Morgunblaðið - 24.05.2007, Blaðsíða 24

neytendur
24 FIMMTUDAGUR 24. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Ferðamenn geta átt endur-kröfurétt á ferðskrifstofurkomi í ljós að fyrirheit umt.a.m. ferðatilhögun eða
gististaði standist ekki þannig að
viðkomandi verði fyrir fjárhagslegu
tjóni eða ferð hans missi tilgang
sinn. Mikilvægt er að hafa skriflegar
upplýsingar um ætlaða ferða-
tilhögun og að passa upp á kvittanir
sem geta sýnt fram á tap vegna
breytinganna.
Kristín Einarsdóttir, fulltrúi hjá
Neytendasamtökunum, segir ým-
islegt geta komið upp í viðskiptum
ferðamanna og ferðaskrifstofa.
„Stundum kemur fyrir að ferðinni er
flýtt eða seinkað og jafnvel breytast
skoðunarferðir frá því sem um var
talað. Þegar ferðatilhögun breytist
mikið á viðskiptavinurinn rétt á að
hætta við ferðina eða jafnvel fá af-
slátt af henni en um það er samið í
hverju tilfelli fyrir sig. Það kemur
líka fyrir af og til að íbúðin eða gisti-
staðurinn er ómögulegur og stenst
ekki væntingar þannig að viðkom-
andi þarf að fá sig fluttan til.“
Hún segir rétt neytandans í til-
fellum sem þessum í raun sterkan.
„Þegar búið er að semja um eitthvað
ákveðið á það að standa en það er
alltaf betra að hafa tilhögun ferð-
arinnar skriflega frá ferðaskrifstofu.
Ef um er að ræða að viðkomandi fær
ekki þann gististað sem hann pant-
aði og þarf að fara eitthvað annað
getur hann sótt um einhvern afslátt
af ferðinni þegar hann kemur heim
enda ekki annað sanngjarnt þegar
fyrirheit um gististað standast
ekki.“ Að hennar sögn er þó ekki
mikið um slíkar yfirbókanir. „Ég hef
enn ekki fengið slík tilfelli inn á borð
til mín í ár en auðvitað hefur það
komið upp í gegnum tíðina.“
Engar bætur fyrir
ónýtt sumarfrí
Sömuleiðis getur ferðamaður átt
endurkröfurétt á ferðaskrifstofu ef
fyrirhuguð ferð missir tilgang sinn,
t.a.m. vegna þess að henni seinkar.
„Ef viðkomandi missir af námskeiði,
fundi eða ætlaði að hitta fólk sem
verður farið af staðnum þegar hann
kemur út getur hann átt rétt á að
rifta kaupunum. Þannig er hreinlega
hægt að hætta við ferðina ef viðkom-
andi ætlaði að gera eitthvað ákveðið
og ferðin breytist það mikið að hann
sjái ekki fram á að hann geti það.
Hins vegar riftir fólk ekki alltaf
kaupum því yfirleitt er hægt að
komast að samkomulagi um afslátt
eða inneign upp í aðra ferð eða eitt-
hvað slíkt. Þá nýtir viðkomandi ferð-
ina þótt hún verði ekki eins og til
stóð í upphafi.“
Aðspurð segir Kristín ekki um
það að ræða að ferðamaður geti átt
rétt á bótum umfram fjárhagslegt
tjón, t.a.m. vegna þess að ekkert
verður úr ferð þannig að hann missi
af skipulögðu sumarfríi. „Menn fá
engar bætur fyrir slíkt. Það er ein-
göngu ef þeir geta sýnt fram á að
þeir hafi orðið fyrir fjárhagslegu
tjóni og oft getur m.a.s. verið ansi
erfitt að sýna fram á það. Stundum
hefur fólk lent í því að ferð sé flýtt
án þess að það sé upplýst um það svo
vélin er farin þegar það kemur út á
völl. Þurfi viðkomandi að útvega sér
far aftur til Reykjavíkur frá flugvell-
inum eða jafnvel kaupa sér gistingu
á meðan beðið er eftir næstu vél þarf
alltaf að framvísa kvittunum til að fá
þann kostnað endurgreiddan.“
ben@mbl.is
Fyrirheit ferðaskrif-
stofa eiga að standast
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Í sólinni Þegar fyrirheit ferðaskrifstofunnar standast ekki getur ferðalangurinn átt rétt á bótum.
Það tilheyrir oft mikil til-
hlökkun sumarfríinu og
ferðir eru oft pantaðar
með margra mánaða fyr-
irvara. En hvað á að gera
þegar loforð ferðaskrif-
stofunnar standast ekki?
Bergþóra Njála Guð-
mundsdóttir kynnti sér
rétt neytandans.
Þegar ferðatilhögun
breytist mikið á viðskipta-
vinurinn rétt á að hætta
við ferðina eða jafnvel fá
afslátt af henni.
Grillkjöt fyrir
helgi í bústaðnum
Krónan
Gildir 24. maí - 28. maí verð nú verð áður mælie. verð
Lambaframhryggjarsneiðar ........................ 1.349 1.688 1.349 kr. kg
Lambainnralæri ........................................ 2.449 3.189 2.449 kr. kg
Hrefnukjöt kryddlegið ................................ 1.118 1.398 1.118 kr. kg
Kjúklingab. m/rjómaosti & papdew........... 2.399 2.698 2.399 kr. kg
Grísakótilettur 10 stk................................. 914 1.406 914 kr. kg
Goða dönsk lifrarkæfa............................... 199 260 524 kr. kg
Goða folaldakjöt reykt m. beini.................. 459 656 459 kr. kg
Móa læri/leggir......................................... 399 609 399 kr. kg
Krónu pylsur ............................................. 299 374 583 kr. kg
Best Bite snakk 4 tegundir ........................ 179 234 978 kr. kg
Fjarðarkaup
Gildir 24. maí - 26. maí verð nú verð áður mælie. verð
Lambafille m. fitu úr kjötborði .................... 2.398 2.898 2.398 kr. kg
Svínakótilettur úr kjötborði......................... 898 1.127 898 kr. kg
Svínalundir úr kjötborði ............................. 1.598 1.878 1.598 kr. kg
Fjallalambs grillofnsteik............................. 1.145 1.615 1.145 kr. kg
Fjallalambs grilllambalæri ......................... 1.298 1.750 1.298 kr. kg
Ferskur kjúklingur 1/1............................... 398 699 398 kr. kg
Nautapiparsteik ........................................ 2.198 2.998 2.198 kr. kg
4 hamborgarar m. brauði 80g ................... 398 498 398 kr. pk.
Fk ís súkkulaði eða vanillu, 1ltr .................. 115 199 115 kr. ltr
Maísstönglar 2 í pk. .................................. 149 268 149 kr. pk.
Hagkaup
Gildir 24. maí - 28. maí verð nú verð áður mælie. verð
Lambainnralæri kryddl. úr kjötborði ........... 2.798 3.093 2.798 kr. kg
Svínahnakki úrb., kryddl. úr kjötborði ......... 1.298 1.548 1.298 kr. kg
Holta ferskar kjúklingalundir, magnpk. ....... 1.613 2.304 1.613 kr. kg
Holta kjúklingalæri m. legg í magnpk. ........ 424 605 424 kr. kg
Ítalía ólívuolía 500 ml ............................... 391 559 782 kr. ltr
Ítalía ferskt heilhv.tortellini ......................... 249 356 249 kr. pk.
Ítalía Ravioli ricotta & spinaci .................... 249 356 249 kr. pk.
Nóatún
Gildir 24. maí - 28. maí verð nú verð áður mælie. verð
Nóatúns lamblsn. í hvítl. & rósmarín.......... 1.898 2.298 1.898 kr. kg
Nóatúns lambafsn. mexicana.................... 1.398 1.698 1.398 kr. kg
Nóatúns lambal. ferskar kryddj. ................. 1.498 1.898 1.498 kr. kg
Grísalundir sumarfylling............................. 2.498 2.698 2.498 kr. kg
Grísakótilettur úrb. oriental ........................ 1.798 1.998 1.798 kr. kg
Lúxus hamborgarar 2 stk........................... 498 559 498 kr. pk.
Eðalf. graflax, bitar .................................... 1.759 2.627 1.759 kr. kg
Eðalf. reyktur lax, bitar............................... 1.739 2.532 1.739 kr. kg
Móa kjúklingabringur................................. 1.698 2.515 1.698 kr. kg
Kappi kakómjólk ....................................... 55 65 146 kr. ltr
Samkaup/Úrval
Gildir 24. maí - 27. maí verð nú verð áður mælie. verð
Kjötborð: lambafillet m. fitu ....................... 2.658 3.549 2.658 kr. kg
Goði gourmet-ofnsteik, villikrydduð............ 1.239 1.777 1.239 kr. kg
Borgarnes þurrkryddaðar lærissneiðar ....... 1.439 2.063 1.439 kr. kg
Matfugl kjúklingabringur, magnkaup .......... 1.759 2.515 1.759 kr. kg
Ísfugl 1/1 kjúklingur ferskur....................... 393 655 393 kr. kg
SS koníakslegnar grísalundir ..................... 1.680 2.401 1.680 kr. kg
Freschetta XXL speciale 760 g .................. 429 656 429 kr. stk.
Powerade mountain blast.......................... 99 157 99 kr. stk.
Myllan rúlluterta brún ................................ 389 478 389 kr. stk.
Melónur gular ........................................... 129 187 129 kr. kg
irsóknarvert hjá leik-
fimisfólkinu í
Heilsuakademíunni að
liðka sig í gervi rík-
isstarfsmanna? Ætlar
þetta fólk að mótmæla
þeirri staðhæfingu
Víkverja að herþjálfun
hafi það höfuðmarkmið
að þjálfa fólk í vopna-
burði, eyðileggingu og
manndrápum? Að
sjálfsögðu fer fram
strembin líkamsþjálfun
í herbúðum og líklega
vilja íslensku leikfimis-
hermennirnir herma
eitthvað eftir því. Ef
þetta leikfimisfólk vissi
hvað margt fólk erlendis myndi vilja
gera mikið til þess að sleppa við
herskyldu og -þjálfun. Og ef þetta
fólk vissi hvað þátttaka í hernaði
hefur valdið mörgum hermönnum
mikilli angist og streitu. Og ef þetta
fólk vissi hvað það er margt fólk bú-
sett á Íslandi sem hefur þurft að
flýja heimaland sitt vegna hernaðar
og meiri skelfingar en orð fá lýst.
Hvað segir þetta fólk við börnin
sín fyrir æfingu? „Jæja elskan, ég
er að fara í herþjálfun, kem eftir
klukkutíma.“
Víkverji spyr: Hvers vegna þarf
að klæða leikfimi í hernaðarbúning?
Getur einhver þjálfarinn svarað því
öðruvísi en með því að segja að
þetta sé nú allt til gamans gert?
Hjá Heilsu-akademíunni er
nú verið að auglýsa
námskeið í „her-
þjálfun“. Fyrir full-
orðna. Herþjálfun!
Ekkert annað. Á vefn-
um herthjalfun.is er
kynning á þessu leik-
fimisfyrirbæri með
myndum af fólki í afl-
raunum í her-
mannabuxum og græn-
um treyjum. Á vefnum
segir að þjálfunin reyni
á „þrek og styrk bæði
líkamlegan og and-
legan auk þess sem
brennslan er í há-
marki. Heragi ríkir á æfingum og
þjálfarar sjá til þess að hver og einn
þjálfi að ystu mörkum. Þú öðlast
meira sjálfstraust, meiri sjálfsaga
og aukinn viljastyrk“. Víkverji spyr
hvað það sé í íslenskri þjóðarsál
sem fær fullorðið fólk alltaf til að
daðra svona mikið við hernað. Er
ekki eitt meginverkefni hermanna
hlýðni og aftur hlýðni? Eiga þeir
ekki að læra að taka umyrðalaust
við skipunum? Varla öðlast maður
aukið sjálfstraust við það að láta
einhvern „herþjálfara“ garga sífellt
á sig þegar maður er að gera arm-
beygjur. Í herþjálfun er fólk þjálfað
til að beita ofbeldi á vegum ríkisins
og ná þannig fram markmiðum yf-
irboðara sinna. Er það svona eft-
 


víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
helgartilboðin
NÆST þegar þig hungrar í
handfylli af snakki skaltu bera
þig eftir möndlum eða val-
hnetum frekar en einhverri
óhollustu. Möndlur má nota á
fjölbreyttan hátt því þær eru
góðar bæði afhýddar einar sér
eða ristaðar og jafnvel pínu
sykraðar. Þær er líka hægt að
mala og nota í súpur, eftirrétti
og jafnvel hafragrauta sem
auka prótein. Gott er að bleyta
möndlurnar í sjóðandi vatni áð-
ur en þær eru afhýddar til að
auðvelda það.
Möndlur eru einkar ríkar af
kalsíum sem gera þær gagn-
legar grænmetisætum og fólki
með mjólkuróþol. Þær innihalda
líka fitusýrur og B-vítamín,
járn, kalíum og magnesíum.
Grasalæknar hafa notast við
möndlumjólk, sem búin er til úr
möluðum möndlum og vatni, til
að lækna m.a. brjóstsýkingar og
meltingartruflanir.
Valhnetur eru líka heilsu-
samlegar því þær innihalda líka
omega-3 fitusýrur, sem eru
starfsemi heilans nauðsynlegar.
Valhnetur hafa líka í sér pró-
tein og þó nokkuð af kalíum,
magnesíum, kopar og sinki auk
vítamínanna B6 og E. Valhnetur
þykja einkar góðar fyrir blóð-
rásarkerfið og er upplagt að
nota t.d. valhnetuolíu yfir sal-
atið eða á brauðið, að því er
segir nýlega á vefútgáfu Gu-
ardian.
Möndlur og valhnetur kæta heilsuna
Ljósmynd/Kristinn Ingvarsson
Fjölbreytni Margar tegundir af
hnetum eru til sem hver hefur sitt
bragð og sérkenni. Sumar eru sæt-
ar en aðrar bitrar. Með ristun verð-
ur bragð hnetanna sterkara.