Morgunblaðið - 13.05.2006, Qupperneq 54

54 LAUGARDAGUR 13. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Bílasala Suðurlands - Fossnesi 14 - 800 Selfossi
www.toyotaselfossi.is • toyotaselfossi@toyotaselfossi.is
Toyota Landcr 90 VX (181544) Skrd.
8/2001, ek. 77 þ. km, sjálfsk., dráttarkúla,
leður, flottur bíll. Verð: 3.150 þús.
Nissan Patrol Elegance 33“ (131702) Skrd.
2/2001, ek. 68 þ. km, sjálfsk., leður, dráttar-
kúla, topplúga, fjarstart, vel við haldinn bíll.
Verð: 2.990 þús. Skipti möguleg.
Toyota Landcr 90 LX 38“ (190700) Skrd.
2000, ek. 111 þ. km, beinsk., filmur, húdd-
hlíf, gps, talstöð, símalögn, loftdæla, aukat-
ankur, stórglæsilegur bíll með flottum breyt-
ingapakka frá Toyota og fullt af aukahlutum
í jeppaferðir. Verð: 2.990 þús.
Toyota Landcr 90 VX 33“ (117436) Skrd.
1999, ek. 156 þ. km, sjálfsk., dráttarkúla,
spoiler, topplúga, leður, intercooler, stærri
33“ breytingin. Verð: 2.590 þús. Áhvílandi:
1.200 þús. Afborgun: 27 þús. á mán.
Toyota Landcr 90 VX New (132137) Skrd.
3/2004, ek. 43 þ. km, dráttarkúla, ljóst leður,
reyklaus. Verð: 4.390 þús.
Toyota Landcr 90 VX New 35“ (190724)
Skrd. 5/2003, ek. 55 þ. km, dráttarkúla, film-
ur, leður, reyklaus. Verð: 4.690 þús.
Toyota Land Cruiser 100 TDI 38“ (117522)
Skrd. 5/1999, ek. 135 þ. km, sjálfsk., leður,
dráttarkúla, filmur, 38“ breyttur en er á 36“
dekkjum, webasto miðstöð, tems fjöðrun
o.fl. Verð: 3.990 þús.
Toyota Land Cruiser 100 V8 33“ (131099)
Skrd. 2000, ek. 90 þ. km, sjálfsk., topplúga,
leður, filmur, samlitaður og flottur, gott við-
hald, Verð: 3.490 þús. Skipti möguleg.
Toyota Landcr 90 LX New 38“ (117678)
Skrd. 11/2005, ek. 5 þ. km, sjálfsk., aukat-
ankur 100 l, spilbiti framan og aftan, talstöð,
kassi að aftan, grind að framan o.fl. Verð:
6.490 þús.
Toyota Landcr 90 LX New 35“ (200141)
Skrd. 11/2005, ek. 3 þ. km, sjálfsk.,
dráttarkúla, flottur bíll. Verð: 5.390 þús.
Skipti möguleg.
Mazda 3 H/B TS (117931) Skrd. 11/2004,
ek. 26 þ. km, topplúga, reyklaus. Verð:
1.790 þús. Skipti möguleg.
Skoda Superb 2,8 V6 Skrd. (118076)
11/2003, ek. 13 þ. km, sjálfsk., filmur, leður,
topplúga, cruise control, 17“ álfelgur. Verð:
2.990 þús.
VW Touran Basic Line Diesel TDI
(200241) Skrd. 4/2004, ek. 39 þ. km,
dráttarkúla, sjálfsk. Verð: 2.350 þús. Áhvíl-
andi: 1.700 þús. Afborgun: 30 þús. á mán.
Skipti möguleg.
Subaru Legacy Outback (190683) Skrd.
5/1998, ek. 133 þ. km, sjálfsk., 2 topplúgur,
álfelgur, hiti í speglum. Verð: 890 þús. Skipti
möguleg. Áhvílandi: 500 þús. Afborgun: 17
þús.
480 8000 480 8000
SELFOSSI
TÖLUVERÐ umræða hefur átt
sér stað á Íslandi vegna hækkandi
verðbóta og ekki að ástæðulausu. Ég
er í sömu sporum og
margir aðrir Íslend-
ingar, skulda nokkrar
milljónir. Ekki samt 20
eins og veruleiki ungs
fólks er í dag sem er að
stofna heimili og taka
verðtryggð lán með
4,70% vöxtum til 40
ára, að viðbættum
verðbótum sem voru í
aprílmánuði 1,1%. Það
þýðir að 220.000 kr.
bætast ofan á lánið á
einum mánuði. Kom-
andi mánuður ber með
sér svipaða verðbólgu
sem þýðir að önnur 1,1% bætast ofan
á bæði höfuðstól sem er 20 milljónir
og einnig ofan á þær verðbætur sem
bættust við á aprílmánuð, þannig að í
lok maímánaðar hefur lánið bætt við
sig litlum 422.420 kr. auk 157.000 kr. í
vexti. Þar fyrir utan er mán-
aðargreiðsla lánsins af höfuðstól um
83.000 kr. á tveim mánuðum. Samtals
eru þetta greiðslur upp á aðeins
663.000 kr. fyrir þessa tvo mánuði. Ef
margfaldað er með 6 verður talan
3.976.000 kr. á einu ári ef verðbólga
heldur áfram á sama hraða og hún er
núna – og það er ekki
ólíklegt – allavega fyrir
okkur sem borgum
mánaðarlega verðbætur
ofan á höfuðstól og verð-
bætur þar ofan á mán-
aðarlega. Ef hugsað er
aðeins lengra þá þarf að
vinna fyrir þessum pen-
ingum og borga skatta
og skyldur sem eru um
40%, 1.590.400 kr. Sam-
tals er því raunkostn-
aður við þetta lán (til 40
ára) á þessu ári
5.566.400 kr. sem þýðir á
íslensku að afla yrði
463.867 kr. með sköttum á mánuði.
En þar sem þetta er eflaust jafn-
greiðslulán leggst stór hluti þessarar
upphæðar ofan á skuldina til greiðslu
síðar, þ.e.a.s. þú tekur nýtt lán verð-
bóta í hverjum mánuði sem greiðist
síðan upp á síðustu 10 til 15 árum
lánstímans og þá ertu líklega búin að
greiða um 120 milljónir fyrir þetta
hagstæðasta lán sem býðst á Íslandi í
dag. Þar af eru verðbætur um 77
milljónir. Ef þið trúið þessu ekki, eins
og ég gerði einu sinni, bendi ég á vef-
síðu lsr.is. Setjið 20.000.000 milljónir
inn í reikniforrit til 40 ára með 4,70%
vöxtum og 4,50% verðbótum þá kem-
ur í ljós niðurstaða sem er eftirfar-
andi:
Greiddar verðbætur: 77.334.884 kr.
Greiddir vextir: 24.417.151 kr.
Seðilgjöld: 131.725 kr.
Alls samtals: 121.883.760 kr.
Einnig er fróðlegt að setja 40 millj-
ónir inn í sömu reiknivél með 2,70%
vöxtum án verðbóta og ýta svo á
reikna og hugsa með sér „ef ég væri
bara Norðmaður“ þá gæti ég keypt
mér helmingi stærra og dýrara hús
og sparað mér 56 milljónir um leið.
Af 40.000.000 kr. láni borgaði ég
engar verðbætur. Vextir yrðu
25.484.752 kr. Greiðsluseðlar 480 stk.
131.725 kr. Samtals: 65.616.477 kr. á
þessum sömu fjörutíu árum.
„Ef ég væri bara Norðmaður.“
Samúðarkveðjur frá Íslendingi
sem enn er í vistarböndum.
„Ef ég væri bara
Norðmaður“
Magnús Þór Sigmundsson
fjallar um húsnæðislán
Magnús Þór
Sigmundsson
’„Ef ég væri bara Norð-maður“ þá gæti ég keypt
mér helmingi stærra og
dýrara hús …‘
Höfundur er tónlistarmaður.
FRAM til 1. apríl síðastliðins var
þjónusta hjartalækna við hjarta-
sjúklinga skilvirk og ódýr. Vegna af-
sagnar hjartalækna af verktaka-
samningi við Trygg-
ingastofnun ríkisins
(TR) gaf heilbrigð-
isráðuneytið út reglu-
gerð sem ætluð er til að
takmarka aðgang
hjartasjúklinga að
hjartalæknum. Hvern-
ig kemst hjartasjúk-
lingur í dag til hjarta-
læknis? Fyrst panta
tíma hjá heimilis- eða
heilsugæslulækni
(HH), næst þarf að fara
til læknisins og fá til-
vísun. Síðan er farið til
hjartalæknis og gjald
greitt að fullu sam-
kvæmt þeirri gjaldskrá
sem í gildi var fyrir af-
sögn af samningi. Sjúk-
lingur fær reikning fyr-
ir þjónustunni sem
hann síðan framvísar
hjá TR ásamt tilvís-
uninni til að fá end-
urgreiddan sinn trygg-
ingahluta. Sem sagt
þrjár ferðir í stað einn-
ar með þeim kostnaði
og tímaeyðslu sem af þessu hlýst.
Sjúklingur getur losnað við þessar
hindranir með því að greiða komu-
gjald að fullu en á þá ekki rétt á end-
urgreiðslu. Tryggingaverndin sem
sagt bundin tilvísuninni.
Furðusmíð úr fílabeinsturni
Í annarri grein reglugerðarinnar
segir: „Skilyrði fyrir endurgreiðslu
er að fyrir liggi tilvísun á sér-
fræðiþjónustuna frá heilsugæslu eða
heimilislækni.“ Með þessu er verið
að takmarka lækningaleyfi annarra
sérfræðinga til að vísa til okkar sjúk-
lingum en stór hópur af hjartasjúk-
lingum kemur að sjálfsögðu frá öðr-
um sérfræðingum en HH.
Reglugerðin gerir ekki ráð fyrir
neinni undantekningu jafnvel þótt
um bráðatilvik sé að ræða. Í fimmtu
grein segir: „Sjúkratryggður ein-
staklingur greiði ekkert gjald fyrir
tilvísun.“ Hann þarf þó væntanlega
að greiða HH fyrir viðtal og skoðun.
Eða hvað? Í sjöttu grein segir:
„Gildistími tilvísunar
skal aldrei vera lengri
en fjórir mánuðir í
senn.“ Nú er það svo
að hjartasjúkdómar
eru langvinnir og
margir sjúklingar
þurfa á ævilöngu
reglulegu eftirliti að
halda hjá hjartalækni.
Að jafnaði koma sjúk-
lingar til hjartalæknis
tvisvar á ári sem þýðir
að þeir þurfa að afla
sér tilvísunar fyrir
hverja komu. Dæma-
laust vitlaust. Fjöldi
sjúklinga hefur ekki
HH. Hvað eiga þeir að
gera? Jú þeir verða að
fara á Læknavaktina
þar sem þeir mjög lík-
lega hitta lækni sem
ekkert þekkir til við-
komandi og fá hjá hon-
um tilvísun.
Hver semur svona
vitlausa reglugerð?
Vondir ráðgjafar í fíla-
beinsturni? Við vitum fyrir víst að
ekki var haft samráð við þá sem mál-
ið varðar. Ekki við Hjartaheill, sam-
tök hjartasjúklinga. Ekki við hjarta-
lækna. Ekki við stjórn Félags
íslenskra heimilislækna. Ekki við
samninganefnd Læknafélags
Reykjavíkur. Ekki við stjórn
Læknafélags Íslands. Ekki við sam-
tök aldraðra.
Spurning vaknar hvort þessi
reglugerð stenst lög, t.d. lög um al-
mannatryggingar, lög um atvinnu-
réttindi og hvort jafnræðisregla
stjónrnsýslulaga sé brotin. En
kannski má bara breyta lögunum ef
þessi vonda reglugerð er lögleysa?
Staðfesta vitleysuna með lögum!
Vonandi endurspeglar þetta ekki
vinnubrögð heilbrigðisráðuneytisins
í öðrum málaflokkum.
Öfugmæli ráðherra
Aðspurð segir heilbrigðisráðherra
í blaðaviðtali um hvort hagsmunir
sjúklinga hafi verið hafðir að leið-
arljósi þegar gripið var til tilvís-
unarkerfisins: „Okkar viðbrögð í
þessu máli voru einmitt hugsuð til að
koma til móts við sjúklingana.“ Í
okkar eyrum hljómar þetta eins og
öfugmæli. Ráðherra segir í sama
blaðaviðtali „að 65% verktaka-
greiðslna sem runnu til hjartalækna
árið 2004 megi rekja til þjónustu
sem hægt sé að veita á heilsugæslu-
stöð“. Svo mörg voru þau orð. Orð
sem lýsa ótrúlegri vanþekkingu og
vanvirðingu á menntun og störfum
hjartalækna.
Spurt var á Alþingi fyrir nokkrum
dögum af hverju ekki hefði verið
samið við hjartalækna. Heild-
arkostnaður ríkisins af ca. 50 þúsund
samskiptum (30 þús. komur og 20
þús. símtöl) 23 hjartalækna við sína
skjólstæðinga er ekki nema um 100
milljónir. Fram kom að einungis um
14 milljónir vantaði upp á greiðslur
til hjartalækna vegna veittrar þjón-
ustu árið 2005. Greiðslur til for-
manns samninganefndar heilbrigð-
isráðherra árið 2004 voru 14
milljónir skv. óstaðfestum heim-
ildum (DV sl. sumar). Skrítin til-
viljun. Og eitthvað kosta hinir í
samninganefndinni líka. Ljóst var í
samningaviðræðum að samn-
inganefnd heilbrigðisráðherra hafði
ekki umboð til að semja um eitt eða
neitt, tilboðið sem kom var 1,4 millj-
ónir til viðbótar til meðferðar hjarta-
sjúklinga árið 2005.
Reynslan af tilvísunarkerfinu
Það er réttur mánuður frá því til-
vísunarkerfið var sett á. Hafi ætl-
unin með tilvísunarkerfinu verið að
draga úr komum til hjartalækna þá
hefur það mistekist. Engin breyting
hefur orðið á komufjölda.
Hvað vinnst með afsögn hjarta-
lækna af samningnum og hvað tap-
ast með tilvísunarkerfinu? Það sem
vinnst er að þjónusta hjartalækna er
tryggð. Þeir geta sinnt sjúklingum
sem þurfa þjónustu, fá hana stað-
greidda og þurfa ekki að gefa TR af-
slátt. Þeir þurfa heldur ekki að fara
að kröfum TR um að draga úr þjón-
ustu og neita sjúklingum um hjálp
eins og á síðasta ári. Það sem tapast
er hins vegar tími og peningar sjúk-
linga sem þurfa að fara á þrjá staði í
stað eins. Einnig fer dýrmætur tími
heimilis- og heilsugæslulækna í til-
vísunargerð og kostnaður ríkisins af
komum á heislugæslustöðvar eykst.
Aukin umsvif TR vegna endur-
greiðslna reikninga kosta líka aukið
álag þar á bæ, tíma og peninga. Hafi
þetta verið tilgangurinn með tilvís-
unarkerfinu þá hefur hann svo sann-
arlega náðst.
Þrautaganga
hjartasjúklinga
Ásgeir Jónsson og Þórarinn
Guðnason skrifa um þjónustu
hjartalækna við hjartasjúklinga ’Hafi ætlunin með tilvís-unarkerfinu verið að
draga úr komum til
hjartalækna hefur
það mistekist.‘
Ásgeir Jónsson
Ásgeir er hjartalæknir. Þórarinn er
hjartalæknir og formaður Félags
sjálfstætt starfandi hjartalækna.
Þórarinn Guðnason