Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1950, Side 18

um vélbilana, og svo Elsa rétt undir að við
hættum.
Lífiö um borö.
Nú er þar til að taka, er við vorum lagstir
á Suðurhöfn, að skipst.ióri og leiðangursstjóri
fóru í lancl að hitta „Övrighedsmanden“, eða
hvað Danir kalla það nú, til að sýna honum
skjöl og skilríki leiðangursins. En trillubáta-
menn að taka upp veiðarfæri sín og beita og
búa sig undir að róa þegar í stað.
En strax fréttum við hjá Færeyingum og
Norðmönnum, sem við hittum, að aflatíminn
á línu, á svæðinu út af K’angerdluarssoruseq,
væri þegar búinn og fiskurinn orðinn tregur,
og þeir bjuggust við hléi, unz fiskurinn færi
að fást á handfæri.
Það varð ekki úr, að við gætum náð í vatn
strax fyrsta daginn, því að þarna er aðstaða
til vatnstöku .mjög slæm; mun ég síðar lýsa
því betur.
Fóru trillurnar þegar í stað að róa og var
ekki að spyrja að því, að þær rótfiskuðu fyrsta
hálfan mánuðinn, þrátt fyrir umsögn útlend-
inganna, að fiskurinn væri farinn að tregast.
Það varð meðal annars til þess að hætt var
við að halda norður eftir, þótt sögur gengi um
meiri afla þar.
En er þessa aflahrotu þraut, var komið ann-
að babb í bátinn, sem sé, að kolabirgðirnar
voru mjög gengnar til þurrðar og þótti yfir-
mönnum sýnt, að ekki hlýddi að leggja út í
siglingu norður, ef takast mætti með þeim
hætti að treina kolin eitthvað lengur, unz nýjar
birgðir, sem ráð hafði verið fyrir gert, bærust
yfir hafið.
En það á Súðin með sanni, í viðbót við öll
sjógæðin, að hún þarf með ódæmum af kolum,
þótt legið sé um kyrrt, hvað þá heldur, ef
verið er á siglingu.
Það fór því svo, að við urðum með öllu kola-
lausir kringum 15. ágúst og rættist ekki úr
því fyrr en þann 25. ágúst, að m/s Oddur
kom með 200 tonn af kolum frá Reykjavík.
Hafði gengið illa hjá Steindói'i að ná sam-
bandi heim í gegnum dönsku loftskeytastöðina
í Færeyingahöfn.
Þessa 10 daga, sem við vorum kolalausir,
björguðum við ástandinu við með því að vera
á sífelldu flakki á lífbátnum um allan fjörð
og safna rekatimbri, aðallega sildarkössum frá
norsku skipunum, sem við svo notuðum ásamt
2 tonnum af kolum, sem við gátum fengið lán-
uð hjá dönsku birgðaskipi, sem lá þarna, til
að halda við hita í skipinu, lítilsháttar ijósum
og til matselda.
Fór í þetta afar mikil vinna og þar að auki
varð að blása út alla gufu af aðalkatlinum, svo
að ekki var hægt að hreyfa vindur skipsins
né hafa frystivélarnar í gangi, svo að við
vorum í vandræðum með að geyma beitusíldina
og einnig varð öll vinna um borð, sem vant
er að nota vindur til hjálpar við, að gerast
með handafli, og það var ekki þægilegt sökum
þrengsla á þilfari.
En pláss á þilfari Súðarinnar er ekki heppi-
legt fyrir fiskaðgerð, því að yfirbyggingar,
gufuvindur, 4 talsins, og þrennir lestarkarmar
taka upp svo að segja alla miðju þilfarsins,
aftur úr og fram úr, og þess utan er svelgur
mikill yfir miðlestinni milli brúar og fram-
þilja, þar sem eingöngu mjó gangbrú lá á
milli fram- og afturþilja. En svelginn var ekki
hægt að nota öðruvísi en sem opna lest. Geymd-
um við fyrst í honum benzín og olíur. Síðar
söltuðum við fyrstu söltun í hann, beggja
megin við lestarop. Og loks er kolin komu,
urðum við að geyma í honum næstum helming
þeirra og aka þeim síðan í hjólbörum aftur í
boxin jafnóðum og þau eyddust. Varð þá að
moka þeim upp fyrir sig á börurnar. Má segja,
að handaflið yrði lengst af að ráða vinnuað-
ferðunum.
Á framþiljunum gerðum við að, sitt hvoi'um
megin við vindurnar og lestaropið, og var þá
enginn gangur til fram í íbúðirnar, fyrir þern-
urnar með matinn, nema að klifrast yfir vind-
urnar og hálfopnar lestarlúgurnar. Ekki held
ég að hefði hentað að vera í silkikjólum eða
á háhæluðum skóm við það.
Þarna framan við var fiskurinn heystur úr
bátnum með hjálp bómunnar. Var til þess
notaður stór háfur og úr honum hvolft í kassa,
sem stóð ofan á lestarlúgunum, og svo var tínt
upp úr kassanum á vigtina, sem tók 200 kg.
í einu og sá Þórarinn fiskimatsmaður um allt
réttlæti þar að lútandi, og var ekki örgrannt
um, að maður yrði að sýna þessum tækjum
töluverða nærgætni.
Meðan kolaleysið stóð yfir, varð að tosa fisk-
inum upp með handafli í litlum körfum, og
fqngust venjulega við það tveir traustir og
hamrammir kappar úr hásetaliðinu.
Allt plássið, bakborðsmegin, að aftan og
fram að kolalúgum, mátti heita upptekið handa
beitingamönnunum af trillunum og Papey. Var
slegið upp kassafjölum og pappa utan yfir
milli öldustokks og bátaþilfars, svo langt aftur
sem það náði, til að mynda skjól við beiting-
una. Sömuleiðis var þiljað úr kassafjölum á
sama hátt undir brúarvængnum bakborðsmegin
handa kvenfólkinu, til þess að annast þar
52
VIKINGUR