Morgunblaðið - 01.08.2007, Blaðsíða 20

Ekkert þarf að vera verra ábragðið þótt það sé aðeinsheilsusamlegra. Allir eiga sína uppá-
haldsrétti og uppskriftir sem þeim
þykir sárt að kasta fyrir róða, þótt
tekin sé upp breyttur og betri matar-
lífsstíll. Það er líka algjör óþarfi.
Flestar uppskriftir má laga að breytt-
um næringarvenjum, einfaldlega með
því að velja hollara hráefni í stað þess
óholla, eins og hin virta bandaríska
rannsókna- og sjúkrastofnun Mayo
Clinic bendir á á heimasíðu sinni.
Stundum þarf að prófa sig dálítið
áfram en árangurinn kemur iðulega á
óvart. Hollustan bráðnar alveg jafn-
mikið á tungunni en fer miklu betur í
maga!
Sykur, fita og hvítt hveiti er uppi-
staðan í mörgum „syndaselum“, þ.e.
kökum og sætindum. Hvítur sykur og
hveiti eru fátæk af næringarefnum og
nota má margt sem er næringarrík-
ara og ekki síðra á bragðið. Mörgum
finnst þeim líða betur taki þeir þessi
einföldu kolvetni úr mataræði sínu og
setji önnur flóknari í staðinn. Líkam-
inn þarfnast ákveðins magns af fitu
en það eru til nokkrar gerðir af fitu.
Rannsóknir hafa um áraskeið sýnt að
betra er að neyta svokallaðrar mjúkr-
ar fitu en harðrar. Of mikil neysla á
harðri fitu getur m.a. aukið hættu á
hjarta- og æðasjúkdómum. Að draga
úr saltneyslu er annað sem margir
huga að, sérstaklega þeir sem hafa of
háan blóðþrýsting, en þó getur skert
saltþol stafað af fleiri ástæðum. Sum-
Gerðu uppskriftirnar
Það er algjör óþarfi að
neita sér um að láta góðan
bita bráðna á tungunni.
Það skiptir hins vegar
máli hvað er í blessuðum
bitanum. Unnur H. Jó-
hannsdóttir leitaði að holl-
ara hráefni í syndsamlega
góðu uppskriftirnar.
heilsa
20 MIÐVIKUDAGUR 1. ÁGÚST 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FYRSTA genið sem virðist auka lík-
urnar á því að fólk verði örvhent
hefur nú fundist og nefnist það
LRRTM1. Rannsóknarteymi frá Há-
skólanum í Oxford fann genið.
Teymið heldur því fram að genið
auki líkur á sálrænum sjúkdómum
eins og geðklofa. Tekið er þó fram
að þetta sé ekki áhyggjuefni fyrir
örvhenta, langstærstur hluti þeirra
muni ekki þurfa að glíma við geðröskun vegna þessa.
Rannsóknin var birt í tímaritinu Molecular Psychiatry en í henni er
fjallað um að vinstra heilahvelið stjórni yfirleitt ræðu en það hægra tilfinn-
ingum. Þessu sé öfugt farið hjá örvhentum.
„Örvhenta genið“ fundið
PRENTARINN á vinnustaðnum kann að valda lungnaskaða ekki síður en
reykagnir frá sígarettu. Er þetta niðurstaða rannsóknar sem unnin var við
Queensland University of Technology í Ástralíu og greint var frá á vefmiðli
BBC. Að sögn vísindamannanna ættu sumir prentarar að bera sérstaka heil-
brigðisviðvörun.
Alls voru kannaðar 60 mismunandi gerðir prentara og um einn þriðji þeirri
sendi frá sér örsmáar blekagnir sem auðveldlega komast niður í lungun og
geta orsakað allt frá ertingi í öndunarfærum til krónískra veikinda.
Prófanir, sem framdar voru í opnu skrifstofurými, sýndu fram á allt að
fimm falda aukningu á blekögnum í andrúmslofti á vinnutíma og var ástandið
sýnu verst þegar ný prenthylki voru notuð eða þegar prentað var myndefni
sem krafðist betri prentupplausnar.
Prentarar
heilsu-
spillandi