Morgunblaðið - 22.05.2006, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 22. MAÍ 2006 31
MINNINGAR
✝ Othar BernhardHansson fæddist
í Reykjavík 9. júní
1934. Hann lést í
Bandaríkjunum 11.
apríl síðastliðinn.
Foreldrar Othars
voru hjónin Arndís
Skúladóttir, f. 20.
janúar 1911, d. 5.
maí 1988, og Hans
Guðmundsson, f. 24.
nóvember 1914, d.
27. maí 1967. Systur
Othars eru Elín, f.
1938, Lára, f. 1940,
og Hrafnhildur, f. 1943.
Othar kvæntist 1955 Elínu Þor-
björnsdóttur, f. 23. apríl 1934.
Foreldrar hennar voru hjónin
Þorbjörn Jóhannesson kaupmað-
ur í Borg, f. í Reykjavík 10. mars
1912, d. 4. júlí 1989, og Sigríður
Hulda Einarsdóttir, f. í Reykjavík
22. desember 1913, d. 1. febrúar
2001. Synir Othars og Elínar eru:
a) Pétur Óli lögfræðingur í New
Jersey, f. 27.6. 1958, maki (1)
Abba Wyatt, þau skildu. Dætur
þeirra eru Rakel, f.
13.6. 1990, og Katr-
ín, f. 25.1. 1994.
Maki (2) María
Sverrisdóttir
(Georgsson), læknir
í New Jersey. Dætur
þeirra eru Sara
Björk, f. 9.7. 2001,
og Anna Elín, f.
15.9. 2003. b) Þor-
björn yfirverkfræð-
ingur í New York, f.
7.3. 1960. c) Hans
tölvufræðingur í
Boston, f. 19.10.
1962, maki Sonia Chavarria, þau
skildu. Dætur þeirra eru Kristín
Sigríður, f. 26.11. 1988, Elín Þor-
björg, f. 10.3. 1990, og Arndís Ýr,
f. 7.7. 1991. d) Othar doktor í
tölvufræðum í Kaliforníu, f. 27.2.
1965, maki (1) I-Chun Lin doktor í
þjóðfélagsfræðum, látin. Maki (2)
Ellen Hansson.
Minningarstund um Othar
verður í safnaðarheimili Háteigs-
kirkju í dag og hefst hún klukkan
15.
Othar Hansson helgaði sig hlut-
verki föður og eiginmanns af ást-
ríki. Við lærðum svo margt af hon-
um að það er erfitt að finna nokkur
svið þar sem áhrifa hans gætir
ekki. Pabbi kenndi okkur stærð-
fræði á servíettum yfir kvöldmatn-
um þegar við vorum krakkar, rök-
ræddi um stjórnmál við okkur
þegar við vorum rétt að verða upp-
reisnargjarnir unglingar, og blés
okkur í brjóst löngun til að verða
vel upplýstir, virðingarverðir, hugs-
unarsamir og örlátir fulltíða menn.
Við vissum alltaf að hann var
stoltur af okkur, gladdist yfir
smæstu sigrum okkar. Og við fund-
um alltaf fyrir skilyrðislausu ástríki
hans og stuðningi.
Pétur Óli, Þorbjörn, Hans Bern-
hard, Othar og fjölskyldur.
Ber er hver að baki nema sér bróður eigi.
Í dag höldum við minningarstund
um Othar. Hann var elstur okkar
systkina, fjórum árum eldri en ég.
Það var ekki alltaf auðvelt að vera
borinn saman við hann hvað varðaði
getu eða þroska. Hann var æv-
inlega efstur í sínum bekk, ekki ég.
Hann átti auðvelt með að fara eftir
reglum, ekki ég. Hann var hinn
fullkomni sonur okkar góðu for-
eldra. Hann byrjaði snemma að
vinna, var sendill hjá Silla og Valda
frá níu ára aldri. Og fyrir tólf ára
afmæli sitt skrifaði hann þeim upp-
sagnarbréf sem þeir varðveittu um
árabil.
Othar kvæntist Ellý strax eftir
stúdentspróf. Þeirra hjónaband var
farsælt og þau eignuðust fjóra syni.
Þau bjuggu lengst af í Bandaríkj-
unum.
Ég mun sakna vitsmuna hans,
vináttu og kaldhæðni og minnast
hans sem góðs bróður.
Elín Hansdóttir.
Othar Hansson hafði ég þekkt
alla ævi, við vorum systrasynir.
Móðir Othars var Arndís og móðir
mín Brynhildur, Skúladætur, fædd-
ar á Blönduósi 1911 og 1915, en lét-
ust í Reykjavík. Þar höfðu þær búið
frá því um 1926, þegar móðir þeirra
Elín Theódórsdóttir fluttist þangað
með börnum sínum. Auk þeirra
Arndísar og Brynhildar voru það
Þorvaldur, síðar listmálari, Theó-
dór, síðar læknir, og Guðrún, sem
fluttist með dönskum eiginmanni
sínum til Danmerkur þar sem hún
lézt fyrir fáum árum. Faðir þeirra
systkina var Skúli Jónsson, síðast
kaupfélagsstjóri á Blönduósi, sem
lézt á bezta aldri þegar yngsta
barnið, móðir mín, var enn reifa-
barn. Að Skúla stóðu fyrst og
fremst bændaættir í Húnavatns-
sýslum, en í móðurætt þeirra systk-
ina voru svo margir prestar, að
móðir mín sagði það fólk eiginlega
vera allsstaðar að af landinu, enda
fluttust prestar tíðum á milli
brauða.
Föðurætt Othars var úr Reykja-
vík, Hans faðir hans Guðmundsson
var sonur Sesselju Stefánsdóttur og
Guðmundar Jónssonar verkstjóra,
sem tíðum var kenndur við móður
sína Salvöru Guðmundsdóttur og
kallaður Söllu-Gvendur. Erfitt er að
ráða í „ættanna kynlega bland“, þó
er víst að föðurfólk Othars og
þeirra systkina, sem er allmikill
ættbogi í Reykjavík og víðar um
lönd, hefur haft á sér það orð að
vera einstaklega orðheppið dugn-
aðarfólk. Hef ég ávallt haft það fyr-
ir satt að leiftrandi gáfur Othars
frænda míns hafi frekar verið úr
ætt verkafólksins í Reykjavík og
Grímstaðarholti en prestanna og
verzlunarmannanna fyrir norðan,
þótt ég vilji alls ekki varpa neinni
rýrð á móðurfólk mitt.
Ég sagði fyrr, að Othar hefði ég
þekkt alla ævi og hef líka verið að
þiggja og læra af honum allan
þennan tíma. Í bernsku fékk ég úr
fórum hans spennandi bækur og
vildi því eins og margir íslenzkir á
þeim tíma helzt verða miðskipsmað-
ur á freigátum hans hátignar, sem
börðust við þrælasala, fransmenn
og annað illþýði eins og greint var
frá í sögum þess merka kafteins
Fredericks Marryatt, fara í sigl-
ingar með Pétri Most frá Óðins-
véum eða bjarga skipbrotsmönnum
á józku ströndinni með Sandhóla-
Pétri. Síðar uppfræddi Othar mig
um íslenzk og bandarísk stjórnmál
og þess vegna til dæmis hef ég allt-
af eins og hann verið hallur undir
demókrata í Bandaríkjunum og
haft ímigust á repúblikönum og
öðrum afturhaldsmönnum. (Othar
var eins og margir úr föðurætt
hans verkalýðssinnaður sjálfstæðis-
maður.) Því miður lærði ég ekki af
honum ótrúlegan dugnað hans og
iðjusemi. Hann byrjaði að vinna
með skóla þegar hann var átta eða
níu ára, en á þeim árum þótti sómi
að því að börn ynnu á heimili eða
utan þess, enda ekkert sjónvarp,
tölvur eða i-pod og engum datt í
hug að það væri óhollt. Margvísleg-
um störfum, launuðum og ólaun-
uðum, sinnti hann síðan þar til fyrir
örfáum árum, þegar heilsan brast.
Othar starfaði meginhluta starfs-
ævinnar erlendis og bjó í Banda-
ríkjunum nærfellt síðustu 40 árin,
var því fjörður milli frænda og vík
milli vina. Þrátt fyrir það hittumst
við alloft eða töluðum saman í síma
á seinni árum.
Þótt Othar gæti verið háðskur og
jafnvel kaldranalegur var hann ein-
staklega hjartahlýr, örlátur og
hjálpfús. Að leiðarlokum þakka ég
frænda mínum samfylgdina og
votta Ellý konu hans og sonunum
Pétri Óla, Þorbirni, Hans og Othari
samúð mína.
Jakob R. Möller.
Othar Hansson var heimsborgari,
sem gat starfað og skarað framúr
allsstaðar. Eftir að hafa starfað í
ábyrgðarstöðum á Íslandi og í
Bretlandi varð hann forstjóri Ice-
land Products, Inc. í Bandaríkjun-
um, sem var dótturfélag SÍS.
Þótt við værum keppinautar, þá
tókst með okkur vinátta, sem varð
ævilöng. Hann dró aldrei dul á
skoðanir sínar í íslenzkum stjórn-
málum, sem tæplega stuðluðu að
vinsældum hjá eigendum félagsins,
en það var þeim og honum til sóma
að samvinna þeirra var samt með
ágætum.
Þegar kom að starfslokum hans
hjá Iceland Products, þá bað ég
hann að taka að sér sölustjórn hjá
Coldwater Seafood Corp. sem var
dótturfélag Sölumiðstöðvar Hrað-
frystihúsanna og eitt stærsta
fisksölufyrirtæki í Bandaríkjunum.
Othar starfaði við það í rúman ára-
tug og á því tímabili varð mesta
söluaukning og vöxtur í sögu þess
félags. Okkur var tamt að segja að
fá væru mein sem ekki læknuðust
af aukinni sölu og þess vegna var
árangur Othars svo mikilvægur.
Auk sölustjórnar þá sóttist Othar
eftir öðrum verkefnum. Þegar
Coldwater hóf innflutning á fersk-
um fiski með flugvélum frá Íslandi
þá tók Othar að sér að skipuleggja
það. Hann sá um að leigja flugvélar
til þess og það var erilsamt og
bættist við önnur störf hans.
Othar hafði afar skemmtilega
kímnigáfu og gat verið háðskur,
sem flestir en ekki allir kunnu að
meta. Hann varð oft persónulegur
vinur fjölmargra viðskiptavina
sinna, sem gátu ævinlega treyst á
hreinskilni hans og heiðarleika. Ég
minnist samstarfs okkar með mikilli
virðingu, það var alltaf ánægjulegt
að vinna með honum.
Við Marianne vottum Elínu og
fjölskyldunni samúð okkar.
Þorsteinn Gíslason.
Síminn hringir. Í símanum er
Styrmir vinur minn Gunnarsson.
Alvarlegur í bragði segir hann:
„Othar lést í nótt á spítala í New
York.“ Þögn. Við sem komin erum
á efri ár sjáum oft á ári hvernig
vinir okkar og samferðamenn
kveðja. Þeir hverfa yfir móðuna
miklu. Eftir sitjum við sem enn lif-
um með minningarnar og arfleifð-
ina í ýmsum myndum. Samfylgd
okkar Othars í lífi og starfi varði í
rúma hálfa öld. Misjafnlega náið
eins og gerist í nútímaheimi. Þá eru
Ellý, eiginkona hans, og Vildís,
systir mín, nánar vinkonur allt frá
skólaárum þeirra í Verzlunarskóla
Íslands upp úr 1950. Þau voru
bekkjarsystkini.
Othar var frábær nemandi. Að
loknu stúdentsprófi árið 1956 fóru
þau Ellý vestur um haf til Banda-
ríkjanna, þar sem hann nam fisk-
iðnfræði í Seattle á vesturströnd
Bandaríkjanna í einhverjum besta
háskóla í heimi í þessum fræðum.
Að námi loknu sneru þau Othar og
Ellý aftur heim til Íslands.
Þótt margt væri gott í atvinnulífi
landsmanna á þessum tíma var ým-
islegt vanþróað í framkvæmd mála.
Á menntunarsviði Othars biðu
mörg verkefni, sérstaklega í
tengslum við sjávarútveg og fisk-
iðnað. En áður en nánar verður vik-
ið að þeim þætti í lífshlaupi Othars
skal horft nokkuð til baka til skóla-
áranna í Verzló og stjórnmálalegra
afskipta hans í Heimdalli, FUS í
Reykjavík. Í þann félagsskap gekk
Othar mjög ungur að árum. Þegar
á fyrstu skólaárunum varð hann
virkur í félagsstarfi skólans. Í
MFVÍ lét hann mikið að sér kveða.
Var afburða snjall ræðumaður sem
gat í senn verið fyndinn og
skemmtilegur en jafnframt sposkur
ef ekki hæðinn, ef því var að skipta.
Ég býst við að nú myndi Othar hafa
sagt: „Guðmundur minn, vertu nú
ekki of hátíðlegur.“
Othari var margt til lista lagt.
Fyrir utan sköruglega félagsmála-
forystu í Verzló skrifaði hann frá-
bærar greinar í Verzlunarskóla-
blaðið, um myndlist, stjórnmál og
verslunarfrelsið. Í greinarlokum
um verslunarbaráttu Íslendinga
kemst Othar svo að orði: „Nú árið
1951 horfir þunglega í verslunar-
málum –en enginn ætti að örvænta
því að þjóð sem lifað hefur af
móðuharðindi og einokun, neitar
því að deyja. Með öruggri trú á
Guð, landið sem Guð gaf okkur og
fólkið sem byggir það getur æskan
horft vonglöð til framtíðarinnar.“ Á
næstu árum tók Othar virkan þátt í
félagi ungra sjálfstæðismanna,
Heimdalli FUS, og var í stjórn
þess. Skeleggur baráttumaður fyrir
frelsi einstaklingsins í orði og æði
og hvikaði aldrei í baráttunni gegn
kommúnistum. Var tryggur stuðn-
ingsmaður fyrir aðild Íslands að
Atlantshafsbandalaginu.
Einn skólabróðir Othars sagði
við mig nokkrum dögum eftir and-
lát hans: „Við bjuggumst við því á
sínum tíma að Othar færi út í
stjórnmálin.“ En svo varð ekki.
Hann stefndi á önnur mið. Othar
varð það sem á nútímamáli nefnist
útrásarmaður á erlendum vett-
vangi. Hann varð einn af útrás-
armönnum í að ryðja frystum sjáv-
arafurðum útfluttum frá Íslandi
brautina í Bandaríkjunum og Evr-
ópu. Það var stórsókn, byggð á
traustum grunni útgerðar og fisk-
iðnaðar á Íslandi. Fyrirtæki SH og
Sjávarafurðadeildar SÍS, heima
fyrir og erlendis, voru þar í far-
arbroddi.
Árið 1959 var Othar Hansson
ráðinn til SH. Starfsvettvangur var
fólginn í því að setja á laggirnar
eftirlit með framleiðslu hraðfrystra
sjávarafurða í frystihúsum SH í
þeim tilgangi að afurðirnar full-
nægðu ítrustu kröfum kaupenda,
hvað varðaði gæði og allan umbún-
að.
Í blaðinu Frost, sem SH gaf út á
þessum tíma, segir svo í septem-
berblaðinu 1962: „Othar Hansson,
fiskvinnslufræðingur sem veitt hef-
ur gæða- og framleiðslueftirliti SH
forustu undanfarin ár, hætti störf-
um hjá SH í ágúst sl., þar sem
hann tók við forstjórastarfi Bæj-
arútgerðar Hafnarfjarðar. Othar er
frystihúsamönnum vel kunnur fyrir
dugnað sinn við að hrinda í fram-
kvæmd gæðaeftirlitskerfi því sem
húsin innan SH starfa eftir. Það
hefur stórum bætt framleiðslugæð-
in og aukið vöruvöndun. Þótt ungur
sé að árum, hefur Othar með störf-
um sínum hjá SH lagt fram merkan
skerf í uppbyggingu hraðfrystiiðn-
aðarins. Honum fylgja góðar óskir
um árangursríkt starf eins af
stærstu útgerðarfélögum landsins.“
Þegar á átti að herða undi Othar
sér ekki sem forstjóri í bæjarút-
gerð.
Um mitt árið 1963 er hann aftur
ráðinn til SH, sem aðstoðarmaður
Björns Halldórssonar, fram-
kvæmdastjóra sölumála. Þeim var
vel til vina. Í fyrra starfi hafði Ot-
har starfað undir umsjón þessa
mikla drengskaparmanns.
Í september 1963 flyst Othar og
fjölskylda til Englands. Þar hefur
hann störf fyrir SH. Af persónu-
legum ástæðum ákvað hann að
snúa aftur heim til Íslands árið
1966. Í framhaldi af því réðst hann
til Sjávarafurðadeildar SÍS. Starf-
aði hann hér heima og í Bandaríkj-
unum þar sem hann var forstjóri
fyrirtækis SÍS þar í landi. Í byrjun
mars 1975 var Othar Hansson ráð-
inn aðalsölustjóri Coldwater Sea-
food Corp. SH í Bandaríkjunum
sem starfaði þá undir stjórn Þor-
steins Gíslasonar. Árið 1986
ákveður hann að hætta hjá Coldwa-
ter og hefja eigin umboðsviðskipti
með sjávarafurðir. Othar var þá
búinn að starfa í 27 ár í þágu ís-
lensks hraðfrystiiðnaðar. Það var á
blómaskeiði hraðfrystihúsanna.
Framundan var mikið breytinga-
skeið. Frystingin var að færast
meira út á sjó. Frystitogararnir
voru að koma til skjalanna. En eft-
ir sem áður gilti gamla lögmálið:
Að framleiða gæðavöru, bestu fisk-
afurðir sem völ væri á, á hæsta
verði.
Kvaddur er góður drengur. Hann
var ósérhlífinn í störfum sínum í
þágu annarra. Vinur vina sinna.
Ellý stóð ætíð bjargföst við hlið
hans. Við Ragnheiður vottum Ellý,
sonum þeirra og fjölskyldu innilega
samúð.
Guðmundur H. Garðarsson.
OTHAR
HANSSON
Guð geymi þig og með þá trú í
hjarta að við hittumst síðar á betri
stað.
Þín Lilla og afastrákarnir þínir,
Þorbjörg Björk Tómas-
dóttir, Róbert og Bjarki Þór.
Kæri bróðir, ég man eftir þér þeg-
ar þú fæddist, faðir okkar kom heim
slasaður þegar móðir okkar var
ófrísk af þér og gekk hann aldrei
heill til heilsu eftir það. Þú sast á
skólabekk innan við fermingaraldur
með fullorðnum mönnum, í kvöld-
skóla og lærðir teikningu og fékkst
góða einkunn. Fyrst eftir að þú
komst til Íslands lærðir þú á bíla-
verkstæði, vannst svo allan þinn ald-
ur sem borgarstarfsmaður. Þú varst
einn á gröfu, þar sem tveir ættu að
vera til skiptanna. Þú varst yngstur
sex lifandi systkina. Sem barn gætt-
ir þú barna hjá elsta bróður þínum
og mágkonu. Ég man er þið krakk-
arnir voruð í leikjum og deilur komu
upp þá settir þú saman vísu og allir
fóru að hlæja og ósættið var búið. Á
16. ári kemur þú til Íslands fullur af
eldmóði æskunnar með veganesti af
trúarinnar uppeldi og hefur staðið
óstuddur í lífbaráttunni möglunar-
laust sem góður íslenskur þegn.
Það veit guð hvaða sannkallaðan
húskross þú barst vegna heilsuleysis
eiginkonu. Er þið eignuðust ykkar
börn varst þú allan þinn frítíma með
þeim í öllu heimilishaldi. Börnin,
barnabörnin og barnabarnabörnin
voru þitt lífsgildi. Að lokum var það
þitt mikla hjarta sem gaf sig. Þú lést
verkin tala alla tíð, ósérhlífinn,
greiðvikinn við þitt tengda- og
venslafólk. Að ógleymdri bílavið-
gerðakunnáttu. Traustur, staðfastur
starfskraftur mest allan þinn starfs-
aldur hjá Reykjavíkurborg varstu.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
Kveð ég þig með því hugarfari
sem þú lifðir í, er Kristur kenndi,
fyrirgefum svo okkur sé fyrirgefið.
og systurdóttir. Við Erla systurdótt-
ir þín sendum samúðarkveðju til af-
komenda þinna allra og eiginkonu.
Þín elskandi systir
Jóna.
þú farin frá okkur en það er
huggun fyrir okkur að vita að nú
ert þú á góðum stað uppi á himn-
um.
Heimsóknirnar til þín í Stiga-
hlíðina eru ógleymanlegar því þú
tókst alltaf svo vel á móti okkur.
Oft fórum við í göngutúra um
hverfið þar sem þú sagðir okkur
ýmsar sögur. Á leiðinni heim kom-
um við svo oftast við á kjúklinga-
staðnum á horninu og vorum við
orðin fastagestir þar eins og í
strætó því oftar en ekki tókum við
þá niður að Tjörn til að gefa önd-
unum.
Við munum nú eftir því þegar
mamma var á Akureyri í skóla og
pabbi í vinnunni að þú komst alltaf
til okkar á daginn og passaðir upp
á að við hefðum nú örugglega eitt-
hvað gott að borða þegar við kæm-
um heim úr skólanum. Okkur þótti
mjög vænt um það.
Hún Hanna frænka var afar góð
manneskja sem þótti vænt um allt
og alla. Aldrei heyrðum við hana
kvarta né kveina út af nokkrum
sköpuðum hlut. Hún sætti sig við
lífið eins og það var og er því vert
að taka þessa frábæru manneskju
til fyrirmyndar.
Hún Hanna frænka var alltaf
svo mikill barna- og dýravinur að
þegar hún sá börn eða dýr ljómaði
hún öll og komst ekki hjá því að
brosa og tala við þau.
Minningar um Hönnu frænku
munum við alltaf eiga í hjarta okk-
ar.
Hún var okkur krökkunum alltaf
eins og amma og erfitt er að hugsa
sér jól og afmælisveislur án henn-
ar. Við biðjum guð að gæta henn-
ar.
Hanna Sigrún, Sigríður
Ösp og Guðberg.