Morgunblaðið - 09.11.2006, Síða 33

Morgunblaðið - 09.11.2006, Síða 33
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2006 33 jósend- ær sex af á móti % and- emó- anna amenn rmenn um þriðj- stríðið ndaríkj- u stund- u sögðust ush í for- i, eða ð með nnig á afa kom- ið upp á þinginu á síðustu tveimur árum. Þrír af hverjum fjórum sögðu að spilling og hneykslismál þingmanna hefðu haft áhrif á það hvernig þeir kusu og flestir þeirra greiddu atkvæði með demókröt- um. Fengu millistéttina á sitt band Demókratar fengu stuðning mikilvægra hópa, sem studdu repúblikana árið 1994 þegar þeir fengu meirihluta á þinginu. Repúblikanar fengu þá til að mynda þorra atkvæða millistétt- arinnar en nú snerist meirihluti hennar á sveif með demókrötum. Demókratar juku einnig fylgi sitt í útborgunum í kosningunum í fyrradag. Á meðal kvenna í út- borgunum fengu þeir tíu pró- sentustiga meira fylgi en repúblik- anar og meðal karlanna var fylgi flokkanna svipað. Í kosningunum fyrir tólf árum fengu demókratar stuðning 61% kjósenda úr röðum karlmanna í útborgunum. Meira en sex af hverjum tíu hvítum karlmönnum kusu repúbl- ikana árið 1994 en í fyrradag fengu þeir aðeins um helming at- kvæða þeirra í kosningunum til fulltrúadeildarinnar. Nokkrir fréttaskýrendur sögðu að báðir flokkarnir hefðu hag af því að vinna saman næstu tvö árin – Bush til að koma einhverju í verk síðustu tvö árin í embætti og demókratar til að sanna að þeir gætu stjórnað. Það kann að þykja kaldhæðn- islegt en niðurstaða kosninganna gæti orðið til þess að auðveldara yrði fyrir Bush að ná fram til- lögum sínum um að gera fleiri út- lendingum kleift að fá atvinnuleyfi í Bandaríkjunum og auðvelda ólöglegum innflytjendum að fá ríkisborgararétt. Íhaldssamir repúblikanar á þinginu lögðust gegn tillögunum og beittu sér fyr- ir harðari afstöðu gegn ólöglegum innflytjendum. Líklegt er hins vegar að demó- kratar leggist gegn tillögum Bush um skattalækkanir, aukin útgjöld til hersins og breytingar á menntakerfinu. Demókratar hafa einnig lagt fram tillögur í innanríkismálum sem þeir vilja að verði teknar til afgreiðslu á þinginu þegar það kemur saman í byrjun næsta árs. Þeir hafa meðal annars lofað að hækka lágmarkslaunin í Banda- ríkjunum og stuðla að lægra lyfja- verði með breytingum á almanna- tryggingum aldraðra Banda- ríkjamanna. Sigur demókrata virðist tryggja að Nancy Pelosi, leiðtogi demó- krata í fulltrúadeildinni, verði fyrst kvenna til að gegna embætti forseta þingdeildarinnar. Pelosi er mjög vinstrisinnuð og nokkrir af reyndustu þingmönnunum úr röð- um vinstrisinnaðra demókrata verða að öllum líkindum formenn mikilvægra þingnefnda. Talið er þó að erfitt verði fyrir demókrata að knýja fram mjög vinstrisinnaða stefnu. Margir nýju þingmann- anna í flokki demókrata eru lengra til hægri en Pelosi og fleiri þingmenn sem hafa verið lengi á þinginu. Líklegt er að nýju þing- mennirnir reyni að halda flokkn- um á miðjunni. Mestu skiptir þó að demókratar beina nú sjónum sínum að kosn- ingunum í Bandaríkjunum eftir tvö ár. Líklegt er að erfiðara verði fyrir fulltrúadeildarþingmenn, sem sigruðu repúblikana í fyrradag, að ná endurkjöri árið 2008 ef þeir seilast of langt til vinstri fyrir næstu kosningar. Forystumenn demókrata í fulltrúadeildinni hafa því beitt sér fyrir miðjustefnu með það að markmiði að tryggja víð- tækan stuðning demókrata og höfða einnig til kjósenda sem hneigjast til að styðja repúblikana. Þannig vilja þeir leggja grunninn að sigri demókrata í forsetakosn- ingunum eftir tvö ár. Óeining meðal demókrata Eftir að demókratar hafa náð meirihluta á þinginu er líklegt að athyglin beinist meira að ágrein- ingi í röðum þeirra í ýmsum mál- um, meðal annars um hvað gera eigi í Írak, hvort auka eigi út- gjöldin til hersins og hækka skatta. Ekki er eining meðal demókrata um hvað gera eigi í Íraksmálunum og það eina sem hefur sameinað demókrata í þeim efnum er and- staðan við stefnu Bush-stjórn- arinnar. Nokkrir þingmanna demókrata í fulltrúadeildinni og margir þeirra sem kusu þá í fyrradag vilja að Bandaríkjamenn kalli hersveitir sínar í Írak heim tafarlaust. Aðrir demókratar vilja ekki setja nein tímamörk og segja að heimkvaðningin eigi að ráðast af frammistöðu íraskra öryggissveita. Flestir fréttaskýrendur banda- rískra fjölmiðla sögðu úrslit kosn- inganna mikið áfall fyrir stjórn Bush sem þyrfti að fallast á mikl- ar breytingar á stefnu sinni, eink- um í málefnum Íraks. „Eftir að demókratar hafa náð meirihluta í að minnsta kosti annarri þing- deildanna og styrkt stöðu sína í hinni verður Bush nær örugglega undir miklum þrýstingi að endur- skoða stefnu sína í málefnum Íraks, ekki aðeins frá demókrötum heldur einnig eigin flokki,“ sagði fréttaskýrandi The New York Times. „Jafnvel margir repúblik- anar, sem héldu velli, eru orðnir órólegir eftir harðan kosningaslag og leita nú að nýrri stefnu.“ Bush forseti brást við úrslit- unum með því að tilkynna í gær- kvöldi að Donald Rumsfeld léti af embætti varnarmálaráðherra, en hann hafði sætt gagnrýni fyrir framgöngu sína í Íraksmálunum. Fréttaskýrendurnir sögðu að demókratar þyrftu einnig að sýna að þeir væru tilbúnir að fallast á málamiðlanir. Nú þegar repúblikanar hafa ekki lengur bæði tögl og hagldir í stjórnkerfinu í Washington stend- ur Bush frammi fyrir því að staða hans verður veik síðustu tvö árin í embætti en demókratar þurfa einnig að sýna að þeir geti breyst „úr reiðum stjórnarandstöðuflokki í valdaflokk sem getur unnið með repúblikönum“ eins og fréttaskýr- andi The New York Times orðaði það. The Wall Street Journal lagði áherslu á að demókratar gerðu sér grein fyrir því að repúblikanar gætu beitt málþófi í öldungadeild- inni og Bush beitt neitunarvaldi sínu. „Almennt eru menn þeirrar hyggju að tveggja ára pattstaða sé líkleg,“ sagði blaðið. aður fyrir Íraksstríðið Reuters ósendunum, einkum vegna stríðsins í Írak, og vildu breytingar.    ! !" "#$ %&'# ()&$#  * )%&+&') %,-# -&. -+ / (0&+ 10 () )$&+&'2-( &3# &4%%)&# (&$5() # &4&$#  * )%&+ 5 -) (-# - &# & + #(%&#&6&/6&07 0%&# &'2&# &#'% &/ 4 8 )&8#( &# -)% (&+&9 ( +)       #$%!&'($!" :) %,-# - ! "# $%&$%'()* $  0;%      0;% +,# " -.   /)# ) - #  7 (=  >% (&/ (0;%=0123  4-  0123  4-  5    0123  4-  + 5    )%*"+!%! "#  $%   &#  '  (  ) kvöldi. Bush hafði gagnrýnt demókrata harkalega í aðdrag- anda kosninganna en í gær var komið annað hljóð í strokkinn, meiri sáttatónn einkenndi þá tal manna og talsmenn Hvíta hússins sögðu að forsetinn myndi vinna með nýjum meirihluta á þingi, að því að bæta hag landsmanna. Greindi Bush frá því að hann hefði hringt í bæði Emanuel og Pelosi í gær og óskað þeim til hamingju með sigurinn. Hann hygðist eiga gott samstarf við demókrata á þingi um öll helstu mál, ekki síst þjóðaröryggismálin, sem skiptu svo miklu máli á þess- um hættutímum. Engu að síður væru úrslitin vonbrigðim, enginn þyrfti að velkjast í vafa um það. inn bilbug á sér finna. Hann við- urkenndi að úrslitin væru „mikil vonbrigði“ en spáði því að repúbl- ikanar næðu aftur meirihluta á þingi eftir tvö ár. George W. Bush Bandaríkja- forseti tjáði sig um úrslitin – sem óneitanlega eru mikill áfell- isdómur yfir stjórn hans og um leið mikið áfall fyrir hann – í gær- að niðurstaðan væri afgerandi. „Þessi úrslit eru skýr skilaboð til Repúblikanaflokksins,“ sagði öld- ungadeildarþingmaðurinn John McCain, en hann þykir líklegur til að verða frambjóðandi repúblik- ana í forsetakosningum eftir tvö ár. John Boehner, leiðtogi repúbl- ikana í fulltrúadeildinni, lét þó lít- s og í eng. ta. úrs í a krata- m tta mó- rir blik- stir eild- anuel, emó- aði þó gn að u. i t Ro- tjóri af þingi ndu AP Sigurvíma Nancy Pelosi, væntanlegur forseti fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, á sigurhátíð demókrata í Washington í fyrrinótt. Við hlið henn- ar eru, f.v.: Rahm Emanuel, Harry Reid, leiðtogi demókrata í öldungadeildinni, og Charles Schumer, öldungadeildarþingmaður frá New York. a Madrid, París. AP, AFP. | Úrslit kosninganna í Bandaríkjunum „marka upphaf endaloka sex ára langrar martraðar sem veröldin hefur mátt upplifa“. Þetta sögðu meira en 200 þingmenn er tilheyra flokki sósíalista á Evrópuþinginu í sameiginlegri yfirlýsingu. Viðbrögð við niðurstöðum kosninganna í Bandaríkjunum voru kannski ekki alls staðar svona afgerandi en þó er ljóst að víða um heim önduðu menn léttar, enda hefur George W. Bush Bandaríkjaforseti verið umdeildur í meira lagi. Mátti greina að sumir teldu, að tími hefði verið tilkom- inn að hann fengi á baukinn. Sumir helstu bandamanna Bush – t.a.m. Anders Fogh Rasmussen í Danmörku og Shinzo Abe í Japan – veltu vöngum yfir því hvaða áhrif þetta hefði á stefnu Bandaríkj- anna í Írak og í utanríkismálum almennt. Skiptar skoðanir í Írak Skoðanir voru líka skiptar í Írak. Qais Abu Ahmed, miðaldra súnnítí sem starfar í hús- næðismálaráðuneyti landsins, harmaði úr- slitin, enda væri íraski herinn ekki nægi- lega öflugur til að sjá um öryggi í landinu. „Jafnvel minniháttar heimkvaðning Banda- ríkjahers myndi hafa alvarlegar afleið- ingar. Borgarastríð myndi skella á, það yrðu jafnvel framin fjöldamorð strax á fyrsta degi,“ sagði hann. Aðrir vonuðust til að sigur demókrata myndi hraða brotthvarfi Bandaríkja- manna. „Ég vil að Bandaríkjaher fari frá landinu til að okkur Írökum verði kleift að setjast niður saman og koma á stöðugleika á ný,“ sagði sjítinn Ismail Khan. „Martröð“ sem nú er lokið?

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.