ustuna og einkabíllinn mun taka
við, sem betur fer fær önnur þeirra
brátt bílpróf. Við búum í Hafn-
arfirði og þær sækja ballettæfingar
fimm daga vikunnar til Reykjavík-
ur. Áður en fyrsta breyting á leiða-
kerfinu gekk í gildi gátu þær tekið
einn vagn úr miðbæ Hafnarfjarðar
á leiðarenda. Við fyrstu breytingu
leiðakerfisins þurftu þær að taka S1
úr Hafnarfirði og skipta í S2 í
Hamraborg í Kópavogi. Fúlt, en
vagnarnir stóðust þokkalega á.
En nú, við breytingu á leiðakerfi
sem tók gildi 5. mars, þurfa þær að
bíða í 20 mínútur á kvöldin í
Hamraborg eftir að komast í S1 því
búið er að breyta tímatöflunni. Fyr-
ir hverja er eiginlega strætó?
Aldís Yngvadóttir, móðir tveggja
fyrrverandi strætónotenda.
Kristniboð símans
SÍMINN rekur þjónustu er nefnist
Skjárinn, er þessi útsending ann-
aðhvort fáanleg í gegnum Breið-
bandið eða þá koparþræði hina
fornu er áður fluttu einungis venju-
leg símtöl. Þjónusta þessi er skil-
virk og notadrjúg, þó er eitt er vek-
ur athygli. Er skipt er um stöðvar á
afruglara mínum frá Skjá einum
sem er nr. 2 og í átt að Enska bolt-
anum sem er nr. 56 kemur þar stöð
í milli nr. 49. Það eitt og sér væri
nú ekki til mikilla tíðinda nema efni
stöðvar 49. Þar er sjónvarpað
bandarísku kristilegu efni og minn-
ir það sem þar er til sýninga mjög á
efnistök Omega. Finnst mér óskap-
lega undarlegt að Síminn skuli
standa í því að endurvarpa þessari
stöð, bæði vegna þess að efnistök
þar eru umdeild, t.d. viðhorf til þró-
unarkenningarinnar og fóstureyð-
inga og síðast en ekki síst að standa
í beinni samkeppni við vini mína á
Omega um hylli öryrkja og ógæfu-
manna.
Ragnar Ingi Ingason.
Íslenskt grænmeti
ÉG ER fylgjandi því að landsmenn
noti aðeins íslenskt grænmeti, ef
þess er kostur. Í framhaldi af því
langar mig að spyrja hvort einhver
viti hvar hægt er að fá íslenskt hvít-
kál? Ef einhver getur upplýst það
vil ég gjarnan að hann birti það í
Velvakanda.
Annað sem mig langar til að
benda á: Ég tel rétt að íslenska
þjóðin fái að kjósa um það í þjóð-
aratkvæðagreiðslu þegar hug-
myndir koma upp um að reisa álver
í landinu.
Með kveðju,
Ein sem vill bara íslenskt grænmeti.
Allir með strætó
ÉG VAR að ganga heim um daginn
um kl. 14 og þegar ég var kominn í
götuna mína ákvað ég að flýta mér
ekki heldur fara á venjulegum
hraða. Ég dró andann djúpt og fann
bensínlykt. En það var enginn bíll
nálægt og enginn bíll hafði verið að
keyra í götunni í nokkrar mínútur.
Aukin bílakeyrsla er væntanlega
vandamálið. Ég vil því hvetja
Strætóstjórnendur að lækka verðið
á ferðum og hvetja síðan borgarbúa
til að nota Strætó meira.
Kristján,
12 ára, Hvassaleitisskóla.
Velvakandi
Svarað í síma 5691100 frá 10–12
og 13–15 | velvakandi@mbl.is
Íslandsmót kvenna.
Norður
♠D92
♥73
♦ÁG8
♣ÁKG102
Vestur Austur
♠74 ♠G83
♥DG62 ♥10
♦K75432 ♦106
♣6 ♣D987543
Suður
♠ÁK1065
♥ÁK9854
♦D9
♣--
Samningurinn er sex spaðar í suður.
Hvernig er best að spila: (a) Með
trompi út? (b) Með laufi út? (c) Með
tígli út?
Spilið er frá Íslandsmóti kvenna í
sveitakeppni, sem fram fór fyrir rúmri
viku. Legan er slæm og það er ban-
vænt í flestum stöðum að spila tveimur
efstu í hjarta að heiman, auk þess sem
7-1 legan í laufi skapar ýmar hættur.
(a) Tromp út og suður fær fyrsta
slaginn á tíuna. Eftir þessa byrjun er
spaðinn vafalítið 3-2. Þá er kannski
best að taka háspaða heima í öðrum
slag, leggja svo niður hjartaás og spila
tíguldrottningu til að reyna að veiða
kónginn. En segjum að vestur dúkki.
Þá er drepið með tígulás, tígli hent í
laufás og hjarta spilað að kóng. Austur
græðir augljóslega ekkert á því að
trompa og ef hann hendir, tekur suður
með kóng og trompar hjarta. Hann
stingur svo tígul heim, aftrompar aust-
ur og gefur slag á hjarta.
(b) Lauf út – gosi, drottning og
stungið. Nú er best að taka ás og
drottningu í spaða. Þegar spaðinn
reynist vera 3-2 er síðasta trompið
tekið og tíguldrottningu hleypt. Svín-
ingin má misheppnast, því þá verður
hægt að henda niður fjórum hjörtum í
lauf og tígul.
(c) Tígull út. Erfiðasta úrspilið. Það
er eðlileg spilamennska að fara upp
með tígulás og henda tíguldrottningu í
laufás. Spila svo ÁK í hjarta. En aust-
ur trompar og spilar laufi, og þá er
fátt til bjargar.
Átta sveitir tóku þátt í mótinu og
var spiluð einföld umferð af 16 spila
leikjum. Sveit Emblu vann með 121
stig (17.29 að meðaltali úr leik). Í
sveitinni spiluðu: Bryndís Þorsteins-
dóttir, María Haraldsdóttir, Hrafn-
hildur Skúladóttir og Soffía Daníels-
dóttir.
BRIDS
Guðmundur Páll Arnarson | dagbok@mbl.is
80 ÁRA afmæli. 16. mars nk. verð-ur áttræð Magnþóra Þórarins-
dóttir frá Húsatóftum í Garði til heim-
ilis á Kirkjuvegi 1, Keflavík. Í tilefni
þess bjóða börn og fjölskyldur þeirra í
kaffi í Golfskálanum í Leiru á milli kl.
16 og 20 á afmælisdaginn og vonast til
að sjá sem flesta vini og vandamenn.
50 ÁRA afmæli. Í dag, 14. mars, erfimmtugur Gunnar Jósef Jó-
hannesson þvottavélaviðgerðarmaður,
Langatanga 6, Mosfellsbæ. Hann og
kona hans, Guðný Ása Þorsteinsdóttir,
taka á móti vinum og ættingjum á Mas-
palomas Dunas Villas Gran Canary kl.
23 á afmælisdaginn.
Skáldaspírukvöld
verður haldið í kvöld kl.
20.00 í Iðu, en upplesari
kvöldsins er enginn ann-
ar en stórskáldið Thor
Vilhjálmsson, sem sýnir
á sér nýjar hliðir í list-
inni.
Til marks um það
mun hann lesa ljóð og
„flæðitexta“ og opna um
leiðfyrir skapandi um-
ræðu um verk sín. Rýnt
verður í myndmálið í
verkum Thors, sem
teygir sig í myndlistina
og fjallað um nýafstaðna
sýningu á verkum hans í
Gerðubergi, þar sem
samspil myndlistar og
hins ritaða máls lék í
höndum listamannsins.
Aðgangur er ókeypis
og gestir mega taka
með sér hressingu að of-
an.
Thor Vilhjálmsson les á
Skáldaspírukvöldi
Thor
Vilhjálmsson
UPPLESTUR á
vegum Ritlist-
arhóps Kópavogs
verður í Kaffi-
búðinni í Hamra-
borg 1–3, í hjarta
Kópavogs,
fimmtudaginn 16.
mars kl. 17.17.
Óskar Árni Ósk-
arsson, handhafi
Ljóðstafs Jóns úr
Vör les úr verkum sínum, þar á með-
al verðlaunaljóðið, Í bláu myrkri.
Kynnir er Birgir Svan Símonarson.
Allir eru velkomnir og aðgangseyrir
enginn.
Ljóðstafs-
skáldið les
Óskar Árni
Óskarsson skáld
GERÐUR Bolladóttir sópran-
söngkona, Hlín Erlendsdóttir fiðlu-
leikari og Sophie Schoonjans hörpu-
leikari flytja nýjar útsetningar Önnu
S. Þorvaldsdóttur á íslenskum
trúarlegum þjóðlögum og eldri út-
setningar eftir Ferdinand Rauter á
Háskólatónleikum í Norræna húsinu
á morgun kl. 12.30. Aðgangseyrir er
kr. 1000, kr. 500 fyrir aldraða og ör-
yrkja en ókeypis fyrir nemendur
Háskóla Íslands.
Trúarleg
þjóðlög á
Háskólatón-
leikum
ÚT ER komin bókin
Speki Konfúsíusar
í þýðingu Ragnars
Baldurssonar.
Útgáfan er helg-
uð tíu ára afmæli
íslensk-kínverska
viðskiptaráðsins,
sem hefur allt frá
stofnun sýnt skiln-
ing á mikilvægi menningarþáttarins í
viðskiptum við Kínverja. Speki Konfúsí-
usar kom fyrst út í íslenskri þýðingu ár-
ið 1989. Í þessari nýju útgáfu er for-
máli eftir Pál Skúlason heimspeking
og fyrrum háskólarektor og þýðandinn,
Ragnar Baldursson, hefur bætt við al-
mennum inngangi um stöðu konfús-
ískrar hugmyndafræði í kínversku sam-
félagi og þýðingu hennar fyrir
nútímann. Í eftirmála segir Ragnar frá
því þegar hann fór til náms til Kína fyrir
þremur áratugum sem ungur róttækl-
ingur. Þar lýsir hann því hvernig kynni
hans af konfúsískum fræðum hjálpuðu
honum að skilja hugmyndaheim Aust-
ur-Asíu og hvernig leiðbeiningar Kon-
fúsíusar nýtast honum nú í starfi sem
embættismaður í utanríkisráðuneyt-
inu.
Útgefandi er Pjaxi, kápuhönnun Guð-
rún Birna Ólafsdóttir. 268 bls.
Nýjar bækur