Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1953, Blaðsíða 5

Magnús Jensson:
Óvelkomnir farþegar
Eins og allir vita, hefur hin sívaxandi sam-
keppni hinna ýmsu farartækja um farþega haft
í för með sér alls konar þægindi fyrir þá, sem
ferðast vilja, og á þetta jafnt við um ferðir á
landi, sjó og í lofti. Lækkuð fargjöld, betri
aðbúnaður og hæversk þjónusta fellur þeim í
skaut, sem greitt hafa tilskilið gjald og stíga
í farartækið.
Ein er þó sú tegund farþega, sem ávallt er
illa séð og í hæsta máta óvelkomin í farartæk-
ið, en það era hinir svokölluðu „blindfarþegar"
eða laumufarþegar, sem stelast í farartækið og
fela sig, þar til ekki verður snúið við með þá
til sama lands.
Laumufarþegar, sem komast á þennan hátt
um borð í skip í erlendum höfnum, geta valdið
skipstjóra miklum óþægindum og útgerðinni
fyrirhöfn og stórum fjárútlátum, þ. e. a. s.
þegar bezt tekst til, eða þannig að laumufar-
þeginn hefur skilríki sín eða pappíra í lagi.
Sé ekki um slíkt að ræða, vandast málið fyrir
útgerð hins ólánssama skips, því að engin þjóð
vill taka við mönnum þessum, og verður hlut-
aðeigandi útgerð að hafa allan veg og vanda
af landleysingjanum, kannske svo árum skipt-
ir, og bera ábyrgð á að hann fari hvergi í
land, að minnsta kosti ekki til dvalar, en slíkt
lega á því giftusamlega spori, sem þá var
stigið.
Mér fyndist vel við eigandi að halda upp
á þetta 40 ára siglingaafmæli Islendinga með
þeim hætti að leggja nú þegar drög að því, að
íslendingar gætu á næstu 10 árum eignazt
minnst 10 stór og vel útbúin siglingaskip, eitt
á ári, og halda svo áfram á þeirri braut í
framtíðinni. Myndi þá svo fara, að sú kynslóð,
sem nú er að fæðast, sæi rætast þann draum,
sem ætti að vera óskadraumur allra núlifandi
íslendinga, að sjá í sem flestum hafnarborg-
um úti í heimi stór, glæsileg, íslenzk siglinga-
skip, og finna til þess öryggis, sem það gæfi
þjóðinni, fjárhagslega og þjóðernislega.
E. Þ.
útheimtir auðvitað að stöðuga gæzlu þarf að
hafa á manninum í höfnum inni. Þetta á ekki
sízt við um blökkumenn, sem komast um borð
í Norðurlandaskipin, og hafa til dæmis norsk
skip, sem eru mörg og fara víða, oft komizt í
hreinustu vandræði hvað þetta snertir, sér-
staklega þau, sem siglt hafa til Afríku. Eitt
slíkt mál var mikið rætt í norskum blöðum
s.l. vetur, þar sem menn, málavöxtum ókunn-
ugir, hófu mikla gagmýni á norskan skip-
stjóra, sem sakaður var um ómennska hörku
og ábyrgðarleysi, en málavextir voru í stórum
dráttum sem hér segir:
Norskt skip, sem lokið hafði afgreiðslu í
höfn sunnarlega á vesturströnd Afríku, lagði
af stað heim til Noregs og sigldi sem leið ligg-
ur norðureftir. Er það hafði verið 2 sólar-
hringa í hafi, kom í ljós, að tveir laumufar-
þegar voru um borð — biksvartir Afríkunegr-
ar. Við nánari athugun reyndust piltar þessir
vera af verri tegundinni, það er að segja al-
gjörlega skilríkjalausir. Skipstjórinn hugsaði
málið vandlega, því hér var um mikið vanda-
mál að ræða. Að halda áfram með mennina til
Noregs, hlaut að leiða af sér óútreiknanlega
örðugleika og fyrirsjáanlegt mikið fjárhags-
legt tjón. Að snúa við með þá til sömu hafnar,
tafði hið dýra skip upp undir viku, auk þess,
sem ekki var vitað nema að búið væri að ráða
það til einhverrar ákveðinnar ferðar, er heim
kæmi, og gert ráð fyrir í þeim samningum
tafarlausri eða tafarlítilli ferð. Ennfremur
var alls ekki víst að takazt myndi að losna
við mennina þar.
Skipinu var siglt upp að ströndinni, sem var
óbyggð og þakin frumskógi, mennirnir útbún-
ir með mat til nokkurra daga, auk skotvopna
og ýmissa tækja annarra, sem að gagni gátu
komið, og síðan fluttir í land á skipsbátnum.
Skipstjórinn taldi engan vafa leika á um það,
að þeir kæmust til byggða þannig útbúnir, og
síðan var ferðinni haldið áfram.
Þegar heim til Noregs kom og um þetta
fréttist, gerðu sum blaðanna sér mikinn mat
úr þessu og réðust harkalega á skipstjórann,
V í K I N G U R
193