Morgunblaðið - 08.05.2006, Blaðsíða 18
18 MÁNUDAGUR 8. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
UNDIRSKRIFTARSÖFNUN
INNANHÚSS
TENNISAÐSTAÐA
Í REYKJAVÍK
Skráningu lýkur 9.maí
WWW.TENNIS.IS
MILLJÓNIR sjálfboðaliða, fé-
laga og starfsmanna Rauða krossins
og Rauða hálfmánans, minnast þess
að í dag er alþjóðadagur hreyfing-
arinnar. Sjálfboðaliðar Rauða kross-
ins starfa við afar misjafnar að-
stæður og að ólíkum verkefnum en
alltaf eftir sömu hugmyndafræði og
hugsjón. Starf hreyfingarinnar
byggist á löngun til að veita aðstoð
án manngreinarálits, að koma í veg
fyrir og létta þjáningar fólks, að
vernda líf og heilsu og tryggja virð-
ingu fyrir mannlegu lífi.
Sjálfboðaliðar láta víða til sín taka
í íslensku samfélagi og störf þeirra
skipta miklu máli fyrir fjölmarga
einstaklinga og samfélagið allt. Og
ólíkt því sem ætla mætti af um-
ræðum um vaxandi græðgi og sér-
gæsku í íslensku samfélagi verðum
við vör við ört vaxandi áhuga á því
að vinna sjálfboðið starf í þágu ann-
arra. Sjálfboðaliðum Kópavogs-
deildar Rauða krossins hefur fjölgað
ört á síðustu misserum og það er
uppörvandi að ungt fólk lætur þar í
vaxandi mæli að sér kveða. Sjálf-
boðaliðar deildarinnar eru af báðum
kynjum og á ýmsum aldri og vinna
að margvíslegum verkefnum í sam-
ræmi við stefnu deildarinnar og fé-
lagsins og hugsjónir hreyfingar-
innar um mannúð og óhlutdrægni.
Allra hagur
Óhætt er að fullyrða að sjálfboðið
starf er allra hagur. Hagur sam-
félagsins er ótvíræður því störf
sjálfboðaliða eru verðmæt viðbót við
störf launaðra starfsmanna í örygg-
is- og velferðarkerfinu. Nægir þar
að minna á störf sjálfboðaliða að
neyðarvörnum, björgunarstörfum
og félagslegum verkefnum á borð
við heimsóknaþjónustu. Hjá Kópa-
vogsdeild einni sinna um 50 sjálf-
boðaliðar heimsóknum til aldraðra,
sjúkra og einmana. Vart þarf að fjöl-
yrða um ávinning þeirra sem fá til
sín heimsóknavini. Við þekkjum svo
mörg dæmi um hvaða þýðingu það
hefur fyrir lífsgæði einstaklinganna.
Loks má ekki gleyma ávinningi
þess sem tekst á hendur reglulegt
sjálfboðið starf í vel skipulögðu um-
hverfi. Sjálfboðaliði á vegum Kópa-
vogsdeildar Rauða krossins gengur
að ákveðnum hlutum vísum:
1. Hann fær þá þjálfun og fræðslu
sem nauðsynleg er og hentar
hverju verkefni.
2. Hann fær verðugt verkefni við
hæfi.
3. Hann nýtur sjálfsagðrar við-
urkenningar, umbunar og stuðn-
ings.
4. Hann öðlast mikilvæga reynslu
sem getur nýst honum á margan
hátt í lífi og starfi.
5. Hann hefur vissu fyrir því að
framlag hans er mikilvægt.
6. Hann kemur í vel skipulagt
starfsumhverfi og góðan fé-
lagsskap.
Mikilvæg þjálfun og reynsla
Starf Rauða krossins er borið
uppi af starfskröftum sjálfboðaliða á
ýmsum aldri með margvíslega
menntun og reynslu. Að sama skapi
getur sjálfboðið Rauða kross-starf
verið góð leið til þess að öðlast mik-
ilvæga þjálfun og reynslu. Á þeirri
forsendu tókst nú í
vetur samstarf með
Kópavogsdeild Rauða
krossins og Mennta-
skólanum í Kópavogi
um að setja á fót val-
áfanga um sjálfboðið
Rauða kross-starf.
Hann var kenndur í
fyrsta sinn nú á vor-
önn. Sextán nem-
endur tóku þátt og
fengu tvær einingar
fyrir.
Námið byggist fyrst
og fremst á þátttöku í marg-
víslegum verkefnum deildarinnar,
svo sem heimsóknaþjónustu, starfi
með ungum innflytjendum og stuðn-
ingi við geðfatlaða. Nemendur fá
einnig ýmiss konar fræðslu sem nýt-
ist þeim á margan hátt. Ljóst er af
ummælum nemenda að þeir eru
góðri reynslu ríkari, auk eininganna
tveggja.
Óhætt er að segja að vel hafi tek-
ist til og vonir standa til að áfanginn
verði reglulega í boði í MK og
kannski víðar þegar fram líða stund-
ir.
Að byggja betra samfélag
Framtak MK er ánægjuleg við-
urkenning á mikilvægi sjálfboðins
starfs. Fyrir því finnum við víðar.
Það færist til dæmis mjög í vöxt að
sjálfboðaliðar okkar leiti eftir stað-
festingu á framlagi þeirra og jafnvel
meðmælum þegar þeir sækja um
störf og námsvist, ekki síst í háskól-
um innan lands og utan.
Með þessum orðum erum við ekki
að hvetja ungt fólk til að ganga til
liðs við okkur af eigingjörnum hvöt-
um. Við bendum aðeins á þá stað-
reynd að sjálfboðaliðinn sjálfur get-
ur haft margháttað gagn af störfum
sínum, auk ánægjunnar af því að
leggja öðrum lið og taka þátt í að
byggja betra samfélag.
Við sendum félögum okkar í
Rauða krossinum bestu óskir á al-
þjóðadegi hreyfingarinnar með von
um að sjálfboðið Rauða kross-starf
haldi áfram að þróast og dafna.
Vaxandi áhugi á sjálfboðnu
Rauða kross-starfi
Garðar H. Guðjónsson og
Fanney Karlsdóttir fjalla um
störf sjálfboðaliða á
alþjóðadegi Rauða krossins
’Ólíkt því sem ætlamætti af umræðum um
vaxandi græðgi og sér-
gæsku í íslensku sam-
félagi verðum við vör við
ört vaxandi áhuga á því
að vinna sjálfboðið starf
í þágu annarra.‘
Fanney Karlsdóttir
Garðar er formaður og Fanney
framkvæmdastjóri Kópavogsdeildar
Rauða krossins.
Garðar H. Guðjónsson
HINN 8. maí heldur Rauða kross-
fólk í yfir 180 löndum upp á Al-
þjóðadag Rauða krossins og Rauða
hálfmánans, á fæðingardegi Henry
Dunants stofnanda hreyfingarinnar.
Þessi dagur er venju fremur helg-
aður 90 milljón sjálfboðaliðum um
allan heim og þeirri aðstoð og stuðn-
ingi sem þeir veita meðbræðrum sín-
um í neyð.
Verkefni Rauða krossins og
Rauða hálfmánans í heiminum eru
margvísleg og störf sjálfboðaliða
þeirra gætu í fyrstu virst jafn ólík og
löndin eru mörg. Hvað á sjálf-
boðaliði Rauða kross Íslands til að
mynda sameiginlegt með sjálf-
boðaliðunum í Afríku sem hlúa að al-
næmissjúkum eða
þeim sem brugðust
við hamfarabylgj-
unni í Asíu og jarð-
skjálftanum í Pak-
istan í fyrra?
Svarið er einfalt.
Sjálfboðaliðar Rauða
krossins og Rauða
hálfmánans um gjör-
vallan heim hafa það
að leiðarljósi að veita
þeim aðstoð sem
minnst mega sín í
þjóðfélaginu – hvort
sem um velferð-
arsamfélag eða þróunarríki er að
ræða. Á hverju ári koma þeir millj-
ónum manna til aðstoðar vegna
stríðsátaka eða náttúruhamfara, en
að öllu jöfnu vinna sjálfboðaliðarnir
að því að byggja betra samfélag
meðal eigin þjóðar með því að hlúa
að þeim hópum sem eiga erfitt upp-
dráttar – oftar en ekki sökum fá-
tæktar, einangrunar eða mismun-
unar.
Rauði kross Íslands er þar engin
undantekning. Auk þess að sinna al-
þjóðastarfi gegnir Rauði krossinn
veigamiklu hlutverki í neyðar-
vörnum landsins og starfar með
þeim hópum sem minnst mega sín í
samfélaginu. Félagið hefur um ára-
bil staðið að skipulegum athugunum
undir formerkjunum „Hvar þrengir
að? til að nálgast þá hópa sem hallar
á í velferðarríkinu Íslandi. Stefna
Rauða krossins er að miða verkefni
sín innanlands við þarfir
þeirra hópa sem minnst
mega sín hverju sinni og
hafa fæst úrræði til úr-
bóta.
Fyrsta könnun Rauða
krossins undir formerk-
inu „Hvar þrengir að?
var gerð árið 1994 og í
kjölfar hennar var sett á
fót verkefni til að auð-
velda ungum atvinnu-
lausum mæðrum að
sækja sér menntun. Árið
2000 var önnur könnun
birt undir sömu for-
merkjum. Út frá niðurstöðum henn-
ar var verkefnum hrint úr vör sem
lutu að heimsóknarþjónustu fyrir þá
sem eru félagslega einangraðir,
stuðningi við geðfatlaða, og forvarn-
arstarfi með börnum og unglingum.
Rauði kross Íslands mun efna til
málefnaþings hinn 21. maí næstkom-
andi til að fjalla um niðurstöður nýj-
ustu könnunar sinnar um „Hvar
þrengir að? í íslensku þjóðfélagi.
Fyrstu niðurstöður sýna að kjör
þeirra sem minnst mega sín hafa síst
farið batnandi á síðustu sex árum og
að margir búa við fátækt, fordóma
og einsemd.
Enn sem fyrr búa ákveðnir hópar
bótaþega og láglaunafólks við svo
þröngan kost að hægt er að tala um
fátækt. Hér má einkum benda á hóp
eignalausra aldraðra, öryrkja og
sjúkra; tekjulítilla fjölskyldna og
einstæðinga; og svo innflytjendur
sem margir hverjir búa við erfið
skilyrði í samfélaginu. Á málefna-
þinginu mun Rauði krossinn efna til
víðtækrar umræðu um raunhæfar
leiðir til að til að leysa þessa hópa úr
vítahring fátæktar og fordóma.
Sameiginlegur vilji atvinnulífs,
stjórnvalda, félagasamtaka og al-
mennings er nauðsynlegur til að ár-
angur náist.
Rauði krossinn er fjöldahreyfing
borin uppi af sjálfboðaliðum sem
hefur það að markmiði að aðstoða
þar sem þörfin er mest hvar sem er í
heiminum. Það á einnig við um
Rauða kross Íslands. Í kjölfar mál-
efnaþingsins mun félagið á næstunni
endurskoða verkefni sín og leita
leiða með sjálfboðaliðum sínum til að
það geti best aðstoðað þar sem mest
þrengir að.
Íslenskt samfélag – hvar þrengir að?
Úlfar Hauksson fjallar um
starfsemi Rauða krossins
í tilefni af alþjóðadegi ’Rauði krossinn erfjöldahreyfing borin uppi
af sjálfboðaliðum sem
hefur það að markmiði
að aðstoða þar sem þörfin
er mest hvar sem er í
heiminum.‘
Úlfar Hauksson
Höfundur er formaður
Rauða kross Íslands.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið, Kringlunni 1, 103 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
REYKJAVÍKURFLUGVÖLLUR
er ein mesta samgönguæð á höf-
uðborgarsvæðinu. Það sem mér
finnst skrýtið og algjörlega fráleitt í
sambandi við næstkomandi sveit-
arstjórnarkosningar er að það er
aðeins einn flokkur á höfuðborg-
arsvæðinu sem vill hafa hann áfram
í Vatnsmýrinni það er Frjálslyndi
flokkurinn. Að mínu mati er þetta
eini flokkurinn sem hugsar rétt. Að
flytja flugvöllinn út á Löngusker er
alveg fráleitt það myndi skerða inn-
siglinguna inn í Kópavogshöfn og
hávaðamengun myndi aukast yfir
Seltjarnarnesi, Garðabæ og Kópa-
vogi. Auk þess myndi þetta verða
sjónmengun fyrir íbúa Seltjarn-
arness sem búa við sjóinn og hvar
ætla þeir að planta einkafluginu? Í
Vestmannaeyjum varð að hætta
einkaflugi út af salti. Svo má ekki
gleyma sjúkrafluginu, sem er mjög
mikilvægt, þarna kemur enn eitt
dæmið um mikilvægi flugvallarins.
Það er ekki hægt að stunda sjúkra-
flug á Íslandi með þyrlum. Þyrlur
eru ekki búnar eins góðum afísing-
arbúnaði og flugvélar, auk þess sem
mjög breytilegt veðurfar er á Ís-
landi. Þannig að mitt mat er að það
er algjörlega fráleitt að flytja hann
út á Löngusker hvað þá Samfylk-
ingin sem vill völlinn upp á Hólms-
heiði, það er eins og að flytja hann
til Keflavíkur . Á Reykjavíkur-
flugvelli fer fram mikil atvinnu-
starfsemi, það er eins og fólkið í
landinu geri sér ekki fulla grein fyr-
ir því hve mikið gildi það hefur fyrir
Reykjavík að hafa völlinn í borg-
inni, þar vinna hundruð manna við
margvísleg störf meðal annars við
afgreiðslu, hleðslu, bókun og margt
fleira. Þannig að eins og hefur kom-
ið fram er aðeins ein lausn í stöð-
unni að hafa völlinn en þá í Vatns-
mýrinni, byggja samgöngumiðstöð
og lengja braut 31-13 og leggja nið-
ur áform Háskólans í Reykjavík um
að byggja skólann beint fyrir aftan
braut 31 það á varla eftir að líða
vika þangað til þeir fara að kvarta
yfir hávaða og ófriði.
DAÐI FREYR GUNNARSSON,
13 ára,
Reynihlíð 7, Reykjavík.
Um framtíð
Reykjavíkurflugvallar
Frá Daða Frey Gunnarssyni
HEIÐRUÐU þingmenn!
Ég hef haft af því veður, að
ykkur öllum hafi borist bréf frá
Herdísi Þorvaldsdóttur leikkonu
varðandi grafalvarlega stöðu land-
ræktarmála. Af hverju liggur það í
þagnargildi að Landgræðsla rík-
isins hefur aldrei haft undan gróð-
ureyðingu á Íslandi, þau 99 ár
sem hún hefur starfað? Aldar-
afmælið verður félegt á næsta ári
eða hitt þó heldur.
Er það rétt að einhver bráð-
smellin þingríma, hafi staðið í vegi
fyrir landræktarátaki í þinginu ár-
um saman? Af hverju standa þing-
menn þjóðarinnar ekki vörð um
faglegan metnað forstöðumanna
ríkisstofnana, eins og Land-
græðslu ríkisins, sem fram-
kvæmdavaldið virðist hafa náð að
kæfa?
Veslast þingmenn upp við þjóðarskömm,
þöngulhausar hafa tak á þeim.
Tækifærismennsku taug er römm,
takandi um þingið höndum tveim.
Gersemar gróðurþekju gráta,
galgopar samt henda gaman að.
Af rányrkju og auðn sig státa,
alfriðað er sandfok heim á hlað.
Guð geymi landið okkar.
BJÖRN HJÁLMARSSON,
barnalæknir, sérfræðingur
í smitsjúkdómum barna.
Áskorun
til alþingismanna
Frá Birni Hjálmarssyni
Kristinn Pétursson: Endur-
vinna gagnagrunn ICES og
Hafró.
Þorsteinn Gestsson fjallar
um vímuefni.
Kosningar 2006
Hildur Baldursdóttir: „Við
mæðgurnar.“
Úrsúla Jünemann: „Kosninga-
jeppi.“
Íris Jóhannsdóttir: „Bréf til
frambjóðenda í Mosfellsbæ“
Guðvarður Jónsson: „Kosn-
ingaloforð“
Kári Páll Óskarsson: „Enginn
vill búa við mengun“
Toshiki Toma: „Þátttaka og
viðhorf í borgarstjórn“
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar