Skinfaxi - 01.07.1953, Blaðsíða 15
SIÍINFAXI
63
mæli hæfileika allra mikilla skálda til að sjá hið stóra
i hinu smáa. Dr. Guðmundur Finnbogason hafði lauk-
rétt að mæla, er honum fórust þannig orð um náttúru-
lýsingar skáldsins í ágætum inngangi sínum að safn-
ritinu Vestan um haf (1930):
„Beztu lýsingar Stephans hafa það enn sér til ágæt-
is, að um leið og orðunum slær niður einmitt þar sem
þeim var ætlað að hitta, þá koma samlíkingarnar
hvaðanæva og gera allt lifandi og sjálfstakt. Og hel'ir
það ekki á öllum öldum verið einkenni hins sanna
skáldskapar, að gefa öllu líf og andardrátt, að gera
hina sýnilegu veröld samkvæða við sál mannsins, svo
að hún verði eign hennar og óðal? 1 mörgum kvæðum
Stephans finnum vér einmitt þennan undirstraum hfs-
ins í náttúrunni, finnum, að lýsingin er hvorttveggja í
senn: mynd hins sýnilega og saga hins ósýnilega anda,
sem í |jví býr og bærist. Með þessum hætti speglar mann-
hfið og náttúran hvort annað á víxl.“
1 sumum náttúrulýsingum Stephans speglast lifs-
reynsla sjálfs hans og þx-oskasaga, og þá sér i lagi í
kvæðunum „Lækurinn“ og „Áin“; urn lækinn, sem
óx og efldist við það, að vorhlákan snart hann, segir
skáldið:
Það hreif þig svo, lækur, þér leiddist að sytra
i ládeyðu móki, i gleymskunnar næði.
Þín straumharpan litla fór tíðar að titra,
og töluvert snjallar þú fluttir þitt kvæði,
og söngur þinn hertist, og hækkandi fór hann,
unz hafðirðu kveðið sjálfan þig stóran.
Sannarlega mun enginn sá, senx fylgist með merki-
legum þx’oskafei’li skáldsins og kynnir sér vei'ulega
skáldskap hans, neita því, að hann hafi „kveðið sjáll'an
sig stóran“, þó að jafnframt sé viðurkennt, að hann er
ekki alltaf listaskáld að sarna skapi.