Morgunblaðið - 23.06.2007, Blaðsíða 20

Eftir Ásgeir H. Ingólfsson
asgeirhi@mbl.is
ÞJÓÐLAGAHÁTÍÐIN á Siglufirði
verður haldin áttunda árið í röð
4.-8. júlí. Kvæðamenn verða í sviðs-
ljósinu á hátíðinni sem í þetta sinn
kallast Ríma. „Ekki bara á eigin
forsendum heldur líka annarra, þeir
mæta á tónleika hjá ólíkum tónlist-
armönnum og þá þurfa menn að
semja sig að tónlist hinna,“ segir
Gunnsteinn Ólafsson, listrænn
stjórnandi hátíðarinnar. Steindór
Andersen mun kveðast á við Hanne
Juul og félaga, Þórarinn Hjartarson
mætir með sveitungum sínum úr
Svarfaðardal og Bára Grímsdóttir
ætlar að takast á við Andromeda4.
Andromeda4 er heimstón-
listarband frá Boston sem hefur
m.a. spilað með Pavarotti og Björk.
Þau eru jafnvíg á ýmsar tónlist-
artegundir en á hátíðinni taka þau
fyrir klezmertónlist og halda nám-
skeið í henni. Gunnsteinn hvetur ís-
lenska tónlistarmenn til að mæta.
„Þetta er mjög sérstök tónlist og
byggist á munnlegri hefð, fólk lærir
með því að hlusta á aðra og herma,
nótur duga skammt.“
Fyrsta íslenska
þjóðlagaakademían
Þetta er þó alls ekki eina nám-
skeiðið á hátíðinni. „Helsta nýmælið
er Þjóðlagaakademían sem við setj-
um á fót í samvinnu við KHÍ. Þar
er farið yfir alla helstu þætti ís-
lenskrar þjóðlagatónlistar og
-dansa,“ segir Gunnsteinn. Þetta er
fyrsta sjálfstæða háskólanámskeiðið
í þjóðlagatónlist á Íslandi. Fyr-
irmyndin er fengin frá Voss í Nor-
egi þar sem sérstök þjóðlagaaka-
demía er starfrækt allt árið en
vonir standa til að akademían í
sumar verði vísir að slíku námi.
Háskólanemar geta fengið nám-
skeiðið metið til eininga en það er
þó opið öllum almenningi. Eftir
námskeiðið vinna nemendur ritgerð
og segir Guðsteinn áherslurnar
vera mjög opnar. „Þú getur tekið
þetta sem tónlistarmaður, kennari,
þjóðfræðingur, félagsfræðingur eða
hvað sem er og miðað þínar
áherslur við það.“
Leikbrúðugerð og langspil
Einnig eru mörg styttri nám-
skeið. Eitt af því er í brúðugerð, en
Bernd Ogrodnik mun stýra því auk
þess að setja upp Pétur og úlfinn
með leikbrúðum.
Þá verður haldið sérstakt lang-
spilsþing. Langspil var áður eitt
helsta heimilishljóðfæri Íslendinga
og var árið 1855 á fjölda heimila á
landinu. „Eftir því sem líður á
nítjándu öldina víkur það fyrir öðr-
um hljóðfærum og um aldamótin
1900 er það komið í útrýming-
arhættu og íslenska fiðlan, forveri
langspilsins, er alveg horfin. Lang-
spilið tórði aðeins fram á 20. öld.“ Á
þinginu er fjallað um sögu hljóð-
færisins og hvernig leikið er á það
undir handleiðslu Arnar Magn-
ússonar píanóleikara sem und-
anfarið hefur sökkt sér ofan í heim
langspilsins.
Siglufjörður og þjóðlögin
Séra Bjarni Þorsteinsson gaf út
bók sína Íslensk þjóðlög árið 1906
en hann bjó á Siglufirði alla sína tíð
og safnaði þjóðlögunum. Hann bjó í
Maddömuhúsi en í fyrra var haldið
upp á hundrað ára afmæli bók-
arinnar með því að opna þar Þjóð-
lagasetur sr. Bjarna Þorsteins-
sonar.
Fjölmörg atriði hátíðarinnar eru
enn ótalin en nánar má fræðast um
dagskrána á heimasíðu hátíð-
arinnar.
Þjóðlagahátíðin Ríma haldin á Siglufirði áttunda árið í röð
Rímar langspilið við nútímann?
Í HNOTSKURN
»Langspil er borðhljóðfæri,ílangur kassi sem er um hálf-
ur metri á lengd og 20 cm á
breidd. Yfir kassann eru
strengdir strengir, einn strengur
sem leikið er á og tveir-þrír
strengir sem hljóma lausir með,
bordún-strengir.
»Langspilið er af ætt sítar-hljóðfæra og tvær frænkur
þess koma í heimsókn, hið
norska langeleik og hið ameríska
Mountain Dulcimer, fjallalang-
spil. Með í för eru Jerry Rock-
well fjallalangspilsleikari og hin
norsku Marit Steinsrud og Stein
Villa.
www.siglo.is/festival/2007
20 LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
Minjar og saga minna félagsmenn sína á Kaupmanna-
hafnarferðina, 21.-23. september n.k.
Ýmsar áhugaverðar byggingar, söfn og staðir verða
skoðaðir í leiðsögn Guðjóns Friðrikssonar, sagnfræð-
ings. Guðjón ritar nú sögu Kaupmannahafnar sem höf-
uðborgar Íslands.
Félagsmenn eru hvattir til að fjölmenna og taka gesti
með sér.
Bókanir þurfa að berast fyrir 1. júlí n.k. til: Úrval Útsýn sími 5854000.
Stjórn Minja og sögu
KAUPMANNAHAFNARFERÐ MINJA OG SÖGU
Á MORGUN munu Sigurgeir
Agnarsson sellóleikari og
Berglind Stefánsdóttir flautu-
leikari spila úrval úr verkum
Bachs á stofutónleikum
Gljúfrasteins. Halldór Laxness
hafði sérstakt dálæti á tón-
smíðum J.S. Bachs og þykir
tónleikastaðurinn því vel við
hæfi. Sigurgeir hefur leikið
með ýmsum kammerhópum,
haldið einleikstónleika og kom-
ið fram sem einleikari. Berglind hefur starfað sem
flautukennari frá árinu 2001 og sótt námskeið og
einkatíma erlendis. Að venju hefjast tónleikarnir
klukkan 16 og er aðgangseyrir 500 krónur.
Tónleikar
Bach á stofu-
tónleikum
Gljúfrasteinn
Á MORGUN kl. 15 mun Júl-
íana Gottskálksdóttir verða
með leiðsögn á sýningunni Að
flytja fjöll í Listasafni Árnes-
inga í Hveragerði
Á sýningunni eru verk eftir
Ásgrím Jónsson til sýnis í sam-
hengi við verk átta núlifandi
myndlistarmanna, þeirra
Brynhildar Þorgeirsdóttur,
Georgs Guðna, Guðrúnar
Kristjánsdóttur, Húberts Nóa,
Magnúsar Pálssonar, Magnúsar Tómassonar,
Ólafs Elíassonar og Þorbjargar Þorvaldsdóttur.
Listasafn Árnesinga er við Austurmörk í
Hveragerði. Aðgangur er ókeypis.
Myndlist
Leiðsögn í Lista-
safni Árnesinga
Georg Guðni
Í DAG kl. 15 verður opnuð sýn-
ing á ætingum eftir norska
listamanninn Martin Due í sal
félagsins Íslensk grafík, í
Hafnarhúsinu, hafnarmegin.
Verk Due eru unnin með sí-
gildri aðferð línuætingar, sem
hann lærði af föður sínum.
Sjálfur kemur Due siglandi til
landsins frá Noregi og verður
því ekki viðstaddur opnun.
Sýninguna kallar Martin
„Form – sögur af landslagi“ sem vísar til mynd-
efnisins, bergmyndana. Sýningin stendur til 8. júlí
og er sýningarsalurinn opinn fimmtudag – sunnu-
dags, frá kl. 14 - 17. Aðgangur er ókeypis.
Myndlist
Bergmyndanir
í línuætingum
Verk eftir
Martin Due.
LANGSPILIÐ er af ætt sítarhljóð-
færa og ein frænka þess kemur í
heimsókn, hið norska langeleik.
Hér sjást hin norsku Marit Steins-
rud og Stein Villa leika af fingrum
fram.
Af fingrum fram
RÚSSNESKA ballettstjarnan Mich-
ael Baryshnikov kemur fram nú um
helgina með dansflokknum Hell’s
Kitchen Dance, í verki sem til-
einkað er þessu hverfi í New York,
sem nú heitir Clinton.
Baryshnikov er orðinn 59 ára en
greinilega enn fótafimur. Dans-
flokkurinn kemur fram í listhúsi
dansarans, Baryshnikov Arts Cent-
er. Baryshnikov hefur ekki dansað
á sviði í New York í sex ár, og því
merkisviðburður á ferð fyrir dans-
unnendur. Hann hefur undanfarin
ár unnið með ýmsum danshöf-
undum, auk þess að leika í sjón-
varpsþáttunum Beðmál í borginni,
Sex in the City.
Baryshnikov, jafnan kallaður
Misha, vill nú sýna almenningi það
fjölbreytta listastarf sem unnið hef-
ur verið í Baryshnikov Arts Center,
og er danssýningin hluti af því.
Hell’s Kitchen-verkið var sýnt í
fyrra í Buffalo, Kaliforníu og Evr-
ópu en ekki í New York.
Baryshnikov er þekktur í dans-
heiminum fyrir að veita ungum og
óþekktum dönsurum og danshöf-
undum stuðning. Listhús hans, sem
hefur að geyma fjórar vinnustofur
og dansstúdíó, var opnað fyrir
tveimur árum.
Baryshni-
kov á svið
Verk tileinkað hverf-
inu Hell’s Kitchen
Kraftmikill Michael Baryshnikov.
BANDARÍSKI auðkýfingurinn
Henry Wellcome safnaði um ævina
ýmsum gripum til minja um heilsu
manna og dýra, með það í huga að
gripunum yrði komið fyrir á safni
einn daginn. Wellcome lést árið
1936 en það er fyrst nú sem búið
er að finna hluta safnsins stað
vegna stærðar þess. Wellcome
safnaði um milljón gripa um æv-
ina.
Meðal þeirra eru ýmsir for-
vitnilegir, m.a. tannbursti Nap-
óleons, fornir gervilimir, gömul
áhöld til skurðlækninga, múmíur
frá Perú og kínverskir pynt-
ingastólar. Þá má þar sjá göngu-
staf Charles Darwins, rakhníf Nel-
sons flotaforingja, mokkasínur
Florence Nightingale og lokka úr
hári Georgs 3. konungs.
Annar hluti sýningarinnar er
helgaður læknavísindum seinustu
80 árin eða svo, með erfðarann-
sóknum og tilheyrandi, og þriðji
hlutinn mannshjartanu.
Tannbursti
Napóleons
♦♦♦
DJASSHÁTÍÐ Egilsstaða á Austurlandi fer fram dag-
ana 27. júní til 30. júní 2007 á Egilsstöðum, Seyðisfirði og
Neskaupstað.
Fjöldi listamanna kemur fram á hátíðinni en að öðrum
ólöstuðum eru stærstu nöfnin eflaust James Carter og
Deitra Farr.
Djasshátíðin verður sett á Hótel Héraði á Egilsstöðum
næstkomandi miðvikudag en fram koma listamenn úr
Hrafnasparki og Djasssmiðju Austurlands. Á fimmtudag
skemmta Djasssmiðja Austurlands, ungir Djassarar af
Austurlandi og Tríóið Flís gestum á Hótel Egilsbúð í
Neskaupstað.
Herðubreið á Seyðisfirði hýsir svo stórtónleika hátíð-
arinnar þar sem fram koma þau Carter og Farr auk
sveitarinnar The Riot.
Á laugardaginn verða svo gospeltónleikar með Deitru
Farr og Andreu Gylfadóttur ásamt Riot og Gospelkór
Fjarðabyggðar á Eskifirði.
Nánari upplýsingar um dagskrá hátíðarinnar er að
finna á heimasíðu hennar.
Styttist í djasshátíð
Flottur James Carter leikur á djasshátíð.
www.jea.is