Morgunblaðið - 24.04.2008, Blaðsíða 34

34 FIMMTUDAGUR 24. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Náttúrubarnið Jón
frændi er fallinn frá.
Hann er sjálfsagt feg-
inn hvíldinni, en þeir
sem eftir sitja sakna
mikils en geta grafið í óþrjótandi
fjársjóð minninga til að orna sér
við.
Jón frændi var tengiliður ungvið-
isins í ættinni við náttúruna vestur
á Krossum í Staðarsveit. Þar ólst
hann upp á jörð sem hafði ótal
möguleika á veiðiskap og öðrum
nytjum, en reyndist erfið til bú-
skapar. Hann ólst upp með bænd-
um frá 19. öld sem réru til fiskjar
og nýttu það sem landið gaf. Jón
nam og hafði eiginleikann til að
miðla reynslu sinni og virðingu fyrir
náttúruöflunum, ekki síst sjónum.
Eftir að Jón og Dúdú brugðu búi
á Krossum upp úr miðri síðustu öld
fluttu þau suður og hófu búskap í
Kópavogi. Börnin urðu átta. Þó svo
börnin hafi verið mörg gaf Jón sér
tíma til að sinna okkur systkina-
börnum sínum og við fundum svo
sannarlega að hann hafði nógu að
miðla.
Við höfum heyrt sögur af Jóni
frænda frá því að við munum eftir
okkur, enda var móðir okkar stolt
af sínum stóra bróður. Jón frændi
gerði hitt og þetta, bæði sem þótti
rétt og rangt. Hann stakk sér í sjó-
inn með hníf í kjafti til að fanga sel,
drap mink með brennivínsflösku,
kom vélarvana bílum í gang, losaði
pikkfasta bíla og bjargaði sér á
hetjulegan hátt úr brennandi báti.
Minningarnar eru ótal margar,
flestar frá Krossum þar sem við-
kvæðið er – allir með. Hrönn man
þegar hún fékk pláss uppi á þaki
eins bílsins þegar komið var úr
veiðiferð af því að fleiri börn kom-
ust ekki fyrir inni í bílnum þó að
staflað væri. Lúlli man vel þegar
hann fékk að hjálpa til við „smala-
mennsku“ í Staðarárósnum og veið-
ar í Viðralæknum. Björk man þegar
hún fór niður í Landssmiðju til að
selja frænda Vísi, því þau viðskipti
voru ætíð trygg og móttökurnar
góðar. Jón Páll var óskaplega
hræddur við kríur þegar hann var
fjögurra eða fimm ára snáði. Til að
yfirstíga hræðsluna leiddi Jón
frændi hann niður í fjöru þar sem
kríurnar flugu og görguðu allt í
kringum höfuð Jóns sem gnæfði yf-
ir þeim stutta. Þær gerðu Jóni ekki
mein og Jón Páll sá að ekkert var
að óttast. Ási fékk að keyra hjá Jóni
frænda þegar hann var um 8 ára
gamall. Það segir margt að Jón lét
sér í léttu rúmi liggja þó svo Ási
hafi náð að keyra á staurinn á meln-
um vestan við bæinn.
En Jón frændi kenndi ekki bara á
náttúruna, heldur líka ýmis handtök
í verklegum framkvæmdum, enda
höfðu fáir jafn mikið verksvit og sá
gamli. Allir vissu að hann gat allt
þegar kom að vélum, en hann var
Jón Guðleifur Pálsson
✝ Jón GuðleifurPálsson fæddist
í Reykjavík 15. mars
1928. Hann andaðist
á Hrafnistu sunnu-
daginn 13. apríl síð-
astliðinn og fór út-
för hans fram frá
Fossvogskirkju 21.
apríl.
líka einstakur verk-
stjóri og hamhleypa
til verka þegar kom
að enduruppgerð
hússins á Krossum.
Fyrir það viljum við
þakka, enda njótum
við ríkulega í dag.
Í dag er hugur okk-
ar hjá Dúdú, afkom-
endum þeirra og hjá
Heiðu frænku og
Geira sem lifa systk-
ini sín. Við Stínubörn
kveðjum Jón frænda,
hetjuna og náttúru-
tröllið frá Krossum.
Hrönn, Lúðvík, Björk,
Jón Páll og Ásmundur.
Húsbóndi minn úr sveitinni í
æsku, Jón Pálsson, Jónsi, er allur
Ég var sendur á ellefta árinu sem
snúningastrákur, eins og það hét í
þá daga, í ókunna sveit. Þekkti ekki
til fólksins né búskaparhátta. Mér
leið vel frá fyrsta degi. Þetta var að
Krossum í Staðarsveit. Þar bjó Frú
Stefanía Ásmundsdóttir ásamt syni
sínum Jónsa og Dúdú, tengdadóttur
sinni. Jónsi var hár, grannvaxinn og
myndarlegur maður, dökkur yfirlit-
um. Sundmaður góður. Fyrirmaður
í Hólminum sagði einhverju sinni
við sundkeppni ,,Hver á þennan fal-
lega brúna kropp?“ Það vissi Stef-
anía og yljaði sér oft við upprifjun á
þessum orðum.
Ég gerði mér ekki grein fyrir því
þá hve ung Jónsi og Dúdú voru á
þessum árum, rétt vaxin upp úr
fermingarfötunum. En þarna sá ég
ást og hlýju sem þau voru ófeimin
við að sýna hvort öðru. Búskaparár-
in voru erfið og vafalaust ekki mikið
um skotsilfur, en alltaf gott að
borða. Lifað var á landsins gæðum
og Jónsi var duglegur við að afla.
Hann skaut sel við sker og fugl á
sjó og svo var róið. Það var róið til
fiskjar á opinni trillu. Lítil vél í
miðju með öxli afturúr og skrúfu.
Fjórir keipar fyrir ræðara. Jónsi
mótoristi og Guðjón á Gaul formað-
ur. Ég stóð í fjörunni, ekki orðinn
hálfdrættingur. Eitt sinn kom Jónsi
ekki vélinni í gang, þá var sest und-
ir árar og Guðjón fór með sjóferð-
arbæn. Það þótti ekki þurfa þegar
vélin var í lagi. Það var lögð lína og
skakað. Aflinn skata, lúða og þorsk-
ur, kæst, saltað og þurrkað og lagt
inn hjá Sigurði Ágústssyni í Hólm-
inum. Búið var með lítinn fjárstofn,
nokkrar kýr til heimilisbrúks og
kartöflur ræktaðar í sandinum.
Heyvinnutækin voru dregin af lif-
andi hestöflum og þess gætt að
hrófla ekki við álagablettum. Það
var í mörgu að snúast fyrir ungan
bónda með fjölþættan búskap. Jónsi
var góður verkmaður, smiður og
fæddur mótoristi. Mér fannst Jónsi
geta allt. Hann sauð í sprungur í
brettum á gamla pallbílnum og sauð
landa í gömlu hlóðareldhúsi með
þurrkað sauðatað sem eldsneyti.
Geri aðrir betur. Jónsi var glaður
friðsemdarmaður en gat þó tekið til
hendinni. Eitt sinn á sveitaballi í
Görðum sá ég hann ganga á milli
slagsmálahunda, taka þann verri,
svipta í jörðina og halda niðri, án
þess að meiða, þar til löggæslan tók
við. Þá var ég stoltur af húsbónda
mínum. Minningarbrotin hrannast
upp á kveðjustundu. Eitt er svona.
Annað haustið sem ég var á Kross-
um rákum við Jónsi féð úr rétt-
unum niður með Gróulæk í hlýju og
kyrru veðri og farið að rökkva. Við
vorum tveir, Jónsi á undan aðeins
skakkur í hnakknum eins og til-
heyrði þessum degi og Eitill, sót-
rauður gæðingur Jóns sem hann
hélt mikið upp á, gekk undir hús-
bónda sinn af stakri snilld eftir því
sem seig. Þá leið Jónsa vel.
Síðast þegar ég hitti Jónsa og
Dúdú, held ég að hann hafi ekki
þekkt mig. En þannig er lífið víst.
Dúdú mín, ég sendi þér og þínum
samúðarkveðjur. Ég kveð Jónsa
með þökkum fyrir bestu sumur
æsku minnar. Blessuð sé minning
Jóns Pálssonar.
Svavar.
Reynir Kristinsson
var hestamaður af
þeirri gerð sem maður
hélt að væri bara í
skáldsögum. Hann var einstaklega
ljúfur karl á köflum en líka hrjúfur í
bland og þegar hann var kominn á
flug með fleyginn í innri vasanum á
bleiku úlpunni sinni, sem átti sér ekki
hliðstæðu í hrossafnyk, runnu á mann
tvær grímur. Þá tók við söngur frá
hjartanu sem var kannski ekki alltaf
til þess gerður að afla Reyni mikilla
vinsælda. Sjálfur skemmti hann sér
konunglega, ekki síst á bakinu á gæð-
ingnum Blesa sem var stundum kenj-
Reynir Kristinsson
✝ Reynir Krist-insson fæddist í
Reykjavík 5. sept-
ember 1930. Hann
lést á líknardeild
Landspítalans í
Kópavogi 25. febr-
úar síðastliðinn og
var útför hans gerð
frá Lágafellskirkju
5. mars.
óttur eins og karlinn
sjálfur.
Við Reynir kynnt-
umst þegar hann og
Andrea, móðir mín,
tóku upp á því að rugla
saman reytum, komin
bæði langt fram úr
kjöraldri til að festa
sitt ráð og höfðu því
reynt sitt lítið af hverju
í lífinu. Sjálfsagt reis
samband þeirra hæst
þegar Reynir kom ríð-
andi á hestinum Sleipni
inn í Ljósheima, þar
sem þau bjuggu saman, og færði
mömmu hestinn í sumargjöf með öll-
um reiðtygjum. En eins og gerist og
gengur þá eru ekki öll bönd það vel
saman fléttuð að þau haldi og hjóna-
leysin fóru á endanum hvort í sína átt-
ina eftir nokkra storma en líka logn
og sólskin. Og þótt karlinn færi var
hann alltaf einhvern veginn nálægur
og mér þótti alltaf býsna vænt um
Reyni og gullfallegu stelpurnar hans.
Þegar Reynir var upp á sitt besta
átti hann griðastað með hrossin við
Bugðu í Kjós en þar varði ég mörgum
helgum með mömmu og honum í
gömlu hjólhýsi. Okkur Reyni kom af-
skaplega vel saman þarna í hjólhýs-
inu og þar var gjarnan sungið í réttu
hlutfalli við vætuna sem draup á sál-
ina. Ævintýralegur var reiðtúr okkar
Reynis við Bugðuna sem endaði ofan í
skurði og ég sat hestinn Bakkus sem
jós og prjónaði á víxl. Reynir hafði
líka hesta á fóðrum í Norðlingaholti
þar sem nú er komin íbúðabyggð
sunnan við Rauðavatn. Þangað fór ég
stundum með honum að viðra hrossin
og moka skít en á þeim tíma ók Reyn-
ir Scania-vörubíl og gylltum Wago-
ner-jeppa. Reynir var mjög greiðvik-
inn maður og hann lánaði mér
Wagonerinn eina helgi þegar ég var á
dansleikjaaldri og gerði mér talsverð-
ar væntingar um að fara heim með
sætustu stelpunni á ballinu. Það var
ekki síst fyrir þær sakir að mér fannst
að Wagoner-jeppinn hlyti að ganga
meira í augun á góðu kvonfangi en ég
sjálfur. En viti menn, hrossafnykur-
inn í bílnum var slíkur að hann settist
í Sigtúnsfötin, þannig að á dansleikn-
um hrökkluðust allar ungmeyjarnar á
flótta og héldu fyrir nefið á meðan
hljómsveitin Pónik lék fyrir dansi.
Með aldrinum fannst mér Reynir
mildast mikið og verða einstaklega
hjartahlýr og einhvern veginn kátari
og sáttari við guð og menn. En nú er
hann farinn og laus frá erfiðum veik-
indum. Er þá ekki líklegt að hann sitji
Blesa í víðerni eilífrar tilveru? Kom-
inn í bleiku úlpuna og vonandi með
sinn fleyg sem kveikir í góðum söng
sem kemur beint frá hjartanu.
Jón Örn Guðbjartsson.
✝
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
GYÐA VESTMANN EINARSDÓTTIR,
er lést 16. apríl, verður jarðsungin frá Dómkirkjunni
föstudaginn 25. apríl kl. 13.00.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á
Hjartavernd.
Anna Björg Þorláksdóttir, Stefán Böðvarsson,
Þór Þorláksson, Áslaug Gunnarsdóttir,
Einar Þorláksson, Margrét Thelma Guðjónsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Bróðir okkar og vinur,
SIGURÐUR ÁSGEIRSSON
frá Framnesi,
Gunnarsholti,
Rangárvöllum,
andaðist á hjúkrunar- og dvalarheimilinu Lundi,
Hellu, fimmtudaginn 17. apríl.
Jarðarförin fer fram frá Odda á Rangárvöllum
laugardaginn 26. apríl kl. 13.30.
Jarðsett verður í Sólheimakirkjugarði í Mýrdal.
Systkini, vinir
og vandamenn.
✝
Ástkær eiginmaður, sonur, faðir, tengdafaðir og afi,
ÖRN GUÐMUNDSSON
viðskipta- og kerfisfræðingur,
Hólmgarði 27,
Reykjavík,
sem lést að morgni föstudagsins 18. apríl á
Landspítalanum í Fossvogi, verður jarðsunginn frá
Bústaðakirkju föstudaginn 25. apríl kl. 11.00.
Esther Sigurðardóttir,
Emilía B. Helgadóttir,
Arnar Arnarson, Svava Þ. Árnadóttir,
Helena Arnardóttir
og barnabörn.
✝
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
INGIBJÖRG PÁLSDÓTTIR
frá Björk,
Grímsnesi,
Grænumörk 5,
Selfossi,
verður jarðsungin frá Selfosskirkju laugardaginn
26. apríl kl. 15.30.
Jarðsett verður að Stóru-Borg.
Guðrún Tryggvadóttir, Hörður Smári Þorsteinsson,
Tómas Tryggvason, Þórdís Pálmadóttir,
Páll Tryggvason, Sigríður Björnsdóttir,
ömmubörn og langömmubörn.
✝
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar, dóttir og
tengdadóttir,
JÓHANNA KRISTÍN RAGNARSDÓTTIR
hárgreiðslumeistari,
Hjallabraut 37,
Hafnarfirði,
verður jarðsungin frá Hafnarfjarðarkirkju
föstudaginn 25. apríl kl. 13.00.
Hjálmar Kristinsson,
Hjalti Hjálmarsson,
Helga Hjálmarsdóttir,
Kristín Lundberg,
Kristinn J. Sigurðsson, Edda M. Halldórsdóttir.
Ó, elsku besti afi minn, þú alltaf
ert mér hjá í anda eða minningu þó
sértu fallinn frá.
Ó, elsku besti afi minn þú margan
manninn þekktir.
Ég er stolt að vera ein af þeim sem
þú skildir eftir.
Ó, elsku besti afi minn ég kyssti
þig á kinn seinast, er ég kvaddi þig í
síðasta sinn.
Elsku afi, hvíldu í friði, þín
Sigríður.
✝ Árni Stefánsson fæddist áFelli í Breiðdal 10. júlí 1927.
Hann lést á Heilbrigðisstofnun
Suðausturlands á Höfn í Horna-
firði að morgni páskadags, 23.
apríl síðastliðinn, og fór útför
hans fram frá Hafnarkirkju 29.
mars.
Árni
Stefánsson