Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1949, Blaðsíða 9
um Egypta. Stendur það vafalaust í sambandi
við trúarskoðanir þeirra. Hafa þeir ætlað hin-
um látnu að sigla á skipum þessum um höf
undirheima.
Hvernig voru nú þessi skip, sem Egyptar not-
uðu lífs og liðnir? Gera má sér um það nokkra
hugmynd, en þó ekki glögga. Listhneigðin er
manninum í blóð borin. Ber það sízt að lasta.
Þó myndi nú margur óska þess, að myndhöggv-
arar og leturgerðarmenn á dögum Forn-Egypta
hefðu látið listræn viðhorf þoka nokkuð um set,
er þeir gerðu skipamyndir sínar, en nálgast
fremur vinnubrögð skipateiknarans. En svo er
nú ekki, og þá er að t.jalda þeirri vitneskju, sem
til er.
Skip Egyptanna báru þess glögg merki, til
hvers þau voru notuð. Það voru ekki skip mik-
illar verzlunar- og siglingaþjóðar. Egyptar voru
fyrst og fremst akuryrkjumenn, bændur. Þeir
þurftu skip til þess, að komast yfir ána Níl.
Þeir þurftu skip til að flytja stórgrýtið í hofin
og pýramídana miklu. Skip þeirra voru mjög
breið, grunn og flatbotnuð, svo að auðvelt væri
að flytja á þeim stór granít- og blágrýtisbjörg.
Skipin voru gerð úr smáviði, stuttum plönkum,
sem felldir voru saman og festir bæði með tré-
saumi og þvengjum. Stafnar báðir voru bog-
niyndaðir og sköguðu langt fram. Var það gert
til þess, að auðveldara væri að ferma skipin og
losa, þar eð trjónan hefur náð upp á þurrt land
þegar flatbotnað skipið kennjdi grunns.
Skip Egypta voru seglskip, en seglaútbúnað-
urinn frumstæður. Siglan var gerð úr tveim
i'ám, sem stóðu gleitt að neðan, sin úti við hvorn
borðstokk, en voru festar saman í toppinn. Líkt-
>st siglan mest trönum. Seglið var aðeins eitt,
ferhyrnt þversegl, og hefur naumast komið að
uotum nema byr væri mjög hagstæður.
Árar Egyptanna voru með einu blaði. Réru
menn standandi, og sýnir það glögglega, að skip-
v í K I N G U R
um þessum voru ekki ætlaðar ferðir á hafi úti,
því naumast er hægt að róa standandi þar sem
öldugangur er að ráði.
Skipunum var stýrt með breiðum árum eða
stýrum, sem komið var fyrir aftarlega á stjórn-
borðshlið. Eitthvað skýli mun hafa verið frammi
í stafni þessara skipa, að minnsta kosti hinna
stærri.
Skip Egyptanna voru allmismunandi að
stærð. Flest þeirra voru lítil, en kunnað hafa
þeir að gera býsna stór skip. Sagnir herma, að
þegar flytja þurfti stærstu granítbjörgin, hafi
verið smíðaðir sérstakir prammar, geysistórir,
sem 30 róðrarbátar voru látir draga eftir fljót-
inu. Er mönnum það enn í dag hulin ráðgáta,
hvernig Egyptar hafa- lyft margra smálesta
björgum af skipi og á.
Þótt skipum Egypta hafi einkum verið það
hlutverk ætlað, að halda uppi siglingum á Níl,
virðast hin stærstu þeirra hafa verið nothæf
til meiri háttar sæfara. Egyptar sigldu að
minnsta kosti tvisvar sinnum til landsins Punt,
en það er nú kallað Somaliland. Fyrri ferðin
var farin árið 2750 fyrir Krists burð. Þegar
foringi leiðangursins kom heim eftir giftusama
för, var nafn hans höggvið á klett einn mikinn,
ásamt stuttri skýrslu um ferðina. Hefur hvort-
tveggja varðveitzt fram á þennan dag. Ferðin
var farin að tilhlutan konungsins, til að sækja
kryddvörur, og tókst hún í alla staði vel. Leið-
angursmenn komu aftur með hlaðin skip af
myrru, fögrum steinum og idýrmætum viði. Frá-
Forngrískt skip.
sögnin á klettinum endar með þeim orðum, að
aldrei fyrr hafi mannlegar verur unnið þvílíkt
siglingaafrek.
Síðari leiðangurinn til Punt var farinn um
1200 árum síðar. Frásagnir og myndir frá þeim
leiðangri voru höggnar á veggi höfs nokkurs.
Segir þar, að Egyptar hafi hlaðið skip sín í
291