Morgunblaðið - 24.11.2006, Page 43

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. NÓVEMBER 2006 43
✝ Vigdís Ferdin-andsdóttir
fæddist í Reykjavík
11. ágúst 1921. Hún
lést í Víðinesi 15.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Ferd-
inand Róbert Ei-
ríksson skósmiður,
f. á Eyvindarstöðum
á Álftanesi 13.8.
1881, d. 12.2. 1978,
og Magnea Guðný
Ólafsdóttir, f. á
Ólafsvöllum á
Skeiðum 4.4. 1989, d. 20.3. 1981.
Systkini Vigdísar eru: Gunnar
Óli, f. 24.11. 1922, d. 30.8. 2001;
Eiríkur R., f. 14.6. 1924; Árni G., f.
13.1. 1926; Gísli F., f. 13.10. 1927;
Jón F., f. 1.3. 1929, d. 20.7. 1996;
og Ferdinand Þ., f. 17.8. 1936.
Vigdís trúlofaðist Harvey G.
Tousignant sem starfaði sem
læknir hér á stríðsárunum 1941–
1943, og er sonur þeirra Harvey
G. Tousignant jr. Síðan giftist
Vigdís Ragnari Frímannssyni
1955. Börn þeirra eru: 1) Róbert
Magni, f. 6.4. 1956, hann á tvö
börn. Þau eru: Rakel María, f. 6.2.
1984, barnsmóðir
Bára Traustadóttir;
Ívar Örn f. 20.10.
1984, barnsmóðir
Gunnlaug Kristjáns-
dóttir. b) Ragnar
Frímann Ragnars-
son, f. 18.6. 1957,
hann kvæntist
Lindu B. Vilhjálms-
dóttir, þau skildu.
Þau eiga þrjú börn.
Þau eru: a) Kristján
Róbert, f. 23.6.
1979; Ómar Björn, f.
21.11. 1980; og
Ragnar Freyr, f. 20.7. 1993. Sam-
býliskona Ragnars er Bryndís
Ósk Erlingsdóttir.
Vigdís kláraði Verzlunarskól-
ann 1939, starfaði síðan í Pípu-
verksmiðjunni á stríðsárunum,
seinna í atvinnu- og samgöngu-
ráðuneytinu, í Héðni í nokkur ár,
hjá Sigurði Ólafssyni hrl. í Von-
arstræti 12. Eftir það starfaði
Vigdís sjálfstætt sem ritari fyrir
Kristin Gunnarsson hrl. og Línu-
hönnun meðal annars.
Útför Vigdísar verður gerð frá
Fríkirkjunni í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.
„Þarna er ég á Copacabana í New
York … ásamt Jimmy Durante og
strákunum af Lagarfossi. Stráka-
greyin voru staurblankir en ég átti
nóg klink.“ Þannig lýsti Vigga föð-
ursystir okkar myndinni á náttborð-
inu á 85 ára afmælisdaginn. Hún var
til hinstu stundar fullkomlega sjálfri
sér lík.
Óvenjulegt orðfæri og lifandi frá-
sagnir voru aðalsmerki hennar. Fjöl-
skyldusamkvæmi sem virtust ætla að
leysast upp í doða og leiðindi urðu
skyndilega rafmögnuð af kjarnyrtri
athugasemd eða hispurslausri frá-
sögn. Siðavandir áheyrendur virtust
öllu jafnan kalla fram þau viðbrögð
sögumanns að dýpra væri tekið í ár-
inni. Hún náði ætíð beinu sambandi
við ungt fólk og börn okkar skynjuðu
fljótt að þessi frænka var enginn
venjulegur ellilífeyrisþegi og vildu
ólm hafa hana nærri þegar mikið stóð
til. Áhrifa hennar gætti þannig meðal
kynslóðanna.
Þrátt fyrir þessi sterku persónu-
einkenni var hún í rótina kyrrlátur
fagurkeri sem var vel heima í tónlist,
bókmenntum og myndlist. Notalegt
stefnulaust skraf, hásri röddu, í reyk-
mettaðri stofu verður kannski sterk-
asta minningin sem situr eftir.
Hún ólst upp á Grettisgötunni, elst
í stórum systkinahópi og var í blóma
lífsins þegar stríðið og nútíminn
komu til Íslands. Þá kynntist hún
Harvey George Tousignant sem var
læknir í bandaríska hernum. Þrátt
fyrir að þeim væri skapað að skilja
hélst ævilangt samband og úr varð
einstakt drama sem gerir Casablanca
að barnahjali. Ávöxtur þessara kynna
varð Tússi frændi, einhver fágætasti
laukur í okkar stóru ætt.
Óvenjuleg lífsreynsla hóf frásagnir
hennar upp í æðra veldi og á inn-
blásnum stundum voru henni hug-
leikin örlög fangans í Reading og
vitnaði í Oscar Wilde: „Og allir myrða
yndi sitt, þess engin dyljist sál“ …
Við minnumst þeirrar miklu vænt-
umþykju sem var á milli föður okkar,
Viggu og Tússa. Þetta þríeyki átti
einstaklega elskuríkt samband þar
sem verðleikar hvers og eins nutu
síns til fulls.
Svo kveðjum við þessa stórmerki-
legu frænku okkar sem þiggur nú
þráða hvíld.
Lyngt geymir vatnið
leið mína yfir fjallið,
felur hana rökkri
og ró í nótt.
Vær geymir svefninn
söknuð minn í lautu,
með degi rís hann aftur
úr djúpsins ró.
(Snorri Hjartarson)
Alfreð, Ingibjörg Ósk,
Eiríkur og Ferdinand.
Mig langaði að fá að minnast minn-
ar elskulegu afasystur, Vigdísar
Ferdinandsdóttur, í örfáum orðum.
Vigga frænka og afi Jón voru mjög
náin og fór ég því gjarnan í heim-
sóknir með afa og ömmu til hennar og
Tússa í Gnoðarvoginn.
Mínar sterkustu minningar um
hana eru samt úr fjölskylduboðunum.
Þar var hún hrókur alls fagnaðar og
sannur gleðigjafi. Ungir jafnt sem
aldnir hópuðust í kring um hana og
hlustuðu á ævintýralegar sögur
hennar úr litríku lífi. Einn af hennar
miklu hæfileikum var að brúa kyn-
slóðabilið eins og ekkert væri sjálf-
sagðara. Ég og frændsystkini mín
dýrkuðum hana og dáðum.
Seinustu jól samþykkti Vigga
frænka að ég fengi að taka viðtal við
hana í Verslunarskólablaðið.
Eðlilega fór hún á kostum í að rifja
upp gamla tíð, þá hún var verslunar-
skólamær fyrir tæpum 70 árum.
Vigga frænka hafði frábæra frá-
sagnargáfu og hreint yndislega
kímnigáfu. Eftir þetta viðtal urðum
við enn nánari vinkonur og vissi ég
fátt skemmtilegra en að fá símtal frá
henni á laugardagskvöldum. Þar gaf
hún mér heilræði um hvernig ætti
meðal annars að heilla hitt kynið upp
úr skónum. Einnig fékk ég að njóta
hennar ómældu hlýju og veraldar-
visku. Hún vissi manna best hvernig
átti að takast á við vandamál hvers-
dagsins og ætíð sjá hið broslega í lífs-
ins ólgusjó.
Að Vigdísi genginni er skarð fyrir
skildi í fjölskyldunni. Einhvern veg-
inn fannst mér að svona stór kona
gæti ekki farið. Ég sakna hennar sárt
og það veit ég að frændsystkini mín
gera líka.
Ég sendi Tússa frænda og bræðr-
um hans mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Mín huggun er að nú verða miklir
fagnaðarfundir milli hennar og afa
Jóns.
Vigdísi þakka ég allt hið góða sem
hún gaf mér.
Megi hún hvíla í friði.
Þín
Olga Lilja.
Nú er Vigdís Ferdinandsdóttir vin-
kona mín horfin á braut. Hún dvaldist
síðustu árin í Víðinesi og heilsan var
farin að gefa sig. Örlög manna eru á
ýmsa lund. Örlögin gáfu og örlögin
tóku. Sem ung stúlka var Vigdís
óvenjulega glæsileg, dökkhærð og
brúneyg, glaðvær og greind. Ungu
mennirnir litu um öxl þegar hún gekk
fram hjá.
Hún var borinn og barnfæddur
Reykvíkingur.
Vigdís ólst upp í Reykjavík og var
elst sjö systkina og eina stúlkan. Hún
var sjö ára þegar sjötta systkinið
fæddist. Það gefur auga leið að
umönnun og uppeldi bræðranna lenti
mjög á Vigdísi sem var elst og eina
systirin. Fjölskyldutengsl voru sterk
og móðurbræður Vigdísar dvöldust
oft á heimili foreldra hennar þegar
þeir voru í bænum. Eins og geta má
nærri héldu þeir mikið upp á þessa,
glaðlegu og greindu frænku sína.
Vigdís lauk prófi frá Verslunar-
skólanum 1939. Hún var alla ævi list-
hneigð og skemmti á verslunarskóla-
árunum stundum sem eftirherma,
Vigdís eftirherma stóð á auglýsing-
um skemmtikvölda í skólanum. Guð-
irnir höfðu fært þessari ungu stúlku
sínar eftirsóknarverðustu gjafir, fal-
legan líkama, glaðværa lund, góðar
gáfur, öryggi og hlýju í foreldrahús-
um og umhyggjusama fjölskyldu.
Árið 1941 kynntist Vigdís, tvítug
að aldri, bandarískum lækni af
frönskum ættum Harvey Georg Tou-
signant og hafði það mikil áhrif á lífs-
hlaup hennar, örlögin tóku framtíð
hennar í sínar hendur. Þau Vigdís
trúlofuðust en fengu ekki að giftast.
Harvey læknir var kallaður til Evr-
ópu, áður en Harvey sonur þeirra
fæddist, þar sem mikil þörf var fyrir
lækna á stríðsárunum. Erfiðara var
með samgöngur á þeim tíma en nú er
en samt reyndu þau að halda sam-
bandi. Þegar stríðinu lauk ákváðu
þau að hittast í Washington DC og
höfðu áform um að gerast lífsföru-
nautar, en lentu í alvarlegu bílslysi.
Bæði misstu meðvitund en skjöl
sýndu að Harvey var herlæknir og
var því sendur á hersjúkrahús en
Vigdís var útlendingur sem lítil deili
var vitað á og því send á almennt
sjúkrahús. Að lokinni sjúkrahúslegu
var Vigdís send heim til Íslands og
leiðir skildu. Þau héldu þó alla ævi
tengslum og læknirinn reyndist Vig-
dísi vel.
Sonur þeirra Harvey Georgsson er
einn af mínum bestu vinum. Um tíma
var hann einn af sterkustu skák-
mönnum Íslendinga og varð t.d.
Reykjavíkurmeistari 1972, tefldi í
landsliðsflokki og tók þátt í alþjóð-
legum skákmótum. Jóhann Þórir, rit-
stjóri skákblaðsins, sagði í grein um
skák að Harvey væri vinsælasti skák-
maður Íslands. Harvey reyndist
móður sinni hjálparhella en örlögin
höguðu því þannig að uppvaxtarár
hans urðu bæði honum og móður
hans erfið.
Þriggja ára gamall smitaðist Har-
vey sonur Vigdísar og læknisins af
berklum, fyrst í rist. Sex ára gamall
fékk hann berkla í mjaðmargrind og
var þá lagður inn á sjúkrahús. Í tvö ár
lá hann á sjúkrahúsinu í gipsi á hægri
fæti frá tám upp að mitti. Síðar tóku
berklarnir sig aftur upp og lá Harvey
aftur í gipsi í tvö ár á sjúkrahúsi frá
tíu ára til tólf ára aldurs. Þetta hafði
áhrif á vöxt hægri fótarins og um 17
ára aldur réðst Harvey í að láta
lengja fótinn. Ekki voru allir sam-
mála um að það væri ráðlegt, en það
heppnaðist svo vel að líf hans allt
breyttist, hann losnaði við sérsmíð-
aðan skó og hreyfigetan varð bæri-
leg.
Ekki þarf að fara mörgum orðum
um það að þessi ár hafa ekki verið
þeim mæðginum auðveld. Vigdís var
einstæð móðir og vann úti og aðstoð
þjóðfélagsins var minni en nú er.
Veikindi sonarins voru henni þung-
bær.
Ég kynntist Vigdísi best þegar hún
var orðin öldruð kona um sjötugt. Í
rúman áratug bjó ég í sama húsi og
Vigdís og Harvey. Ég hafði ekki verið
þar lengi þegar ég áttaði mig á því að
húsfélagið í stigahúsinu var Vigdís.
Hún var allt í öllu, skipulagði fram-
kvæmdir og viðhald, tók ákvarðanir
og sá um hússjóðinn. Ófá kvöld
skaust ég niður á hæðina fyrir neðan
og tók skák við Harvey. Alltaf var
mér tekið jafnvel og Vigdís hitaði æv-
inlega handa mér kaffi, þó stundum
væri orðið áliðið. Þessar ánægju-
stundir koma oft upp í huga mér og
vel skynjaði ég að þarna átti ég góða
vini. Ævinlega hafði Vigdís eitthvað
að segja um ástand þjóðmála eða
helstu atburði líðandi stundar. Vigdís
hafði sterka réttlætiskennd og skoð-
anir sínar sagði hún óhikað og oftast
umbúðalaust. Hún var margfróð og
minnið sterkt. Minnisstætt er mér er
ég reyndi að rifja upp gamla vísu sem
við lærðum í skóla en rak upp á sker:
„Í Dóná falla Ísar, Inn,“ en Vigdís
kom óðara með framhaldið.
Hún var trygglynd og tók óhikað
málstað vina sinna. Þessi heiðvirða og
góða kona tókst á við erfiðleika og
mótvind án þess að láta það buga sig.
Hún hafði lengst af ævinnar haft
vindinn í fangið en hin síðari ár voru
henni léttari meðan heilsan entist, þó
varla sé hægt að tala um meðvind.
Ég minnist með þakklæti ánægju-
stunda í Gnoðarvoginum með kaffi-
bollann í hendinni, taflmennina fyrir
framan mig hlustandi á Vigdísi rifja
upp liðna tíma af glöggskyggni og
fróðleik. Minnisstætt er mér er ég
kom þar eitt kvöld og Harvey eldri
var þar staddur, þá um áttrætt. Vel
mátti þá skynja þá hlýju sem ylur
endurminninganna veitti þeim Vig-
dísi.
Mér finnst ég sjá fyrir mér glað-
væra unga stúlku, dökkhærða og
brúneyga hlaupa um stræti borgar-
innar með eftirvæntingu í augum,
framtíðin blasir við. Ég velti fyrir
mér hvað hefði getað orðið. Ég hristi
þær hugsanir af mér. Það segir í forn-
um sögum að ekki er sama gæfa og
gjörvileiki. Hún innti sitt erfiða hlut-
verk vel af hendi, skilaði sínu ævi-
starfi, eignaðist marga vini sem meta
hana mikils. Mínum góða vini, Har-
vey, sendi ég mínar samúðarkveðjur
sem og öðrum sonum hennar og ætt-
ingjum.
Guðm. G. Þórarinsson.
Vigdís
Ferdinandsdóttir
✝
Eiginmaður minn og faðir okkar,
SIGURGEIR HELGASON
(frá Eskifirði),
Hólabraut 1a,
Höfn í Hornafirði,
verður jarðsunginn frá Eskifjarðarkirkju laugar-
daginn 25. nóvember kl. 14.00.
Ragnhildur Hafliðadóttir og fjölskylda,
Sigríður Sigurgeirsdóttir,
Kjartan Sigurgeirsson,
Helgi Geir Sigurgeirsson
og fjölskyldur.
✝
Innilegar þakkir sendum við öllum sem sýndu
okkur samúð, hlýhug og vináttu við andlát og útför
okkar elskulega sonar,
EGILS SIGURÐAR ÞORKELSSONAR.
Guð blessi ykkur öll.
Rakel Egilsdóttir, Þorkell S. Árnason
og aðrir aðstandendur.
✝
Ástkær eiginmaður minn, faðir og afi,
ÁRNI SIGURÐSSON,
Þrastargötu 8,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju mánudaginn
27. nóvember kl. 13.00.
Ingigerður R. Árnadóttir,
Árni Ragnar Árnason,
Elmar Freyr Árnason.
✝
Þökkum innilega samúð, hlýhug og vináttu við
andlát og jarðarför okkar ástkæru móður, tengda-
móður, ömmu og langömmu,
GUÐNÝJAR THEÓDÓRSDÓTTUR BJARNAR,
Suðurhlíð 38d,
Reykjavík.
Bestu þakkir færum við starfsfólki á lungnadeild
Landspítala Fossvogi fyrir góða umönnun.
Vilborg Sigríður Árnadóttir,
Kristín Árnadóttir, Ásgeir Þór Ólafsson,
Björn Theódór Árnason, Sigurlín Einarsdóttir Scheving,
Einar Sveinn Árnason, Margrét Þorvarðardóttir,
Árni Árnason,
Vilhjálmur Jens Árnason, Hanna Birna Kristjánsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Morgunblaðið birtir minningargreinar alla útgáfudagana.
Skil | Greinarnar skal senda í gegnum vefsíðu Morgunblaðsins: mbl.is –
smella á reitinn Senda efni til Morgunblaðsins – þá birtist valkosturinn
Minningargreinar ásamt frekari upplýsingum.
Skilafrestur | Ef birta á minningargrein á útfarardegi verður hún að berast
fyrir hádegi tveimur virkum dögum fyrr (á föstudegi ef útför er á mánudegi
eða þriðjudegi). Ef útför hefur farið fram eða grein berst ekki innan hins til-
tekna skilafrests er ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss
er takmarkað getur birting dregist, enda þótt grein berist áður en skila-
frestur rennur út.
Undirskrift | | Minningargreinahöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín
en ekki stuttnefni undir greinunum.
Minningargreinar