Morgunblaðið - 02.03.2007, Qupperneq 18

18 FÖSTUDAGUR 2. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Anchorage. AFP. | Hundasleðakeppnin
Iditarod er mikil þrekraun fyrir ekil-
inn og sleðahundana: yfir 1.800 kíló-
metra kapphlaup yfir ísbreiður, um
þétta skóga, snæviþakin fjöll og níst-
ingskalda strönd Alaska.
Aðstæðurnar eru nær óbærilegar.
Keppendurnir lenda oft í grenjandi
stórhríð, frostið er yfirleitt um 40 stig
og getur farið niður í 90 stig þegar
hvasst er.
Nokkrir sleðahópanna hafa næst-
um dottið ofan í straumþungar ár
þegar ísinn hefur brostið undan
þeim. Aðrir keppendur hafa orðið
fyrir árásum elgja. Einn sleðaekl-
anna var að því kominn að fórna ein-
um hundanna til að seðja hungrið eft-
ir að hafa verið villtur í óbyggðunum í
fimm daga.
Kal er algengt og keppendurnir
eiga alltaf á hættu að ofkælast.
Þreytan og kuldinn geta orðið til þess
að keppendurnir sjái ofsjónir þegar
húma fer að og norðurljósin birtast á
himninum.
Umdeild keppni
Keppendurnir fara sömu leið og 20
sleðaeklar og yfir hundrað hundar
fóru árið 1925 til að flytja bóluefni
gegn barnaveiki til að afstýra því að
faraldur bærist til bæjarins Nome.
Algengt var einnig að menn færu
þessa leið til að flytja aðföng í gull-
æðisbæi í vesturhluta Alaska.
Keppnin var fyrst haldin árið 1973 til
að vekja athygli á því hversu mik-
ilvægir sleðahundar hafa verið í sögu
Alaska.
Keppnin hefur notið vaxandi vin-
sælda á síðustu árum. Þúsundir
ferðamanna hvaðanæva safnast sam-
an í Anchorage fyrsta laugardaginn í
mars ár hvert til að fylgjast með því
þegar yfir 1.000 hundar hlaupa yfir
ráslínuna. Menn eru þó ekki á eitt
sáttir um ágæti Iditarod-keppninnar.
Um helmingur hundanna þarf að
hætta keppni vegna meiðsla. Tugir
hunda hafa drepist vegna þrekrauna-
rinnar.
Dýraverndarsamtök segja að það
sé slæm meðferð á hundum að þvinga
þá til að taka þátt í svo löngu kapp-
hlaupi við þessar erfiðu aðstæður.
Áhugamenn um hundasleða segja á
hinn bóginn að hundarnir hafi sjálfir
gaman af því að taka þátt í keppninni.
Chas St. George, talsmaður Idit-
arod-keppninnar, segir að eftirlitið
með heilsu hundanna hafi verið stór-
bætt á síðustu árum. Áður en keppn-
in hefjist séu allir hundarnir rann-
sakaðir, meðal annars til að kanna
hvort hjartað þoli álagið. Dýralækn-
ar skoða einnig hundana með reglu-
legu millibili á áningarstöðunum.
Verði sleðamennirnir uppvísir að
slæmri meðferð á hundum er þeim
vikið úr keppninni og þeir eiga á
hættu ævilangt bann við þátttöku í
henni.
Robert Sorlie, norskur
hundasleðaekill, segir það mjög óal-
gengt að farið sé illa með hundana.
Þeir setjist einfaldlega í snjóinn vilji
þeir ekki lengur hlaupa og eina ráðið
til að fá þá til að standa upp aftur sé
að gæla við þá.
Sorlie er 49 ára slökkviliðsmaður,
hefur tvisvar sinnum unnið Iditarod-
keppnina og er eini sigurvegarinn frá
öðru landi en Bandaríkjunum.
Hann segir að þjálfunin fyrir
keppnina taki tvö ár fyrir nýliða og
marga mánuði fyrir reynda sleðaekla
með vana hunda. „Þetta er ekki tóm-
stundaiðja, heldur lífsstíll. Allur tím-
inn fer í að vera með hundunum.“
Nær óbærileg þrekraun
72 %8   
  . 5  99:5 15 /. ( 99
.21 ;  5 ;1 5  9
2"( ##2 
./<1  312 .$=#5+ 2(
-456'*78'97::5;5




 

 






3>?@? /3A
>B/C@
B.2 ! " ! # !
$ %

7!&"
9

#&  
>
 !
0!& 9 
O  &&
0>=
D=L 
 &
7 
8"
2 =
8!
>& 
*"
P"C
4
??&
5?7

/  
6<>
7
* 

P7
P  -
8 
 !&
B &
 :&  
Q:
0!& P=&

5  9
+2 1 
 
 
D


+ 
.2-
   /
E .
E   . 

+
  
& 
F    ' 

(
)
 +
,

!

"
#
$



  "
-
.-

G 9 
&H
& 
I ""
&7" 


2

7" 

L  "
*
&"
7" 



"H
7" "

Yfir þúsund hundar taka þátt í árlegri hundasleðakeppni í Alaska. Keppendur
fara rúmlega 1.800 kílómetra langa leið yfir ísbreiður og fjöll í fimbulfrosti
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
LÖGREGLAN í Kaupmannahöfn
handtók í gær tugi ungmenna eftir
að hún réðst inn í byggingu á
Norðurbrú til að fjarlægja hús-
tökumenn sem höfðu neitað að fara
þaðan.
Þrír menn urðu fyrir meiðslum í
átökum sem blossuðu upp eftir að
lögreglan lét til skarar skríða.
Einn mannanna, Þjóðverji, varð
fyrir höfuðmeiðslum en ástand
hans var ekki talið alvarlegt. Tveir
Danir fengu minni háttar áverka.
Átökin hófust þegar lögregla
réðst inn í Ungdomshuset, gamla
félagsmiðstöð sem stendur við
Jagtvej. Tugir ungmenna höfðust
við í húsinu þótt dómstóll hefði fyr-
irskipað þeim að fara þaðan.
Áhlaupið hófst klukkan sjö í
gærmorgun að staðartíma þegar
flest ungmennin voru í fastasvefni.
Þyrla var notuð til að flytja sér-
sveit lögreglunnar upp á þak bygg-
ingarinnar. Lögreglumenn lokuðu
síðan nálægum götum áður en sér-
sveitin fjarlægði hústökumennina.
Alls handtók lögreglan á áttunda
tug manna, þar af minnst 35 í Ung-
domshuset, og 40 á nálægum göt-
um.
Talsmaður lögreglunnar sagði að
margir hefðu verið handteknir fyr-
ir að kasta götusteinum á lögreglu-
menn, reisa vegartálma og reyna
að ryðjast framhjá lögreglumönn-
um sem lokuðu götunum. Hann
sagði líklegt að útlendingar væru á
meðal þeirra sem voru handteknir.
Um 6–8 barnaskólar í Kaup-
mannahöfn voru lokaðir vegna
hættu á óeirðum. Neglt var fyrir
glugga verslana og bankaútibúa í
grennd við bygginguna.
Viðbúnaður í Svíþjóð
Lögreglan herti eftirlitið við
hafnir og á landamærastöðvum þar
sem hústökumennirnir höfðu óskað
eftir aðstoð útlendinga á Netinu.
Lögreglan í Malmö í Svíþjóð
handtók þrjá menn sem voru með
eldfim efni og sprengiefni í fórum
sínum. Grunur leikur á að þeir hafi
ætlað að fara til Kaupmannahafnar
til að taka þátt í mótmælunum.
Lögreglan í Stokkhólmi var einnig
með öryggisviðbúnað vegna hugs-
anlegra mótmæla í miðborginni.
Lene Espersen, dómsmálaráð-
herra Danmerkur, sagði að aðgerð-
ir lögreglunnar hefðu „gengið full-
komlega eftir áætlun“.
Þingið styður lögregluna
Espersen gagnrýndi danska fjöl-
miðla fyrir að gera of mikið úr
hættunni á alvarlegum átökum og
kvaðst vera viss um að lögreglan
gerði allt sem hún gæti til að af-
stýra óeirðum á götunum eins og
þeim sem blossuðu upp í desember
þegar hundruð ungmenna mót-
mæltu fyrirhugaðri lokun Ung-
domshuset. Lögreglan handtók þá
um 270 manns, þar af 84 útlend-
inga, og beitti táragasi gegn ung-
mennum sem köstuðu götusteinum,
málmstöngum og flugeldum á lög-
reglumenn.
Allir flokkarnir á þingi Dan-
merkur nema Einingarlistinn, sem
er lengst til vinstri, styðja áhlaup
lögreglunnar. Talsmenn flokkanna
sögðu að nauðsynlegt hefði verið
að koma hústökumönnunum í opna
skjöldu og tímabært hefði verið að
láta til skarar skríða. „Ungmennin
höfðu lengi undirbúið aðgerðir og
óskað eftir aðstoð útlendinga. Því
lengur sem þessu hefði verið slegið
á frest þeim mun alvarlegra hefði
ástandið husanlega orðið,“ hafði
Politiken eftir Peter Skaarup, tals-
manni Danska þjóðarflokksins í
dómsmálum.
Tugir hús-
tökumanna
handteknir
AP
Hústökumenn fjarlægðir Lögreglumenn handtaka mótmælanda í Kaupmannahöfn þegar átök blossuðu þar upp í
gærmorgun eftir að sérsveit lögreglunnar réðst inn í umdeilda byggingu til að fjarlægja hústökumenn.
Átök er lögreglan í Kaupmannahöfn
fjarlægði ungmenni úr umdeildu húsi
Í HNOTSKURN
» Hústökumenn hafa búið íUngdomshuset frá 1982 en
árið 2001 seldi borgin litlum,
kristilegum söfnuði húsið.
Hústökumenn segja að borgin
hafi ekki haft rétt til að selja
húsið en Eystri landsréttur
hafnaði í lok ágúst kröfu
þeirra um að ógilda söluna.
» Dönsk yfirvöld segja aðhúsið hafi oft verið notað
til að hefja mótmæli sem end-
að hafi með átökum við lög-
reglu.
David Eastwood hjálpar nágrönn-
um sínum í Kansas að hreinsa til
eftir að skýstrókur reið yfir. Búist
er við miklu fárviðri víða vest-
anhafs í dag.
AP
Fárviðri
vestanhafs
OLGU Mauriello, 74 ára gömul
ítölsk kona sem er búsett í smábæ
skammt frá Napólí, brá heldur bet-
ur í brún þegar hún var að þvo
kartöflurnar í eldhúsvaskinum í
vikunni. Hún setti þær í vatn og sá
þá sér til mikillar hrellingar að ein
væn kartafla var í raun hand-
sprengja.
Lögreglumenn sprengdu hand-
sprengjuna í almenningsgarði í
bænum San Giorgio Cremano en
hún var virk og án öryggispinna.
Talið er að sprengjan hafi komið
frá frönskum bóndabæ og að
Bandaríkjaher hafi notað hana í
síðari heimsstyrjöldinni.
Handsprengja
í kartöflunum