Morgunblaðið - 09.05.2007, Side 23
|miðvikudagur|9. 5. 2007| mbl.is
daglegtlíf
Búið er að framleiða sérstaka
hnjáliðaspelku sem dregur
verulega úr verkjum þeirra sem
þjást af slitgigt í hné. » 25
heilsa
Þær æfa saman á föstudögum
og taka þá hjólreiðarnar föstum
tökum – enda stefna nokkrar
þeirra á Tøse runden. » 24
hreyfing
Að hoppa á trampólíni getur
verið frábær líkamsþjálfun en
því miður eru slys tengd tram-
pólínum alltof algeng. » 25
hollráð
Eftir Kristínu Heiðu Kristinsdóttur
khk@mbl.is
Þær Kanlaya Janyalert, eðaRósa eins og hún er stund-um kölluð hér á Íslandi, og
Sigríður Debora Onus eru báðar
búnar að ná mjög góðum tökum á
íslensku þótt þær hafi dvalið innan
við ár hér á Íslandi. Viðskiptavinir
Árbæjarbakarís þekkja þetta af
eigin raun en þar vinna þær báðar.
„Ég kom til Íslands í júní á síð-
asta ári og ætla að sjá til hvað ég
verð lengi. Frænka mín hefur búið
lengi hér og hún var alltaf að
hvetja mig til að prófa að koma
hingað til að vinna, enda eru launin
hér betri en í Taílandi,“ segir Rósa
sem er 17 ára og hefur sótt nám-
skeið í íslensku og náð ótrúlega
góðum tökum á þessu tungumáli
sem er svo gjörólíkt hennar móð-
urmáli. „Auðvitað er þetta erfitt og
ég þarf að hugsa mikið en ég reyni
að æfa mig með því að tala sem
mesta íslensku. Ég tala íslensku við
viðskiptavinina hér í vinnunni og
við Sigga æfum okkur líka hvor á
annarri,“ segir hún og hlær.
Rósa er ákveðin í því að setjast
ekki að á kalda Íslandi heldur fara
aftur heim til Taílands. „En það er
samt mjög gaman að prófa að búa í
landi sem er allt öðruvísi en það
sem ég þekki. Ég sakna líka fjöl-
skyldu minnar heima og þegar það
er lítið að gera hér í vinnunni þá
sest ég niður og skrifa og teikna í
bók sem ég ætla svo að senda til
Taílands til fólksins míns.“
Sigga talar líka mjög góða ís-
lensku, en hún er aðeins búin að
vera hér í sjö mánuði. Sigga er
tuttugu og þriggja ára og hún er
fædd á Íslandi, enda er móðir
hennar íslensk, en faðir hennar er
bandarískur og hún hefur búið í
Bandaríkjunum meirihlutann af
sinni ævi.
„Ég kom hingað tvisvar í stuttan
tíma þegar ég var lítil stelpa. Ég
lærði aldrei íslensku af því að allir
töluðu ensku þar sem ég bjó úti og
ég hef skammað mömmu svolítið
fyrir það að hafa ekki talað við mig
íslensku þegar ég var lítil og kennt
mér móðurmálið. Ég hef sótt nám-
skeið í íslensku hjá Alþjóðahúsinu
og þetta hefur gengið mjög vel. Ég
æfi mig með því að tala við afa
minn og ömmu og frænkurnar mín-
ar þrjár sem ég bý með og eru á
mínum aldri,“ segir Sigga sem hef-
ur lokið háskólanámi í viðskipta-
fræði úti í Bandaríkjunum. „Mig
langaði til að gera eitthvað
skemmtilegt og þetta var góður
tímapunktur til að prófa að búa á
Íslandi, kynnast skyldfólki mínu og
læra íslenskuna. Eftir tvær vikur
hætti ég að vinna hér í bakaríinu
og þá vonast ég til að fá góða vinnu
hér á landi tengda viðskiptanáminu
mínu og ef svo verður, þá er aldrei
að vita hvað ég verð lengi hér á Ís-
landi. Ég kann mjög vel við mig
hérna, þó að vissulega séu Íslend-
ingar mjög lokaðir og ég átti svolít-
ið erfitt með að venjast því fyrst að
ókunnugt fólk talar til dæmis helst
alls ekki saman hérna.“
Selja brauð á fallegri íslensku
Morgunblaðið/ÞÖK
Kátar Rósa eða Kanlaya og Sigga æfa sig í íslenskunni þegar þær afgreiða brauðin í Árbæjarbakaríi.
Bréf Rósa hefur myndskreytt bók sem hún skrifar í og sendir til Tælands.
MARGAR ólíkar uppákomur gætu
stuðlað að eftirlitslausum skemmt-
unum unglinga næstkomandi helgi.
Á miðvikudag lýkur samræmdum
prófum í tíunda bekk og kvöldið
eftir verður undankeppni Evró-
visjón í sjónvarpinu. Aðalkeppnin
verður á laugardagskvöld samhliða
kosningavöku vegna alþingis-
kosninga þar sem foreldrar gætu
sjálfir verið í boðum, óafvitandi um
skemmtanir barna sinna.
Saman-hópurinn hefur í áraraðir
m.a. unnið að því að lokum sam-
ræmdra prófa í tíunda bekk sé
fagnað án vímuefna. „Núna er
komin hefð á að skipuleggja ferðir
eða uppákomur fyrir krakkana
sem hafa komið í staðinn fyrir hóp-
amyndanir og drykkju sem var
töluvert algengt hér áður,“ út-
skýrir Bergþóra Valsdóttir, fulltrúi
SAMFOK í Saman-hópnum. „Það
er alltaf örlítil prósenta unglinga
sem mun drekka við lok sam-
ræmdra prófa. Þar fyrir utan er
hópur sem er á gráu svæði og
finnst spennandi að prófa áfengi
við þetta tækifæri. Þegar boðið er
upp á eitthvað annað dregur það úr
líkum á því að þessir krakkar láti
til leiðast.“
Sérstök varúð á laugardag
Hún segir óvenjulegar aðstæður
í ár gera það að verkum að for-
eldrar þurfi að vera sérstaklega á
varðbergi enda hafi reynsla und-
anfarinna ára sýnt að ástæða sé til
að huga vel að helginni eftir sam-
ræmd próf. „Við höfum heyrt að
krakkar séu búnir að vera að
skipuleggja partý í margar vikur
og erum hrædd um þeir fái gott
tækifæri til að leika lausum hala
vegna þess að hluti foreldra verði
fjarverandi í Evróvisjónboðum eða
á kosningavöku. Það er sérstaklega
laugardagurinn sem gæti orðið
hættulegur hvað þetta varðar.“
Bergþóra bendir á að lok sam-
ræmdra prófa sé einn þeirra tíma-
punkta þar sem líkur eru á að sum
barnanna prófi að drekka í fyrsta
sinn. „Í okkar huga eru lok sam-
ræmdu prófanna tímamót sem fjöl-
skyldan á að fagna saman og hvers
vegna skyldu krakkarnir ekki líka
fagna Evróvisjónkeppninni og
kosningunum í faðmi fjölskyld-
unnar? Ef þeir vilja hins vegar
hitta félaga sína og horfa með þeim
á söngvakeppnina hvetjum við for-
eldra til að opna heimili sín fyrir
börnunum og vinum þeirra en vera
sjálfir til staðar. Þannig má koma í
veg fyrir eftirlitslaus partý sem
geta verið börnunum svo hættu-
leg.“
Foreldrar fylgist með
unglingunum um helgina
Morgunblaðið/Guðrún Vala
Grillpartý Skipulagðar uppákomur eru víða í tengslum við lok samræmdra
prófa hjá 10. bekk en í ár eru aðstæður þannig að þörf er að hafa sérstaka
gát á unga fólkinu næstu daga á eftir.
fjölskyldan