Morgunblaðið - 11.10.2007, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 11. OKTÓBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Í HNOTSKURN
»Skylt er að láta neytendur vita af sam-heitalyfjum sem eru 5% ódýrari en það
sem læknir vísar á. Með afslætti má brúa
bilið og halda hinum ódýru samheitalyfjum
frá neytendum þar til þau fara af markaði.
Eftir Önund Pál Ragnarsson
onundur@mbl.is
„JÁ, ég tel möguleika á því að opna íslenska lyfja-
markaðinn og ég vinn að því,“ sagði Guðlaugur Þór
Þórðarson heilbrigðisráðherra í upphafi málþings
á vegum Rannsóknarstofnunar um lyfjamál í gær.
Yfirskrift málþingsins var „Eru möguleikar að
opna íslenska lyfjamarkaðinn?“ Hugmyndir sem
ráðherrann hefur um lækkun lyfjaverðs miða með-
al annars að auknu gegnsæi í verðlagningu lyfja,
hugsanlegri lögleiðingu póstverslunar með lyf hjá
apótekum sem starfa eftir ströngu opinberu eftir-
liti (ekki netverslun með lyf) og samnorrænn lyfja-
markaður. Að auki vill hann veita undanþágur frá
kröfum um íslenska fylgiseðla með lyfjum, sem
hægt sé að prenta út í apótekum við afgreiðslu
lyfjanna. „Það er ljóst að íslenskur lyfjamarkaður
virkar ekki sem skyldi. Lyfjaverð er hærra á Ís-
landi en gerist og gengur á hinum Norðurlönd-
unum og langt yfir meðalverði lyfja í ríkjum Evr-
ópubandalagsins,“ sagði Guðlaugur í ræðu sinni.
Matthías Halldórsson landlæknir kvaðst mundu
styðja frumkvæði ráðherra til að efla norrænt sam-
starf í lyfjamálum, enda fengist með því meiri slag-
kraftur í viðræðum við lyfjafyrirtæki. Lyfjakostn-
aður hérlendis var 40% hærri en í Danmörku og
Noregi árið 2005. Matthías kvað helsta vandann
hér að samheitalyf komi treglega inn á markað og
þá einungis 3-5% ódýrari en frumlyfin.
Auðvelt að aftengja markaðslögmálin
Í ræðu sinni lýsti Matthías möguleikum ráðandi
lyfjaframleiðenda á því að aftengja markaðslög-
málin. Með afsláttum til lyfsala gegn magninn-
kaupum á lyfjum gæti framleiðandi fengið lyfsala
til liðs við sig. Þrátt fyrir að lyfsölum sé skylt að
láta neytendur vita af ódýrari samheitalyfjum en
lyfseðill vísar á sé auðvelt að veita afslætti til að
brúa verðmuninn og halda ódýrari lyfjunum frá
neytendum þar til framleiðandi þeirra gefur sig og
hverfur af markaði.
„Íslenskur lyfjamarkaður
virkar ekki sem skyldi“
Morgunblaðið/Kristinn
Umbúðalaust Ásgeir Þór Árnason, fram-
kvæmdastjóri Hjartaheilla, sýndi nokkur
dæmi um óþarflega stórar lyfjaumbúðir.
Landlæknir lýsir aðferðum við að halda ódýrum samheitalyfjum af markaði
VEL hefur gengið hjá íslensku keppendunum á Special
Olympics í Shanghai. Einn dag gekk á með mikilli rign-
ingu, en það var daginn sem fréttirnar bárust um felli-
byl nálægt hópnum. Fresta þurfti frjálsíþróttakeppni
og ólympíuþorp sem sett var upp fyrir keppendur með
alls kyns afþreyingu var lokað þann dag. Jafnframt var
boccia-keppni færð inn vegna veðurs og hefur verið
innandyra síðan. Keppni er lokið í nokkrum greinum
og flestir íslensku keppendurnir luku keppni í gær.
Þeir hafa staðið sig vel og eru hlaðnir verðlaunum.
Smáþreyta hefur gert vart við sig en það hefur ekki
haft nein áhrif á góða skapið.
Keppendur hlaðnir verðlaunapeningum
Keppni Ragnar Ólafsson sýnir fagmannlega takta í golfinu og Vignir Unnsteinsson tekur vel á því í lyftingum.
VERKALÝÐSFÉLÖGIN sem
standa að Starfsgreinasambandinu
ætla að sækja fram til aukinna áhrifa
í æðstu forystu Alþýðusambands Ís-
lands á ársþingi sambandsins, sem
hefst 18. október næstkomandi. Á
fundi uppstillingarnefndar Starfs-
greinasambandsins í gær var til-
kynnt að Signý Jóhannesdóttir, for-
maður verkalýðsfélagsins Vöku á
Siglufirði, mundi gefa kost á sér í
kosningu um embætti varaforseta
ASÍ á ársþinginu. Núverandi vara-
forseti ASÍ er Ingibjörg R. Guð-
mundsdóttir, formaður Landssam-
bands verslunarmanna.
Nokkuð hefur verið um það rætt
innan hreyfingarinnar á seinustu ár-
um hvort ekki sé eðlilegt að æðsta
forysta ASÍ endurspegli allar stóru
fylkingarnar innan sambandsins og
hvort rétt væri að fjölga varaforset-
unum í tvo. Ekki kemur til kosninga
um forseta á þessum ársfundi þar
sem forseti ASÍ er kosinn annað
hvert ár.
Í framboð
til varafor-
seta ASÍ
TILBOÐ í fyrrverandi olíubirgða-
stöð NATO í Hvalfirði, ásamt lóð,
voru opnuð í gærmorgun. Hæsta til-
boðið átti Skeljungur sem bauð 473,1
milljón króna í eignirnar, en alls bár-
ust þrettán tilboð. Sveitarstjórn
Hvalfjarðarsveitar er óánægð með
vinnubrögð ríkisins í málinu, og seg-
ir Einar Örn Thorlacius sveitarstjóri
Hvalfjarðarsveitar, ekkert liggja
fyrir um hvort áfram verði olíu-
birgðastöð á svæðinu. Einar segir
koma á óvart hversu mörg tilboð
bárust. Hann er einnig hissa á því
hversu hátt tilboð Skeljungs var.
Skeljungur
bauð hæst
ALLS skráðu 569 starfsmenn Orku-
veitu Reykjavíkur sig fyrir kaupum
á hlutafé í Reykjavik Energy Invest.
Frestur til skráningar rann út í gær.
Starfsfólk OR er 658 talsins og munu
því 86% þess eignast hlut í REI.
Í fréttatilkynningu frá OR segir
að í kjölfar erindis frá Starfsmanna-
félagi Orkuveitu Reykjavíkur hafi
stjórn REI ákveðið að bjóða starfs-
mönnum Orkuveitunnar að kaupa
hluti í félaginu fyrir 130 milljónir
króna að nafnvirði á genginu 1,278.
Skráðu sig fyrir 167,9 millj.
„Ein af mikilvægari eignum
Reykjavik Energy Invest er samn-
ingur við Orkuveituna um aðgang að
þekkingu og samböndum fyrirtæk-
isins sem og afnot af vörumerki þess.
Yfirlýst markmið stjórnar REI með
tilboði sínu til starfsmanna var að
tryggja enn frekar gott samstarf
fyrirtækjanna.
Tilboðið til starfsmanna stóð í viku
[…]. Hverjum starfsmanni bauðst að
kaupa hlut fyrir 300 þúsund krónur
að nafnvirði. Samtals skráðu starfs-
menn sig fyrir 167,9 milljónum
króna. Á fundi sem forsvarsmenn
Orkuveitunnar og Reykjavik
Energy Invest áttu með starfsmönn-
um í dag [miðvikudag] kom fram að
stjórn Reykjavik Energy Invest
muni fjalla um niðurstöðuna á næsta
fundi sínum og ákveða hvort há-
markshlutur verði hækkaður í sam-
ræmi við eftirspurn eða hvort hlutur
hvers starfsmanns verður skertur,“
segir í tilkynningu Orkuveitunnar.
569 vilja
kaupa
hlutafé í REI
♦♦♦
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
sent 12 ítarlegar spurningar til eig-
enda Orkuveitu Reykjavíkur (OR)
vegna þess hvernig eignum hennar
var ráðstafað með stofnun dóttur-
félagsins Reykjavik Energy Invest
(REI) og hvernig síðar var farið með
eignarhluti í REI.
Hann spyr m.a. um hvort borgar-
stjóri og bæjarstjórar geti án sér-
stakrar heimildar selt einkaaðila
hluti í OR og hvort slíkt umboð sé
ótakmarkað. Einnig hvernig gætt
hafi verið að jafnræðisreglu og um
möguleika annarra á að kaupa eignir
OR. Fulltrúar í borgarstjórn Reykja-
víkur, bæjarstjórn Akraness og
sveitarstjórn Borgarbyggðar fengu
spurningarnar sendar.
Tryggvi Gunnarsson, umboðsmað-
ur Alþingis, er með þessu að kanna
hvort tilefni sé til að hann taki til-
tekin atriði varðandi málefni OR og
REI til sjálfstæðrar athugunar. Ósk-
ar hann eftir að svör berist fyrir 30.
október nk. Umboðsmaður minnir á
að fylgja þurfi hinum sérstöku leik-
reglum sem um opinbera starfsemi
gilda. „Það kann því vel að vera að
vegurinn til hinnar endanlegu
ákvörðunar um farsælt samstarf
milli opinberra aðila og einkaaðila
eða afhendingu á
opinberum eign-
um til einkaaðila
sé lengri, og ekki
eins greiður yfir-
ferðar, og vegur
einkamarkaðar-
ins og einka-
aðila.“
Hér á eftir fer
útdráttur úr
spurningunum.
1. Var stofnun REI samþykkt á
fundi eigenda OR og þá hvenær? Ef
stofnun var samþykkt á eigendafundi
er óskað eftir því að fram komi hver
fór með atkvæði hlutaðeigandi sveit-
arfélags.
2. Hvaða eignir OR voru lagðar til
REI við stofnun þess og hvert var
hlutafé þess? Óskað er eftir að fram
komi hvaða breytingar hafi síðar ver-
ið samþykktar á hlutafé REI og með
hverju hafi verið greitt, þ.m.t. eign-
um eða peningum OR.
3. Óskað er eftir upplýsingum um
hvort þeir hlutir í REI sem Bjarni
Ármannsson, starfandi stjórnarfor-
maður REI, keypti í ágúst eða sept-
ember fyrir 500 milljónir hafi áður
verið í eigu OR. Einnig hvort kaupin
hafi verið samþykkt á eigendafundi.
4. Hver fór með atkvæðarétt á eig-
endafundi OR 3. október þegar sam-
eining REI og Geysir Green Energy
(GGE) var samþykkt?
5. Í frásögn Morgunblaðsins af við-
tali við Guðmund Þóroddsson for-
stjóra REI 9. október var haft eftir
honum að möguleg kaup einstaklinga
á hlutfé REI hafi verið samþykkt á
eigendafundi OR. Umboðsmaður
óskar eftir afriti af þeirri samþykkt
og hvort þarna hafi verið leyfð sala á
hlutum sem þá voru í eigu OR. Ef
þeir voru ekki eign OR er óskað upp-
lýsinga um hver átti þá.
6. Umboðsmaður óskar eftir af-
stöðu viðkomandi sveitarstjórna til
þess hvort borgarstjóri eða bæjar-
stjóri geti án sérstakrar heimildar
frá sveitarstjórn samþykkt á fundi
eigenda OR að selja einkaaðila hluti í
félögum sem eru í eigu OR eða aðrar
eignir OR, þ.m.t. með sameiningu við
hlutafélag í eigu annarra. Sé afstaðan
sú að borgar- eða bæjarstjóra sé
þetta heimilt, er óskað eftir upplýs-
ingum um á hvaða lagagrundvelli það
byggist og hvort litið sé svo á að slíkt
umboð sé án nokkurra takmarkana,
þ.m.t. með tilliti til verðmæta og
eigna.
7. Óskað er eftir að fram komi
hvort og þá á hvaða fundum sveit-
arstjórnirnar veittu borgarstjóra eða
bæjarstjóra heimildir til að standa að
samþykktum sem fjallað er í spurn-
ingum 1, 2, 3 og 5.
8. Tilteknar eignir OR og hlutir í
REI voru seld til einkaaðila eða
runnu með samruna við annað félag
inn í sameinað félag sem að veruleg-
um hluta er í eigu einkaaðila. Af
þessu tilefni óskar umboðsmaður eft-
ir að sveitarstjórnir skýri afstöðu
sína til þess að hvaða marki jafnræð-
isreglur stjórnsýsluréttarins hafi gilt
um framangreindar ákvarðanir.
9. Að því marki sem sveitarstjórn-
irnar telja að fulltrúar þeirra hafi
þurft að gæta að jafnræðisreglu um
efni þeirra ákvarðana sem þar voru
teknar, óskar umboðsmaður eftir að
fram komi hvernig sveitarstjórnirnar
telja að reglunnar hafi verið gætt við
umræddar ákvarðanir.
10. Greint hefur verið frá því að til
grundvallar á mati á verðmæti þeirra
eigna sem OR lagði til REI (og þar
með verðmæti þeirra hluta í REI
sem seldir voru einstaklingum og
lagðir inn í hið sameinaða félag REI
og GGE) hafi eingöngu verið lagðar
upplýsingar frá starfsmönnum og
stjórnendum OR og REI. Umboðs-
maður óskar af þessu tilefni eftir
upplýsingum um hvort þetta sé rétt
og ef ekki, til hvaða óháðu sérfræð-
inga hafi verið leitað.
11. Eins og áður kom fram fara
borgarstjóri og bæjarstjóri með at-
kvæðisrétt sveitarfélaganna á eig-
endafundum OR. Af þessu tilefni
óskar umboðsmaður eftir afstöðu
sveitarstjórnanna til þess hvaða regl-
ur gildi um hæfi þessara starfsmanna
til þátttöku í einstökum ákvörðunum.
12. Samkvæmt lögum um OR kýs
borgarstjórn Reykjavíkur og bæjar-
stjórn Akraness fulltrúa til setu í
stjórn OR. Að meirihluta til eru nú-
verandi stjórnarmenn einnig fulltrú-
ar í viðkomandi sveitarstjórnum. Svo
er einnig að hluta til um stjórnar-
menn REI. Umboðsmaður óskar því
eftir viðhorfi sveitarstjórnanna til
þess hvort hæfisregla 19. greinar
stjórnsýslulaga eða aðrar hæfisregl-
ur stjórnsýsluréttarins gildi um störf
þeirra sem valdir eru af sveitar-
stjórnum til setu í stjórn OR og þeim
eða stjórn OR til setu í félögum sem
OR er eigandi að. Ef svo er ekki, ósk-
ar umboðsmaður eftir að fram komi
hvaða reglur sveitarstjórnin telur að
gildi um sérstakt hæfi umræddra
stjórnarmanna í einstökum málum.
Tryggvi
Gunnarsson
Umboðsmaður spyr hvasst um REI