Skinfaxi - 01.12.1995, Page 70

Til verndar umhverfinu
sem pappaumbúöir eru ríkjandi í
mjólkurdreifingu, hefur komið til tals
að taka aftur upp umbúðir sem hægt
er að nota oftar en einu sinni, til
dæmis flöskur eða brúsa. í fljótu
bragði fannst mönnum að það hlyti
að vera betra fyrir umhverfið að nota
slíkar umbúðir. En niðurstaða rann-
sókna sem Tetra Pak fékk sjálfstæða
rannsóknastofnun til að vinna er
önnur.
Niðurstöðurnar eru dregnar saman í
þrjá þætti til einföldunar: Fjallað er
um áhrif á andrúmsloftiö með tilliti
til gróðurhúsaáhrifa, loftmengun sem
veldur súru regni og sorp.
Meiri ioftmengun
vegna margnota umbúba
Varðandi fyrsta þáttinn sem skoðaður
er, það er aukning koltvísýrings sem
veldur gróðurhúsaáhrifum og hækk-
andi hitastigi, sýna niðurstöðurnar að
margnota glerflöskur og brúsar úr
gleri og plasti skilja eftir sig meira en
tvöfalt meiri koltvísýring en pappa-
umbúðirnar. Margnota plastflöskur
koma þar mitt á milli. Svipaðar niður-
stöður koma út úr mati á loftmengun
sem veldur súru regni. Mengunin er
til dæmis vegna brennslu á kolufn og
olíu. Útblástur bifreiða hefur þar mikil
áhrif. Notkun glerflaskna og brúsa
veldur tvöfalt meiri mengun en notk-
un ferna og plastflaskna. Stafar það að
stórum hluta af meiri flutningum við
dreifingu á mjólk í margnota umbúð-
um en pappaumbúðum.
Hvab eru flöskurnar
notaöar oft?
í hinum þéttbýlli löndum eru víða
vandamál við urðun sorps. Umbúða-
úrgangurinn er í eðli sínu rúmmáls-
vandamál því þó um það bil helming-
ur rúmmáls húsasorps sé umbúðir af
ýmsu tagi eru þær aðeins um fjórð-
ungur af þyngd þess. Pappaumbúðir
drykkjarvöru eru aðeins' um 1% af
þyngd húsasorps. Sorpið frá þeim
pökkunarkerfum sem borin voru sam-
an er í öllum tilvikum tiltölulega
hættulaus úrgangur, pappi, gler og
plast. Við samanburð á sorpvandamál-
um mismunandi mjálkurumbúða var
gengið út frá því að margnota flöskur
og brúsa mætti nota frá 30 til 200
sinnum, eftir efnistegundum. Miðað
við þær forsendur er útkoman sú að
pappaumbúðirnar og glerflöskurnar
skilji eftir sig mesta sorpið, 12-13 kg á
hverja 1000 mjólkurlítra sem er líkleg
ársnotkun stórs heimilis. Margnota
Umhverfisvandamál vegna mikillar umbúöanotkunar í
nútíma neyslusamfélagi hafa veriö og eru víöa mikiö
til umrceöu, ekki síst í þéttbýlli löndum Evrópu sem
eiga viö mikil umhverfisvandamál aö etja. Sœnski um-
búöaframleiöandinn Tetra Pak, sem Mjólkursamsalan
á mikil viöskipti viö, tekur þessa umrœöu alvarlega og
hefur látiö taka saman niöurstööur ýmissa rannsókna
á áhrifum mjólkurumbúöa á umhverfiö. Niöurstaöan
kemur sjálfsagt mörgum á óvart. Einnota pappaum-
búöir spilla umhverfinu jafn lítiö eöa jafnvel minna en
margnota flöskur og brúsar, þegar litiö er á dœmiö í
heild. Tetra Pak hefur gefiö út ýmsa bœkíinga og
skýrslur um þessi mál og eru eftirfarandi upplýsingar
unnar úr þeim.
best, væru ódýrar, hreinlegar, þægileg-
ar í dreifingu og notkun og heföu að
geyma góöa innihaldslýsingu. Á síðari
árum hefur vægi umhverfissjónarmiö-
anna aukist.
Á Norðurlöndunum til dæmis, þar
Koma mjólkur-
flöskurnar aftur?
Neytendur hugsa sífellt meira um um-
búðirnar sem þeir nota. Áður var mest
hugsað um að til dæmis mjólkurum-
búðirnar gætu varðveitt mjólkina seim