Morgunblaðið - 04.01.2008, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. JANÚAR 2008 25
✝ Snorri Karls-son fæddist í
Reykjavík 15. apríl
1930. Hann lést á
Landspítalanum
við Hringbraut 19.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar
hans voru Karl
Guðmundsson lög-
regluþjónn, f. 16.
júní 1895, d. 13.
febrúar 1971 og
Gunnlaug Char-
lotta Eggertsdóttir
húsmóðir, f. 14.
maí 1905, d. 6. desember 1990.
Systkini Snorra eru Hörður list-
málari, f. 1933, búsettur í Wash-
ington, Rósa húsmóðir í Reykja-
vík, f. 1941 og Sigurlaug
Ragnheiður, f. 1943, d. 1996.
Snorri kvæntist, 16. júlí 1960,
Sigríði Guðmundsdóttur, f. 8.
ágúst 1929, d. 29. júlí 2003.
Dætur þeirra eru: a) Agla
grunnskólakennari, f. 1959, gift
Friðriki Sigurjónssyni bónda, f.
1961 búsett í Biskupstungum.
Dætur þeirra eru Freydís Halla,
f. 1993 og Freyja Hrönn, f.
1999. b) Sigrún skrifstofumað-
ur, f. 1961, gift Gunnari Má Ás-
geirssyni ráðgjafa, f. 1965 bú-
sett í Kópavogi. Börn þeirra eru
Ásgerður Júlía, f. 2003 og Rak-
el Tinna, f. 2003. Sonur Sigrún-
ar og Ásgeirs Úlfarssonar húsa-
smiðameistara er Snorri Freyr
pípulagninganemi, f. 1982, unn-
usta Svanfríður Hafberg, f.
1987. Áður átti
Snorri Guðbjörgu
Jóhönnu, f. 1957,
gift Auðuni Hilm-
arssyni, búsett í
Mosfellsbæ og eiga
fjögur börn.
Ástríða Snorra
lá í handverki.
Listaverk hans,
tálguð í tré, bera
handbragði hans
fagurt vitni. Snorri
var mikill áhuga-
maður um um-
hverfismál og
skrifaði einna fyrstur manna
um þau mál í dagblöðin. Var
hann jafnframt mikill áhuga-
maður um ferðalög, íþróttir og
ljósmyndun. Snorri lagði stund
á útivist, ferðaðist víða um Ís-
land með fjölskylduna og var
formaður Landverndar. Snorri
iðkaði frjálsar íþróttir á yngri
árum. Hann var einn af stofn-
endum Breiðabliks í Kópavogi
og sat í fyrstu stjórn þess.
Snorri var listhneigður og
starfaði með Leikfélagi Kópa-
vogs, málaði og hannaði leik-
myndir. Snorri var í mörg ár
yfirmaður kjörstjórnar í Kópa-
vogi fyrir bæjar- og sveita-
stjórnarkosningar. Snorri vann
bróðurpart af sínum starfsferli
hjá Tollstjóranum í Reykjavík
sem yfirtollvörður.
Útför Snorra verður gerð frá
Kópavogskirkju í dag og hefst
afhöfnin klukkan 13.
Fyrstu minningar mínar af móð-
urbróður mínum er um dökkan
svipsterkan mann, líkan föður sín-
um. Hjóðlátur og hæverskur mað-
ur, en ef eitthvað vakti kátínu hans
mátti heyra hlátursköllin langar
leiðir.
Fyrir mig sem barn var spenn-
andi að heimsækja frænda, enda
bjó hann við hliðina hjá ömmu og
afa á Kársnesbrautinni. Þar átti ég
tvær frænkur á svipuðum aldri.
Snorri hafði smíðað úti í garði,
handa Öglu og Sigrúnu, lítið
dúkkuhús sem var spennandi fyrir
unga stúlku. Það hefur sennilega
tekið á þolinmæði fjölskyldunnar
að hafa okkur öll frændsystkinin
hlaupandi um allt, enda var Kópa-
vogur á þessum tíma sveit og afi
Karl með smá búskap fyrir neðan
húsin.
Snorri var listasmiður og það
eru margir útskornir saumakassar,
lampar, gestabækur og styttur
sem prýða heimili skyldmenna og
vina.
Minnist rússajeppa í innkeyrsl-
unni sem ég bæði dáði og óttaðist.
Það voru ekki margir sem áttu
slíkan bíl og hefur hann eflaust
vakið athygli margra.
Ég var oft með annan fótinn inni
á heimili Snorra og Sissu sem hálf-
fullorðinn einstaklingur. Fyrir mig
sem var ekki vön föstum reglum
var sérstakt að koma inn á heimili
sem hafði fastar reglur, kvöldverð-
ur kl 18.00, fastur drekkutími með
bakkelsi um helgar.
Snorri og Sissa gáfu dætrum
sínum gott veganesti fyrir lífið.
Það er sárt að missa báða foreldra
sína á stuttum tíma, á aldri sem
einstaklingar ættu að fá að njóta
þess að vera hætt að vinna, njóta
lífsins með börnum sínum og
barnabörnum.
Ég votta frænkum mínum og
fjölskyldum þeirra samúð mína.
Arna Hrönn Pálsdóttir.
Elsku frændi og vinur okkar.
Stutt er á milli sorgar og gleði. Þú
andaðist 19. desember og Hörður
sonur okkar útskrifaðist sem stúd-
ent daginn eftir. Þú, Hörður, ég og
Þórir vorum vön að hittast á
tveggja vikna fresti til að horfa
saman á Evrópumeistarakeppnina
í knattspyrnu og eiga saman nota-
legar stundir. Kynslóðabilið skipti
ekki máli 20-77 ára, konur eða
karlar, allir sem einn. Ef við Þórir
vorum ekki til staðar hittust þið
tveir, horfðuð á boltann og elduðuð
saman. Nú erum við þrjú eftir og
þín verður sárt saknað í vetur.
Herði fannst svo gaman að fá þig
og hlusta á þig. Þú varst svo fróður
um margt og þér fannst líka gam-
an að hlusta á Hörð hrópa og
garga og nota mörg skemmtileg
orðatiltæki sem tilheyra knatt-
spyrnunni.
Snorra kynntumst við mest og
nánast á síðustu fimm árin.
Skemmtilegur og traustur vinur.
Við borðuðum saman, fórum saman
í ferðalög, t.d. ógleymanlega ferð
um Sprengisand, Austfirði og Suð-
urland sumarið 2006. Einstaklega
skemmtilega ferð með pabba, Mar-
íu konu hans um Kjöl, Akureyri og
nágrenni þar sem mikið var hlegið
og skemmt sér. Þórir átti með þér
ánægjulegar og ógleymanlegar
veiðiferðir þar sem þið gistuð í
veiðikofa með félögum ykkar
Munda og Guðjóni.
Fjölskylda mín byggði bústað
sumarið 2006 í Borgarfirðinum.
Snorri kom nokkrum sinnum til
okkar og allir áttu saman skemmti-
legar stundir þar sem hann var
hrókur alls fagnaðar, ungur í anda.
Snorri var mikill listamaður,
tálguskáld var hann. Hann bjó til
fallegt skilti á bústaðinn okkar sem
eftir er tekið og útskorna gestabók
í stíl. Þetta voru hans síðustu verk.
Síðasta skiptið sem hann kom í bú-
staðinn síðla sumars, þá nýbúinn
að fá að vita um meinið sem dró
hann til dauða á örfáum mánuðum.
Hann dvaldi hjá okkur í tvo daga
þar sem hann kenndi okkur ým-
islegt um gróður, m.a hvað mætti
gera við litlu birkigræðlingana sem
eru hér og þar í nágrenni bústað-
arins. Garðurinn við heimili hans
við Huldubrautina ber glöggt vitni
um virðingu fyrir náttúrunni og
listsköpun hans.
Snorri hefur alltaf verið trausti
og hlýi frændinn, stundum í fjar-
lægð en líka í mikilli nálægð, það
var gott að vita af honum og geta
leitað til hans. Þegar á reyndi
brást hann ekki. Þín er sárt sakn-
að, þú varst börnum okkar Erlu og
Herði eins og afi. Þau eiga Hörð
afa í Ameríku, bróður þinn sem þú
hjálpaðir stundum með afahlut-
verkið.
Ég, Þórir og fjölskyldan öll
sendum dætrum hans og fjölskyld-
um þeirra innlegar samúðarkveðj-
ur. Farðu í friði, frændi og vinur,
við sjáumst síðar.
Hjördís Harðardóttir.
Snorri Karlsson við stofnun þessárið 1957. Fyrstu 2árin var hann varamaður, síðar gjald-
keri og þar eftir ritari en tók svo árið
1972 við formennsku af vini sínum
Sverri Hermannssyni. Björn var for-
maður LÍV til ársins 1989 en sat síð-
an áfram í sambandsstjórn til ársins
1997. Hann hefur því gegnt öllum
embættum, sem kosið er til innan
LÍV. Samhliða formennskunni var
hann starfsmaður sambandsins.
Auk þessa gegndi hann fjölmörg-
um trúnaðarstörfum fyrir hönd LÍV
og átti sæti í fjölda stjórna og nefnda.
Hann sat m.a. fyrir hönd LÍV í mið-
stjórn ASÍ 1976-1988 og var varafor-
seti þess 1980-1988. Björn var sæmd-
ur gullmerki LÍV fyrir störf sín.
Frumkvæðið að stofnun LÍV kom
frá VR en það hafði orðið hreint laun-
þegafélag árið 1955. Sverrir Her-
mannsson, vinur Björns og skóla-
félagi, var ráðinn til VR 1956 og var
þá hafinn undirbúningur að stofnun
LÍV. Björn kom með honum inn í
fyrstu stjórnina og Guðmundur H.
Garðarsson varð formaður VR sama
ár. Þessir þrír háskólamenntuðu
menn, Björn, Sverrir og Guðmundur
voru kröftugir baráttumenn en óneit-
anlega nokkuð ólíkir þeim öðrum,
sem voru í forystu á þeim tíma. Þeim
fylgdu nýir og ferskir vindar.
Við erum þakklát fyrir verkin hans
Björns en ekki síður manninn sjálfan.
Björn var glæsilegur maður, bros-
mildur og með glampa í augum. Hann
var skarpgreindur og vel lesinn, góð-
ur stærðfræðingur og stálminnugur.
En hann var líka mælskur, söngelsk-
ur, hagmæltur, góður sögumaður og
traustur vinur. Björn talaði alltaf vel
um alla, kannski aðeins misvel, en
aldrei heyrði ég hann hallmæla
nokkrum manni. Hann var maður
sátta og lausna, sem kom sér sérstak-
lega vel við gerð kjarasamninga.
Hann var líka einstaklega bóngóður
og vildi leysa hvers manns vanda.
Það var gott að taka við for-
mennsku í LÍV af Birni vegna þeirrar
miklu hvatningar og velvildar, sem
hann sýndi mér alla tíð. Fyrstu árin
eftir að hann lét af formennsku fóru
nær alfarið í kjarasamningagerð og
Björn fylgdist vel með. Aldrei hringdi
hann til annars en að styðja og hrósa
og jafnvel minna mig á góða eigin-
leika einhverra félaga okkar, sem
gott væri að treysta.
Björn var ekki hófsamur maður í
eðli sínu og oft hef ég óskað þess að
hann hefði farið betur með sig, haldið
heilsu og við hefðum getað notið sam-
starfsins við hann lengur.
Okkur samferðafólkinu þótti mjög
vænt um Björn, þennan velviljaða og
greinda mann. Að leiðarlokum þökk-
um við honum það mikla og góða
starf, sem hann innti af hendi fyrir
LÍV og ekki síður fyrir vináttuna og
samfylgdina í gegnum áratugi. Per-
sónulega þakka ég einlæga vináttu og
gott samstarf og kveð með söknuði
mann, sem yrti varla á nokkurn mann
án þess að láta hlýtt orð fylgja.
Við sendum Guðnýju, Þórhalli,
Karli og fjölskyldum þeirra innilegar
samúðarkveðjur og biðjum Guð að
blessa minningu um góðan fjöl-
skylduföður og forystumann.
Ingibjörg R. Guðmundsdóttir.
Björn Þórhallsson var enginn veifi-
skati. Hann var með karlmennsku-
brag til líkama og sálar og gustaði af
honum. Ég átti lengi góð og mikil
samskipti við hann og er í þakkar-
skuld. Hann var um skeið lykilmaður
í framtalsnefnd borgarinnar, sem svo
var kölluð, iðulega formaður, en jafn-
vel utan formannssætisins helsti
þungavigtarmaður nefndarinnar. Þar
starfaði hann með fjölda ágætra
manna, en mér er þó óhætt að segja
að félagsskapur þeirra Haraldar
Blöndals, hæstaréttarlögmanns, var
þeim báðum til mikils gagns og
ómældrar gleði. Björn var einkar vel
fallinn til þess að vera í þessari nefnd
vegna mannkosta sinna. Hann var
talnaglöggur með afbrigðum, fljótur
og snar í snúningum, en jafnframt
var hjartað stórt og á réttum stað. Og
það gat skipt máli í þessari nefnd.
Björn var um langt skeið mikil-
vægur maður í verkalýðsbaráttunni
og staða hans þar skipti miklu máli
fyrir Sjálfstæðisflokkinn, ekki endi-
lega að flokkurinn næði áhrifum í
verkalýðshreyfingunni í gegnum
Björn, heldur fremur vegna þess að
Björn náði áhrifum fyrir verkalýðs-
hreyfinguna í Sjálfstæðisflokknum.
Reyndar hefur afl Sjálfstæðisflokks-
ins innan verkalýðshreyfingarinnar
löngum verið miklu meira heldur en
blasað hefur við vegna manna eins og
Björns. Ég leitaði mjög til Björns um
ráð á viðkvæmum stundum þegar
kjaraviðræður stóðu. Aldrei reyndi
ég þó að hafa áhrif á þróun mála þar í
gegnum Björn því ég vissi hvort
tveggja, að slíku yrði ekki vel tekið og
í annan stað að hann mundi hjálp-
arlaust leggja sitt fram til þess að ná
niðurstöðu, sem í senn væri í þágu
launþega og ekki skaðleg fyrir efna-
hagslífið.
Og stundum hafði Björn samband
óvænt og sagði: „Nú skalt þú tala við
þennan mann (sem hann tiltók), en
það má enginn maður sjá.“ Ég tók
slík skilaboð svo bókstaflega að ég
mælti mér jafnvel mót við viðkom-
andi klukkan hálffjögur um nótt í
Ráðherrabústaðnum til þess að
tryggja að enginn rækist á fundar-
mennina. Fleiri dæmi voru en eitt um
að tímaskyn Björns var óbrigðult.
Ég veit ekki hvenær það gerðist að
við Björn hættum að vera eingöngu
samstarfsmenn og urðum vinir enda
skilin ekki glögg, en þá vináttu mat
ég mikils og æ meir. Mér er auðvitað
ógleymanlegt þegar hart var sótt að
Sjálfstæðisflokknum með óskamm-
feilnum hætti vorið 2004. Þá var blás-
ið til fundar í Reykjavík með skömm-
um fyrirvara í tengslum við 75 ára
afmæli flokksins. Gerningahríðin
sem þá stóð var þannig að ekki gafst
færi til afmælishalds með hefðbundn-
um hætti. Forustumenn flokksins
gerðu ráð fyrir hóflegri mætingu við
þær aðstæður, en flokksmenn
streymdu að alls staðar að af landinu,
þótt ljóst væri að fundur stæði aðeins
dagpart. Fresta varð fundarupphafi
meðan salur var stækkaður og stólar
bornir inn. Þangað komu sjálfstæð-
ismenn hvaðanæva, sem gátu haft
margvíslegar skoðanir á ákvörðunum
forystunnar, en það hafði engin áhrif
á stuðning þeirra við þessar aðstæð-
ur. Þarna kom Björn. Þá var nokkuð
farið að draga af honum, hinir miklu
líkamsburðir aðeins farnir að gefa
sig, en hinn andlegi þróttur var óbug-
aður sem fyrr. Hann stóð hjá mér
smástund og stappaði stálinu í mig og
aðra forustumenn flokksins með orð-
um sem ekki líða mér úr minni.
Björn Þórhallsson bauð sig stund-
um fram í miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins. Það framboð var ekki með
bumbuslætti eða básúnum, en út-
koman jafnan sú að Björn var meðal
allra efstu manna. Virðing hans innan
flokksins stóð traustum fótum og
menn voru stoltir af þeirri stöðu, sem
hann hafði vegna eigin ágætis hlotið
innan helstu samtaka launþega í
landinu. Björn var aldrei feiminn við
að skipa sér í sveit eða halda baráttu-
máli á lofti óháð því hvort það kynni
að rekast á sjónarmið flokksbræðra
eða annarra, en hann var um leið út-
sjónarsamur um málamiðlun og sátt
þegar hennar tími var kominn. Björn
reyndist mér afar tryggur stuðnings-
maður og hjálplegur á alla lund og
þarf því engan að undra að hann sé
kvaddur með miklum söknuði.
Davíð Oddsson.
Kveðja frá VR
Dyggur félagsmaður VR er fallinn
frá. Björn Þórhallsson sat í stjórn fé-
lagsins á árunum 1960 til 1972, fyrst
sem varaformaður og síðar gjaldkeri
og gegndi síðar formennsku í Lands-
sambandi íslenzkra verzlunarmanna
um árabil. Hann var einn þeirra
manna sem skipuðu forystusveit VR
eftir að félagið varð hreint launþega-
félag. Hann sat í stjórn Lífeyrissjóðs
verzlunarmanna frá 1974 til 1992 og í
trúnaðarmannaráði VR frá 1972 til
2004. Björn var sæmdur gullmerki
VR 1981 og gerður að heiðursfélaga
1991 fyrir góð störf í þágu félagsins.
VR vill nú að leiðarlokum þakka óeig-
ingjarnt starf í þágu verslunarmanna
áratugum saman og sendir aðstand-
endum samúðarkveðjur.
Gunnar Páll Pálsson formaður.
Við kynntumst fyrir meira en þrjá-
tíu árum þegar ég byrjaði sem hag-
fræðingur hjá ASÍ en þú varst í for-
ustu verslunarmanna. Ég var innan
við þrítugt en þú nokkuð eldri. Ég var
stórhættulegur kommúnisti en þú
argasta íhald. Ekki var þetta fyrir-
fram uppskrift að góðu samstarfi og
innilegri vináttu en sú varð raunin.
Það lá í eðli þínu að leggja góðum
málstað lið hver sem í hlut átti og þú
lést aldrei fyrri samskipti eða ágrein-
ing um óskyld mál trufla að forgangs-
röðinni væri fylgt. Þú varst fremri
öllum þeim sem ég hef kynnst í
mannlegum samskiptum. Þú beindir
augum aldrei að ágreiningi eða þeim
atriðum sem þú vissir að þú réðir
engu um, heldur því sem sameinaði.
Þegar farið var yfir málin með hægð
fundust sameiginlegir fletir víðar en
nokkurn grunaði.
Þú varst ekki bara öðrum lagnari
við samningaborðið og í félagslegum
samskiptum. Þú varst gleðimaður og
hrókur alls fagnaðar, sögumaður og
söngmaður sem kunnir ekki aðeins
söngtexta og bundið mál heldur einn-
ig langa texta í óbundnu máli. Ég
spurði þig oftar en einu sinni af
hverju þú hættir ekki þessu verka-
lýðsstússi og snérir þér alfarið að
rekstri endurskoðunarskrifstofu
þinnar. Þar væru tekjurnar meiri og
friður til að sinna menningarlegum
áhugamálum. Þú gafst mér aldrei
gott svar en kjarninn var að þú hefðir
sjálfur valið þitt hlutskipti. Hvað sem
öðru leið varstu sannfærður um að þú
værir að gera gagn og þannig fengi
lífið tilgang.
Þegar við kynntumst var harka í
flokkapólitíkinni, umhleypingar í
efnahagsmálunum og átök á vinnu-
markaði. Þegar þú varst kosinn vara-
forseti ASÍ árið 1980 og ég forseti
voru auðvitað átök um kjörið. Okkur
tókst að rjúfa allar flokkslínur og
sameina hópinn og ná tveimur þriðju
atkvæða. Við nutum því óskoraðs
stuðnings og höfðum sterka stöðu til
að beita okkur fyrir breiðri samstöðu
innan hreyfingarinnar. Í þeim efna-
hagsáföllum sem gengu yfir var erfitt
að vinna stóra sigra en hreyfingin
stóð í báða fætur og Alþýðusamband-
ið styrkti sig sem sjálfstætt afl. Við
gerðum tilraunir til að rjúfa vítahring
kauphækkana, verðbólgu, gengisfell-
inga og kjaraskerðinga. Næst kom-
umst við því í kjarasamningunum
1986. Tilraunin rofnaði annars vegar
vegna þess að ríkisvaldið réð ekki við
sinn hlut og hins vegar var sam-
starfshópurinn of þröngur. Í fé-
lagsstarfi mótast lausnir oftast á
löngum tíma. Þú kenndir mér að heit-
um tilfinningum verður að fylgja ein-
örð rökhyggja ef árangur á að nást.
Án einlægrar tilfinningar finnst
hvorki leiðin eða stuðningur við hana
en sé tilfinningin ein látin ráða finn-
ast hvorki framkvæmanlegar út-
færslur eða nauðsynleg eftirfylgni.
Það verður að taka tillit til allra sem
að málum koma, gefa frumkvæði
þeirra svigrúm og virkja þá til at-
hafna.
Björn, það var gott að eiga þig að
sem samstarfsmann og vin. Þú róaðir
þegar æsingurinn tók yfir og hresstir
þegar á móti blés. Mannvit og mann-
úð fóru saman með einstökum hætti.
Við Guðrún færum Guðnýju og að-
standendum öllum samúðarkveðjur.
Höfum öll hugfast að minningin lif-
ir manninn.
Ásmundur Stefánsson.
Til vinar míns
Haustþokan dökk á brún
breiðir svala vængi yfir lauf jarðar
frjór og heill hugur geymdi
minningar liðinnar tíðar sem hjartablóm
heillastjarna blikaði
yfir æsku málvinar míns
hann er genginn á land ljósrar kyrrðar
þá er lag að lesa og yrkja ljóð
þau sem einatt vöktu yndi
gróðursæl jörðin elur ný blóm, ný grös
að morgni dags gengur þú í dögginni
Blessuð sé minning Björns Þór-
hallssonar.
Hólmfríður Sigurðardóttir.
 Fleiri minningargreinar um Björn
Þórhallsson bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.