Skinfaxi - 01.12.1995, Qupperneq 22

UMFÍ
Landbúnabur og umhverfi
heim allan og eftirspum eftir slíkum
vörum eykst ört í Evrópu, Bandaríkj-
unum og víðar.
Við núverandi aðstæður hefur ís-
lenskur landbúnaður ekki möguleika á
að keppa á hinum svokallaða heims-
markaði með búvörur. Nýgerður
GATT-samningur tekur ekkert tillit til
umhverfissjónarmiða og þar veröur
áfram undirboðsmarkaður þar sem
einungis var samiö um þriöjungs
lækkun á útflutningsbótum og niður-
greiðslum í þessari lotu samninganna.
Möguleikar okkar til útflutnings á bú-
vörum munu því á næstunni verða á
hinum sérhæfðu mörkuðum þar sem
gæöi og hreinleiki matvæla eru metin.
A sama hátt er hreinleiki og heilnæmi
íslenskra búvara sterkasta vopn land-
búnaðarins í þeirri samkeppni við
innfluttar búvörur sem framundan er.
Hreinleiki og gæðaímynd
Hreinleiki íslenskrar náttúru varðar
hins vegar ekki bændur eina. Á hon-
um byggist sú hreinleika- og gæða-
ímynd sem við viljum skapa landinu
og þjóðinni og er undirstaða atvinnu-
sköpunar á mörgum sviöum svo sem í
feröamálum og yfirleitt öllu sem varð-
ar útflutning á framleiðsluvörum okk-
ar.
Af nálægum þjóðum eru það fyrst
og fremst Norðurlöndin sem geta stát-
að af svipuðum aðstæðum í umhverf-
ismálum og við íslendingar, enda þótt
við stöndum þeim að flestra dómi feti
framar. I öllum þessum löndum sækja
bændur fraim undir merkjum hrein-
leika og hollustu afurða sinna á svip-
aðan hátt og íslenskir bændur gera.
Skilningur okkar íslendinga á um-
hverfismálum og mikilvægi mengun-
arvarna og góðrar umgengni um land-
ið hefur vaxið mjög á undanförnum
árum. Það er sem betur fer fátítt nú-
orðið að rekast á sóðaskap og slæma
umgengni meðfram vegum og á fjöl-
förnum stöðum eins og áður vildi við
brenna. Margir hafa lagt hönd á plóg-
inn við uppeldi þjóðarinnar á þessu
sviði en á engan er hailaö þó að bent
sé á aö þar eigi Ungmennafélag ís-
lands einna stærstan hlut.
Meö því að virkja æsku landsins til
starfa á þann hátt sem Ungmennafé-
lögin hafa gert er verið að sá fræjum
sem skjóta munu rótum í sjálfri þjóð-
arsálinni og verða mikilvæg undir-
staða að farsæld þjóðarinnar í framtíð-
inni.
Hákon Sigurgrímsson
Bœndasamtökum íslands
Ein mikilvœgasta auölind
okkar Islendinga er án
efa hreinleiki landsins og
hafsins umhverfis þab.
Viö njótum þess aö vera
fámenn þjóö i stóru landi
og lega landsins gerir
þaö aö verkum aö iönaö-
armengun berst síöur
hingaö en t.d. til hinna
ríkja Noröurlandanna.
í þéttbýlli löndum er landbúnaöur
víða verulegur mengunarvaldur. Mikil
notkun áburðar og ýmiss konar varn-
arefna svo sem illgresiseyða og skor-
dýraeiturs mengar jarðveg og grunn-
vatn svo til stórra vandræða horfir.
Slík er staðan t.d. í Hollandi, Belgíu
og Englandi þar sem mengun í grunn-
vatni er orðin alvarlegt vandamál.
Vegna hinnar strjálu byggðar hér á
landi skapa þessi atriði ekki vandamál
auk þess sem heildaráburðarnotkun er
hér lítil miðað við stærð landsins,
notkun illgresiseyða mjög lítil og
skordýraeiturs nær engin vegna hins
svala loftslags.
Hreinleiki landsins er hins vegar
ekki sjálfgefinn og ef við höldum ekki
vöku okkar getur illa farið. Einkum
eru það frárennslismál, bæði í þéttbýli
og dreifbýli, sém nauðsynlegt er að
hafa vakandi auga með, einnig meng-
un vegna umferðar, ekki aðeins í þétt-
býli heldur einnig um dreifðar
byggðir landsins og hálendiö.
Enginn vafi er á því að hreinleiki ís-
lenskrar náttúru, heilnæmi íslenskra
búvara og möguleikar til vistvænna
og lífrænna búskaparhátta eru sá
grunnur sem bændur hafa á að byggja
í framtíðinni. Skilningur á mikilvægi
hollrar og heilnæmrar fæbu fyrir
heilsu manna fer nú vaxandi um