Morgunblaðið - 13.05.2006, Blaðsíða 58
58 LAUGARDAGUR 13. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
HAFNFIRÐINGAR, ekki ganga til þessara kosninga
með bundið fyrir augu, eyru, munn og nef í álversmál-
inu. Við þurfum að opna augun fyrir áhrifum stækk-
unar á umhverfið og náttúruna, við
þurfum að hlusta á rökin með og á
móti, við þurfum að taka þátt í um-
ræðum um málið og við þurfum að
finna fnykinn af tilraunum til að þagga
málið niður.
Við Vinstri græn erum andsnúin því
að Alcan í Straumsvík fái leyfi til
stækkunar. Við erum eini stjórn-
málaflokkurinn í Hafnarfirði sem tekið hefur skýra af-
stöðu gegn stækkun álversins.
Fyrir síðustu sveitar- og bæjarstjórnarkosningar,
árið 2002, varð frambjóðendum í Hafnarfirði tíðrætt
um íbúalýðræði og hversu mikilvægt það væri að rödd
íbúa fengi að heyrast þegar teknar væru mikilvægar
ákvarðanir sem snertu umhverfið og samfélagið. Þá-
verandi minnihluti og núverandi meirihluti í bæj-
arstjórn, Samfylkingin, lagði sérstaka áherslu á þetta
og talaði um að standa þyrfti vörð um lýðræðislegan
rétt til áhrifa. Því þarf ekki að koma á óvart að á
kynningarfundi deiliskipulags vegna stækkunar ál-
versins í Straumsvík sl. sumar lofaði bæjarstjóri fundi
um áhrif álversstækkunarinnar. Sá fundur hefur enn
ekki verið haldinn, þrátt fyrir að nærri ár sé liðið frá
kynningarfundinum.
Samfylkingin hefur reynt að telja bæjarbúum trú
um að hún taki ekki afstöðu til stækkunar álversins.
Hún hefur reynt að kaupa sér frest fram yfir bæj-
arstjórnarkosningar með því að flagga mögulegri
kosningu um álverið þegar og ef þetta og hitt er kom-
ið í ljós. Staðreyndin er hins vegar sú að Samfylkingin
seldi Alcan land fyrir fyrirhugaða stækkun. Á þann
hátt hefur Samfylkingin gefið samþykki sitt fyrir
stækkun álversins.
Í grein eftir Trausta Baldursson, fulltrúa í skipu-
lags- og byggingarráði Hafnarfjarðar, sem birtist í
Fjarðarpóstinum 18. ágúst 2005, kemur fram að við
stækkun álversins í Straumsvík í 460 þúsund tonna
ársframleiðslu yrði álverið með stærstu álverum í Evr-
ópu og mundi mengun aukast um u.þ.b. 150% frá því
sem nú er. Áhrifin af mögulegri stækkun væru veru-
leg hvað varðar sjónmengun, lagningu nýrra vega,
áhrif ýmissa mengunarefna, gróðurhúsalofttegunda,
lagningu nýrra háspennulína og fleira.
Haft var eftir Ágústi Guðmundssyni stjórnarfor-
manni Bakkavarar group á www.mbl.is 8. febrúar
2006: Ég er sannfærður um að jafnvel þó að Íslend-
ingar nái því að komast í hóp stærstu álframleiðenda
heims og myndu virkja alla hagkvæmustu virkj-
unarkosti landsins myndi arðsemi þess og hagur fyrir
íslenskt samfélag aldrei verða meiri en sem nemur
framlagi eins öflugs útrásarfyrirtækis.
Það er mýta að hagkerfið þurfi á álverum að halda
til að vaxa. Þeir sem trúa því eru í raun að lýsa yfir
vantrausti á íslenskt atvinnulíf og getu þess til að
skapa þjóðinni ný verðmæti til framtíðar.
Við Vinstri græn erum sammála þessu. Í staðinn
fyrir álversstækkun viljum við laða til bæjarins fjöl-
breytt fyrirtæki á sviði nýsköpunar og þróunar og
byggja upp fjölbreytta menningar- og þjónustu-
starfsemi í Hafnarfirði.
Hreinar línur líka gegn stækkun álversins
Eftir Guðrúnu Ágústu Guðmundsdóttur
Höfundur leiðir V-lista vinstri grænna í Hafnarfirði.
ÓLAFUR F. Magnússon, oddviti F-listans í
Reykjavík, hefur notað talsvert rými í fjölmiðlum að
undanförnu til að ráðast að okkur Vinstri grænum.
Ég hef þegar svarað nokkrum af árás-
um hans, m.a. um afstöðu okkar til
virkjanamála. En af fleiru er að taka.
Ólafur fer mikinn um niðurrifs-
skipulag á Laugavegi. Nú geta menn
vitaskuld deilt um það hvaða bygg-
ingar við Laugaveg hafa mikið menn-
ingar- og byggingarsögulegt gildi. En
í málflutningi F-listans er látið eins og
jafna eigi Laugaveginn við jörðu. Þessu fer víðsfjarri.
Í skipulagsáformum við Laugaveg kemur fram að nú-
verandi byggingar eru um 190 þús. fm. Samkvæmt
deiliskipulagi er heimilt að fjarlægja um 13 þús fm.
en uppbyggingarmöguleikar eru um 60 þús. fm. Við
Laugaveg og Bankastræti njóta margar byggingar
verndunar, eru friðaðar eða gerð er tillaga að friðun,
s.s. Laugavegur 1, 2 og 3, 18, 24, 26, 30, 31, 34, 36,
40A, 42 og 49. Auk þess að sjálfsögðu Bankastræti 2,
3, 5, 6, 7A og 11. Þá eru margar byggingar byggðar
fyrir 1918 sem þýðir að þeim verður ekki breytt
nema að undangenginni sérstakri málsmeðferð og
umsögn húsafriðunarnefndar. Þetta eru byggingar
eins og Laugavegur 17, 20A, 22A, 44–60 og 76. Jafn-
framt eru nokkrir reitir við Laugaveg sem njóta
verndunar götumyndar eða byggðamynsturs. Hús
sem undir þessa verndun falla eru t.d. Laugavegur
10, 12, 16, 20B, 22, 32, 37, 44, 46–60, 64, 70, 72 og 74
og auk þess Klapparstígur 31 sem stendur við
Laugaveg. Eins og allir sjá er hér um umtalsverða
verndun húsa og götumynda við Laugaveg að ræða
þótt heimiluð sé uppbygging á mörgum reitum. Upp-
hrópanir um niðurrif eiga því ekki rétt á sér að mínu
mati.
Þá hefur Ólafur lýst yfir að við viljum ekki raun-
verulega efla almenningssamgöngur af því að við höf-
um ekki stutt tillögur hans um ókeypis strætó fyrir
þá sem nú nota strætó. Ástæðan er sú að við teljum
aðrar leiðir betri til að ná meiri árangri í uppbygg-
ingu almenningssamgangna. Þannig viljum við
Vinstri græn setja um 500 milljónir króna til viðbótar
til Strætó til að auka tíðni ferða, fjölga leiðum og
þétta strætókerfið. Auk þess viljum við auka forgang
strætó í umferðinni og bæta aðstæður á biðstöðvum
og koma á rauntímaupplýsingum um ferðir vagnanna.
Þetta eru að okkar mati miklu betri leiðir til að auka
hlut strætó en að gefa þeim sem nú nota vagnana
frítt. En þótt við viljum ekki fara sömu leið og F-
listinn þýðir það vissulega ekki að við viljum ekki efla
strætó, því það gerum við sannarlega.
Enn á ný skal það svo sagt, að F-listinn hefur
sinnt illa störfum í umhverfisráði að undanförnu eins
og fram kom í grein minni í gær. Ólafur F. má mín
vegna berja sér á brjóst á torgum og lýsa sjálfan sig
eina vin umhverfisins. En þegar á hólminn er komið,
og taka þarf ábyrgð á því að koma málum í fram-
kvæmd, þá lætur F-listinn sig hverfa. Það er a.m.k.
reynslan af setu hans í umhverfisráði Reykjavíkur.
Meira af auðu sæti F-listans
Eftir Árna Þór Sigurðsson
Höfundur er formaður umhverfisráðs Reykjavíkur
og skipar 2. sæti V-lista VG í borgarstjórnarkosningum.
UNGT íslenskt par langaði til að byggja sér 100
fermetra hús í Danmörku eftir að þau höfðu lokið
þar námi. Þau lögðu leið sína til bankastjórans, von-
lítil um góð viðbrögð, þar sem fjárhagurinn var ekki
sterkur eftir námið. Svar bankastjór-
ans kom þeim á óvart: „Af hverju ætt-
uð þið ekki að geta eignast hús eins
og aðrir?“
Það eru einmitt svona svör sem
Sjálfstæðisflokkurinn vill bjóða borg-
arbúum upp á þegar kemur að kaup-
um á húsum eða lóðum. Það verður
keppikefli sjálfstæðismanna að út-
deila lóðum til borgarbúa á þann hátt að fast verð sé
á lóðum og upplýsingar um staðsetningar og lóðaút-
hlutanir verði skýrar. Ekki verði um að ræða tor-
tryggileg útboð, uppboð, happdrætti eða val á þeim
íbúum sem borga mesta útsvarið. Slíkar aðferðir
leiða til lóðabrasks og óánægju annarra umsækj-
enda. Nægt framboð lóða kemur í veg fyrir hagn-
aðarvonir lóðabraskara og kemur jafnvægi á hús-
næðismarkaðinn.
Hvað vilja íbúarnir?
Sjálfstæðisflokkurinn vill bjóða upp á nægt lóða-
framboð með jafnvægi á milli sambýlis og sérbýlis.
Það gerir hann vegna þess að hann vinnur með ósk-
ir íbúanna í huga. Kannanir um húsnæðis- og bú-
setuóskir borgarbúa leiða í ljós að flestir nefna að í
borgina vanti lítil einbýlishús. Þá vilja borgarbúar
helst búa í göngufæri við matvöruverslun og í
göngufæri við skóla. Borgarbúar vilja búa í fjöl-
skylduvænu og friðsælu umhverfi og vera í nálægð
við mannlíf og þjónustu.
Lausnir sjálfstæðismanna
Sjálfstæðisflokkurinn vill fjölga íbúum og jafnframt
auka lífsgæði í borginni. Mikil og aukin eftirspurn
er eftir lóðum í Reykjavík og tölur sýna okkur svart
á hvítu að mikill fjöldi fólks hefur farið frá Reykja-
vík á síðustu árum til nágrannasveitarfélaga sökum
skorts á lóðum hér. Þessu verður að breyta. Sjálf-
stæðismenn vilja nú með nýkynntri stefnu í skipu-
lagsmálum byggja í Geldinganesi fyrir um tíu þús-
und íbúa. Í Örfirisey fyrir um sex þúsund íbúa og í
Vatnsmýrinni fyrir um átta þúsund íbúa. Þannig
gera sjálfstæðismenn sem flestum kleift að búa í eig-
in húsnæði sem er þjóðhagslega hagkvæmt og veitir
aukna ábyrgðartilfinningu og öryggi jafnt fyrir ein-
staklinga sem fjölskyldur. Sjálfstæðisflokkurinn lít-
ur ennfremur svo á að það sé aðalatriði við alla
ákvarðanatöku um húsnæðismál að tryggður sé
áframhaldandi stöðugleiki í efnahagslífi þjóðarinnar
og lágir vextir. Í því felst besta og traustasta kjara-
bót almennings til lengri tíma.
Skjaldborg um almenna
íbúðaeign í Reykjavík
Eftir Sif Sigfúsdóttur
Höfundur er MA í mannauðsstjórnun og skipar 8. sæti
á framboðslista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
MIKIÐ hefur verið rætt og ritað um aðferðir við lóðaúthlutanir í Kópavogi
og náði umræðan hámarki þegar lóðaúthlutanir í Þingum voru kunngerðar sl.
sumar. Fjölmiðlar fóru mikinn í að rekja stöðu og ættir þeirra
útvöldu og þótti mörgum einkennilegt hvernig staðið var að
valinu. Athygli vakti að þrátt fyrir að umsækjendur um lóðir
skiptu þúsundum og lóðirnar væru tæplega 200 þá þurfti ekki í
einu einasta tilviki að grípa til þess úrræðis að draga milli jafn-
hæfra umsækjenda. Þó voru ákvæði í úthlutunarreglum bæj-
arins um að slíkt skyldi gera ef tveir umsækjendur reyndust
jafnhæfir. Hvílíkir Salómonsdómar sem þarna voru kveðnir
upp!
Þegar gagnrýni og óánægja fjölda manna var borin undir bæjarstjórann í
Kópavogi svaraði hann með þeim málefnalega hætti sem honum er einum
lagið, hann vissi nú ekki betur en að þeir sem hefðu fengið lóð væru ánægðir.
Já og málið dautt!
Fjöldi athugasemda og kæra hefur borist bæjaryfirvöldum í Kópavogi síð-
ustu misseri vegna lóðaúthlutana. Félagsmálaráðuneytið úrskurðaði vorið
2003 um stjórnsýslukæru frá einstaklingi sem var ekki sáttur við tilhögun
lóðaúthlutana í Hvörfum. Ekki ætla ég að reifa þennan úrskurð í löngu máli
en athygli vekur að þá, rúmum tveimur árum áður en umdeild lóðaúthlutun í
Þingum fór fram, gerði félagsmálaráðuneytið alvarlegar athugasemdir við
það verklag sem bæjaryfirvöld viðhafa við úthlutun lóða í Kópavogi. Var
Kópavogsbær sagður brjóta í veigamiklum atriðum gegn meginreglum
stjórnsýsluréttar um rannsóknarskyldu stjórnvalds, jafnræði aðila, meðalhóf
og leiðbeiningarskyldu. Auk þess segir í úrskurðinum að sú ákvörðun bæj-
arráðs, í þessu tilviki, að velja úr umsóknum á grundvelli huglægra sjón-
armiða hafi brotið gegn 10. og 11. gr. stjórnsýslulaga, nr. 37/1993.
Samfylkingin hefur lagt til í bæjarstjórn Kópavogs að reglum um lóðaút-
hlutanir verði breytt á þann veg að fjallað verði nafnlaust um lóðaumsóknir.
Þannig sé hver umsókn órekjanleg en einungis fjallað um fjölskyldustöðu,
búsetu og fjárhagsstöðu og ætíð dregið úr jafnhæfum umsóknum. Sú tillaga
Samfylkingarinnar hlaut dræmar undirtektir meirihluta Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks. Samfylkingin telur vinnubrögð við lóðaúthlutanir í Kópa-
vogi ólýðræðisleg og til þess fallin að ala á tortryggni almennings. Þessum
reglum munum við breyta strax í vor fáum við til þess umboð kjósenda. Það
hlýtur að teljast brýnt þegar verið er að úthluta verðmætum að hver sem er
geti sótt um lóð og fengið án gagnrýni og þeir sem ekki fái lóð geti treyst því
að umsókn þeirra hafi verið meðhöndluð af sanngirni og réttlæti.
Gilda stjórnsýslulög
ekki í Kópavogi?
Eftir Guðríði Arnardóttur
Höfundur er oddviti framboðslista Samfylkingarinnar í Kópavogi.
KOSNINGABARÁTTA B-listans er byrjuð að fara í taugarnar á keppi-
nautum okkar. Árni Þór Sigurðsson borgarfulltrúi lætur gamminn geisa á
heimasíðu sinni www.arnithor.is og vandar okkur ekki kveðjurnar. Sköp-
unarkraftur okkar með exbé er eitthvað sem leggst illa í kappann og hann
reynir að gera okkur ótrúverðug í umhverfismálum. Hann virðist ekki gera
greinarmun á náttúruverndargildi Lönguskerja og Þjórs-
árvera og gleymir því að sá sem hér heldur um pennann fór
fyrir skipulagsnefnd miðhálendis þegar set- og veitulón
Landsvirkjunar voru tekin út úr skipulagi miðhálendisins.
Atburðarásin sem á eftir fór leiddi til þess að virkjunaráform
við Þjórsárver voru lögð til hliðar.
B-listinn stendur vörð um vatnsbólin
Með fullri virðingu fyrir Vinstrihreyfingunni – grænu fram-
boði þá tel ég að frambjóðendur hans séu á verulegum villigötum í umhverf-
ismálum. Harkaleg viðbrögð Árna Þórs við ábendingum okkar um hættuna
sem getur skapast af flugvelli við vatnsverndarsvæði staðfestir í raun að
hann hefur leitt flokk sinn í ógöngur og getur einhverra hluta vegna ekki
bakkað út úr málinu. Flokkssystir hans og meðframbjóðandi, Álfheiður Inga-
dóttir líffræðingur, lýsti því yfir á fundi með Náttúruverndarsamtökunum
um síðustu helgi að hún væri á móti flugvelli á Hólmsheiði vegna vatnsvernd-
arsjónarmiða. Það er klofningur í frambjóðendahópi VG og því þarf fram-
boðið að gefa út yfirlýsingu um það hver raunveruleg stefna flokksins er í
vatnsverndarmálum Reykvíkinga. Ef Vinstrihreyfingin – grænt framboð
ætlar að standa undir merkjum sem náttúruverndarflokkur þá verða menn
þar á bæ að leggja til hliðar flugvallarhugmyndir í grennd við Gvend-
arbrunnana. Margt hefur verið borið upp á okkur framsóknarmenn í um-
hverfismálum upp á síðkastið en aldrei hafa menn í mínum flokki verið sak-
aðir um að vilja spilla vatnsbólum landsmanna. Vinstrihreyfingin – grænt
framboð brýtur blað í stjórnmálasögunni með því að gefa sig út fyrir að vera
umhverfisverndarflokkur sem leggur til flugvallarstæði við vatnsból heillar
höfuðborgar.
Samfylking og Sjálfstæðisflokkur taka ekki afstöðu
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, oddviti sjálfstæðismanna, lýsti því yfir í Kast-
ljósþætti á dögunum að honum litist ágætlega á hugmyndir um flugvöll á
Hólmsheiði. Það er mikilvægt að Vilhjálmur kveði upp úr um það nú eftir að
vatnsverndarumræðan komst á kreik hvort hann sé þessu enn þá fylgjandi.
Þögnin í kringum Samfylkinguna í flugvallarmálinu orðin nokkuð hávær.
Hver er afstaða þessa flokks sem hefur sýnt í hverju málinu á fætur öðru að
skoðanir hans á verklegum framkvæmdum eins og Sundabraut sveiflast frá
degi til dags?
Umræðan um framtíð miðstöðvar innanlandsflugsins í þessari kosninga-
baráttu hefur leitt til ákveðinnar niðurstöðu. Atkvæðagreiðsla í Borg-
arstjórn Reykjavíkur í lok apríl sl. leiddi í ljós að 14 borgarfulltrúar af 15
vilja að flugvöllurinn fari úr Vatnsmýrinni. Meirihluti borgarfulltrúa vill að
hann verði samt sem áður áfram sem næst miðborg Reykjavíkur. Það þýðir
að hann verður ekki áfram í Vatnsmýri og ekki í Keflavík. Þá eru tveir kostir
eftir; Löngusker og Hólmsheiði. Hólmsheiði er út úr myndinni vegna vatns-
verndarsjónarmiða þannig að Löngusker er eini kosturinn sem eftir er. Því
fyrr sem pólitískir andstæðingar okkar framsóknarmanna viðurkenna þetta,
því betra. Þá getum við hætt að tala um þetta og byrjað að framkvæma. Ertu
með?
Umhverfisverndarflokkur á
villigötum og aðrir ekki með
Eftir Óskar Bergsson
Höfundur er rekstrarfræðingur og húsasmíðameistari og
skipar 2. sætið á B-listanum í Reykjavík.