Morgunblaðið - 12.08.2007, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 12. ÁGÚST 2007 MORGUNBLAÐIÐ
SKIPULAGSMÁL
Við erum algerlega á móti stórskipahöfnaf þessari stærðargráðu. Við höfumtekið það skýrt fram. Kópavogshöfn
hefur hingað til verið rekin með tapi, og við
fáum ekki séð að það breytist við stækkun.
Auk þess á höfn ekki að vera í miðju íbúa-
svæði,“ segir Guðríður Arnardóttir, fulltrúi
Samfylkingar sem er fulltrúi minnihlutans í
bæjarráði Kópavogs.
„Þó gerum við okkur fulla grein fyrir því að
breyta þarf ásýnd Kársnessins. Helst vildum
við að þar yrði blönduð íbúabyggð. Hún má þó
ekki vera of þétt eða háreist. Það er mjög mik-
ilvægt vegna þess að umferðin af Kársnesinu
þarf að mestu að fara um Kársnesbrautina og
hún þolir ekki mikla umferðaraukningu.“
Guðríður segir að minnihlutanum í bæj-
arráði hafi þótt margt misfarast í skipulags-
ferlinu. „Hugmyndir að skipulagi voru ekki
unnar í samráði eða sátt við íbúa. Auk þess
var kynningu á skipulagstillögum mjög ábóta-
vant,“ segir hún.
„Í fyrra reyndu fulltrúar Samfylking-
arinnar að fá bæjaryfirvöld til að kynna skipu-
lagshugmyndir sínar, en það gekk hvorki né
rak. Að lokum fór svo að við í Samfylkingunni
ákváðum í nóvember að kynna hugmyndir að
rammaskipulagi upp á eigin spýtur. Það var
húsfyllir hjá okkur og greinilega mikill áhugi
á þessu máli. Það var ekki fyrr en eftir þessa
kynningu okkar sem bæjaryfirvöld í Kópavogi
ákváðu að kynna bæjarbúum skipulagsáform
sín,“ segir Guðríður.
Hún telur meirihlutann beita ýmsum brögð-
um til að slá ryki í augu íbúa við kynningu á
skipulaginu. „Þegar spáð er fyrir um fjölda
íbúa í nýju hverfi er íbúðafjöldi margfaldaður
með ákveðnum stuðli. Bæjaryfirvöld nota
stuðul sem er talsvert lægri en venjulega er
notaður vegna þess að þau gefa sér að íbúar í
hverfinu verði fólk í eldri kantinum, með upp-
komin börn. Mér finnst nokkuð bíræfið að
gera ráð fyrir þessu og miða áætlanir við
það.“
Auk þess segir Guðríður útreikninga á um-
ferðaraukningu mjög villandi. „Í skýrslum
bæjarins um þessar framkvæmdir er gert ráð
fyrir ákveðinni aukningu þeirrar umferðar
sem fyrir er á Kársnesinu. Núllpunkturinn
sem umferðaraukningin miðast við er þó ekki
núverandi umferð, heldur umferð eins og hún
er áætluð með væntanlegu hverfi á vest-
anverðu nesinu og á Kópavogstúni. Enn hefur
enginn flust inn í þessi hverfi. Það er mjög
óeðlilegt að reikna umferðaraukningu miðað
við umferð sem ekki er komin til sögunnar.
Þetta tel ég gert til þess að umferðaraukning
frá Hafnarsvæðinu virki ekki jafnmikil á íbúa
og hún myndi gera ef viðmiðið væri rétt,“ seg-
ir Guðríður.
Auk þess telur hún landfyllingar vestast á
Kársnesinu ólöglegar þar sem þær hafa ekki
farið í umhverfismat. „Landfylling sem er 5
hektarar eða stærri þarf að fara í umhverf-
ismat. Nú er fyrirhugað að gera 4,8 hektara
landfyllingu. Það er önnur 4,8 hektara land-
fylling í bryggjuhverfinu. Þegar allt er talið
saman verða þetta 13, 8 hektarar, og það er
ekkert smáræði. Þetta er mikið rask og menn
eru vísvitandi að fara í kringum lögin til þess
að þurfa ekki að fara í umhverfismat.“
Guðríður telur að meðferð þessa máls hjá
bæjarstjórn og bæjarráði hafi ekki verið eðli-
leg. Meirihlutinn reyni að fá nýtt deiliskipu-
lagt samþykkt hratt þannig að bæjarbúar fái
ekki svigrúm til að átta sig á hvað er að ger-
ast. Í þessu samhengi vísar hún til þess að af-
greiða hafi átt deiliskipulag eins bygging-
arreitsins á lokuðum fundi bæjarráðs á meðan
bæjarstjórn var í sumarfríi. Minnihlutinn hafi
hafnað því og þá hafi í snarhasti verið kall-
aður saman aukafundur bæjarstjórnar og
málið afgreitt. Guðríður segir mjög óvenju-
legt að bæjarstjórnarfundur sé kallaður sam-
an í sumarleyfi bæjarstjórnar.
Guðríður segir allt þetta mál sama marki
brennt og segist ekki sjá nokkuð jákvætt við
fyrirhugaðar hafnarframkvæmdir.
„Nú er mikið rætt um íbúalýðræði. Íbúar
eru orðnir meðvitaðri um sitt nánasta um-
hverfi en áður, ekki síst það sem snýr að
skipulagsmálum. Þótt margir telji þetta mál
bara snerta íbúa á Kársnesinu, er það alls ekki
þannig. Þetta snýst um meira en skipulag á
þessu afmarkaða svæði, nefnilega vinnubrögð
bæjaryfirvalda. Aðrir Kópavogsbúar geta allt
eins vaknað upp við að geysimiklar skipulags-
breytingar séu í farvatninu í þeirra hverfi og
að ekkert sé hlustað á það sem þeir segja,“
segir Guðríður að lokum.
Á MÓTI HÖFNINNI
Blekking Guðríður Arnardóttir, fulltrúi
Samfylkingarinnar í bæjarráði Kópavogs,
segir meirihlutann í bæjarstjórn Kópavogs
hafa reynt að slá ryki í augu íbúa með misvís-
andi upplýsingum.
2000 Hugmyndir um breytt skipulag
á Kársnesi kvikna hjá bæjarstjórn
Kópavogs
Apríl 2002 Aðalskipulag Kópavogs
2000-2012 staðfest. Þar er gert ráð
fyrir stækkun hafnarsvæðisins.
Hvorki eru þó stærð fyrirhugaðs hafn-
arsvæðis né umfang landfyllingar til-
greind.
Ágúst 2002 Kópavogsbær tilkynnir
Skipulagsstofnun um fyrirhugaða
stækkun Kópavogshafnarinnar.
Skipulagsstofnun bendir bænum á að
framkvæmdin sé umhverfismatsskyld.
Desember 2003 Svæðisskipulag höf-
uðborgarsvæðisins staðfest. Þar segir
að svigrúm til stækkunar Kópavogs-
hafnar sé takmarkað.
2002-2006 Unnið er að landfyllingum
á Kársnesi.
Nóvember 2005 Íbúaþing haldið þar
sem fram kemur að íbúar vilja að
hægt verði á vexti í bænum því þeir
hafa áhyggjur af umferðarkerfi og
fleira. Einnig telja þeir þörf á að auka
samráð við íbúa. Þeir vilja hreinsa og
endurnýja hafnarsvæðið, og koma þar
á blandaðri byggð. Starfsemin sem
þar er telja þeir til vansa og óþæginda,
m.a. vegna mikilla þungaflutninga.
Febrúar 2006 Formlegur undirbún-
ingur að breyttu skipulagi yst á Kárs-
nesinu hefst þegar bæjarskipulag
Kópavogs kynnir skipulagsnefnd bæj-
arins rammaskipulagshugmyndir fyr-
ir nesið.
Júní 2006 Lög um umhverfismat
áætlanna sett.
Ágúst 2006 Meirihluti skipulags-
nefndar samþykkir tillögur að ramma-
skipulagi. Ákveðið er að kynna hags-
munaaðilum tillöguna.
Nóvember 2006 Skipulagsnefnd
Kópavogs ákveður að auglýsa breytt
aðalskipulag fyrir hafnarsvæði.
Nefndin samþykkir breytt deiliskipu-
lag fyrir reit 4.
Desember 2006 Rammaskipulag
kynnt á fundi með íbúum. Frestur til
að gera athugasemdir rennur út 1.
febrúar. Kópavogsbær óskar þess að
Skipulagsstofnun taki til athugunar
breytingu á aðalskipulagi og svæð-
isskipulagi höfuðborgarsvæðisins þar
sem gert er ráð fyrir stækkun hafn-
arsvæðisins. Skipulagsstofnun ítrekar
ábendingu sína frá ágúst 2002 að
framkvæmdir á hafnarsvæði falli und-
ir lög á umhverfismati.
Janúar 2007 Skipulagsstofnun svarar
beiðni bæjarins og bendir m.a. á að
skýra þurfi ýmis atriði í aðalskipulag-
stillögunni og að hana þurfi að um-
hverfismeta samkvæmt lögum um
umhverfismat áætlanna sem sett voru
árið áður.
Febrúar 2007 Fleiri en 100 íbúar
skila 82 athugasemdum við ramma-
skipulagið.
Febrúar/Mars 2007 Kópavogsbær
auglýsir tillögur að breytingum á að-
alskipulagi, svæðisskipulagi og deili-
skipulagi í Lögbirtingablaðinu án
þess að ljúka samráði við Skipulags-
stofnun.
Mars 2007 Íbúum berst samantekt
og greinargerð sem á að svara at-
hugasemdum þeirra við ramma-
skipulag. Fulltrúar Skipulagsstofn-
unar eiga fund við formann
skipulagsnefndar Kópavogs, Einar
K. Jónsson og skipulagsstjóra Kópa-
vogs, Smára Smárason, og benda á
galla á skipulagstillögum fyrir Kárs-
nesið. Fulltrúar Kópavogs segja frá
áformum um frekari landfyllingar og
byggingu fleiri íbúða vestast á nes-
inu. Þetta kallar á frekari að-
alskipulagsbreytingar. Skipulags-
stofnun mælir með því að þessi
áform verði skoðuð í heild sinni og
grein gerð fyrir samlegðaráhrifum.
Stofnunin telur að umhverfismat geti
leitt til þess að endurskoða þurfi
uppbyggingaráform.
Endurskoðað rammaskipulag sam-
þykkt á fundi skipulagsnefndar.
Breyting á aðal- og deiliskipulagi
fyrir reiti 4 og 7 samþykkt af skipu-
lagsnefnd.
Apríl 2007 Skipulagsstofnun sendir
Kópavogsbæ bréf þar sem farið er
yfir galla á skipulagstillögum. Bent
er á að ekki hafi verið haft samráð
við stofnunina og að umsagnir fag-
stofnana liggi ekki fyrir. Farið er
fram á að tillagan verði auglýst að
nýju þegar þetta hefur verið leiðrétt.
Í svarbréfi bæjarins er farið fram á
að Skipulagsstofnun endurskoði þá
afstöðu sína að aðalskipulagsbreyt-
ingin þurfi að fara í gegnum um-
hverfismat.
Maí 2007 Skipulagsstofnun svarar
beiðni Kópavogs og bendir á að það
sé aðeins á færi umhverfisráðherra
að veita undanþágu frá umhverf-
ismati. Ítrekað er að lagfæra þurfi
skipulagstillöguna.
Júní 2007 Íbúi við Kársnesbraut
setur upp mótmælaborða við hús sitt
og farið er að undirbúa stofnun Betri
byggðar á Kársnesi. Kópavogsbær
sendir ný skipulagsgögn til Skipu-
lagsstofnunar. Skipulagsstofnun af-
greiðir aðalskipulagstillöguna til
auglýsingar. Breytingin nær til 4,8
hektara stækkunar á hafnarsvæðinu.
Júlí 2007 Skipulagsbreytingar á
Kársnesi auglýstar á ný og umhverf-
isskýrslur lagðar fram. Á annað
hundrað mótmælaborða eru hengdir
upp á Kársnesinu.
Ágúst 2007 Bæjarstjórn kölluð úr
sumarfríi og deiliskipulag fyrir reit 7
samþykkt á bæjarstjórnarfundi.
Frestur til að skila inn athugasemd-
um rennur út 21. ágúst.
FRAMVINDA MÁLSINS
Athugasemdir úr bréfum Skipulagsstofnunar:
„…flatarmál iðnaðar- og vörugeymsla á svæði nr. 15,
Kópavogur vestur, eykst úr 25.000 í 79.000 m2“
(12.jan.2007)
„Ljóst þarf að vera í greinargerð aðalskipulagsbreyt-
ingar hvort verið sé að stækka hafnarsvæðið um 4,8
eða 13,8 hektara. Bent er á að samræma þarf stærð-
artölur, s.s. flatarmál skipulagssvæðis og heildarflat-
armál bygginga, milli skipulagsgagna einstakra skipu-
lagsstiga.“ (12. jan. 2007)
„Ósamræmi er í tölulegum upplýsingum um stærð
skipulagssvæðisins og heildarbyggingarmagn milli
skipulagsstiga og á milli greinargerðar í aðalskipulag-
stillögunni og umhverfisskýrslu…“ (20. apríl 2007)
„Skipulagsstofnun telur að gera þurfi skýrari grein
fyrir núverandi aðstæðum sem skipta máli varðandi
breytinguna, s.s. sjávarstraumum og nálægri íbúða-
byggð. Skýrar þarf að vera hvaða grunnupplýsinga var
aflað og hvernig þær voru nýttar við matið. Einnig þarf
að setja fram með skýrari hætti hverjir eru áhrifavald-
arnir og umhverfisáhrif þeirra, s.s. hávaði frá hafn-
arstarfsemi, stjórskipasiglingar og umferð þungaflutn-
ingabifreiða.“ (20. apríl 2007)
„Í kafla 3.4 (í umhverfisskýrslu Kópavogsbæjar
innsk.) kemur fram að loftmengun hefur ekki verið
vandamál á þessum slóðum en á bls. 7 kemur hins veg-
ar fram að engar loftgæðamælingar hafi farið fram.
Skipulagsstofnun vekur athygli á að þrátt fyri að um-
hverfismat áætlana kalli almennt ekki á sérstakar
rannsóknir, þá þarf umhverfismat að byggja á stað-
reyndum eða almennt viðurkenndum sjónarmiðum.
Liggi hvorugt fyrir þarf að upplýsa að óvissa ríki um
tiltekin atriði og eftir atvikum vísa til mats á síðari
stigum.“ (20. apríl 2007)
„Í umhverfisskýrslu á að upplýsa um aðgerðir sem
eru fyrirhugaðar til að koma í veg fyrir, draga úr eða
vega upp á móti verulegum neikvæðum umhverfisáhrif-
um af framkvæmd áætlunarinnar…“ (20. apríl 2007)
Niðurlag svarbréfs Kópavogsbæjar
15. maí 2007:
„Kópavogsbær telur að nýtt og endurbætt umhverf-
ismat muni ekki koma fram með nýjar grundvallarupp-
lýsingar í málinu. Kópavogsbær telur að Skipulags-
stofnun mætti sýna sveitarfélögum ákveðinn
sveigjanleika meðan ný lög um umhverfismat áætlana
eru að koma sér fyrir í vitund aðila sem vinna að þess-
um málaflokk enda er að mörgu leyti um að ræða ný
vinnubrögð, sem í þessu máli hafa ekki úrslitaáhrif á
helstu niðurstöður. Kópavogsbær telur, með tilliti til
þeirra útskýringa sem gefnar eru hér að framan, að
málið hafi nú þegar fengið þá kynningu sem telja má
fullnægjandi og sé þess eðlis að þeir sem látið hafa sig
málið varða geti tekið rökstudda afstöðu á upplýstan
hátt.“
BROT ÚR BRÉFUM
FLESTUM ber saman um að hafnarsvæðið sé til
skammar eins og það er og að þarf þurfi að taka til
hendinni. Umgengni er mjög slæm og aflóga bílhræ á
hverju strái. Nokkuð er um að fyrirtæki hafi komið sér
fyrir þar með ólögmætum hætti. M.a. er þar sements-
verksmiðju sem ekki hefur tilskilin leyfi.
Morgunblaðið/ÞÖK
Sóðalegt og niðurnítt