Morgunblaðið - 07.10.2006, Qupperneq 14
14 LAUGARDAGUR 7. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
UPPSAGNIR og tilfærslur fjórtán
starfsmanna Ratsjárstofnunar á
landsbyggðinni koma ekki á óvart.
Þær voru boðaðar þegar niðurskurð-
ur á ratsjástöðvunum var tilkynntur á
síðasta ári en var flýtt að kröfu
Bandaríkjamanna sem kosta rekstur-
inn. Yfirvöld á viðkomandi stöðum
hafa brugðist hart við. Vafalaust má
skýra viðbrögð þeirra með almennri
gremju með atvinnustefnu stjórn-
valda, eins og hún birtist á þessum
stöðum, fremur en að þessi tiltekna
ákvörðun Ratsjárstofnunar hafi verið
svo óvænt.
Ratsjárstofnun rekur fjórar rat-
sjárstöðvar, á Miðnesheiði, Bolafjalli
við Bolungarvík, Gunnólfsvíkurfjalli
við Bakkafjörð og Stokksnesi við
Hornafjörð. Stöðvarnar voru byggðar
af Atlantshafsbandalaginu á síðari
hluta níunda áratugarins og voru
teknar í notkun í byrjun tíunda ára-
tugarins. Þá tók Ratsjárstofnun, sem
er íslensk stofnun, við rekstrinum en
Bandaríkjaher hefur kostað rekstur-
inn allan tímann.
Ferskir vindar
Tilkoma ratsjárstöðvanna hafði
umtalsverð áhrif á lífið í byggðunum
næst stöðvunum. Mikil umsvif voru
við uppbygginguna og svo voru ráðnir
sérmenntaðir tæknimenn til að reka
stöðvarnar. Byggð voru hús fyrir þá á
stöðunum og var ætlast til að þeir
settust þar að með fjölskyldur sínar.
Afskekktasta stöðin er á Gunnólfs-
víkurfjalli við Bakkaflóa. Þar voru
fjórtán starfsmenn í byrjun árs 1997,
þegar ég heimsótti stöðina, og allt lék
í lyndi. Að vísu gátu ekki allir starfs-
mennirnir hugsað sér að flytja á
Bakkafjörð, þar sem Ratsjárstofnun
hafði látið byggja yfir mannskapinn,
en ekki var annað að heyra á þeim
sem fluttu að þeim líkaði dvölin vel.
Hinir óku frá Eyjafjarðarsvæðinu á
vaktirnar.
Áki H. Guðmundsson, fyrrverandi
oddviti Skeggjastaðahrepps, segir að
ferskir vindar hafi fylgt þessum nýju
íbúum. „Við vorum hér í veiðimanna-
samfélagi, vinnan og fyrirtækin voru
okkar áhugamál. Fólkið sem kom
stundaði allt annars konar vinnu og
hafði önnur viðhorf til lífsins. Það
hafði ekki jafn brennandi áhuga á
veðrinu og fiskiríinu og við. Það hafði
góð frí á milli vakta og notaði tímann
til að sinna áhugamálum, til dæmis að
fara í vélsleða- og jeppaferðir. En þeir
tóku virkan þátt í samfélaginu, fóru til
dæmis fljótt í björgunarsveitina,“
segir Áki. Hann getur þess að tækni-
mennirnir sérstaklega hafi verið há-
tekjufólk á þeirra mælikvarða og
greitt mikil gjöld til sveitarfélagsins,
en um leið getað gert kröfur um
bætta þjónustu.
Þótt áhrifin hafi verið einna mest á
Bakkafirði, sem var tiltölulega af-
skekkt 130 manna samfélag, urðu
áhrif ratsjárstöðvanna einnig mikil í
Bolungarvík og á Hornafirði, að því er
fram kemur hjá bæjarstjórunum,
Grími Atlasyni í Bolungarvík og
Hjalta Þór Vignissyni á Hornafirði,
bæði á mannlífið og tekjur sveitarfé-
laganna.
En Adam var ekki lengi í Paradís.
Bandaríkjamenn gerðu kröfur um
hagræðingu hjá stofnuninni vegna
tæknibreytinga. Reka átti stöðvarnar
með fjareftirliti og fjarstýringu frá
stöðinni á Miðnesheiði. Tæplega tutt-
ugu starfsmönnum var sagt upp störf-
um á síðasta ári og jafnframt boðaðar
frekari uppsagnir nú í haust.
Þessari seinni hrinu var hins vegar
flýtt, að kröfu kaupanda þjónustunn-
ar, og fækkar því um þrettán fjöl-
skyldur á stöðunum fjórum. Níu
starfsmenn fá uppsagnarbréf en fjór-
um til viðbótar var boðið að flytja sig í
starf á Miðnesheiði.
Ólafur Örn Haraldsson, forstjóri
Ratsjárstofnunar, segir að Miðnes-
heiði sé auglýslega besti kostur til að
sameina þjónustuna vegna nálægðar
við kaupanda þjónustunnar, flug-
málastjórn og þjónustudeildir stofn-
unarinnar.
Skrítin skilaboð
Á Bakkafirði er tiltölulega góð per-
sónuleg þjónusta og hafa umsvifin
vegna Gunnólfsvíkurfjalls átt sinn
þátt í því. Björn Ingimarsson, sveit-
arstjóri Langanesbyggðar sem
Bakkafjörður er nú hluti af, segir að
vissulega verði erfiðara að reka versl-
un og aðra slíka þjónustu þegar um-
svifin minnki.
Bæjarstjórar staðanna vekja at-
hygli á þeim skilaboðum sem þeir
telja felast í því að fækka svona op-
inberum störfum á stöðunum, á sama
tíma og þessi svæði eigi undir högg að
sækja. Grímur Atlason vekur athygli
á því að þetta gerist á meðan í gildi sé
vaxtarsamningur ríkis og sveitarfé-
laga um nýsköpun í atvinnulífinu.
Allar sveitarstjórnirnar hafa sent
frá sér yfirlýsingar vegna þessarar
stöðu. Byggðaráð Langanesbyggðar
skorar á stjórnvöld að sjá til þess að
ákvörðunin verði dregin til baka og
kannað hvort grundvöllur sé til að efla
starfsemi stöðvanna eða fá sambæri-
lega starfsemi í þeirra stað. Bæjarráð
Bolungarvíkur skoraði á ríkisstjórn-
ina að koma til móts við sveitarfélagið
við uppbyggingu atvinnu á svæðinu
og bæjarstjórn Hornafjarðar sam-
þykkti að óska eftir viðræðum við
stjórnvöld um mótvægisaðgerðir
vegna þessarar stöðu.
Breytingar á rekstri ratsjárstöðvanna hafa veruleg áhrif í samfélögunum sem næst standa
Gera kröfu um mótvægisaðgerðir
Morgunblaðið/Ásdís
Gunnólfsvíkurfjall Ratsjárstöðin á Gunnólfsvíkurfjalli er afskekktasta
stöðin og jafnframt sú sem erfiðast getur verið að komast að.
Í HNOTSKURN
»Þremur mönnum er sagtupp á Bolafjalli og einn til
viðbótar hefur þegið boð um
að flytjast í stöðina á Mið-
nesheiði. Tveir starfsmenn
verða þá eftir þar til að ann-
ast almennt viðhald og
gæslu.
»Tveimur starfsmönnumer sagt upp á Gunnólfs-
víkurfjalli og tveir flytjast á
Miðnesheiði, auk þess sem
einn hefur áður flust þangað.
Þrír verða eftir.
»Fjórum er sagt upp áStokksnesi og einn flyst
„suður“. Tveir verða eftir.
Um er að ræða skipulagða 22 lóða frístundarbyggð við ána Hólá
rétt við Apavatn, farið inn afleggjarann hjá Útey.
Í boði eru síðustu 7 eignarlóðirnar sem eftir eru. Lóðirnar raðast
allar við árbakkann í einni röð. Ekki verður skipulagt stærra svæði
í grennd við þessa byggð. Hinum megin vegar er búið að skipu-
leggja stórt skógræktarsvæði og er þegar búið að sá í svæðið að
hluta og skógurinn farinn að taka við sér. Lóðirnar liggja allar við
Hólá sem er lygn og breið á við enda Apavatns. Heitt og kalt vatn
er á staðnum við lóðarmörk. Rafmagn er líka á staðnum frá RARIK.
Búið er að malbika alla leið frá þjóðvegi með Útey inn að
Austurey. Í ánni er veiði (silungur). Apavatn er mjög miðsvæðis og
er mjög stutt í alla þjónustu á Laugarvatni, sundlaugar, golfvelli
o.fl. Um klukkustundar akstur er frá Reykjavík og ef farið er
Lyngdalsheiði þá er um 45 mín. akstur að svæðinu.
APAVATN - SÖLUSÝNING Í DAG FRÁ KL. 11.00 - 16.00
LÉTTKAUP
SUMARBÚSTAÐARLÓÐIR
EIGNARLÓÐIR!
7 EIGNARLÓÐIR EFTIR TIL SÖLU VIÐ
APAVATN!
Vertu þinn herra á þínu eignarlandi
LÉTTKAUP
Lóðanr. Fm Verð
12 9.062 kr. 3.150.000
14 8.841 kr. 3.100.000
16 8.269 kr. 2.900.000
18 7.738 kr. 2.700.000
20 7.059 kr. 2.500.000
22 6.222 kr. 2.180.000
28 4.027 kr. 1.450.000
30 4.317 kr. 1.500.000
32 5.131 kr. 1.800.000
MÖGULEIKI Á LÁNI TIL
10 ÁRA MEÐ 40-60%
VEÐSETNINGU Á HVERJA LÓÐ.
Guðmundur Svavarsson verður á svæðinu og tekur vel á móti áhugasömum.
Hægt er að ná í Guðmund í síma 861-1772 utan þess tíma og panta skoðun.
JAKOB Frímann
Magnússon gefur
kost á sér í 3.
sæti á lista Sam-
fylkingarinnar í
Suðvesturkjör-
dæmi. Hann lauk
MBA-prófi frá
Háskólanum í
Reykjavík og
starfar sem tón-
listarmaður og
útgefandi auk þess að vera framleið-
andi kvikmynda- og tónlistarefnis.
Hann er stofnfélagi í Samfylking-
unni og hefur verið varaþingmaður
flokksins síðan 1999 og flutti jómfrú-
ræðu sína á Alþingi 2004. Hann lítur
á það sem forgangsverkefni í ís-
lenskum stjórnmálum að leiðrétta
kjör aldraðra og öryrkja, ná niður
verðlagi á matvælum og annarri
nauðsynjavöru og endurskilgreina
ný sóknarfæri í atvinnulífi með
verndun umhverfis og hagsmuni
komandi kynslóða að leiðarljósi.
Jakob er formaður Félags tónskálda
og textahöfunda, varaformaður
STEFs og á sæti í stjórn Bandalags
íslenskra listamanna og Menningar-
sjóðs. Prófkjörið fer fram 4. nóv-
ember nk. og hafa hartnær 20 fram-
bjóðendur gefið kost á sér en
framboðsfrestur rann út í vikunni.
Gefur kost á sér í 3. sætið
Jakob Frímann
Magnússon
GAMLA Íslandsmetið í fjölda veiddra
laxa í einni á, sem var frá í fyrra þegar
4.225 veiddust í Eystri-Rangá, var
slegið á fimmtudaginn. Þá fór veiðin í
systuránni, Ytri-Rangá, yfir þá tölu.
Um kvöldið var veiðin orðin 4.232 lax-
ar og enn á eftir að veiða í 12 daga í
ánni.
„Menn eru kátir hér fyrir austan,
þetta er voða gaman,“ sagði Jóhannes
Hinriksson veiðivörður. Hann spáði
því að aflinn yrði nálægt 4.300 löxum
þegar upp yrði staðið. Veiðin síðustu
daga hefur verið 20 til 30 laxar á dag.
„Þetta hefur verið framar vonum,“
sagði hann. „Það veiddist lúsugur fisk-
ur síðast í fyrradag, þeir eru ennþá að
fara laxastigann einn og einn.“
Metveiði var í Breiðdalsá, 936 laxar,
sem er talsvert yfir fyrra meti sem
sett var í fyrra, 815 fiskar. Hrútafjarð-
ará endaði í 345 löxum, sem er vel yfir
meðalveiðinni en nokkuð frá lokatöl-
um síðustu tveggja ára, sem voru
mjög góð.
Stórir fiskar í Varmá
Valgeir Ásgeirsson, veiðivörður við
Varmá, segir mikið af sjóbirtingi hafa
gengið í ána að undanförnu. Hann var
sjálfur við veiðar í vikunni og neðan
við Reykjafoss tók stór birtingur
Black Ghost-straumflugu. „Fyrir til-
viljun setti ég 8,5 kg taum á línuna.
Venjulega nota ég ekki nema 5 kg
taum. Þetta var einhver alskemmti-
legasta viðureign sem ég hef lent í.
Fiskurinn tók stefnuna niður að
brúnni yfir að sundlauginni en ég gat
tekið stíft á honum og afstýrt því að
hann kæmist niðureftir.“
Fiskurinn mældist 80 cm og vó tæp
7 kg. „Hann hefði slitið tauminn sem
ég nota venjulega. Þetta var mikil
heppni,“ sagði Valgeir.
Meðalþyngdin var 20 pund
Veiðimanni sem hafði gert nokkrar
tilraunir til að veiða lax í sumar, án
árangurs, var boðið í sjóbirtingsveiði
á bændadögum í Þverá í Borgarfirði.
Hann kastaði Sunray Shadow í Skál-
arhyl og strippaði hratt, eins og hann
hafði reynt oft áður, án árangurs. En
í þetta sinn fékk hann þunga töku.
Það var enginn sjóbirtingur heldur
stóreflis lax sem veiðimaðurinn réð
lítið við, enda með létta stöng fyrir
línu sex. Loks höfðu félagarnir hend-
ur á hæng sem mældist 100 cm, og
var sleppt aftur í ána. Meðalþyngdin
á veiddum löxum þessa manns í sum-
ar er ekkert til að kvarta yfir: 20
pund.
Stór birtingur Valgeir Ásgeirsson veiðivörður með sjóbirtinginn sem hann
veiddi neðan við Reykjafoss í Varmá og vó tæp 7 kg.
Íslandsmet í Ytri-Rangá
STANGVEIÐI
LÖGREGLAN í Reykjavík var köll-
uð til vegna umferðaróhapps í há-
deginu á fimmtudag og gaf annar
ökumannanna á vettvangi upp
ranga kennitölu. Sá sem reyndi að
villa um fyrir lögreglunni var hálf-
fertug kona en kennitöluna, sem
hún gaf upp, á kynsystir hennar
sem er tíu árum yngri. Ekki tókst
konunni að leika á lögregluna og
var hún handtekin vegna gruns um
akstur undir áhrifum lyfja.
Reyndi að
villa um
fyrir lögreglu