Morgunblaðið - 09.08.2008, Blaðsíða 24

24 LAUGARDAGUR 9. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
N
ú er verið að leggja
síðustu hönd á
byggingu og inn-
réttingu vatns-
verksmiðju í eigu
Jóns Ólafssonar í
Ölfusinu. Jón segir að með stofnun
þessarar vatnsverksmiðju verði til
eitt fullkomnasta vatnsátöpp-
unarfyrirtæki í heimi. Fyrir fjórum
árum hóf Jón rekstur vatnsverk-
smiðju í Þorlákshöfn. Hann lagði frá
upphafi mikla áherslu á markaðs-
færsluna, lagði mikinn kostnað í
umbúðahönnun, nýtti sér ýmis sam-
bönd í kvikmynda- og tónlist-
arheiminum í kynningarstarfinu og
tryggði fyrirfram sölu á talsverðum
hluta framleiðslunnar. Vatnið, sem
selt er undir vörumerkinu Icelandic
Glacial, hefur fengið fjölda al-
þjóðlegra viðurkenninga sem há-
gæðavara og það er nú þegar á
markaði í Kanada, Mexíkó, Hol-
landi, Þýskalandi, Frakklandi,
Grikklandi og Englandi. Salan hef-
ur gengið vel og nýju verksmiðjunni
er ætlað að anna aukinni eftirspurn
og þá ekki síst frá nýjum markaðs-
svæðum á borð við Bandaríkin.
„Þegar ég ákvað að veðja á vatnið
og stofnaði verksmiðjuna í Þorláks-
höfn fyrir fjórum árum ásamt Krist-
jáni syni mínum þá var ekki mögu-
legt að fá íslenska aðila að því máli
eða fá lán í banka því það höfðu tap-
ast svo miklir peningar á vatnssölu.
Ég þurfti að gera þetta allt fyrir
eigið fé,“ segir Jón. „Það skipti
miklu máli að ná samningum við An-
heuser-Busch í Bandaríkjunum.
Þegar við feðgar komum til þeirra
voru þeir einmitt í vatnshugleið-
ingum. Þeir komu inn sem 20 pró-
sent hluthafar í fyrirtæki okkar,
sem gerði herslumuninn því þetta
eru öflugir dreifingaraðilar sem
hafa góða aðkomu að markaðnum.“
Byr í seglin
Af hverju ákvaðstu að snúa þér að
sölu á vatni?
„Þar liggja miklir möguleikar.
Vatn er ekki bara vatn, eins og fólk
er að átta sig á. Það er ekki sjálfsagt
að fólk hafi aðgang að góðu vatni.
Vatnið í Ölfusinu er mjúkt og sætt,
einstaklega hreint og er í flöskum
sem ekkert plastbragð er af. Eft-
irspurnin eftir vatni í heiminum er
að aukast. Þetta er því góður bis-
ness að mínu mati.“
En margir hafa farið flatt á hon-
um.
„Já, það er rétt en við feðgar höf-
um að mörgu leyti farið nýjar leiðir
og við höfum tröllatrú á því að þær
séu árangursríkar. Í grunninn snú-
ast þær um að varðveita hin afdrátt-
arlausu gæði vatnsins og verðleggja
það sem hágæðavöru í stað þess að
keppa við vatn í lægri verðkant-
inum. Til að rísa undir þessum
merkjum höfum við í fyrsta lagi lagt
gífurlega mikla áherslu á að hafa
allt vinnsluferlið í hæsta gæða-
flokki. Við endurgerðum gömlu
verksmiðjuna með mjög róttækum
og kostnaðarfrekum hætti. Í nýju
verksmiðjunni er heldur ekkert til
sparað til að gera vinnsluna óaðfinn-
anlega og að auki eins vistvæna og
frekast er unnt. Í öðru lagi settum
við mikinn kostnað í þróun og hönn-
un umbúðanna sem fyrir vikið hafa
vakið mikla hrifningu. Í þriðja lagi
höfum við varið miklum tíma og um
leið fjármunum í markaðs- og kynn-
ingarstarfið. Þetta þrennt lagði síð-
an grunninn að því að við fengum
Anheuser-Busch til liðs við okkur.
Það var að mínu viti stóri vinning-
urinn og gefur allri markaðs-
færslunni gífurlega mikinn byr í
seglin.“
Uppspretta í eyðimörkinni
Og þú ætlar að selja vatnið dýrt.
„Já, ég er ákveðinn í því að nýta
þessi gæði til fulls en ég er líka mjög
áhugasamur um að gefa vatn til
þeirra sem vegna náttúruhamfara
eða þurrka búa við vatnsskort. Það
er sárt að vita til þess að fólk sé að
deyja úr vatnsskorti meðan allt
þetta vatn rennur til hafs. Ég hef
leyft mér að segja að vatn sé fljót-
andi gull. Við getum horft á Ísland
sem uppsprettu í eyðimörkinni.
Vatnið sem rennur til sjávar í Ölfus-
inu er helmingi meira en öll heims-
neyslan af vatni á flöskum. Það er
hægt að koma þessu vatni í skip.
Þau skip þarf að útbúa á sérstakan
hátt til að þau geti flutt vatn. Það á
að vera hægt að dæla vatni í skipin,
sigla þeim þangað sem hörmungar
eru og hjálpa þeim sem þurfa á
vatni að halda. Þarna gætum við
gefið mikið vatn og gert mikið góð-
verk. Mér finnst þetta vera það sem
við eigum að gera.“
Þetta hljómar ævintýralega.
„Einhvers staðar byrja ævintýr-
in. Fyrirtæki okkar feðga er ekki í
stakk búið til að kosta þessar fram-
kvæmdir en ég tel að það sé hægt að
afla þessu máli fylgis og fá aðila til
að hjálpa okkur að undirbúa jarð-
veginn, sem þýðir að það þarf að
gera kostnaðaráætlun og hag-
kvæmnisúttekt á því að leggja flot-
leiðslur frá Ölfusi út í skip. Síðan
þarf að fá skipin, sem ég held að sé
kannski auðveldasti þátturinn í
þessu öllu saman, og útbúa þau
þannig að þau geti borið vatn. Svo
þarf að koma vatninu úr skipinu á
neyðarstaði. Á staðnum þarf að vera
aðstaða til að taka við vatninu eða
þá einskonar átöppunarverksmiðja
um borð í skipinu. Að öllu þessu
þarf að huga. Þetta er mjög verðugt
verk að vinna og mjög spennandi.
Ég hef verið að vinna í því hér
heima og erlendis að fá menn til liðs
við okkur.
Við Íslendingar ráðum yfir gíf-
urlega miklum vatnsauðlindum sem
renna óbeislaðar til sjávar. Við eig-
um hiklaust að taka forystu í að-
gerðum til þess að koma þessu vatni
til fólks sem býr við hörmungar
vegna vatnsskorts. Við getum skap-
að okkur mikla sérstöðu og sterkt
nafn á alþjóðavettvangi með slíku
framlagi sem auðvitað krefst þess
að öflugir aðilar víða að úr heim-
inum leggi hönd á plóg. Það er
dásamlegt að vinna við þetta verk-
efni og gefur mér mikla lífsfyllingu.
Ég er að vonast til að á næstu fimm
árum takist mér að búa til umgjörð
um verkefnið þannig að það verði að
veruleika.“
Hef oft farið ótroðnar slóðir
Þú ert í fréttum vegna þess að
skattamál þín eru í rannsókn. Hvað
viltu segja um það mál?
„Málið er í ákveðnu ferli og þess
vegna get ég ekki talað mikið um
það. Ég get þó sagt að ég fagna því
að loksins sé komin hreyfing á málið
og ég er sannfærður um að í með-
förum dómstólanna muni mannorð
mitt verða hreinsað. Ég trúi ekki
öðru en þetta mál fari á besta veg. Í
sex ár hef ég búið við fullyrðingar
um að ég sé stærsti skattsvikari Ís-
landssögunnar. Í þeim skýrslum
sem ég hef lesið er hvergi sagt að ég
hafi verið að fela eitt eða neitt eða
stolið. Þar stendur að ég hafi gert
hlutina á annan hátt en ég átti að
gera. Þarna er ágreiningur um
tæknilega útfærslu. Ef ég hef verið
svona blindur þá hafa bæði endur-
skoðendur mínir, lögfræðingar og
aðrir ráðgjafar verið jafnblindir því
við unnum skattskýrslur mínar eftir
bestu vitneskju.
Þegar menn flytja úr landi eins og
ég gerði þá eru lög í landinu um það
hvernig á að fara með eignir. Á
þessum tíma voru engin lög um það
hér á landi. Að þessu leyti er þetta
prófmál.“
Meiðyrðamál þitt á hendur Hann-
esi Hólmsteini er orðið langt og
strangt. Ertu ekki tilbúinn að ná
sáttum við Hannes?
„Ég bauð Hannesi strax í upphafi
að komast hjá málaferlum og hugs-
anlegum skaðabótagreiðslum með
því einfaldlega að biðjast op-
inberlega afsökunar. Hannes hafn-
aði því boði og málið fór því óhjá-
kvæmilega fyrir dómstóla. Tilboð
mitt um sættir gegn því að hann
greiði bæturnar sem hann var
dæmdur til og þann kostnað sem
hlotist hefur af öllum þessum mála-
tilbúnaði stendur enn. Ég vona svo
sannarlega að málinu geti lokið með
þeim hætti.“
En af hverju á hann að bera þann
kostnað sem er orðinn?
„Tjónið sem ég hef orðið fyrir er
langtum meira en sá beini kostn-
aður sem málsmeðferðin hefur haft í
för með sér. Hannes var staðráðinn
í því að sverta mannorð mitt og
hann eyðilagði fyrir mér nokkra við-
skiptasamninga. Þegar menn fóru
að fletta upp nafni mínu á netinu
sáu þeir að ég átti að hafa hagnast á
því að selja eiturlyf. Þarna stundaði
Hannes ljótan leik og verður að
bera ábyrgð á því sem hann skrifaði
og sagði. Hann bjó til þennan kostn-
að meðal annars með því að hunsa
dómstólana í Englandi og þvæla
málinu fram og til baka. Hver annar
ætti að bera kostnaðinn af því
hvernig Hannes hefur staðið að
málum?
Þú ert mjög umdeildur maður,
það hefur jafnvel verið talað um þig
eins og þú værir glæpamaður. Það
hlýtur að vera sárt.
„Það er sárt en svo kemur að því
að maður hættir að hlusta á það. Ég
hef unnið fyrir öllu sem ég hef gert
og lagt mikið og hart að mér. Ég hef
oft farið ótroðnar slóðir og stundum
á erfiðum tímum, rétt eins og um
þessar mundir. Það er mikil nið-
ursveifla hér á landi og erfitt að fá
fjármagn. Á sama tíma erum við að
byggja upp af miklum krafti. Sumir
hafa sagt að við feðgar séum að gera
eitthvað sem ekki sé hægt að gera á
krepputímum. Ég tel það alrangt og
er sannfærður um að þrátt fyrir erf-
iðar efnahagsaðstæður séum við á
margan hátt með fína viðskipta-
hugmynd á hárréttum tíma.“
Ertu hefnigjarn eða langrækinn?
„Nei, það tel ég mig alls ekki vera
og ég vona að öðrum finnist það ekki
heldur. Ég hef vissulega oft lent í
viðskiptalegum árekstrum við menn
og stundum finnst mér ég hafa bein-
línis verið svikinn. Slík sverð hafa
hins vegar mjög oft verið slíðruð á
örskömmum tíma og stofnað til
samstarfs á nýjan leik. Ég reyni að
láta viðskiptahagsmuni ráða því
með hverjum ég vinn fremur en ein-
hverja drauga úr fortíðinni.“
Var orðinn þrekaður
Af hverju seldirðu fjölmiðlaveldi
þitt og fórst úr landi?
„Ég var búinn að fá nóg. Ég fann
enga lífsfyllingu. Þetta var eilíf bar-
átta, stöðug átök og það var alltaf
verið að leggja stein í götu fyrirtæk-
isins. Ég uppgötvaði ekki fyrr en
hálfu ári síðar hvað ég var orðinn
þrekaður. Ég sé ekki eftir að hafa
snúið við blaðinu. Ég lifi betra lífi en
áður, er ánægðari með sjálfan mig
og allt sem er í kringum mig. Ég er
að leita inn á við. Ég hef tekið mik-
inn þátt í veraldlegu amstri og nú vil
ég eyða meiri tíma en fyrr í það and-
lega.“
Ertu trúaður?
„Ég bý að því að vera alinn upp í
Vatn er fljótandi
Umdeildur „Þeir sem hafa sterkustu skoðanirnar á mér eru gjarnan þeir sem þekkja mig minnst.“
Eftir Kolbrúnu Bergþórsdóttur
kolbrun@mbl.is